SPRĘŻARKI CHŁODNICZE
Klasyfikacja: tłokowe, rotacyjne (śrubowe, spiralne, łopatkowe, z wirującym tłokiem), przegubowe (turbosprężarki)
Charakterystyka:
1) Tłokowy-elementem podstawowym jest ukŁad korbowy
Rozróżnia się:
-budową układu korbowego
-konstrukcją zamknięcia kadłuba sprężarki(półhermetyczne i hermetyczne)
-układ i liczba cylindrów(jedno i wielocylindrowe)
-układ zaworów
-liczba stopni sprężania
-rodzaj czynnika chłodniczego.
W sprężarkach hermetycznych silnik znajduje się w zamkniętej obudowie ,jest nierozbieralna,ok.30%lżejsza od półhermetycznej(silnik połączony z blokiem uszczelką)-dla średnich i większych mocy.Dla małych mocy-hermetyczne.
2) Rotacyjne
-śmigłowe
-śrubowe-wirnik w kształcie śruby,jeden się nie porusza-bierny,drugi ruchomy-czynny;są umieszczone w szczelnej,ciasnej obudowie,między zębamipowstają przestrzenie robocze,
Obj.tych przestrzeni po jednej stronie sprężarki są duże,na długości.Obj.zmniejsza się ,po jednej stronie lokalizuje się otwory ssawne(gdzie jest duża obj.),po przeciwległej stronie otwory tłoczne;następuje sprężanie czynnika.
Zalety
-duże moce,min.200(180)k
-spiralne(małe i średnie moce,dla małych urządzeń,nie mają układu zaworowego,wału korbowego)
-łopatkowe
-z wirującym tłokiem(jedna łopatka i tłok)
Wada rotacyjnych:wymagają precyzyjnego wykonania, ograniczenia technologiczne
Zalety-dużo cichsze
3) Przepływowe(turbosprężarki)
Działają na podobnej zasadzie wentylator - pompa dmuchana
Δp = (u22*u12)/2 *ρ
U = w*r = 2*π *n*r
Δp = f (n, ρ, r)
Tym większy spręż, im większa prędkość obrotowa n, ρ i r.
Chłodnicze wymienniki ciepła-skraplacze,parowacze
SKRAPLACZE
1.Klasyfikacja
kryteria: rodzaj chłodziwa (powietrze, woda, powietrze i woda); sposób przepływu chłodziwa grawitacyjny (lodówka), wymuszony; ze względu na konstrukcje(płaszczowo rurowe, ociekowe, natryskowe-wyporne, płytowe, wężownicowe)
2.Obliczenia cieplne-bilans cieplny skraplacza
Qk = mp*(h2 - h1) = mp*cp*(t2 - t1)
Qk = mc*qk = mc*(h2 - h3)
Qk = U*A * Δtlg
Δtlg = (Δt1 - Δt2)/ lg (Δt1/Δt2)
qk = qo + ws /:m2
Qk = Qo + Ns
SKRAPLACZE natryskowo-wyporne (woda i powietrze)
1-obudowa
2-dysze natryskowe
3-zb.ciekłego freonu
4-wanna
5-pompa obiegowa
6-wentylator
7-odkraplacz
Δh' - odpowiada chłodzeniu suchemu(wyłączona pompa)
Δh'/ Δh ~ 1/6
Stosujemy, gdy ograniczone jest miejsce na dachu.
PAROWACZE (parowniki)
1.Klasyfikacja
Ze względu na medium: 1)do chłodzenia powietrza, chłodnice o bezpośrednim odparowaniu czynnika chłodniczego; 2)do chłodzenia cieczy (która jest potem chłodziwem)
subst., która pośredniczy w wymianie ciepła (woda, woda z domieszką subst. niezamarzającej) - solanki, glikol propylenowy i etylenowy; 3)do chłodzenia ciał stałych
Konstrukcja: rurowe, płaszczowe, płaszczowo-rurowe. Sposób wymuszenia przepływu (grawitacyjny, wymuszony).
Qo = mc*qo = mc*(h1-h4)
Qo = mp*(h2-h1)
Qo = U*A*Δtlg
Δtlg = (Δt1 - Δt2)/ lg (Δt1/Δt2)
URZĄDZENIA ZABEZPIECZAJĄCE REGULACJĘ - ZW
Funkcje: obniżanie ciśnienia, regulacja strumienia masy w funkcji obciążenia
Rozróżniamy: rurki kapilarne, presostatyczne zawory regulacyjne(rozprężne), zawory pływakowe, termostatyczne zawory rozprężne.
ARMATURA ODCINAJĄCA ZABEZPIECZAJĄCA: filtry, osuszacze, wzierniki, odolejacze, zawory bezpieczeństwa. Wzierniki pomagają zwizualizować przepływ. Odolejacze -zawrócenie max.ilości oleju z powrotem do sprężarki.
PRESOSTATY, TERMOSTATY
presostat niskiego, wysokiego ciśnienia
różnicowe
niskiego ciśnienia - zabezpiecza sprężarkę przed spadkiem poniżej wartości dopuszczalnej
Funkcje - zabezpieczająca, sterująca
wysokiego ciśnienia - zabezpiecza przed wzrostem ciśnienia(gdy nie ma odbioru ciepła ze skraplacza, sterowanie pracą wentylatorów skraplacza)
Presostat - wyłącznik prądowy.
RUROCIĄGI CHŁODNICZE - ZASADY WYMIAROWANIA
Punktem wyjścia jest zawsze moc chłodnicza Qo
to, tk, tr, Δtp -> qo
m= Qo/qo = const.
V1= m*v1 rurociąg ssawny
V2= m*v2 rurociąg tłoczny(gorącego gazu)
V3= m*v3 rurociąg cieczowy
CZYNNIKI CHŁODNICZE I CHŁODZIWA
Czynniki chłodnicze stosujemy w urządz o bezpośrednim odparowaniu czynnika, w każdym bezpośrednim obiegu. Chłodziwa w systemach chłodzenia pośredniego. Chłodziwem jest woda (najlepsze o długiej trwałości); ma wadę-jeśli stosujemy zewn woda zamarza, wtedy stosujemy wodne roztwory wody z dodatkiem subst niezamarzającej (solanki - woda z domieszką soli dawniej, glikol etylanowy i propylenowy - współcześnie, dla t2 = -20 C wystarczy stężenie 35%, 38%). Po kilku latach wymaga wymiany, jest zw toksycznym, lepkość glikolu jest większa od wody, co powoduje duże straty ciśn. 30 %, 40% większe zapotrz na moc pogarsza wymianę ciepła w wymiennikach.
Czynniki chłodnicze
Klasyfikacja:
1) ze względu na skład chemiczny: zw. nieorg. (NH3, CO2), węglowodory nasycone CnH2n+2 (metan, etan, propan, np. w lodówkach), węglowodory nienasycone CnH2n (propylen, etylen), pochodne węglowodorów nasyconych i nienasyconych zawierające Cl chlorowcopochodne R12, R22; mieszaniny azeotropowe (wrzą w tej samej temp. bez zmiany faz) R502 (R22-48%, R115-51,2%). W przeszłości stosowano: amoniak nie można ze wzgl. na toksyczność (w klimatyzacji); R12, R22, R502 -> wada: zawierają chlor, któryu oddziaływuje negatywnie na warstwę ozonową. Freon uwalniany na poziomie ziemi przechodzi nienaruszony przez troposferę do stratosfery.