Scenariusz wywiadówki (3)
TEMAT:
Religijny supermarket, czyli: na czym polega destrukcyjna rola sekt?
Zagadnienia do omówienia.
Definicja sekty.
Destrukcyjne działanie sekt.
Powody wstępowania młodych ludzi do sekt.
Główne cele.
Rodzice:
- wiedzą, czym jest sekta i na czym polega jej szkodliwe działanie,
- znają powody wstępowania młodych ludzi do sekt,
- podejmują starania, by uchronić swoje dziecko przed destrukcyjnym wpływem sekt.
Nauczyciel:
- udziela informacji o sektach i ich szkodliwym działaniu,
- zachęca rodziców do poszukiwania informacji i prezentowania własnych opinii,
- odpowiada na pytania i wątpliwości rodziców.
Środki dydaktyczne:
- 5 stanowisk komputerowych z dostępem do Internetu
- siedem papierowych losów z nazwami sekt
- 5 arkuszy brystolu
- markery w różnych kolorach (około 10 sztuk)
Metody dydaktyczne:
- praca w grupach
- pogadanka
- dyskusja
Czas trwania spotkania: 30 minut
Uwagi:
Spotkanie z rodzicami należy zorganizować w sali, gdzie znajdują się stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu.
W przypadku prezentacji audiowizualnej należy przygotować odpowiedni sprzęt (laptop, rzutnik, ekran)
Przebieg spotkania.
Powitanie rodziców.
Przedstawienie tematyki i celu spotkania. (czas realizacji 3 minuty)
Realizacja zagadnienia nr 1: nauczyciel w zwięzłej formie przekazuje rodzicom informację o tym, czym jest sekta i na czym polega jej szkodliwe działanie.
(czas realizacji: 4 minuty)
Materiał informacyjny:
Sekty nie są zjawiskiem nowym. Od zarania dziejów pojawiali się charyzmatyczni przywódcy duchowi, głoszący prostą, ale złudną odpowiedź na trudne egzystencjalne pytania. Przywódcy ci z niesamowitą siłą potrafili przyciągać całe rzesze wyznawców i naśladowców, gotowych na wszystko.
Czym jest sekta? Sektę traktuje się często jako wynik schizmy w obrębie tej samej tradycji religijnej. Sekta określa więc ruch religijnego protestu. Przy czym formy protestu mogą się różnić między sobą zasadniczo. Cechą wspólną protestu jest odrzucenie autorytetu przywódców głównego nurtu, a czasami autorytetu władz świeckich. Szersze ujęcie zjawiska sekty akcentuje fakt, iż sekta jest pewną grupą społeczną, którą charakteryzuje ostra izolacja światopoglądowa, własna hierarchia wartości, opozycyjna wobec przyjętych norm w środowisku zewnętrznym. W ujęciu węższym sekta to niewielka grupa wyznaniowa wyodrębniona w drodze rozłamu i protestu przeciwko sformalizowanej macierzystej organizacji kościelnej.
Pomimo wielości definicji możemy wyróżnić pewne cechy, które charakteryzują wszystkie sekty. Są nimi:
misjonarska gorliwość, czyli wiara w to, że tylko wyznawcy sekty znają prawdę o Bogu i jego przesłaniu, które świat pragnie usłyszeć i bez którego jest skazany na zagładę i potępienie, rozpowszechniają więc z wielką gorliwością i zaangażowaniem swoją koncepcję;
charyzmatyczne przywództwo; zawsze na czele stoi przywódca, którego otacza się wielką czcią i uwielbieniem, przypisuje cechy boskie;
monopol na prawdę, zbawienie tylko dzięki przynależności do sekty;
nadrzędność grupy, która staje się dla jednostki najważniejsza, zastępuje jej rodzinę, przyjaciół, innych ludzi;
ścisła dyscyplina, która stanowi najlepszą i najskuteczniejszą formę kontroli nad adeptami, nad każdą sferą ich życia;
dławienie indywidualności; w sekcie nie ma miejsca dla wolnomyślicieli ani buntowników;
otaczająca rzeczywistość jest postrzegana w sposób skrajny: dobre-złe, czarne-białe, my-oni, duch-materia;
uznanie siebie za elitarną część ludzkości, wybrańców Boga;
własne "ja" całkowicie podporządkowane grupie; myślenie o sobie i dbanie o własne interesy jest postrzegane jako zło;
manipulowanie poczuciem winy adeptów, nakładanie na nich rozlicznych obowiązków o rzekomo dużym znaczeniu zarówno dla grupy, jak i całego świata, nieustanne podkreślanie wagi wypełniania obowiązków;
zaszczepienie strachu, który ma motywować do posłuszeństwa i bierności;
brutalne odcięcie członka sekty od rodziny, znajomych, informacji ze świata zewnętrznego;
nieustanna indoktrynacja;
uniemożliwianie odejścia z sekty;
odkrywanie przed człowiekiem nowej wizji świata, propozycja wspólnego zmieniania i przebudowywania świata.
Ze względu na prowadzoną działalność sekty mogą mieć charakter:
religijny -
Ich podstawą jest doktryna religijna. Część z nich odwołuje się do Biblii, inne do wschodnich systemów religijnych, jeszcze inne czerpią z okultyzmu. Są i takie, których doktryna jest wyłącznym dziełem ich przywódcy. Większość sekt twierdzi, że ich działalność ma czysto duchowy charakter, mimo że elita przywódców jest powiązana ze światem biznesu i plasują się oni na krajowych listach najbogatszych ludzi.
polityczny -
Podstawą działalności sekt o charakterze politycznym jest udział w wyborach, ubieganie się o eksponowane stanowiska publiczne
edukacyjny -
Prowadzą liczne warsztaty i seminaria, których uczestnicy płacą bardzo wysokie stawki w zamian za uzyskane "oświecenie".
handlowy -
Bazują na ludzkiej chciwości i chęci zysku; podstępnie zmuszają swych członków do ciężkiej pracy nieprzynoszącej zysków lub dającej tylko niewielkie korzyści finansowe. Rozbudzając nadzieję na potencjalne zyski, zmuszają swych członków do pracy w charakterze domokrążców.
4. Realizacja zagadnienia nr 2: praca w grupach. Nauczyciel wprowadza rodziców w zagadnienie prezentując spis sekt, których działalność została uznana przez Polskę oraz Parlament Europejski jako destrukcyjna.
(czas na wykonanie zadania: 2 minuty)
Materiał pomocniczy:
Działalność niektórych sekt jest tak wyraźnie antyspołeczna, antypaństwowa i antywychowawcza, że rządy wielu państw, w tym Polski w oficjalnym stanowisku uznały je za destrukcyjne. Zaliczono do nich:
1. Ruch Hare Kriszna;
2. Wspólnotę Niezależnych Zgromadzeń Misyjnych "Rodzina" (zwaną też Dzieci Boga);
3. Grupy satanistyczne;
4. Kościół Zjednoczenia Moona;
5. Kościół Scjentologiczny;
6. Sektę "Niebo" (Zbór Chrześcijan Leczenia Duchem Bożym);
7. Instytut Wiedzy Trasnscendentalnej (Yoga).
Po prezentacji nauczyciel prosi rodziców, by podzielili się na 5 grup (przy jednym stanowisku komputerowym powinno znajdować się nie więcej niż 4 osoby). Każda grupa, korzystając z Internetu, przygotowuje się do zaprezentowania jednej sekty, którą wcześniej losuje. Uczestnicy sporządzają charakterystykę sekty na brystolu w dowolnej formie, np. rysunku, tabeli, schematu. Po przygotowaniu materiałów następuje ich prezentacja dla pozostałych uczestników spotkania.
(czas na realizację zadania: 15 minut)
Materiał pomocniczy:
Kościół Zjednoczenia (Sun Myung Moona)
Kościół ten został uznany za organizację parareligijną mogącą przyczyniać się do zagrożenia ładu i porządku społecznego. Członków tej wspólnoty obwinia się o uczestnictwo w przemyśle i handlu narkotykami. W naszym kraju został on zarejestrowany 12.01.1990 r. Posiada 3 zamknięte ośrodki w Izabelinie, w Krakowie i Glanowie pod Krakowem. Kościół werbuje członków poprzez Federację Kobiet na Rzecz Pokoju Światowego, działającą w Polsce od 1992 roku oraz Akademickie Stowarzyszenie Urzeczywistniania Wartości Uniwersalnych.
Kościół Scjentologiczny
Kościół ten określany jest mianem „mafii religijnej”. Jest on najbardziej dochodowym kultem w Stanach Zjednoczonych. Z uwagi na nieprzychylną opinię międzynarodową Kościół dąży do ukrywania działalności w Polsce. Zagrożenia ze strony Kościoła Scjentologicznego przejawiają się między innymi w podejmowaniu działań dążących do wyłudzania środków materialnych na tzw. orientalne techniki odnowy psychicznej.
Wspólnota Niezależnych Zgromadzeń Misyjnych „Rodzina”
Działalność tej sekty łączona jest z tajemniczymi zaginięciami i uprowadzeniami ludzi młodych zarówno na terenie Polski, jak i w innych państwach. W Polsce prowadzi ona szeroką działalność propagatorską rozdając w miejscach publicznych plakaty i ulotki, a także werbunkową głównie w szkołach i placówkach opiekuńczo-wychowawczych proponując usługi w zakresie nauczania języków obcych oraz pogadanek na tematy zapobiegania narkomanii i AIDS. Każdy, kto nawiąże kontakt z grupą, nakłaniany jest do opuszczenia rodziny. Członkowie odizolowani są całkowicie od swych rodzin i przyjaciół, przebywają w ośrodkach sekty na terenie kraju tylko czasowo, skąd następnie pod zmienionym nazwiskiem wyjeżdżają za granicę, gdzie są wynaradawiani, aby po latach powrócić do kraju jako całkowicie posłuszni przywódcy sekty. Odnalezienie osób uprowadzonych przez grupę staje się praktycznie niemożliwe. Żaden z jej członków nie pracuje zawodowo. Na terenie kraju grupa posiada co najmniej dwa ośrodki - w Piasecznie i w Karpaczu.
Satanizm
Satanizm to kult oddawany szatanowi. Łączy w sobie elementy spirytyzmu, astrologii, parapsychologii, a także wpływy orientalne. Jest swoistą antywiarą i antykulturą.
Podstawą ideologii jest walka, agresja, niszczenie wyrażające się w mowie, gestach, czynach oraz symbolice np. odwrócony krzyż, czerń, ponury nastrój, "ofiary" ze zwierząt. Jest więc absolutnym zaprzeczeniem wiary chrześcijańskiej, w której podstawowym przykazaniem jest miłość do Boga i bliźnich.
Najbardziej popularną i niebezpieczną odmianą satanizmu jest tzw. „kwaśny satanizm”. W imię Księcia Ciemności młodzi fanatycy dokonują rozbojów, gwałtów, rytualnych morderstw, dewastacji cmentarzy, miejsc kultu, odprawiają "czarne msze". Te ostatnie odbywają się przy akompaniamencie mrocznych odmian muzyki heavy metalowej, hard rock, black & death metal czyli ciężkiego, metalicznego rock'a. Muzyka spełnia tu równocześnie funkcję międzynarodowego nośnika informacji, pomagając porozumieć się satanistom różnych narodowości. Za satanistyczne czy używające symboli satanistycznych uważa się następujące zespoły: Black Sabath, Judas Priest, AC/DC, Slayer, Ozzy Osbourne.
Takt, muzyka wraz z towarzyszącymi jej efektami audiowizualnymi, psychotroniką oraz narkotykami, przytępia młode umysły i sprawia, że nauki szatana, które w pełnej świadomości może nigdy nie byłyby przyjęte bez oporów, dostają się do umysłów młodzieży.
W Polsce grupy satanistyczne pojawiły się po roku 1984, co miało związek z wystąpieniami zespołów speer-black metalowych m.in. Kat, Test Fobii Creon.
5. Realizacja zagadnienia nr 3: Nauczyciel rozpoczyna dyskusję podając hasło wywoławcze: Dlaczego młodzi ludzie wstępują do sekt? Rodzice wyrażają swoje opinie i sądy. Nauczyciel nadzoruje przebieg dyskusji (m.in. udziela głosu), a po zakończeniu dokonuje krótkiego podsumowania.
(czas na wykonanie zadania: 6 minut)
Materiał pomocniczy:
Sekty szukają ludzi słabych, osamotnionych, niepewnych siebie. Poszukiwanie to nie jest trudne ponieważ w społeczeństwie jest bardzo dużo ludzi, którzy czują się źle. Podwórkowo - telewizyjne wychowanie, nuda, bezradność na co dzień, obojętność nie stanowią przeciwwagi dla nauk głoszonych przez sekty. Młodzi ludzie znajdujący się w trudnych sytuacjach, przeżywający rozterki życiowe szukają sensu życia. Często się zdarza, że nie znajdują oparcia i miłości w domu. Sekty wykorzystują to, oferując swoją "pomoc" przez tzw. bombardowanie miłością. Dzięki identyfikacji z grupą ktoś do tej pory anonimowy, niepotrzebny i niedoceniany staje się kimś ważnym, potrzebnym i wartościowym.
Sekty oferują też - dzięki wydobyciu z anonimowości - szansę na zyskanie znaczenia w grupie. Np. stwarzają członkowi szansę na pełnienie funkcji kapłańskich i przywódczych, wyrażania siebie, rozbudowywania własnych możliwości, szansę na stanie się członkiem elity. Sekta zawsze wychodzi ludziom naprzeciw w sposób przyjazny, serdeczny, osobisty i bezpośredni.
Nieodpowiednie przygotowanie do życia powoduje, że młodzi ludzie boją się podejmowania ważnych decyzji życiowych. Żyjąc w sekcie, unikają tej odpowiedzialności, gdyż stają się marionetkami w rękach swoich pseudo- wychowawców. Należy również pamiętać o tym, że do sekt trafiają nie tylko ludzie młodzi, niedoświadczeni, naiwni i niedojrzali emocjonalnie. Sekty poszukują ludzi wrażliwych, inteligentnych, wykształconych i aktywnych. Tym samym przyciągają i rekrutują w swoje szeregi ludzi dorosłych, znanych i dobrze sytuowanych. Oni bowiem uwiarygodniają sektę i są jej podstawowym źródłem finansowym.
Kolejną bardzo ważną przyczyną wstępowania ludzi do sekt jest proces ciągłego podważania wszelkich autorytetów: rodziców, wychowawców, księży, polityków etc. Kto więc ma być autorytetem dla młodego pokolenia? Do tego wszystkiego dochodzi jeszcze znikoma wiedza religijna wielu katolików, nieuczestniczenie we mszach świętych, brak kontaktu z Pismem Świętym powodują, że zwolennicy sekt z dużą łatwością potrafią zrobić mętlik religijny w głowie i wszystkich przekonać o rzekomych sprzecznościach nauk Kościoła z Biblią.
Sekty są popularne dzięki podkreśleniu duchowego charakteru, duchowej sfery życia. Ponadto oferują bogactwo form terapii i medytacji, wabią wiedzą tajemną, praktykami astrologicznymi, magią, wędrówką dusz, obietnicą zbawienia. Gwarantują osiągnięcie doskonałości, a więc zdrowie, zdolność umysłu, pełne zadowolenie. Aby to osiągnąć, korzystają z jogi, ćwiczeń oddechowych, medytacji, narkotyków halucynogennych i psychogennych. Proponują zdrowy tryb życia, prowadzą kursy antystresowe, odwykowe dla palących papierosy.
Zakończenie spotkania oraz praca domowa dla rodziców:
Zapytać swoje dziecko, co wie o sektach i ich destrukcyjnym wpływie na młodych ludzi;
Powiedzieć swojemu dziecku, że zawsze może liczyć na pomoc i wsparcie najbliższych.
Opracowała: mgr Dorota Michowska (2006)
Literatura:
1. Chomicka E. „Polowanie na sekciarzy. O kontrowersjach związanych z Drogą Neokatechumalną”, Przegląd Religioznawczy nr 1, 2003, s. 115-132.
2. Drzewiecki M. „Sekty”, Arka nr 3, 2001, s. 12-14.
3. Łucewicz J. „Przyczyny poszukiwania przez młodzież alternatywnych dróg rozwoju duchowego” , Wychowanie na co Dzień nr 12, 2003, s. 15-18.
4. Ostrojski J. „ Społeczne uwarunkowania powstawania i rozwoju sekt religijnych w Polsce w latach 1989-1996”, Instytut Technologii Eksploatacji, Kraków 2001.
5. Sołtysiak T. „Sataniści dawniej i dziś (niektóre objawowe aspekty zjawiska)”, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001.
6. Zawadzki Z. „Destrukcyjne związki wyznaniowe”, Praca Socjalna nr 3, 2000, s. 21-52 .
6