18

Kartoteka

Spisu osób nie podaję. „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Bohaterem”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ] sztuki jest człowiek bez określonego

dokładnie wieku, zajęcia i wyglądu. „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Bohater”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ] nasz często przestaje być

bohaterem opowiadania i zastępują go inni ludzie, którzy są również

„[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]bohaterami”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ].] Wiele osób biorących udzial w tej historii nie odgrywa tu

większej roli, te, które mogą odgrywać główne role, często nie dochodzą do głosu

lub mają mato do powiedzenia. Miejsce jest jedno. Dekoracja jedna. Wystarczy,

jeśli w ciągu tych godzin przestawi się krzesło. Czas?

Sztuka ta jest realistyczna i współczesna. Krzesło prawdziwe. Wszystkie

przedmioty i meble są prawdziwe. Ich rozmiary są trochę większe od normalnych.

Zwykły, przeciętny pokój.

Stół. Etażerka z książkami. Dwa krzesła. Zlew itd. Łóżko na wysokich nóżkach. W

pokoju nie ma okna. W ścianach naprzeciwległych są drzwi; jedne i drugie są

stale otwarte. Łóżko stoi pod ścianą. Przez cały czas światło w pokoju jest

jednakowe. Dzienne, jarzeniowe”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ], dosyć mocne światło. Światło nie gaśnie, nawet

kiedy opowiadanie jest skończone. Kurtyna nie zapada. Być może opowiadanie jest

tylko przerwane2 Na godzinę, na rok...

Jeszcze jedna uwaga. Ludzie występują w swoich codziennych, zwykłych ubraniach.

Nie wolno ich stroić w żadne efektowne kostiumy, kolorowe szmatki itp.

akcesoria. Oprawa plastyczna jest tu bez znaczenia. Jak najmniej barw i efektów.

Przez otwarte drzwi przechodzą spiesznie lub wolno różni ludzie. Czasem słychać

urywki rozmów. Czasem stoją i czytają gazetę... Wygląda to tak, jakby przez

pokój Bohatera przechodziła ulica. Niektórzy przysłuchują się przez chwilę temu,

co mówi się w pokoju Bohatera. Czasem wtrącają kilka stów. Przechodzą dalej.

Akcja trwa od początku do końca bez przerwy. [Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]BOHATER leży z rękami złożonymi pod głową. Wyciąga rękę, [Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]trzymają przed oczyma.

To jest moja ręka. Ruszam ręką. Moja ręka. (porusza palcami) Moje palce. Moja

żywa ręka jest taka posłuszna. Robi wszystko, co pomyślę.

Odwraca się do ściany. Może zasypia.

Wchodzą rodzice Bohatera. Zatroskani. Ojciec spogląda na [Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]zegarek.

MATKA

Nie trzymaj rąk pod kołdrą, to brzydko i niezdrowo.

OJCIEC

Co z niego wyrośnie, jak będzie się tak długo wylegiwał. Wstawaj! Chłopcze!

MATKA

Ma czterdzieści lat i jest dopiero dyrektorem administracyjnym operetki.

OJCIEC

Ręczę ci, że on się brzydko pod kołdrą bawi. Sam ze sobą.

MATKA

Pleciesz! Przecież tam jeszcze ktoś leży pod kołdrą. Zdaje się, że kobieta.

OJCIEC

Oszalałaś! Siedmioletni chłopiec... Wczoraj wyciągnął mi złotówkę. .. Zerżnę mu

skórę! Przy tym wyjada cukier z cukiernicy.

MATKA

Ależ on ma kolegium! Referat i koreferat!

OJCIEC

Ukradł mi złotówkę. Gdyby powiedział: „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]tatusiu, proszę cię o złotówkę, chcę

sobie coś kupić”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ], dałbym. To musi być ukarane!

MATKA

Ciszej! Śpi.

OJCIEC

W kogo on się wdał?

Wchodzi Chór Starców. Jest ich trzech. W wymiętych, trochę znoszonych

garniturach. Jeden z nich w kapeluszu. Siadają pod ścianą na rozkładanych

krzesełkach, które przynieśli ze sobą. Starcy poruszają się niemrawo. Tekst

natomiast recytują bardzo wyraźnie, dźwięcznie, młodzieńczymi glosami. Chór

wygłasza tekst bez zbędnej mimiki.

Chór Starców wykorzystuje przerwy w akcji; udziela nauk, daje przestrogi, budzi

otuchę.

CHÓR

Dzieckiem w kolebce kto łeb urwał Hydrze, Ten młody zdusi Centaury, Piekłu

ofiarę wydrze, Do nieba pójdzie po laury,

OJCIEC pochyla się nad łóżkiem. Bierze w dwa palce ucho Bohatera, pociąga

Nie udawaj, że śpisz. Wstań, kiedy ojciec do ciebie mówi!

BOHATER

Stój! Stój! Kto idzie? Stój, bo strzelam! Halt!

MATKA

Mówi przez sen. Ach, ta straszna wojna.

OJCIEC

Chcę z tobą porozmawiać, łapserdaku.

BOHATER siada na łóżku Słucham

OJCIEC

Dlaczego wyjadłeś cukier z cukiernicy?

BOHATER

To Władek.

OJCIEC

Nie kłam, opowiedz dokładnie, jak to było.

BOHATER

Coś mnie podkusiło, tatusiu. Jakiś diabeł, tatusiu!

OJCIEC

Gdybyś mi powiedział: „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]tatusiu, daj cukru”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]...

BOHATER

A tatuś dłubał w nosie, podejrzałem tatusia...

OJCIEC

Wyrodku! Co z ciebie wyrośnie? Bóg świadkiem...

MATKA

Jak śmiesz do ojca... Nie poznaję cię, dziecko.

KOBIECY GŁOS SPOD KOŁDRY

Panie dyrektorze, czas na posiedzenie.

BOHATER

Zrozumiałem po trzydziestu latach ogrom swych win, a właściwie mych win.

Tatusiu. Mamusiu. Tak, to ja zjadłem kiełbasę w Wielki Piątek dnia piętnastego

kwietnia 1926 roku. Wstydzę się swego czynu. Zjedzenie kiełbasy uplanowałem o

wiele wcześniej wraz z Jasiem i Pawełkiem. Mój niski postępek, kochany tatusiu,

nie może być usprawiedliwiony. Zjadłem kiełbasę z łakomstwa. Nie byłem głodny.

Dzięki twej trosce, tatusiu, miałem w dzieciństwie do syta chleba. Często

otrzymywałem drobne pieniądze na łakocie. Mimo to zbłądziłem.

MATKA

Ależ ojciec pyta o cukier, nie o kiełbasę.

BOHATER

Mamusiu. Nie broń mnie. Wyrzeknij się syna. Cukier zjadłem i kiełbasę. Pamiętam,

że koło godziny piętnastej minut pięć zaczęliśmy jeść kiełbasę. Ja zjadłem część

największą. Również nasza kochana babunia, zgładzona dzięki mojej intrydze...

MATKA

Babunia przecież śmiercią naturalną...

BOHATER

Biedni rodzice. Spłodziliście potwora. Przez dziesięć lat z premedytacją

podawałem babci strychninę w biszkoptach. Pamiętam również dobrze niecne

praktyki z zapałkami. Ze wstrętem myślę o tym, że planowałem również zgładzenie

tatusia.

OJCIEC

Ładne rzeczy.

BOHATER

Te myśli i plany wylęgły się w mojej głowie, gdy ukończyłem piąty roczek życia.

Pamiętam te pięć świeczek, które paliły się na torciku...

KOBIECY GŁOS SPOD KOŁDRY niecierpliwie Panie dyrektorze. Już czas.

BOHATER

Chciałbym się również przyznać do...

KOBIECY GŁOS SPOD KOŁDRY

Najwyższy czas...

BOHATER

Kochani, mam konferencję, słyszycie? Rodzice wychodzą.

GŁOS SPOD KOŁDRY

Konferencja dopiero za dwie godziny, ale trzeba się przygotować. Ja zaraz pana

przygotuję na wszystko.

CHÓR STARCÓW

Aaa, kotki dwa,

szare-bure obydwa,

nic nie będą robiły,

tylko dziecko bawiły.

Bohater zasypia. Budzi go wystrzał armatni (detonacja winna być potężna! Tak

żeby wystraszyć widownię).

BOHATER

Idioci. Znów wojna?

GŁOS SPOD KOŁDRY

Nie, panie dyrektorze, to księżna Monako powiła ośmioraczki! W związku z tym w

całej ojczyźnie urządza się żakinady, dziecinady i tak dalej. Od szczytów Tatr

do sinego Bałtyku.

BOHATER

Ale dlaczego u nas? Księżna w Monako żyje!

GŁOS SPOD KOŁDRY

To jest bez znaczenia. Stu naszych młodych działaczy dla uczczenia wybiera się

na hulajnogach do Konga. Inni składają ślubowanie czystości przedmałżeńskiej.

BOHATER patrząc w sufit

Matołki. Chwila ciszy.

Idioci. Chwila ciszy.

Kretyni, pawiany, gnojki, złodzieje, oszuści, pederaści, astro-nauci, onaniści, sportowcy, felietoniści, moraliści, krytycy, bi-gamiści. Chwila ciszy. Bohater zapala papierosa, patrzy w sufit.

Leżę. Leżę! Szefowie rządów i sztabów pozwolili mi leżeć i

patrzeć w sufit. Sufit. Piękny, czysty, biały sufit. Kochani są ci

szefowie. Można spędzić spokojnie niedzielę. Do pokoju wchodzi Olga. Kobieta w

średnim wieku. Staje w „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]nogach”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ] łóżka. Zdejmuje płaszcz. Płaszcz, torbę, szal

itp. składa na łóżku.

OLGA

Przechodziłam i usłyszałam, że mnie wołasz...

BOHATER

Ja, ciebie?

OLGA

Minęło piętnaście lat, jak wyszedłeś z domu. Nie dałeś znaku życia.

BOHATER

Tak.

OLGA

Nie zostawiłeś adresu.

BOHATER

Nie miałem.

OLGA

Mówiłeś, że idziesz po papierosy.

BOHATER

Papierosy kupiłem.

OLGA

Piętnaście lat cię nie było! Co u ciebie? Co z tobą? Wytłumacz się, powiedz coś.

BOHATER

Opowiem ci dowcip.

OLGA

Dowcip. W takiej chwili! To jest okropne. On mi powie dowcip, po piętnastu

latach...

BOHATER

Napiłbym się herbaty.

OLGA

Herbata w takiej chwili, kiedy ja pragnę rachunku z całego twego życia...

Zawiodłam się na tobie, Henryku!

BOHATER

Ja mam na imię Wiktor!

OLGA

Wiktorze, zawiodłam się na tobie. Jesteś świnią i oszustem.

BOHATER ziewa Już mi się nie chce gadać.

CHÓR STARCÓW każdy Starzec do siebie Gadać mu się nie chce... Przecież on jest

głównym bohaterem... A kto ma gadać.

OLGA tupie nogą na Chór Starców

Cicho tam... Żebyś choć jedno słówko... Nic!

BOHATER

W tych warunkach nic nie osiągnę.

OLGA

Głaskałeś mnie po piersiach, łasiłeś się jak wąż, uwodziłeś mnie pięknymi

słówkami.

BOHATER

Pięknymi słówkami?

OLGA

Mówiłeś, że będziemy mieli domek z ogródkiem, parkę dzieci:

synka i córeczkę... Świat się kończył, a ty kłamałeś! Złamałeś mi...

BAHATER

Świat się nie skończył. Przeżyliśmy. Nie masz pojęcia. Olu, jak się cieszę, że

mogę leżeć. Mogę leżeć, obcinać paznokcie, słuchać muzyki. Szefowie ofiarowali

mi całą niedzielę. Może wejdziesz do łóżka. Porozmawiamy.

OLGA

Śpieszę się do operetki. Mam już bilet... Nigdy ci nie przebaczę. Wychodzi.

BOHATER

Zostaw gazetę. Myślałem, że wszyscy umrzemy, więc mówiłem ci o dzieciach,

kwiatach, o życiu. Proste, {otwiera gazetę. Przegląda, czyta na glos) „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Butelki

przed nalaniem piwa muszą być dokładnie wymyte. Pracownicy rozlewni często nie

zadają sobie trudu, aby skontrolować, czy butelki są czyste. Rezultat jest taki,

że spotyka się w napełnionych butelkach różne «ciała obce», zdarza się nawet, że

w piwku pływają muchy. Pisaliśmy już w poprzednim naszym artykuliku na temat

piwa o barbarzyńskim niemal stosunku do tego napoju pracowników detalu. Handel

piwem dostarcza nie lada okazji do oszustw. W jaki sposób np. ze stulitrowej

beczki piwa zrobić studwudziestoli-trową?”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]

CHÓR STARCÓW

W bardzo prosty.

BOHATER

„[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Trzeba klientom pijącym piwo w kuflach zaaplikować większą porcję piany.

Klienci, zamiast pełnego kufla piwa, otrzymują kufel napełniony tylko w jednej

drugiej albo w jednej trzeciej. (glos Bohatera nabiera mocy, staje się

patetyczny) Owszem, piwo powinno posiadać tzw. kołnierz piany. Chodzi jednak o

to,aby zawartość kufla odpowiadała normie. Dlatego też wszystkie kufle czy szklanki

powinny być cechowane. Powinny posiadać kreseczkę oznaczającą 250 czy 500 cm

sześciennych napoju... Niestety, nie myje się nawet dokładnie kufli od piwa.

Wnętrze wielu kufli pokryte jest warstwą tłuszczu, a tłuszcz to wróg nr l

złocistego napoju. W handlu piwem występuje karygodny brak odpowiedzialności. Z

tym trzeba skończyć. Trzeba karać...”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ] Chór Starców dzieli się.

STARZEC I przykłada dłoń zwiniętą w trąbkę do ucha O czym on mówi?

STARZEC II

O piwie!

STARZEC III

Czy w tym piwie są aluzje do władzy, podteksty, symbole, alegorie, czy nasz

bohater jest szermierzem?

STARZEC I

O piwie mówi!

STARZEC II

W tym piwie musi się coś kryć!

STARZEC III

Mówi, że w piwku pływają muchy.

STARZEC II

Muchy? To już coś jest.

STARZEC I

Bzdura! U niego piwo znaczy piwo, mucha to tylko mucha. Nic więcej.

STARZEC III

Zlitujcie się, to nie bohater. To po prostu śmieć! Gdzie się podziały dawne

bohatery, Orfeusze, woje, proroki. Mucha w „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]piwku”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]! Nawet nie w piwie, ale w

piwku! Co to jest?

STARZEC II wykrzywiając się ironicznie To jest teatr na miarę naszych wielkich

czasów.

STARZEC III

Czasy są niby duże, ludzie trochę mali.

STARZEC I

Jak zwykle, jak zwykle.

STARZEC III

W piwku pływają muchy? W tym się coś kryje! Chór zgodnie kiwa głowami.

Jest cicho jakby makiem zasiał. W tej ciszy rozlega się śpiew ptaka. Kanarka. Po

minucie do pokoju wchodzi stary człowiek z długimi wąsami, w starym kapeluszu.

BOHATER

Wujek!

WUJEK

Byłem z pielgrzymką w klasztorze... Zajrzałem po drodze do dębie:

„[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]wstąpił do piekieł, po drodze mu było”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]. A co u ciebie, Stasiu?

BOHATER

Nic, nic, wujku. Kopę lat. Nie widzieliśmy się dwadzieścia pięć lat, wujku!

{Bohater siada na łóżku, wciąga skarpetki) Pewnie wujka nogi bolą. Przecież to

sto kilometrów. Niechże wujek siada. Jak to dobrze, że wujek mnie odwiedził.

Zaraz wujkowi wodę do nóg przygotuję i wodę na herbatę przegotuję! Niech się

wujek położy! Wie wujek, niech wujek sobie wymoczy nogi. (Bohater wyciąga spod

łóżka miednicę, nalewa wodę. Nalewa prawdziwą wodę do prawdziwej miednicy z

prawdziwego dzbanka) Niechże wuj, proszę wuja... Zaraz wujkowi... (Bohater

uradowany krząta się żywo koło Wujka) wujek... wujka... wujkowi... wujka...

wujkiem... o! wujku... w wujku...

WUJEK

Poczciwy chłopiec. Dziękuję ci, dziecko, za te owację. (Wuj zdejmuje kamasze i

skarpetki. Moczy nogi w miednicy.) A co u ciebie, Władziu?

BOHATER

Widzi wujek, miałem do wujka napisać, ale Zosia mówiła, że wujek chory, więc

myślałem, że wujek umarł, (kładzie ręce na ramiona Wujka) Strasznie się cieszę,

że wujka widzę. Nie ma wujek pojęcia. Co u wujka?

WUJEK

Jakoś się tę taczkę żywota pcha. Masz się z czego cieszyć.

BOHATER

Wujek jest prawdziwy! I kapelusz prawdziwy, (.zdejmuje Wujkowi kapelusz) I wąsy

prawdziwe, i nogi prawdziwe, i spodnie prawdziwe, i serce prawdziwe, i uczucia,

i myśli prawdziwe. Cały prawdziwy wujek. Nawet kamaszki u wujka są prawdziwe, i

guziki, i słowa. Prawdziwe słowa! Bohater mówi ze wzrastającym wzruszeniem i

uniesieniem.

WUJEK

A co u ciebie, Władziu, mówiła mi Helenka, że w Paryżu byłeś.

BOHATER

Byłem.

WUJEK

No i co tam, jak tam, powiedziałbyć coś o tym Paryżu. Ja to już go w życiu nie

zobaczę... I ciotka ciekawa.

BOHATER

Z przyjemnością wujku.

WUJEK

Czasu chyba nie traciłeś, co?

BOHATER

Chyba.

WUJEK

A jak tam ludziska żyją?

BOHATER

Jakoś żyją... różnie, (wyciąga papierosy) Może wujek zapali, francuskie.

WUJEK

Jak francuskie, to dwa wezmę.

BOHATER

Kupiłem trochę zapałek w Paryżu, mydełko toaletowe w Paryżu, szczoteczkę,

żyletki, koszule, perfumy, pantofle, pinezki, szpilki, igły.

Chór Starców ogląda jakieś fotografie, śmieją się, opowiadają sobie anegdotki,

których urywki można usłyszeć.

WUJEK

A jak tam w sztukach pięknych, w literaturze?... polityce?

BOHATER

Tak i siak, różnie. Niełatwo objąć. Wie wujek, widziałem naturalnej wielkości

Napoleona, papieża, królową, wszyscy różowi i z wosku. Jedzą dużo sałaty, sera i

piją wino, oczywiście kuchnia francuska.

WUJEK

To się trochę przewietrzyłeć, i okupiłeś się.

BOHATER

Miasto, wie wujek, w takiej błękitnej mgiełce jak w spirytusie.

WUJEK po chwili milczenia

Ale... coś mi się wydajesz markotny. Ej, Kaziu, Kaziu! I czego ty się gryziesz?

BOHATER

Bo widzi wujek... Szkoda mówić... Klaskałem. Okrzyki wydawałem.

WUJEK

Jakże to „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]klaskałem”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]?

BOHATER

Właśnie klaskałem.

WUJEK

Wszyscy klaskali.

BOHATER

Co mnie wszyscy obchodzą. Myślę o sobie. Klaskałem.

WUJEK

Dzieciuch z ciebie, Piotrusiu! Picasso też klaskał.

BOHATER

Wujku, wujku...

WUJEK

No, co powiesz, Kaziu?

BOHATER

Ja wiem, że wielu klaskało, ale oni już zapomnieli. Teraz zajmują się markami

samochodów albo bawią się na balach maskowych, a ja ciągle jeszcze składam ręce

i tamto klaskanie klaszcze we mnie. We mnie jest czasem takie ogromne klaskanie.

Jestem pusty jak bazylika w nocy. Klaskanie, wujku, klaskanie... Cisza

WUJEK

A w ogóle to zdechlaki z was, słabeusze. Łysy i dzieli włos na czworo. A co ja

mam powiedzieć? Co tam to wasze klaskanie. Pamiętam, w czasie zaburzeń

wrzuciliśmy do pomidorowej zupy naszego dowódcę. Czekaj, jak on się nazywał?

BOHATER

Do zupy?

WUJEK

Akurat w kotle gotowała się zupa pomidorowa... Czas był niespokojny, różne

zamieszki, bunty, jednym słowem gotowało się... Przyszedł sprawdzić do kuchni.

Zupa się gotowała dla całej kompanii, my go tam wrzucili i kocioł przykryli

pokrywką. I ugotował się razem z wąsami. Ostrogi się ugotowały i ordery. Jeszcze

teraz nie mogę się wstrzymać od śmiechu, jak sobie to wspomnę. (Wujek klepie po

ramieniu Bohatera) Sumienie masz delikatne. Ja ciebie rozgrzeszam!

BOHATER

Smutny jestem, wujku. Wie wujek, kiedy byłem małym chłopcem, bawiłem się w

konie. Zamieniałem się w konia i z rozwianą grzywą pędziłem przez podwórko i

ulice. A teraz, wujku, nie mogę się zamienić w człowieka, choć jestem dyrektorem

instytutu. Chciałbym rozkopać ziemię, wygrzebać kilka ziemniaków i upiec

wujkowi. Ziemniaki mają szarą, szorstką łupinę. Są w środku białe, sypkie i

gorące. Chciałbym mieć w życiu swoją jabłonkę z gałązkami, listkami, kwiatkami,

jabłkami... Już tak dawno nie siedziałem w cieniu. Jabłko jest powleczone

przezroczystą warstewką wosku, odciski palców widać bardzo wyraźnie na takim

jabłku. Jabłka wiszą na gałązkach. Czekają na moją rękę. Tak jak dziewczęta...

WUJEK

Co, Kaziu, wrócisz już? Czekamy na ciebie wszyscy. I mama, i siostry.

BOHATER

Nie mogę, wujku.

WUJEK

Nie chcesz jeszcze wracać ze świata do domu?

BOHATER

Nie.

WUJEK

Jeszcze się nie najadłeś, nie nałykałeś?

BOHATER

Jeszcze, wujku, apetyt rośnie, jak otworzę usta, tobym łykał całe miasta, i

ludzi, i budynki, i obrazy, i biusty, telewizory, motory, gwiazdy, odaliski,

skarpetki, zegarki, tytuły, medale, gruszki, pigułki, gazety, banany, arcydzieła...

WUJEK

A może się spakujesz i pójdziesz ze mną, jutro będziesz na miejscu.

BOHATER

Nie, wujku, nie mogę już wracać.

WUJEK

Chodź, chodź, ptaszki śpiewają, wiosna idzie.

BOHATER

Mam dużo spraw do załatwienia, różne sprawy, trudno się od tego oderwać, trudno

się połapać. Może później.

WUJEK wyciera nogi w koc. Zakłada buty, miednicę z wodą wsuwa pod łóżko

Dzidek! To ja już sobie pójdę. Zostań z Bogiem! Bohater milczy. Leży z

zamkniętymi oczami. Do pokoju wchodzi dwóch mężczyzn. Jeden w cyklistówce, drugi

w kapeluszu. Są ubrani w długie jesionki (Stary fason), jeden z nich wyciąga

papiery z teczki, drugi rozwija metalowy metr. Zaczynają mierzyć pokój Bohatera.

Czynią to bardzo skrupulatnie.

GOŚĆ W CYKLISTÓWCE

Trzy metry czterdzieści osiem centymetrów.

Gość w Kapeluszu zapisuje. Gość w Cyklistówce mierzy drzwi,

potem mierzy tóżko, podaje cyfry. Gość w Kapeluszu zapisuje, dodaje, mnoży i

dzieli. Gość w Cyklistówce podchodzi do Bohatera,

mierzy jego długość i szerokość, stopy, obwód głowy i szyję, rozpiętość ramion

itd. Gość w Cyklistówce pochyla się nad Bohaterem.

GOŚĆ W CYKLISTÓWCE

Co on tak ściska w ręce?

GOŚĆ W KAPELUSZU

Papier.

GOŚĆ W CYKLISTÓWCE

Trzeba mu palce odgiąć. Odgina powoli palec za palcem, wyjmuje z ręki Bohatera

papiery.

GOŚĆ W KAPELUSZU

Co tam jest?

GOŚĆ W CYKLISTÓWCE

Jakieś papiery. Życiorysy... {czyta na glos} „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Urodziłem się w roku 1920, po

ukończeniu szkoły ludowej... zapomniałem, że w szkole ludowej miałem kolegę,

który mi dawał ser, ten kolega był ze wsi. Po ukończeniu. Po otrzymaniu

świadectwa dojrzałości starałem się o przyjęcie do magistratu. W roku 1938 w

hotelu wyczyściłem buty kapą z łóżka... Po ukończeniu szkoły podstawowej

wstąpiłem do gimnazjum. Po ukończeniu szkoły średniej starałem się... {Gość

kręci gtową, czyta dalej) Ludzie, chodźcie do mnie wszyscy!”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]

GOŚĆ W KAPELUSZU

A co, on śpi? Może udaje?

GOŚĆ W CYKLISTÓWCE czyta dalej „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]W roku 1938 wyczyściłem w hotelu buty dywanem i

przeciąłem ręcznik przy wycieraniu żyletki. Następnie po ukończeniu lat

osiemnastu przystąpiłem do egzaminu dojrzałości. Nie zdążyłem jednak ukończyć,

gdy l września 1939 roku wybuchła wojna światowa... ten straszliwy kataklizm,

który pochłonął...”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]

Gość w Cyklisłówce chowa papiery do teczki i wychodzą. Do pokoju włazi na

czworakach eleganckipan w średnim wieku. Jest idealnie uczesany, ulizany.

Wyraźny przedziałek nagłowię. Można powiedzieć, że uczesany jest od wewnątrz.

Pan ten obchodzi na czworakach cały pokój. Obwąchuje nogi stołu, krzesło,

zagląda pod łóżko... zaczyna gadać, podnosząc pysk w stronę Bohatera.

PAN Z PRZEDZIAŁKIEM

Pan wie, kto ja jestem? Kto pan jest, kto on jest, co on jest? Ja mam swoją

dumę. Nie, panie, pan jest za mały, żeby tak do mnie mówić. Nie chciałem

wiedzieć, gdybym wiedział, nie mógłbym oszukiwać. Ale cierpię. Ja jestem...

jam...

Bohater poruszył się. Pociąga nosem. Pan z Przedziałkiem [Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]ucieszył, się.

BOHATER

Czuję obcego... czuję wazelinę, lakier, bździnę i literaturę. Kto tu?

Pan z Przedziałkiem łapą poprawia włosy i krawat. A. to ty, Bobik.

Przechodzi przez pokój grubas w okularach. Czyta gazetę, rozgląda się. Stoi na

środku chodnika. Wota na Pana z Przedziałkiem.

GRUBY

Bobik, do nogi! Pan z Przedziałkiem ociera pysk o nogawkę Grubego.

Bobik, leżeć! Pan z Przedziałkiem kładzie się.

Zdechł pies!

Pan z Przedziałkiem udaje zdechłego. Gruby uśmiechnięty, wyciąga kość z kieszeni

i rzuca ją pod stoi. Pan z Przedziałkiem „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]aportuje”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ] kość.

Służyć, Bobik, no...

Pan z Przedziałkiem pięknie „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]śluzy”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]. Przechyla głowę raz na prawe, raz na lewe

ramię, uśmiecha się. Gruby wyciąga rękę.

Łapę, Bobik!

Pan z Przedziałkiem wyciąga rękę lewą. Otrzymuje klapsa w lewą łapę.

Prawą.

Pan z Przedziałkiem poprawia się. Podaje prawą łapę. Gruby do Bohatera [Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Dobrze ułożony, prawda?

BOHATER siada na łóżku Nie wiem.

GRUBY

Powie mu pan: cierp, cierpi, powie mu pan: skacz, skacze, a nawet potrafi czytać

i pisać...dostał medal na wystawie psów w Paryżu... jest inteligentny, dobrze

ułożony... ułożenie nie jest trudne... wystarczy umiejętne postępowanie, nieco

cierpliwości... w pracy psa działają cztery czynniki: pasja łowiecka, wiatr,

chody i inteligencja... Bobik ma chody i dobrze czuje wiatr... Bierze go pan?

BOHATER

Nie mam pieniędzy... a on nie gryzie?

GRUBY śmieje się Nie ma zębów, ma tylko język. Liże.

BOHATER

Dam panu skarpetki...

GRUBY

Dobrze.

Bohater zdejmuje skarpetki i daje Grubemu. Ten chowa je do kieszeni. Odchodzi

czytając gazetę. O Bobiku zapomniał.

BOHATER wyciąga rękę, gładzi po głowie Pana z Przedziałkiem [Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Napijesz się?

PAN Z PRZEDZIAŁKIEM ciągle na czworakach Pół czarnej i koniak.

BOHATER

Piłeś czarną kawę na poprzednim etapie, i co? Lepiej napij się wody. {wyciąga

spod łóżka miednicę z wodą) W tej wodzie

moczył nogi uczciwy, prosty człowiek. Pij. To lekarstwo dla takich jak ty! Jak

my...

Pan z Przedziałkiem wysuwa „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]po psiemu”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ] język i zamierza pić wodę z miednicy.

Bohater śmieje się.

Dość! Naprawdę jesteś uprzejmy. Nie wygłupiaj się. Siadaj. Zaraz zrobimy kawę.

Wprawdzie nie mam kawy, filiżanek i pieniędzy, ale od czego jest nadrealizm,

metafizyka, poetyka snów. (wota) Dwie duże kawy!

Do pokoju wchodzi Kelnerka. Ubrana w czepek, fartuszek itp., stawia srebrną tacę

na stole, pyta: „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]czy mam się rozebrać?”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]

BOHATER

Nie trzeba. Nie znoszę kabaretu. Kelnerka wybiega.

CHÓR STARCÓW

Trąd

trądzik

trefl

trele

Trembowla

trębacz

trener

tresura

Bohater i Pan z Przedziałkiem w skupieniu popijają kawę. Przerywają picie i

oglądają uważnie swoje ręce. Potem pokazują sobie ręce. Prawą i lewą. Oglądają

uważnie.

BOHATER trzyma lewą rękę Pana z Przedziałkiem [Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]O! Jaka plamka! Czarna.

PAN Z PRZEDZIAŁKIEM

To atrament!

BOHATER

Atrament! To można zmyć śliną.

PAN Z PRZEDZIAŁKIEM

O! I u pana plamka! Dwie plamki! Dwie czerwone plamki!

BOHATER

To krew.

PAN Z PRZEDZIAŁKIEM

Prawdziwa krew?

BOHATER

Krew wroga.

PAN Z PRZEDZIAŁKIEM

Znam tylko smak wódy, wody, śliny i atramentu, jaki smak ma krew?

BOHATER wyjmuje szpilkę i kłuje palec Pana z Przedziałkiem, ten ssie palec

Kropla krwi! Jak przeżyłeś wojnę? Okupację? Nie miałeś w [Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]ręku broni?

PAN Z PRZEDZIAŁKIEM

Dzięki żonie! Żona, żonie, w żonie, z żoną, o, żono... na żonie... pod żoną.

BOHATER

Won! Krzyczy.

Pan z Przedziałkiem opada na cztery tapy, sięga tapą po filiżankę i na

czworakach wypija resztę kawy. Wchodzą dwie dobrze utrzymane panie w średnim

wieku. Prowadzą ożywioną rozmowę przerywaną wybuchami śmiechu.

PANI

Ja jego, on mnie, on tobie, ona jemu, wiesz, jaki on, kiedy mu, [Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]muuuuu (ryczy i rży, śmieje się. Rozgląda się) O, kochanie. [Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Jesteś!... Pan z Przedziałkiem wstaje na dwie nogi.

Mój mąż, moja złota. Moja przyjaciółka, kochany. Pan z Przedziałkiem całuje w

rękę drugą panią. Uśmiechnięty, pełen radości życia wychodzi z paniami. Panie

mają paznokcie pokryte lakierem.

CHÓR STARCÓW

Kordebalet, kordegarda, kosmetyka, kosmiczny, kopulacja, marmolada, marmur,

martyrologia...

Bohater szuka czegoś gorączkowo. Wchodzi pod łóżko. Otwiera szuflady. Zagląda do

wszystkich kątów. Chór Starców wychodzi. Bohater jest sam. Szuka po kieszeniach.

Wreszcie wyciąga mocny sznur. Zakłada go na szyję, próbuje sznur. Rozgląda się

po pokoju. Szuka gwoździa. Podchodzi do wieszaka. Wreszcie otwiera szafę i

wchodzi do szafy. Zamyka drzwi. Szafa zamknięta. Dopiero po dłuższej chwili

drzwi do szafy otwierają się.

BOHATER

Sami się wieszajcie. Wolę swój mały palec lewej nogi niż was wszystkich razem.

Co? Wieszajcie się! Nie! Wy siebie tak bardzo kochacie. Ta baba bardziej kocha

swojego pieska niż mnie, człowieka. Bo to jej piesek. Ona swoją ślepą kiszkę

kocha bardziej od całej ludzkości.

Bohater siada na łóżku. Wyciąga z kieszeni śniadanie, odwija z papieru, zaczyna

jeść. Do pokoju wchodzi Tłusta Kobieta.

TŁUSTA KOBIETA

Wstyd! Taki mały i podgląda.

BOHATER przerywa jedzenie

Co pani tu robi? To jest mieszkanie prywatne! Kto pani pozwolił tu wejść?!

TŁUSTA KOBIETA

Cha! cha! cha! cha! (zaśmiewa się) Mieszkanie prywatne!

BOHATER

Ja pani nie znam.

TŁUSTA KOBIETA

Pan mnie podglądał w kąpieli, panie Wacku!

BOHATER

Ćwierć wieku minęło od tej chwili! Tak, przypominam sobie. Ale widzę, że pani

już wyszła z wody. Niech pani idzie dalej! Nie mam teraz czasu, muszę przeczytać

listy.

TŁUSTA KOBIETA

Ja poczekam. Siada na krzesełku i siedzi. Może robić na drutach sweterek.

BOHATER bierze ze stołu kilka kopert. Otwiera różową kopertę.

Czyta wyraźnie.

„[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Mój Janku! Jestem rozrzewniona dowodem Twojej pamięci. Przybywaj, ażebym

własnymi paluszkami mogła Ci włożyć do buzi najsłodszą pralinkę z nadesłanej

bombonierki. Twoja Zosia”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ] (otwiera drugą kopertę. Czyta) „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Kochany Zdzisławie!

Do-chadzą mnie bardzo niepożądane wieści o Tobie i Twoich nad wyraz

lekkomyślnych postępkach. Tak to odpłacasz mi za troski, starania i wydatki,

jakie łożyłem na Twoje nauki i wychowanie? Widziano Cię na sali bilardowej w

jakimś zajściu z człowiekiem ordynaryjnym, na wykłady nie chodzisz, zajmują Cię

gry, zabawy, miłostki... Tegom więc dożył na stare lata! Popraw się, popraw,

kochany Zdzisławie, bo jeszcze jedna zła wiadomość, a zerwę z Tobą i nie dość,

że Ci odmówię wszelkiego zasiłku, ale nadto zabronię komukolwiek wspominać, że

jesteś moim synem. Zasyłam Ci ojcowskie błogosławieństwo. Niech Ci ono sił doda

do nawrócenia się na dobrą drogę. Matka płacze! Serdecznie rozżalony Ojciec.

{Bohater zniechęcony gniecie kopertę i chowa ją do kieszeni. Wyciąga nową

kopertę. Czyta.) „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Drodzy Kuzyni! Uroczystość Waszego srebrnego wesela szczerą

napawa mnie radością. Jako świadek sprzed dwudziestu pięciu lat Waszych

zaślubin, dziś wiary dać nie mogę, że to już całe ćwierć wieku ubiegło od tej

chwili, gdyście sobie zaprzysięgli prowadzić wspólnie taczkę żywota, pod

wzniosłym godłem miłości! Dwadzieścia pięć lat ubiegło jak krótki moment! Obyż i

nadal po samych różach Warn się życie słało, odrodzeni w dzieciach, wnukach i

prawnukach, stali się dla nich patriarchami tych zasad, jakie tak Szczytnie

przyjęliście sami! Stary przyjaciel NN. Warszawa, 24 stycznia 1902 r.”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]

Po przeczytaniu ostatniego listu Bohater zakłada na nogi pantofle i wy chodzi z

pokoju. Po chwili wychodzi za nim Tłusta Kobieta. Teraz na scenie nic się nie

dzieje. Można zrobić 5-10 minutową przerwę. Można opuścić kurtynę, można nie

opuszczać kurtyny. Po tej przerwie do pokoju wchodzi Bohater. Wyciąga z kieszeni

śniadanie, odwija z papieru, zaczyna jeść. Po chwili do pokoju wchodzi Tłusta

Kobieta. Rozgląda się.

TŁUSTA KOBIETA

Wstyd! Taki młody chłopiec i podgląda kobietę.

BOHATER przerywa jedzenie

Kto pani pozwolił tu wejść? To jest prywatne mieszkanie.

TŁUSTA KOBIETA śmieje się

Prywatne mieszkanie? Mieszkanie prywatne!!

BOHATER

Ja pani nie znam.

TŁUSTA KOBIETA

Pan mnie w kąpieli podglądał, panie Jurku.

BOHATER

Wieki minęły od tej chwili... Tak, przypominam sobie. Widzę, że pani już wyszła

z wody.

TŁUSTA KOBIETA

Panie Dzidku, ja pana pamiętam chłopczykiem w marynarskim ubranku z kołnierzykiem.

Bohater kładzie się na łóżku. Wypięty na widownię, tyłem do [Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Tłustej Kobiety. Ona siada teraz na łóżku...

BOHATER

Minęły wieki.

TŁUSTA KOBIETA

No to co? To cio?

BOHATER podrywa się

Ty stara krowo, ty połciu słoniny, beczko sadła. Pamiętam. Miałem piętnaście

lat. Był lipiec. Blask zachodzącego słońca na wodzie. Czerwona rzeka pod

koronami czarnych olch. Byłaś wtedy biała i tłusta. Byłaś młoda, gruba

dziewucha. Biała jak śnieg. Wchodziłaś powoli do ciemnej wody. Czarne olchy

stały nad wodą. W koronach czerwone słońce. Oddałbym wtedy pół życia, całe

życie, całe miasto, cały świat za dotknięcie twoich piersi. Gdybym mógł położyć

rękę na twoim udzie, wzgórku Wenery.

TŁUSTA KOBIETA

Ny czym?

BOHATER

Na wzgórku Wenery. Idiotko, krowo, mogłaś być dla mnie królową. Mogłaś być

muzyką, ogrodem, owocem, mogłaś być Drogą Mleczną, krowo. Ale ty chowałaś to dla

jakiegoś cwaniaka, łobuza, cynika, bałwana, złodzieja. Teraz ryczysz. Mogłaś być

dla mnie ogniem, źródłem i radością. Jak ja wtedy cierpiałem. Chciałem wyskoczyć

z własnej skóry.

Tłusta Kobieta robi na drutach sweterek! Przez ciebie o mało nie zostałem

sodomitą. Twój brzuch był dla mnie większym objawieniem niż Ameryka dla

Kowalskiego. Twój zadek był gwiazdą. Ty idiotko, beczko peklowanego mięsa. Wynoś

się, bo cię tu rozwalę na miejscu.

Bohater milknie. W tej chwili wchodzi do pokoju bardzo Żywa [Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Pani w średnim wieku. Podbiega do Tłustej Kobiety, całuje ją [Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]z egzaltacją i zaczyna gadać.

ŻYWA PANI

Wyobraź sobie, kochanie, kimonowa suknia z wełny w pepitkę. Na przedzie stanika

nałożony karczek przechodzący na plecy, krojony z długimi wyłogami. Lekko

poszerzona spódnica. Do stanika - długa biała pikowa kamizelka ze stojącym

kołnierzykiem i kokardą. Spódnica ułożona w przedzie w głębokie kontrafałdy.

Szew na całej długości pleców. W przodach skośnie wpuszczone kieszenie z

patkami. Zapinane mankiety i kołnierz z klapami z białej piki. Fałda w tyle

spódnicy. (Żywa Pani zrywa się z łóżka. Całuje Tłustą) Pa! Pa! Zadzwoń koniecznie. Koniecznie zadzwoń. Pa! Dzwoń! zadzwoń, pamiętaj... pa! pa! [Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Wychodzi.

TŁUSTA KOBIETA zwija robótkę Więc pan umywa ręce, panie Dzidku!

BOHATER

Umywam.

TŁUSTA KOBIETA

Wiązałam z wizytą u pana tyle nadziei! Myślałam, że pomnąc na dawną znajomość

zechce pan podać rękę samotnej kobiecie.

Cóż to pana obchodzi, że wzrasta we mnie wydzielanie hormonu gonadotropowego.

Tak, panie Zbychu...

BOHATER

Mówiłem tyle razy, że mam na imię Wacław.

TŁUSTA KOBIETA

Tak, panie Wacku, miewam coraz częstsze bóle głowy, gorące uderzenia krwi do

głowy, zawroty głowy, bóle stawowe. Zauważyłam, że ostatnio występują u mnie

nieznaczne zaburzenia trawienne, zmiany w elektrokardiogramie. Doktor uważa, że

zupełnie wystarczy doustne podawanie estradiolu, równie skutecznym środkiem jest

dwuetylostyłbestrol, lek ten powoduje u mnie nudności i bóle brzucha... A co

pan, panie Wacku, radzi mi w tej sytuacji? Gdyby nie to, że znam pana od

„[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]tyciego”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ], {Tłusta Kobieta pokazuje) nie zwróciłabym się z taką intymną sprawą

do obcego mężczyzny.

BOHATER czyta gazetę.

„[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Jako pierwsza z tegorocznej kampanii ruszyła w Polsce cukrownia «Strzyżów» w

powiecie hrubieszowskim.”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]

TŁUSTA KOBIETA

Jakże świat się zmienił. Ludzie są zupełnie obojętni na cierpienia swych bliźnich.

Słychać głosiki dzieci: »Mamo, mamo. Mamusiu.”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ] Tłusta Kobieta wychodzi. Bohater

wyciągnięty na łóżku czyta gazetę. Wchodzi Chór Starców. Siadają na swoich

miejscach.

CHÓR STARCÓW

Rób coś, ruszaj się, myśl.

On sobie leży, a czas leci. Bohater nakrywa twarz gazetą.

Mów coś, rób coś,

posuwaj akcję,

w uchu chociaż dłub! Bohater milczy.

Nic się nie dzieje.

Co to znaczy?

BOHATER

Dajcie mi spokój.

CHÓR STARCÓW

Dzięki Bogu, nie śpi.

BOHATER

Mówicie, że muszę coś robić? Nie wiem... (ziewa) może...

CHÓR STARCÓW

On znów zasypia, wielkie nieba! Bez mąki przecież nie ma chleba. W teatrze

trzeba grać, tu musi się coś dziać!

BOHATER

A czy wystarczy, gdy bohater drapie się w głowę, patrzy w ścianę?

CHÓR STARCÓW

To już coś jest.

BOHATER

Nic mi się nie chce.

CHÓR STARCÓW

Toć nawet u Becketta ktoś gada, czeka, cierpi, śni, ktoś płacze, kona, pada,

bździ. Rusz się, inaczej teatr zgubisz.

BOHATER

Cyrk pcheł wystawia dziś „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Hamleta”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ], dajcie mi spokój, j a odchodzę...

CHÓR STARCÓW

Stój!

BOHATER

Odchodzę.

CHÓR STARCÓW

Gdzie?

BOHATER

Na stronę.

CHÓR STARCÓW

On się upił.

BOHATER

Głupi, dajcie mi spać.

CHÓR STARCÓW

Ty znów zasypiasz. Co to znaczy?

BOHATER

Ja z nimi skończę!

Bierze ze stołu ostry kuchenny nóż, podchodzi do Starców, którzy siedzą

nieruchomo. Bohater przebija dwóch Starców, trzeciemu urzyna głowę. Układa teraz

Chór na podłodze. Bohater siada na łóżku. Uśmiecha się do widowni. Myje ręce.

Chodzi wzburzony po pokoju. Zaczyna nawet biegać. Przystaje. Uderza siebie

dłonią w prawy i lewy policzek. Podchodzi do ściany. Opiera ręce o ścianę.

Widzisz głupcze! No, przebij głową. Wal. Gdzie ty właściwie idziesz? Gdzie? Do

tej idiotki? Do szpitala, do ludzkości, do lodówki, do łososi, do wódeczki, do

udka, do nóżki dwudziestoletniej, do cycuszka. Widzisz, no! Na, gryź, gryź

własne palce. To dobry pokarm. Wszystko umiera pod twoją ręką, bo nie wierzysz.

Osiołku, gdzie leziesz? Leziesz już 38 lat. Do słońca? Do prawdy? Do ściany.

Stoję pod ścianą. Bracia moi, moje pokolenie! Do was mówię. Nie mogą nas

zrozumieć, młodzi i starzy! (Bohater odwraca się do widowni) Jak to się stało?!

Nie mogę zrozumieć. Byłem przecież i we mnie było dużo różnych rzeczy, a teraz

tu nic nie ma. Tu, tu! Nie trzeba! Nie zawiązywać! Nie trzeba zawiązywać oczu!

(cisza) Chcę patrzeć do końca.

Do pokoju wchodzi młoda, ładna dziewczyna. Sweterek. Obcisłe spodnie. Jakaś

torebka, pismo, książka, jabłko. Dziewczyna przechodzi raz i drugi. Jest to tak

zwana „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]babka na medal”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]. Siada przy stole. Przegląda gazetę. Czesze się. Wyciąga

lusterko itd., itp. Zwraca się do Bohatera.

DZIEWCZYNA

Proszę ptysia.

BOHATER jakby zawstydzony. Mówi do siebie No, tak. Co tam. Można i tak.

DZIEWCZYNA

Ptysia proszę...

BOHATER do widowni

Kiedy jeszcze żyłem... doprawdy, będziecie zgorszeni... będziecie znudzeni,

ubawieni tym opowiadaniem.

DZIEWCZYNA

Proszę ptysia i pół czarnej.

BOHATER

Dlaczego pół?

DZIEWCZYNA

Pan nie rozumie, czyja źle mówię po polsku?

BOHATER

Pani nie jest Polką?...

DZIEWCZYNA

Meine Hobbies: Reisen, Biicher, Theater, Kunstgewerbe... ich suche auf diesem

Wege einen frohmutigen und charakterfe-sten Lebensgefahrten... ich bin vollschlank, keine Modepup-pe...

BOHATER

Pani jest Niemką?

DZIEWCZYNA

Tak.

BOHATER

Bardzo mi przyjemnie, widzi pani, muszę pani wyjaśnić, że zaszła pomyłka.

DZIEWCZYNA

Ah, so?!

BOHATER

To jest prywatne mieszkanie. Ja tu mieszkam... Oczywiście

bardzo mi miło... proszę się nie krępować. Muszę pani powiedzieć... du bist wie

eine Blume...

DZIEWCZYNA

Więc to nie jest „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Krokodii”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]?

BOHATER

Wy młodzi nie zdajecie sobie sprawy... ile pani ma lat?

DZIEWCZYNA

Osiemnaście... ale tu było otwarte... widziałam różnych panów, panie; rozmawiali, pili kawę...

BOHATER siada przy stole obok Dziewczyny, bierze ją za ręce. Patrzy długo w jej

twarz. Dziewczyna uśmiecha się do niego. Bardzo proszę. Wy młodzi wszystko

potraficie wyśmiać... może zresztą tylko tak was przedstawiają skretyniali

żurnaliści... ja mam do was zaufanie... proszę się nie śmiać. Mam do pani

prośbę. Proszę o kilka minut... Chcę pani powiedzieć... Słyszałem, że pani

mówiła po niemiecku. Czy pani jest Niemką? Tak. Właściwie nic ciekawego nie mam

do powiedzenia. Proszę nie myśleć, że chcę panią uwieść, wpakować do łóżka...

DZIEWCZYNA

Rzeczywiście tu stoi łóżko, naprawdę przepraszam, me zauważyłam.

BOHATER

Boże! Żeby tylko pani mnie zrozumiała. To wszystko jest takie proste. Zabiorę

pani kilka minut i odejdę, ale mam obowiązek coś pani powiedzieć, a pani ma

obowiązek mnie wysłuchać. Chcę powiedzieć, że to dobrze, że pani jest. Że pani

jest na tym naszym świecie, taka właśnie, że ma pani osiemnaście lat, takie

oczy, usta, włosy i że pani się uśmiecha. Tak powinno być. Tak właśnie powinno

być. Młoda z czystą, jasną twarzą, z oczyma, które nie widziały... nie widziały.

Chcę tylko jedno powiedzieć: nie czuję do pani nienawiści i życzę szczęścia.

Życzę, aby pani tak się uśmiechała i była szczęśliwa. Widzi pani, ja jestem

uwalany w błocie, we krwi... pani ojciec i ja polowaliśmy w lasach.

DZIEWCZYNA

Polowali? Na co?...

BOHATER

Na siebie. Z karabinami, ze strzelbami... nie, nie będę opowiadał... taraz lasy

stoją ciche, prawda? Cicho jest w lasach. Proszę, niech pani się uśmiechnie... W

tobie jest cała nadzieja i radość świata. Musisz być dobra, czysta, wesoła.

Musisz nas kochać. My wszyscy byliśmy w strasznej ciemności pod ziemią. Chciałem

jeszcze raz powiedzieć, ja, dawny polski partyzant, życzę pani szczęścia. Życzę

szczęścia waszej młodzieży, tak jak naszej. Proszę się ze mną pożegnać. Już się

nie zobaczymy. Wszystko to wyszło jakoś śmiesznie. Jak głupio, jak strasznie

głupio. Czy nie można nic powiedzieć, wyjaśnić drugiemu człowiekowi. Nie można

przekazać tego, co jest najważniejsze... o Boże!

Jest chwila ciszy. Znów cisza. Z megafonu wydobywa się nieartykułowany krzyk.

Potem wyraźniej słowa: ^Aufstehen! Aufstehen!”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ] Bohater wstaje. Stoi przy krześle

„[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]na baczność”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]. Dziewczyna, jakby nie słyszała tego wrzasku, patrzy ze zdziwieniem na Bohatera. Raus! Alles raus!

Mauł halten, Klappe zu, Schnabel halten! Wilist du noch quatschen? Du hast aber

Mist gemacht! Du Arschloch, Schweinehund, du Drecksack! Bohater staje pod

ścianą. Przyciska twarz do ściany. Megafon milknie. Cisza. Dziewczyna wstaje i

wychodzi na palcach z pokoju. Zostawia na stole czerwone jabłko. I minuta ciszy.

CHÓR STARCÓW deklamuje Nie bój się to jest twój pokój o widzisz stół a tu szafa

jabłuszko na stole boisz się mebli głuptasku ten pan już nie przyjdzie

Ty boisz się krzesła starej gazety stukania

głosów za ścianą

dziwaczysz

a może

chcesz się wyróżnić

Uśmiechnij się ten pan już nie przyjdzie spójrz nam w oczy nie kryj się po

kątach nie stój pod ścianą przecież nikt ci nie każe stać pod ścianą

odezwij się

Do pokoju w chodzi Nauczyciel z teczką. Siada przy stole. Wyciąga papiery z

teczki. Zakłada okulary. Nie zwraca na nic i na nikogo uwagi. Mówi. Zadaje

pytania. Nauczy cielą może grać ten sam aktor, który byt Wujkiem. Zamiast wąsów

ma okulary.

NAUCZYCIEL

Proszę się nie denerwować. Proszę pomyśleć.

STARZEC I

Co pan tu robi?

NAUCZYCIEL

On ma dzisiaj maturę. Egzamin dojrzałości.

STARZEC I

Dobrze, ale dlaczego dzisiaj?

NAUCZYCIEL

Jest już spóźniony dwadzieścia lat. Dłużej czekać nie mogę.

STARZEC I

Cóż tam macie?

NAUCZYCIEL cały czas patrzy w papiery Różne takie. Niech pan siada. Niech pan

się przygotuje.

STARZEC I

Pan doprawdy nie w porę.

NAUCZYCIEL

Co mi pan powie na temat przyłączenia Rusi Czerwonej? Starzec II podaje

Bohaterowi filiżankę kawy. Odprowadza go do łóżka, kładzie i okrywa kocem.

STARZEC I

Ze śmiercią króla Daniela rozpoczął się okres upadku Rusi Czerwonej. Wprawdzie

jeden z jego synów, SzwamoJako zięć Mendoga zasiadł krótko na tronie litewskim,

ale o drugim, Lwie I, wyrażają się kroniki niepochlebnie. Po nim panował krótko

jego syn, Jerzy I, który połączył księstwo włodzimier-skie i halickie w swoim

ręku. Synowie jego, Andrzej Włodzi-mierski i Lew II halicki, utracili na rzecz

Giedymina Podlasie i Polesie, ale następnie zawarli z nim przyjaźń, a jeden z

synów Giedymina, Lubart, ożenił się z Buszą, córką Andrzeja. Siostrzeńcem obu

książąt był Bolesław, syn Trojdena, księcia mazowieckiego, który poślubił jedną

z córek Giedymina, a więc siostrę Aldony, żony Kazimierza Wielkiego...

NAUCZYCIEL patrząc w papiery

Świetnie, doskonale. Brawo, młodzieńcze, jest pan doskonale przygotowany do

życia. Właściwie zdał pan swój egzamin dojrzałości - ale dla świętego spokoju

muszę panu zadać jeszcze kilka pytań, rozumie pan, czcza formalność... Niech mi

pan powie, co pan ostatnio czytał?

STARZEC I

Gazetę.

NAUCZYCIEL

A w tej gazecie?

STARZEC I

Porady.

NAUCZYCIEL

Proszę mi opowiedzieć swoimi słowami.

STARZEC I

Jedna Marysia zakochała się na wczasach w Wacku, potem ze sobą chodzili, ale

przedtem Wacek, którego Marysia pokochała pierwszą gorącą miłością, chodził z

Jadzią, co jednak ukrył

przed Marysią i został posłany do wojska. Kiedy napisałam list do Wacka, że

spodziewam się dziecka, które poczęło się wcześniej, Wacek nie odpowiadał, lecz

mi napisał później, że on się spodziewa dziecka z Jadzią, która chodziła z

Tadkiem. Rodzice nie pozwalali mi chodzić z Jackiem, bo Wacek był młodszy ode

mnie o 50 lat. Ja mam teraz, „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Przyjaciółko”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ], lat 16, a gdy poznałam Gienka,

miałam zaledwie 8 lat i wierzyłam w ludzi. Teraz straciłam wiarę w Wacka i

jestem w naszym miasteczku wytykana palcami. Poradź, kochana „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Przyjaciółko”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ], co

robić. Jestem w tym gorszym położeniu, gdyż moja mamusia, która przez 70 lat

bezpłodna, wyleczyła się i spodziewa się teraz również dziecka. Czy może być dla

mnie jeszcze życie?

NAUCZYCIEL

Wy młodzi jesteście jednak nastawieni wyłącznie na używanie żyda... fakt, smutny

fakt... a któż będzie cierpiał ny tym świecie...

STARZEC I

Właśnie, panie profesorze.

NAUCZYCIEL

Jakie ma pan plany na przyszłość?

STARZEC I

Zabieram się do nauki języka chińskiego.

NAUCZYCIEL

Pięknie... a ile sobie pan lat liczy?

STARZEC I

Osiemdziesiąt...

NAUCZYCIEL

Pięknie, młody człowieku, pamiętaj, że „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]czym skorupka nasiąknie za młodu, tym na

starość trąci”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]. Dziękuję. Więcej pytań nie mam. [Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Starzec I zajmuje swoje miejsce obok towarzyszy. Chór Starców [Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]znów siedzi w komplecie pod ścianą.

NAUCZYCIEL

Aa {przypomniał sobie) powiedz mi jeszcze, za co kochasz Chopina.

STARZEC I

Chopin ukrył w kwiatach armaty, panie profesorze, i spopularyzował imię Polski

na świecie.

NAUCZYCIEL

Tak, lecz cóż odczuwasz, słuchając jego muzyki jak rok długi?

STARZEC I

Odczuwam głęboką wdzięczność dla kompozytora.

NAUCZYCIEL kręci głową

Jakże można mówić o tym, że nasza młodzież jest cyniczna i [Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]obojętna. Bohater podnosi się. Kiwa palcem na Nauczy cielą.

BOHATER

Panie profesorze! Proszę do mnie. Nauczyciel siada na łóżku obok Bohatera.

Bohater wyciąga w stronę Nauczyciela rękę z rozstawionymi palcami.

Co to jest, panie profesorze?

NAUCZYCIEL

Ręka.

BOHATER zaciska palce A to?

NAUCZYCIEL

Pięść.

BOHATER zaciska i rozkłada palce

Ręka, pięść, ręka, pięść, ręka, pięść. Ręką można zabić, udusić, napisać wiersz

albo receptę, można pieścić, (gładzi Nauczyciela po policzku. Bierze jabłko do

ręki) Co to jest?

NAUCZYCIEL

Jabłko.

BOHATER pokazuje guzik A to?

NAUCZYCIEL

Guzik

CHÓR STARCÓW

Guano guma guślarz Guatemala gumienny

gutaperka gulasz gumno guz gulden Gustaw

guzik Chór Starców przerwał nagle... Zamilkł jak „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]gromem rażony”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]. Do pokoju

weszła Sekretarka. Jest to ta sama osóbka, która grata na początku Glos spod

Kołdry. Przez opięte „[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]suknie”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ] lub spodnie widać okrągłe pośladki. Chór Starców

gapi się... Sekretarka siada na łóżku. Otwiera teczkę z dokumentami.

SEKRETARKA

Do podpisu, panie dyrektorze.

Bohater w milczeniu podpisuje, palcem wskazującym, szereg dokumentów.

CHÓR STARCÓW

Day, czegoć nie ubędzie, byś nawięcey dała, Day, czego próżno dawać potym

będziesz chciała, Kiedyś zmarski twarz zorzą, a gładkie zwierciadło Okaże to na

oko, że cię siła spadło...

SEKRETARKA śmieje się Uwielbiam Kochanowskiego.

CHÓR STARCÓW

Nie uciekay, ma rada; wszak wiesz: im kot starszy, Tym, pospolicie mówią, ogon

jego twardszy. I dąb, choć mieścy przeschnie, choć list na nim płowy, Przedsię

stoi potężnie, bo ma korzeń zdrowy.

SEKRETARKA

Jakiś dziennikarz stoi pod oknami, prosi o wywiad.

BOHATER

Jutro.

SEKRETARKA

Czeka od zeszłego roku, pan rozumie, panie dyrektorze, że w naszych czasach

przede wszystkim szybkość informacji, agencje czekają na najnowsze wiadomości,

nowiny, ciekawostki...

BOHATER do Nauczyciela

Pan wybaczy, jestem bardzo zajęty. Nauczyciel wstaje. W drzwiach jeszcze odwraca

się.

NAUCZYCIEL

Jeszcze jedno małe pytanie. Czy nie mógłby mi pan pożyczyć sto złotych? Nie...

„[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]Ciao! Bambina”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ] Wychodzi z teczką i brodą.

SEKRETARKA ziewa, przeciąga się

Jestem taka zmęczona, senna. Wejdę do łóżka. Wchodzi do łóżka i układa się do

snu. Przez pokój chodnikiem przechodzi kilka osób. Jegomość z teczką. Para

młodych. Chłopak i dziewczyna. Zatrzymują się, rozglądają, całują długo i mocno.

Dwie panie w średnim wieku idąc mówią szybko: »mięso, mięsa, w mięsie, z mięsa,

o mięso, z mięsem, bezmięsny”[Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]. Przechodzą.

Wchodzą rodzice Bohatera. Matka przykłada palec do ust. Stoją nad łóżkiem.

Ojciec zerka na zegarek.

OJCIEC

Tak, już najwyższy czas! Matka spogląda porozumiewawczo na Ojca.

Widzisz, Władku... musimy pomówić o pewnych...

MATKA

Tadku...

OJCIEC

Widzisz, Tadziu, chcę z tobą pomówić dzisiaj jak z mężczyzną. Cóż, lata lecą...

Zapewne zauważyłeś w swym organizmie pewne niepokojące zmiany. Broda ci

twardnieje i gęstnieje, włosy na głowie wypadają, głos grubieje... Czasem

miewasz zapewne sny, przebudzony myślisz o różnych rzeczach...

MATKA z rozrzewnieniem

Pamiętasz, Kornelu, jeszcze nie tak dawno pokazywałeś mu okienko, przez które go

bociek wrzucił do naszego mieszkania... biedne my, matki...

OJCIEC

Widzisz, dziecko, celem życia jest utrzymanie życia. Najpierwotniejszym sposobem

życia jest rozmnażanie bezpłciowe. Rozmnażanie następuje przez dzielenie lub

pączkowanie. Osobnik dzieli się zazwyczaj na dwie części lub też rozwija się na

nim rodzaj pączka, który po pewnym czasie odpada, tworząc nowe indywiduum.

MATKA

Nigdy mi o tym nie mówiłeś...

OJCIEC

Słynne jest dzieworództwo mszyc. Nie mniej ciekawą jest par-tenogeneza wirczyków...

CHÓR STARCÓW

Kozioł

koziołek

koziorożec

kozodój

kupa

kupała

kuper

OJCIEC spogląda na zegarek

Nie należy tu oczekiwać drobiazgowego opisu zewnętrznej mechaniki miłości u

wszystkich gatunków zwierząt. Zajęłoby to dużo miejsca i zresztą byłoby

uciążliwe i nieciekawe. Wśród świerszczyków samiec posiada aparat muzyczny,

samica zaś obdarzona jest organem słuchu, który mieści się na tylnych nogach.

Tak samo u koników polnych jedynie samiec może wydawać dźwięki. Czy dźwięki te

to wołania miłości?

MATKA

Nie wiem.

OJCIEC spogląda na zegarek

Komu w drogę, temu czas... Najlepiej, Wacku, nie myśl o [Author ID1: at Sat Apr 7 09:11:00 2007 ]głupstwach.

Ojciec pochyla się nad śpiącym Bohaterem, całuje go w czoło. Rodzice wychodzą.

BOHATER

Szkoda, że spałaś. Ojciec tu ciekawe rzeczy opowiadał.

SEKRETARKA

Więc ty masz ojca? Jakie to dziwne.

BOHATER

I matkę.

SEKRETARKA

Cha,cha,cha,cha! Tzn. śmieje się.

BOHATER

Z czego się śmiejesz?

SEKRETARKA

Nie mogę sobie ciebie wyobrazić w kształcie embriona. Więc byłeś tyci jak mój

paluszek?!

BOHATER

Tyci...

SEKRETARKA

A potem ssałeś pierś?

BOHATER

Byłem karmiony z butelki.

SEKRETARKA

I kupki robiłeś, maleńkie złote kupeczki, w pieluszki... A włosy? Kiedy ci

wyrosły wąsy, broda...

BOHATER

W poniedziałek.

SEKRETARKA

O, jakim to grubym głosem mój kogucik mówi...

BOHATER

Biedny ojciec...

SEKRETARKA

Biedny?! Opowiedz mi o twoim starym.

BOHATER

Gdyby mój ojciec

był kapitanem okrętu

biskupem

gdyby miał szablę gwiazdę wstęgę stolec koronę

gdyby odkrył Amerykę

zdobył szczyt

gdyby jednym słowem

różnił się choć trochę

od zwykłych szarych ludzi

SEKRETARKA

Mój złoty, ludzie nie są szarzy!

BOHATER

...gdyby się różnił

od tych zwykłych szarych ludzi

gdyby był ludożercą

Lollobrigidą

astronautą

Ale on był małym urzędnikiem w powiatowej mieścinie Takim jak ja jak ty

jak my wszyscy

Tacy ludzie odchodzą szybko. Zapomina się o nich. Wyjdziecie stąd i zapomnicie o

mnie. Prawda? Już zapominacie. Sekretarka bierze do ręki jabłko.

Kiedy byłem małym chłopcem, marzyłem o tym, żeby zostać strażakiem. Chciałem

mieć błyszczący hełm, pas, toporek. Zdawało mi się, że z płonącego domu wynoszę

znajomą dziewczynkę, że wszyscy mnie podziwiają, dziękują, przypinają medal.

Biegałem po podwórku z rozwartymi ramionami {Bohater rozkłada ramiona i buczy

jak motor) i wtedy zdawało mi się, że jestem samolotem i lotnikiem. Byłem też

małym źrebaczkiem... Kiedy zacząłem chodzić do szkoły, zmieniły się moje marzenia, chciałem być podróżnikiem, milionerem, poetą albo świętym.

SEKRETARKA

A teraz?

BOHATER

Teraz zawsze jestem sobą. Tak długo wędrowałem, zanim doszedłem do siebie.

SEKRETARKA

Do siebie? Jak tam wygląda? Co tam jest?

BOHATER

Nic. Wszystko jest na zewnątrz. A tam są jakieś twarze, drzewa, obłoki,

umarli... ale to wszystko tylko przepływa przeze mnie. Widnokrąg jest coraz

mniejszy. Najlepiej widzę, kiedy zamknę oczy. Z zamkniętymi oczyma widzę miłość,

wiarę, prawdę...

SEKRETARKA

Nie znam się na tym.

BOHATER

Tak, to tak jest...

SEKRETARKA podaje Bohaterowi jabtko

Zjedz... skuś się... Zasnął... Mężczyźni są strasznie dziecinni. Ciągle dążą, a

jak już dotrą do celu, rozpaczają. Śpieszą się, morduj ą. Nigdy by w nich nie

dojrzał płód. Są nieuważni. Żaden z nich nie uchroni przez dziewięć miesięcy

owocu. Jak to dobrze, że my dźwigamy i rodzimy życie... Oni są urodzonymi

abstrakcjonistami. W tym jest śmierć.

Sekretarka siada na tóżku. Uśmiechnęła się, napoczęta jabtko.

CHÓR STARCÓW głośno

Dzieckiem w kolebce kto łeb urwał Hydrze.

SEKRETARKA

Ciii... ciszej...

CHÓR STARCÓW deklamuje szeptem Ten młody zdusi Centaury, Piekłu ofiarę wydrze,

Do nieba pójdzie po laury.

SEKRETARKA

Zostawcie go!

Chór Starców składa krzesełka i opuszcza na palcach pokój. Sekretarka przegląda

się w lusterku. Przez pokój przechodzą różni ludzie. Jedni się śpieszą, inni idą

wolno. Rozmawiają z ożywieniem, czytają gazety, wołają na dzieci, wymieniają

ukłony. Młody chłopiec i dziewczyna całują się, idą dalej. Wchodzi Dziennikarz.

Przechodzi przez pokój, wraca. Rozgląda się, jakby szukał mieszkania, nieznanego

domu. Wchodzi w głąb pokoju, zatrzymuje się koło łóżka, w którym śpi Bohater. Sekretarka nie zwraca na Dziennikarza uwagi. Bierze pod rękę jakiegoś przypadkowego przechodnia i wychodzi z pokoju.

DZIENNIKARZ zapalił papierosa, chodzi po pokoju, gasi papierosa, chwyta Bohatera

za ramię

Panie! panie! Bohater wydaje nieartykułowane dźwięki.

Niech się pan zbudzi, to ja.

BOHATER siada na łóżku Co? Kto?

DZIENNIKARZ

To ja, muszę zadać panu kilka pytań.

BOHATER

Pan, mnie?

DZIENNIKARZ wyciąga notes z kieszeni Sekretarka zapewne wspomniała...

BOHATER

Pan z prasy? Czy pan nie widział tu jabłka?

DZIENNIKARZ

Nie.

BOHATER

A może pan zjadł to jabłko... Z drzewa wiadomości złego i dobrego.

DZIENNIKARZ śmieje się Nie, nie zjadłem.

BOHATER zamyśla się Jesteście zdolni nie do takich rzeczy...

DZIENNIKARZ

Chcę z panem porozmawiać poważnie. W związku z Nowym Rokiem nasza agencja

pragnie przeprowadzić kilka rozmów z różnymi znakomitościami, a także ze zwykłymi...

BOHATER

...prostymi.

DZIENNIKARZ

...a jakże, prostymi obywatelami.

BOHATER

No?

DZIENNIKARZ

Czy można wiedzieć, jaki ma pan cel w życiu?

BOHATER

Ja już osiągnąłem i teraz raczej trudno mi powiedzieć...

DZIENNIKARZ

A czy pan jest zadowolony z tego, że żyje?

BOHATER

Tak... nie... tak... właściwie tak.

DZIENNIKARZ

A dlaczego?

BOHATER

Czyja wiem...

DZIENNIKARZ

A któż to ma wiedzieć?

BOHATER

Nie wiem.

DZIENNIKARZ

A czego pan chce dokonać jeszcze?

BOHATER

Noo... mam różne plany, chciałbym oczywiście... wprawdzie...

DZIENNIKARZ notuje. Namyśla się, rzuca nagle pytanie Jakie są pana poglądy

polityczne?

BOHATER

Kto ma o piątej rano poglądy polityczne? Oszalał. Chce, żebym miał o świcie

poglądy! Trzeba się umyć, ubrać, załatwić, wyczyścić zęby, zmienić koszulę,

założyć krawat, wciągnąć spodnie i dopiero poglądy.

DZIENNIKARZ

Rozumiem... Czy pan wierzy w zbawienie?

BOHATER

Tak... nie... raczej... do pewnego stopnia... śmieszne pytanie.

DZIENNIKARZ

Jeśli się nie mylę, pan jest prostym człowiekiem?

BOHATER

Tak.

DZIENNIKARZ

Pan wie, że w pana rękach leżą losy świata?

BOHATER

Do pewnego stopnia

DZIENNIKARZ

Co pan zamierza uczynić, aby zachować pokój na świecie?

BOHATER

Nie wiem.

DZIENNIKARZ

Czy pan zdaje sobie sprawę z tego, że w wypadku wojny wodorowej zginie ludzkość?

BOHATER pranie wesoło Oczywiście, oczywiście.

DZIENNIKARZ

I co pan robi, żeby nie dopuścić do wybuchu?

BOHATER śmieje się

Nic.

DZIENNIKARZ

Ale przecież pan kocha ludzkość?

BOHATER

Oczywiście.

DZIENNIKARZ

A dlaczego?

BOHATER

Jeszcze nie wiem. Trudno mi odpowiedzieć, jest dopiero piąta rano, niech pan

wpadnie koło południa, może już będę wiedział.

DZIENNIKARZ chowa notes do kieszeni Niewiele się tu dowiedziałem.

BOHATER

Za późno pan przyszedł.

DZIENNIKARZ

Do widzenia. Bohater milczy

KONIEC ROZDZIAŁU

---