Merchandising - zestaw narzędzi i technik służących podnoszeniu efektywności sprzedaży (głównie towarów masowych i w masowej skali) poprzez wykorzystanie topografii sklepu oraz elementarnych zasad psychologii społecznej, sztuki prezentacji produktów, budowanie skojarzeń klientów poprzez sposób prezentacji towarów w sklepach (głównie wielkopowierzchniowych) w celu zwiększenia sprzedaży, zainteresowania odbiorców a nawet zwiększeniu subiektywnej wartości towaru w oczach klienta.
Rodzaje zakupów
specjalnie zaplanowane
zaplanowane ogólnie
zakupy zastępcze
zakupy niezaplanowane
- zakupy impulsywne
prawie 90% ludzi dokonuje ich od czasu do czasu
stanowią 80% zakupów w niektórych kategoriach produktów
stanowią 30-50% wszystkich zakupów w supermarketach
Czynniki związane z zaistnieniem nagłej potrzeby
Nastrój i emocje odczuwane podczas zakupów
Atmosfera w sklepie
Oddziaływanie bodźców wewnątrzsklepowych
Wygoda konsumenta i łatwość kupowania
Czas dostępny na dokonanie zakupu
Zasady poruszania się klientów w przestrzeni handlowej
Zasada prawej ręki- klienci na ogół patrzą na prawo oraz trzymają się prawej strony alej.
Klienci chodzą głównie po obrzeżach sali sprzedażowej- unikają centralnie zlokalizowanych części sklepu, przyczyną może być skłonność do skracania drogi.
Kupujący unikają ślepych zaułków i zawracania, a także udawania się na wyższe kondygnacje.
Ruch odwrotny do ruchu wskazówek zegara - szczególnie wtedy, gdy wejście na salę sprzedażową znajduje się po prawej stronie.
Zachowanie określonej prędkości ruchu - początkowo idą szybciej, są bardziej skoncentrowani na oglądaniu ekspozycji i bardziej skłonni do zakupów impulsywnych. Później odczuwają zmęczenie, więc są mniej chętni do zakupów nieplanowanych.
Strefy o zróżnicowanej produktywności
Miejsca o wysokiej produktywności, tzw. dobre:
Miejsca znajdujące się po prawej stronie,
Regały umieszczone na obrzeżach sali,
Miejsca na początku i na końcu regałów, oraz na skrzyżowaniu alejek -klienci łatwiej postrzegają towary znajdujące się z brzegu,
Strefa inkasa należności - sprzyja impulsywnym zakupom towarów,
Miejsca w pobliżu stoisk z tradycyjną obsługą, oczekując w kolejce klient może zauważyć wystawiony towar,
Generalnie pierwsza część sali sprzedażowej, leżąca bliżej wejścia na salę.
Strefy o zróżnicowanej produktywności
Miejsca „gorsze”- charakteryzujące się niższymi obrotami w przeliczeniu na 1 m² powierzchni sprzedażowej:
Miejsca po lewej stronie,
Części sklepu położone daleko od wejścia,
Miejsca w zaułkach sklepu,
Centralne części alej, leżących poza głównym szlakiem poruszania się nabywców, którzy tam nie docierają przypadkowo, tylko w sposób zaplanowany
Techniki merchandisingu handlowego
Sterowanie ruchem nabywców w sklepie
Zagospodarowanie powierzchni sklepu
Rozmieszczenie towarów w obrębie regału
Ekspozycje promocyjne
Aranżacja okien wystawowych
Wizualne aspekty aranżacji sklepu
Sterowanie ruchem nabywców w sklepie
Dwa zasadnicze cele:
spowodowanie, aby klient odwiedził możliwie wszystkie części sali sprzedażowej,
wydłużenie czasu pobytu klienta w sklepie (rezultat wydłużenia ścieżki poruszania się).
Dwa podstawowe narzędzia:
tło muzyczne,
sposób zagospodarowania powierzchni sprzedażowej.
Wpływ muzyki
75 % nabywców woli sklepy, w których nadawana jest muzyka,
60% uważa, że kupuje więcej lub prawdopodobnie więcej w takich sklepach,
80% menadżerów stwierdza, że muzyka ma pozytywny wpływ na klientów
Efekty stosowania muzyki w sklepie
Sposób zagospodarowania powierzchni sprzedażowej
PRZESĄDZA O TYM, KTÓRĘDY BĘDĄ PRZEMIESZCZAĆ SIĘ NABYWCY
DWIE METODY
Tworzenie labiryntu, którym klient porusza się poprzez całą salę
Rozmieszczenie grup towarowych
Tworzenie labiryntu
Zastosowanie układu mebli, ścianek działowych
Cechą charakterystyczną jest oddalenie od siebie wejścia na salę i strefy kas
Klient traci poczucie kierunku, poddaje się zatem manipulacji
Najbardziej znany przykład: IKEA
Rozmieszczenie grup towarowych
Efekt sterowania ruchem otrzymuje się umieszczając naprzemiennie towary impulsowe oraz tzw. towary-magnesy(czyli wcześniej zaplanowane).
Najczęściej te pierwsze umieszcza się w dobrych miejscach, te drugie- w gorszych.
Strefa kasy
Kasa to ostatnie miejsce, aby uświadomić klientowi, że zapomniał czegoś kupić!
Aby dodatkowo sprowokować odruch uzupełnienia koszyka o kilka drobiazgów, przy kasie musi zostać spełnionych szereg warunków:
-towary powinny być na wyciągnięcie ręki, poukładane w klarowny sposób według kategorii
-cena nie może przekraczać 5-6 zł(Wyjątkiem są pre-paidy o wartości od 5 do 200 zł )
- asortyment musi być wysokomarżowy i popularny
-w sklepach o dużej powierzchni przy stanowiskach kasowych sprzedaje się produkty impulsowe, czyli: drobne słodycze (np. batoniki), lody, gumy do żucia, środki przeciwbólowe, filmy fotograficzne, zapalniczki, czy maszynki do golenia,
-o ile przy regale konsument chętnie sięga po produkty tanie, porównując ich ceny z sąsiadującymi napojami, przy kasie zazwyczaj ani nie ma takiej możliwości, ani specjalnie o nią nie dba.
Ciekawostki
Aby zwolnić tempo naszego marszu sklepy często dostarczają nam wózków z niezsynchronizowanymi kółkami!!!
Komunikaty reklamowe ogłaszane są cicho abyśmy za drugim razem bardziej ich nasłuchiwali
Istotnym faktem jest długość alejek, jeśli są krótkie, klienci nie wchodzą tylko do nich zaglądają