1

Czy inżynier bądź naukowiec jest tak samo odpowiedzialny jak

ratownik medyczny czy chirurg? Skutki niesamowitych

wynalazków i skomplikowanych obliczeń na ogół życia ludzkiego.

Chociaż na pierwszy rzut oka może się wydawać, że praca inżyniera nie wiąże się z

dużą odpowiedzialnością, a jej poziom często porównujemy do zabawy klockami Lego, to po

dłuższym zastanowieniu się nad tym zagadnieniem muszę dojść do całkowicie przeciwnego

wniosku. Bardzo trudno jest zdecydować, który zawód bardziej przyczynia się do opieki nad

ludzkim życiem. Odłamów inżynierii jest praktycznie tyle samo, co dziedzin medycyny.

Postaram się pokazać i porównać jak najwięcej przykładów. Moim zdaniem oba zawody są

równie ważne, a ich kooperacja jest wyznacznikiem rozwoju naszej cywilizacji. W tym

krótkim eseju zamierzam udowodnić tę tezę.

Gdy dyskusja dotyczy ratowania życia bądź leczenia, każdy z nas z pewnością

przypomina sobie obraz osoby ubranej w biały kitel, zwykle z zawieszonym na szyi

stetoskopem. Oczywistym jest przecież, że to kardiochirurg wyleczy nasze serce, a ortopeda

zajmie się przywróceniem naszej kontuzjowanej nogi do pełnej sprawności. Mnie nasuwa się

na myśl bardzo ważna kwestia – skąd wzięły się przyrządy, z których korzystają lekarze.

Za zaprojektowanie i skonstruowanie takich rzeczy odpowiedzialnością obarczony jest

inżynier. To on musi sprawić, aby te przyrządy były jak najwytrzymalsze, jak najbardziej

ergonomiczne, a co najważniejsze – obniżyć koszty ich produkcji, aby były jak najszerzej

dostępne. W ten sposób opieka medyczna może być świadczona jak największej ilości osób.

Aby opracować proste wiertło dentystyczne zaangażowanych musi być wiele osób, aby

stomatolog mógł go użyć. Inżynier materiałowy musi wybrać bądź opracować odpowiedni

stop. Następnie ktoś musi zaprojektować odpowiednią jego konstrukcję. Elektronik

najprawdopodobniej zajmie się stworzeniem układu sterującego pracą urządzenia. Aby

przetransportować urządzenie należy wykorzystać maszyny wytworzone nie przez lekarzy, a

przez inżynierów. Końcowy produkt użyje sieci dróg zaplanowanych przez inżynierów z

odpowiednimi specjalnościami. Wszystko musi zostać zasilone prądem, więc swoją pracę w

ratowanie ludzkich zębów musi włożyć inżynier elektryk. Zapewne przy opracowaniu każdego

z wyżej wymienionych elementów stosowany jest komputer – dzieło elektroników i

2

informatyków. Jak wyraźnie widać przed przystąpieniem do zabiegu dentystycznego wiele

osób spoza branży medycznej musi przygotować wszystko, aby lekarz mógł zacząć działać.

Praca ratownika medycznego nie jest dla każdego. Nadają się do niej jedynie Ci o

mocnych nerwach, dobrej sprawności fizycznej oraz nieprzeciętnej inteligencji. Dodatkowo

musi odznaczać się wybitną cierpliwością oraz astronomiczną empatią, aby mógł pomóc

każdemu bez względu na płeć, budowę ciała czy inne fizyczne aspekty. Na pewno jest takich

osób mniej niż ludzi, którzy zostali inżynierami. Nie mniej jednak to oni nawzajem dbają o

zdrowie społeczeństwa. Ratownik dojeżdża zwykle tam gdzie technika zawiodła. Najczęściej

bywa to ludzki czynnik – brawura, błąd. Jednak każdy most, po którym jeździmy, każda winda,

z której korzystamy musi zostać zaplanowana i zbudowana na papierze bądź w komputerze

przez inżyniera. Ludzie pracujący w branżach technicznych są niczym niewidzialni aniołowie

stróże czuwający pośrednio nad naszym życiem.

Coraz częściej słyszy się o tym, że ludzie zostaną niedługo zastąpieni przez maszyny.

Określenie to ma pejoratywny wydźwięk i dotyczy globalnego procesu automatyzacji i

komputeryzacji. Bardzo często publikowane są materiały wraz ze zdjęciami, na których

naszym oczom ukazują się roboty w salach chirurgicznych, ortopedycznych czy

rehabilitacyjnych.

Do operacji wykorzystuje się specjalistyczne roboty cechujące się nadludzką precyzją oraz

brakiem czynnika zmęczenia

1

. Posiadają nawet własne źródło zasilania, aby być niewrażliwym

na przerwy w dostawie prądu.

Postępy w inżynierii biomedycznej odniosły sukces również w dziedzinie kardiochirurgii.

Nanoroboty, które przemieszczają się po ludzkich żyłach mają zmniejszyć potrzebę na

przeprowadzanie bardzo ryzykownych operacji serca

2

. Kto wie czy następnym Zbigniewem

Religą nie będzie programista lub twórca robotów.

Specjalne egzoszkielety pozwalają sparaliżowanym ludziom ponownie stanąć na własnych

nogach

3

.

Każde urządzenie, którego zadaniem jest monitorowanie funkcji życiowych (np. kardiograf,

ciśnieniomierz, pulsomierz itp.) zostało stworzone dzięki współdziałaniu lekarzy i inżynierów.

1

https://www.youtube.com/watch?v=VJ_3GJNz4fg

2

http://www.popsci.com/technology/article/2010-05/minimally-invasive-surgical-bot-could-cut-down-open-

heart-surgeries

3

http://www.rewalk.com/robotic-exoskeleton-allows-paralyzed-man-to-walk-again/

3

Ten niesamowity postęp jest głównie dziełem inżynierów, którzy ściśle współpracują z

lekarzami oraz z innymi przedstawicielami szpitali i przychodni.

Niestety wielu inżynierów przyczynia się również do anihilacji gatunku ludzkiego.

Współpracując z agencjami rządowymi oraz wojskiem tworzą urządzenia, które ułatwiają

zabijanie ludzi. Czołgi, karabiny, bomby, łodzie podwodne są również dziełem naukowców

oraz inżynierów. Lekarze natomiast wraz z ekipą chemików tworzą broń biologiczną,

opracowują niebezpieczne gazy trujące – przykładem może być działalność tajnej jednostki

731 pracującej dla cesarza Japonii w okresie drugiej wojny światowej

4

. W 1931 została

zwerbowana grupa naukowców, której głównym celem była produkcja broni biologicznej.

Jednym z głównych etapów było testowanie jej na ludziach. Japończycy potrafili między

innymi wywołać aborcję, symulować rany wojenne czy sztucznie wywoływać choroby.

Techniki te były stosowane głównie przeciwko Chińczykom, dlatego na Zachodzie nie

poświęca się wiele uwagi temu tematowi.

Wspomniane egzoszkielety produkowane są też w celach militarnych. Taka

technologia rozwijana jest w celu stworzenia jednostki szybszej, wytrzymalszej i zdolnej

unieść więcej niż przeciętny żołnierz. Ludzie nadal najbardziej pragną władzy i bogactw. Są

zaślepieni i podążają drogą ku władzy pozbywając się ludzi, których spotykają po drodze i

jednocześnie nie potrafią zrozumieć tego, że nienawiść rodzi nienawiść, wojny kreują wojny i

cierpienie powoduje następne cierpienie. Tak poważne tematy są poruszane w tak błahych

filmach jak Iron Man, książkach fantastycznych takich jak Metro 2033 itp. Jednak nie jest to

temat dla niniejszego eseju.

Szczytem wspólnego wysiłku lekarzy, naukowców i inżynierów będzie stworzenie

robota zdolnego odczuwać emocje. Dotychczas nie udało się tego dokonać, aczkolwiek wielu

czołowych badaczy uważa, że jest to możliwe w niedalekiej przyszłości. Osobiście wydaje mi

się, że dopóki nie zrozumiemy naszych emocji i nie będziemy potrafić nad nimi panować to

nigdy tego nie osiągniemy. Jeżeli o naszych czynach nie zacznie decydować rozsądek,

wynikający z etyki i sumienia, nie uda nam się osiągnąć wyżej wspomnianego celu.

Etyka lekarska, o której obecnie dyskusyjnie i głośno w mediach w kontekście przysięgi

Hipokratesa jest tym samym, co etyczna troska inżyniera, aby produkt jego intelektualnych

4

http://pl.wikipedia.org/wiki/Jednostka_731

4

rozwiązań był przyjazny człowiekowi. Szkoda, że tak mało się o niej mówi, a wiele osób

postrzega ten przedmiot jako nieistotny w toku ich nauki.

Podsumowując, chciałbym podkreślić, że pomimo obecnej współpracy naukowców i

inżynierów z tymi, którzy złożyli przysięgę Hipokratesa, należy skupić się na większej

kooperacji tych dwóch grup. To dzięki nim żyje się łatwiej, lepiej i dłużej. Reprezentanci wyżej

wymienionych grup są odpowiedzialni za przetrwanie i rozwój ludzkości oraz najbardziej

wpływają na naszą humanitarność.

5

Teksty źródłowe:

[1]

http://goldengatebridge.org/projects/mmb_info.php

[2]

https://iabhopal.wordpress.com/engineer/

[3]

http://link.springer.com/article/10.1007%2Fs11948-997-0039-x#page-1