Zanaczenie (funkcje) uprawiania turystyki przez osoby niepełnosprawne.
1.Wpływa korzystnie na psychikę
2.Ułatwia nawiązywanie kontaktów towarzyskich
3.Zapobiega wtórnym zmianom wynikającym z bezczynności
4.Utrwala wyniki leczenia podstawowego
5.Stwarza warunki do powstania kompensacji zaburzonych funkcji organizmu
6.Ułatwia podjęcie innych form aktywności ruchowej.
Cele wyjazdów:
-odwiedziny krewnych 39% (w Polsce 33,2%)
-turystyczno - wypoczynkowe 31,2% (51,4)
-zdrowotne 27,8 % (5,4%)
-służbowe 0,3 % (6%)
-inne cele
REHABILITACJA: przywracanie zręczności, sprawności, złożony proces obejmujący oddziaływanie lecznicze, społeczne i zawodowe. Celem reh. Jest przywrócenie choremu utraconej sprawności lub wyrobienie sprawności zastępczych, które wyrównają ubytki morfologiczne i funkcjonalne.
REWALIDACJA- zorganizowane współdziałanie lecznictwa ogólnego i usprawniającego, reedukacji psychicznej w celu przystosowania do normalnego życia w społeczeństwie osób z dysfunkcjami (proces rewalidacji jest pojęciem szerszym niż rehabilitacja jednak w przeciwieństwie do niego powinien zakończyć się możliwie jak najszybciej - szybkie przystosowanie).
REWITALIZACJA - przywrócenie sił życiowych organizmu poprzez udział w aktywności fizycznej, która poprawia nie tylko zdolności wysiłkowe ale i zdolności w innych sferach życia min.: poprawia samopoczucie i funkcje psychiczne, zwiększa skuteczność działania.
Czas wolny - czas w który pozostaje człowiekowi po wypełnieniu obowiązków zawodowych, domowych, i szkolnych, przeznaczony jest na wypoczynek, rozrywkę i rozwój osobowości.
Rekreacja (M. Demel, W. Humen) - służy określaniu różnorodnych form aktywności podejmowanych poza obowiązkami dla odpoczynku, samorealizacji, doskonalenia
Rekreacja ruchowa (T. Wolańska) - wszystkie zajęcia o treściach ruchowych: sportowe i turystyczne zabawy ruchowe, którym człowiek oddaje się z własnej chęci w czasie wolnym, dla wypoczynku, odnowy sił, przyjemności i rozwoju własnej osobowości. Zajęcia te mogą być traktowane autotelicznie lub instrumentalnie.
Kultura fizyczna (M. Demel) - wyraz określonej postawy wobec własnego ciała, świadoma i aktywna troska o jego rozwój, sprawność i zdrowie. To także umiejętność organizowania i spędzania wolnego czasu z najwyższą korzyścią dla zdrowia psychicznego i fizycznego.
K.F.: rekreacja, turystyka, sport, wychowanie fiz., rehabilitacja
Cechy procesu rehabilitacji:
- Powszechna - dla wszystkich (duży szansa dla turystyki ponieważ jest szeroko dostępna, nie wiąże się z rywalizacją i nie zawsze wiąże się z dużymi wydatkami)
- Wczesna - im wcześniej rozpoczniemy proces tym mniejsze ryzyko wystąpienia hipokinezji
- Zespołowa - angażująca specjalistów z różnych dziedzin nauki ale również prowadzona w zespołach dysfunkcyjnych osób niepełnosprawnych lub w grupach integracyjnych.
- Ciągłą - bezpośrednio po rehabilitacji podstawowej powinna być realizowana rehabilitacja uzupełniająca
Podział procesu rehabilitacji:
1.Podstawowa - medyczna (w warunkach szpitalnych, ośrodkach medycznych od razu po zaleczeniu urazu.
2.Uzupełniająca - poprzez sport, rekreację, turystykę (w warunkach domowych dla podtrzymania i budowania nowych umiejętności.
Rodzaje rehabilitacji:
-Medyczna - przywracanie możliwości fizycnych.
-Psychologiczna - przywrócenie równowagi psychicznej
-Fizyczna - budowanie sprawności zastępczej
-Społeczna - włączanie do życia społecznego
-Zawodowa - powrót do zawodu lub odnalezienie nowego źródła zarobków.
Turystyka osób niepełnosprawnych: mówiąc o turystyce ludzi niepełnosprawnych należy mieć na uwadze wszystkie kategorie dysfunkcji ustrojowych. Nowoczesny program rehabilitacji musi uwzględniać wartości turystyczne związane z formami dyscyplinami i specyfikę określonego inwalidztwa. Turystyka jest bowiem częścią rehabilitacji socjalnej, uprawianie jej stanowi realizację pełnego programu rehabilitacji.
Cele uprawiania turystyki przez osoby niepełnosprawne:
1.Leczniczy - turystyka jest kontynuacją programy leczenia.
2.Biologiczny - ruch i aktywność są niezbędnymi czynnikami do zycia.
3.Anatoniczno-Fizjologiczny - turystyka powoduje rozwój możliwości ruchowych (ruchomość stawów) jak również funkcjonalnych prowadząc do ekonomizacji wysiłku.
4.Higieniczno-Zdrowotny - turystyka pomaga opanować umiejętności kontrolowania zdrowia i sprawności fizycznej.
5.Wychowawczo-Psychologiczny - turystyka kształtuje pozytywne cechy charakteru.
6.Hedonistyczny - turystyka daje radość i zadowolenie (nie powoduje znudzenia jak ćwiczenia rehabilitacyjne)
7.Społeczny - turystyka jako przejaw aktywności społecznej.
Bariery uprawiania turystyki:
1.Urbanistyczne - występujące na ulicach miast (wysokie krawężniki, schody, nieutwardzone powierzchnie, spadki)
2.Architektoniczne - występujące w obiektach turystycznych odwiedzanych przez niepełnosprawnych (wąskie drzwi, wysokie progi, klamki, zbyt wysoko umieszczone lady recepcji lub informacji, brak wind)
3.Komunikacyjne - utrudnienia w podróży do miejsc działalności turystycznej, brak środków transportu dla inwalidów
4.Społeczne - wyrażające stosunek społeczeństwa do kalectwa (izolacja lub nadopiekuńczość)
5.Sprzętowa - wynikająca z braku wyspecjalizowanego dostosowanego sprzętu.
6.Finansowa - wynikająca z wysokich kosztów uczestnictwa w różnych formach turystyki przy niskich dochodach osób niepełnosprawnych
7.Informacyjna - wynikająca z niedostatecznej informacji o potrzebach turystycznych i możliwościach zaspakajania ich przez osoby niepełnosprawne.