V Republika

• 28 IX 1958r. poddanie projektu konstytucji pod referendum i przyjęcie go

• 4 X 1958r. ogłoszenie konstytucji narodziny V Republiki

• konstytucja V Republiki:

• odwołuje się do Deklaracji praw Człowieka i obywatela z 1789r. i konstytucji IV Republiki z 1946r.:

- zasada suwerenności ludu

- prawa naturalne (do wolności)

• Francja republiką laicką (świętą): Kościół istniał jako stowarzyszenie prywatne, nie wspierane

przez państwo, przestrzeń publiczna wolna od symboli religijnych

• ustrój republiki pół-prezydenckiej (szerokie uprawnienia prezydenta)

• prezydent

• głową państwa i przewodniczącym Rady Ministrów

• wybierany w wyborach powszechnych i bezpośrednich na 7 lat

• stoi na czele władzy wykonawczej:

- powołuje i odwołuje premiera

- obsadza urzędy

- stoi na czele sił zbrojnych

• władza ustawodawcza:

- ogłasza ustawy

- posiada prawo weta zawieszającego

- prawo rozwiązywania Zgromadzenia Narodowego, po zaciągnięciu rady premiera i obu izb

- prawo zarządzenia referendum, na wniosek rządu i tylko w ważnych sprawach

- posiadał prawo zmiany konstytucji na wniosek premiera i po zatwierdzeniu zmian przez referendum

• odpowiedzialny konstytucyjnie

• wszystkie akty prezydenta wymagała kontrasygnaty ministrów (poza najmniejszymi decyzjami prezydenta)

• prezydent przejmował pełnię władzy w sytuacji zagrożenia państwa, np. zamachu terrorystycznego,

ale parlament nie może być rozwiązany (zabezpieczenie przed dyktaturą)

• Parlament

• 1-izbowe Zgromadzenie Narodowe wybierane w wyborach 4-przymiotnikowych

(powszechnych, bezpośrednich, tajnych i równych)

• Senat, wybierany na 6 lat (co 3 lata odnawiana1/3 składu Senatu), w drodze wyborów dokonywanych

przez kolegia wyborcze (złożone z elektorów, z racji piastowanej funkcji)

• Zgromadzenie N. i Senat

- rzadko obradowały wspólnie jako Kongres

- posiadali inicjatywę ustawodawczą

• Rząd

• na czele z Prezesem Rady Ministrów

- posiada inicjatywę ustawodawczą

- odpowiedzialnym konstytucyjnie

• może wydawać dekrety z mocą ustaw, w przypadku uzyskania upoważnienia Parlamentu, który wcale

nie musi podpisać ustawy

• może zostać pociągnięty do odpowiedzialności politycznej, przez wotum nieufności, na wniosek 1/10

członków Zgromadzenia, do głosowania dochodzi po 48h., jeżeli wniosek zostanie przegłosowany…??

• Rada Konstytucyjna

• powoływana w składzie 9 członków (co 3 lata odnawiana 1/3 składu Rady)

• do jej zadań należało:

- badanie zgodności ustawy z konstytucją

- czuwanie nad prawidłowością wyborów

---