Tak samo, tylko bardziej

Wyszczekałem. Osiem lat temu (oj, zasuwa czasuńcio, swoją droga) wydałem powieść, w której, w tle zasadniczej intrygi, pokazana była przy­szłość Polski, jeśli sprawy pójdą źle. Sprawy, jak na razie, idą tak właśnie i tekst, który wciąż jeszcze leży na pólkach z fantastyką, za parę lat będę mógł spo­kojnie opchnąć raz jeszcze jako powieść współczesną. Wśród licznych przejawów degeneracji powieściowego kraju między Odrą a Bugiem pozwoliłem sobie umie­ścić i taki, że najwyższy urząd w państwie sprawuje nie nazwana z imienia i nazwiska pani prezydent. Rzą­dzi, kto ma rządzić, potężni sąsiedzi rozgrywają i rozry­wają kraj, jak chcą, ale na­ród się zachwyca, że pani prezydent jest elegancka i szykowna.

Wiele nie wymyśliłem. Przyznawałem to zresztą wielokrotnie: wbrew potocznemu mniemaniu, pisarze SF niczego nie wymyśla­ją. Zwykle pracują wedle zasady, iż w przyszłości będzie tak samo, tylko bar­dziej. Sporą część swojej powieści pisa­łem w czasach, kiedy polskie media, z „Gazetą Wyborczą” na czele, po pro­stu nie posiadały się ze szczęścia, że pa­ni premier jest kobietą. Służby specjalne hulały za czasów tej pani, jak chciały, opozycyjna redakcja czy partia mogła się w każdej chwili spodziewać rewizji, podsłuchu albo innych form „rozpraco­wania operacyjnego ", niszczące Polskę układy korupcyjne właśnie wtedy rozro­sły się i umocniły, zyskując potęgę, re­formy byty stopniowo wstrzymywane i zastępowane gadaniem o reformach, słowem - był to rząd beznadziejny i dla Polski szkodliwy jak rzadko, ale wszelką jego krytykę ucinano, bo pani premier była kobietą.

Powody, dla których swego czasu wy­ciągnięto z tylnych szeregów i wystawio­no na front panią Suchocką, nie przestały istnieć. Świadomość obywatelska, po­czucie odpowiedzialności za państwo - to kwestie, które rodzą się przez pokolenia i w dzisiejszej Polsce nie ma ich wiele więcej niż dziesięć lat temu. Fakt, że po­przednie wybory prezydenckie wygrał właśnie Aleksander Kwaśniewski, czło­wiek, któremu za cały program wyborczy wystarczyły oświadczenia tego rodzaju, iż kocha ludzi, pokazuje, że dla większo­ści Polaków wybory te są czymś w rodza­ju konkursu piękności. Polakom brak po­czucia, iż wybór dokonany przy urnach przekłada się w konkretny sposób na los państwa i na przyszłość ich dzieci; że coś od tego zależy i że wysoka funkcja pań­stwowa wymaga odpowiednich kwalifi­kacji, zarówno fachowych, jak i etycz­nych. W takiej sytuacji przesłanki racjo­nalne ustępują emocjonalnym. Polacy szukają kogoś, kto wyda im się sympa­tyczny, fajny i gotowi są przywiązać się do kogoś takiego irracjonalnie, ponad wszelkie rozsądne granice. Do tego stop­nia, że nawet jeśli ktoś taki zostanie przy­łapany z przysłowiowym dymiącym pisto­letem w ręku, Polacy nie tylko nie przyj­mą do wiadomości jego winy, ale wręcz utwierdzą się w swym wyborze: opluwają naszego ukochanego, atakują go, co za podli ludzie! - i znienawidzą tego, kto próbuje im otworzyć oczy. Tak przecież właśnie było z „magistrem" Kwaśniewskim. I tak samo może być z jego żoną.

Znacznie łatwiej jest manipulować ludz­kimi emocjami, niż przekonywać - zwłasz­cza jeśli się dysponuje bezgraniczną wła­dzą nad telewizją, która dla 70 proc. lud­ności stanowi jedyne źródło wiadomości o świecie. Brak „zaplecza politycznego", o którym się czasem mówi w kontekście pani Kwaśniewskiej, nie jest dla niej dotkliwym pro­blemem, bo mając takie poparcie w sondażach, wy­starczy gwizdnąć - całe mnóstwo wpływowych osób mało sobie dziś głowy nie ukręci, rozglądając się nerwowo, pod kogo by się tu nowego podwiesić. Zresztą, pani Kwaśniewska nawet gwizdać nie musi, bo dla celów zorganizowania kampanii może prze­jąć zaplecze męża albo po prostu oprzeć się na ludziach ze swojej fun­dacji charytatywnej. Układ rządzący media­mi gotowość wiernej służby zdaje się jej okazywać już od dawna, a jako prezydentowa zdołała nawiązać kon­takty ze wszystkimi biznesmenami w kraju.

Brak programu to przeszkoda jeszcze bardziej iluzoryczna. W ciemno mogę powiedzieć, że pani Kwaśniewska jest za rozwojem gospodarczym, uwielbia Pa­pieża, ale uważa, że księża nie powinni jeździć drogimi limuzynami, popiera przedsiębiorczość, ale ma wiele współczucia dla ubogich i tak dalej, ple, ple, ple. Wystarczy, że parę naprawdę wpły­wowych grup uzna ją za gwaranta swo­ich interesów, a tłumy Polaków ulegną takiemu rozanieleniu i tak się roztkliwią wspaniałością pani Kwaśniewskiej, że każdy, kto odważy się publicznie wspomnieć o „Polisie" albo poszukać odpo­wiedzi na jakieś niewygodne pytania, za­robi sobie na powszechną nienawiść.

---