RACHUNKOWOŚĆ ↔ System informacyjny

Działalność gospodarcza
a drzewo owocowe

Źródło: J. Pratt, Financial Accounting In an Economic Context, South-Western Publishing Cincinnati, Ohio, 1997, 3rd edition, s. 38.

Działalność finansowa - pozyskiwanie źródeł finansowania:

• od właścicieli kapitału - kapitał własny

• od kredytodawców - zobowiązania

Działalność inwestycyjna - pozyskiwanie aktywów dla działalności gospodarczej:

• aktywa operacyjne (grunty, urządzenia itp.)

• aktywa finansowe

Działalność operacyjna - działalność normalna, podstawowa generująca korzyści

• sprzedaż dóbr i usług

• produkcja marketing, administracja itp.

przyjęte zasady rachunkowości (polityka rachunkowości)

prowadzenie ksiąg rachunkowych

okresowe ustalanie lub sprawdzanie droga inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów

wycena aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego

sporządzanie sprawozdań finansowych

gromadzenie i przechowywanie dokumentacji przewidzianej ustawą

poddanie badaniu i ogłaszanie sprawozdań finansowych w przypadkach przewidzianych ustawą

BILANS

- PODSTAWOWE PROBLEMY

1. Jakie pozycje należy ujawnić (wykazać) (identyfikacja)

2. Kiedy uznać pozycje w bilansie (uznawanie)

3. Wartość, w jakiej należy wykazać pozycje (pomiar - czyli wycena bilansowa)

4. Kolejność, w jakiej pozycje należy ujawnić (klasyfikacja)

OGÓLNE ZASADY WYCENY

AKTYWÓW I ZOBOWIĄZAŃ

WYCENA nadawanie wartości aktywom i zobowiązaniom według nadrzędnej zasady wyceny w koszcie historycznym, ale z odstępstwem od tej zasady na rzecz wartości

PODSTAWY WYCENY
↓		↓
KOSZT HISTORYCZNY		WARTOŚĆ
↓		↓
cena zakupu (nabycia) koszt wytworzenia		cena sprzedaży netto (wartość realizacji netto) wartość zdyskontowanych przepływów pieniężnych (bieżąca) wartość godziwa

WYCENA WSTĘPNA:

Zależy od źródła pochodzenia aktywów i zobowiązań (sposobu ich pozyskania)

1. cena nabycia (zakupu) - jeśli kupujemy aktywa

2. koszt wytworzenia - jeśli wytwarzamy aktywa

3. wartość godziwa (rynkowa) - jeśli otrzymujemy aktywa nieodpłatnie

4. wartość nominalna - w przypadku innego sposobu pozyskania aktywów i zobowiązań

BILANS - wycena wstępna

AKTYWA		KAPITAŁ WŁASNY
NABYTE
WYTWORZONE		ZOBOWIĄZA-NIA (REZERWY)
OTRZYMANE NIEODPŁATNIE
INNE AKTYWA (powstałe wskutek innych transakcji np. należności, jako efekt sprzedaży, gotówka itp.)

WYCENA NA DZIEŃ BILANSOWY

ZALEŻY OD:

1. rodzaju aktywów i zobowiązań

AKTYWA:	ZOBOWIĄZANIA:
- FINANSOWE - NIEFINANSOWE (rzeczowe, niematerialne, pozostałe)	- FINANSOWE - NIEFINANSOWE

2. okresu utrzymywania aktywów i zobowiązań

DŁUGO I KRÓTKOTERMINOWE

3. sposobu wykorzystania aktywów i realizacji zobowiązań

PRZEZNACZONE DO SPRZEDAŻY,

PRZEZNACZONE DO WYKORZYSTANIA PRZEZ JEDNOSTKĘ

BILANS - wycena na dzień bilansowy

wartość godziwa cena sprzedaży netto wartość rynkowa (niższa niż wartość historyczna) wartość godziwa kwota wymaganej zapłaty	AKTYWA FINANSOWE AKTYWA NIEFINANSOWE - rzeczowe - niematerialne - inwestycje w aktywa niefinansowe - należności	KAPITAŁ WŁASNY	wartość nominalna wartość godziwa kwota wymagająca zapłaty wiarygodnie oszacowana wartość (ponownie oszacowana na dzień bilansowy)
					ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE ZOBOWIĄZANIA NIEFINANSOWE REZERWY

Zmiana wartości aktywów/zobowiązań na dzień bilansowy (korekty)

PRZYCHODY

KOSZTY

GDZIE UZNANE?

1. RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT

2. KAPITAŁ WŁASNY - Z AKTUALIZACJI WYCENY

KOREKTY WARTOŚCI AKTYWÓW I ZOBOWIĄZAŃ

- skutki wynikowe (A) przychody (koszty) w RZiS

1. przychody i koszty uznane bezpośrednio w rachunku zysków i strat

PRZYCHODY/KOSZTY WYNIKOWE

- skutki kapitałowe (B) przychody (koszty) w BZ

2. przychody i koszty uznane bezpośrednio w kapitale własnym

PRZYCHODY/KOSZTY KAPITAŁOWE

UPROSZCZONY BILANS DLA POTRZEB WYCENY

BILANS

AKTYWA TRWAŁE (DŁUGOTERMINOWE):	KAPITAŁ WŁASNY
NIEFINANSOWE RZECZOWE NIEMATERIALNE NALEŻNOŚCI HANDLOWE RMC FINANSOWE
		ZOBOWIĄZANIA (I REZERWY) DŁUGOTERMINOWE FINANSOWE NIEFINANSOWE
AKTYWA OBROTOWE (KRÓTKOTERMINOWE):	ZOBOWIĄZANIA (I REZERWY) KRÓTKOTERMINOWE FINANSOWE NIEFINANSOWE ZOBOWIĄZANIA HANDLOWE POZOSTAŁE ZOBOWIĄZANIA (RMB, RMP)
NIEFINANSOWE RZECZOWE NALEŻNOŚCI HANDLOWE FINANSOWE

• Cena nabycia (WW, WB)

• Koszt wytworzenia (WW, WB)

• Cena sprzedaży netto (WB)

• Wartość godziwa (WB, WW)

• Wiarygodnie ustalona kwota - rezerwy (WW, WB)

• Wartość rynkowa (WB, WW)

• Kwota wymagająca zapłaty, kwota wymaganej zapłaty (WB)

• Wartość nominalna (WW,WB)

• Odpis aktualizujący wartość (WB)

gdzie:

WW - wycena wstępna

WB - wycena na dzień bilansowy

Odpis aktualizujący wartość jako szczególna kategoria wyceny na dzień bilansowy

1. Definicja (ogólna, szczegółowa)

2. Klasyfikacja

3. Wycena wstępna (moment pierwszego ujęcia)

4. Zmiany w ciągu okresu (zużycie, sprzedaż, spłata)

5. Wycena na dzień bilansowy

6. Usunięcie z bilansu

prof. nadzw. dr hab. Ewa Walińska

dr Joanna Stępień-Andrzejewska Wykład wycena1

Katedra Rachunkowości UŁ

16

dywidendy

korzenie

1. Przychód w RZiS

2. Przychód w kapitale własnym

WZROST

ZMNIEJSZENIE

1. Koszt w RZiS

2. Koszt w kapitale własnym

ZOBOWIĄ-ZANIA

ZMNIEJSZENIE

1. Koszt w RZiS

2. Koszt w kapitale własnym

WZROST

WYCENA

AKTYWA

wartość nominalna

wartość wstępna
- odpis aktualizujący wartość

wartość netto

AKTYWA

po korekcie na dzień bilansowy

KOSZT

utrata wartości (brak przyszłych korzyści)

= odpis aktualizujący wartość

wartość wstępna
(wycena wstępna)

AKTYWA

(1) Definicja
(2) Klasyfikacja

Aktywa

Zobowiązania

Kapitał własny

Sytuacja

finansowa

Prezentacja

w sprawozdaniu finansowym

(4) (5) (6)

(3)

BZ= BO

BO

AKTYWA/ZOBOWIĄZANIA

POLSKIE PRAWO BILANSOWE

USTAWA O RACHUNKOWOŚCI

AKTYWA

ZOBOWIĄZANIA

i

KAPITAŁ WŁASNY

Przychody

Koszty

Wynik finansowy

Rentowność

Wycena

bilansowa

SYSTEM POMIARU I PREZENTACJI

Rachunkowość

Ustalanie wyniku finansowego

BILANS

FUNKCJA ATESTACYJNA

FUNKCJA ROZLICZENIOWA

grupa wewnętrznych użytkowników

FISKUS

WŁAŚCICIEL KAPITAŁU

ZARZĄDZAJĄCY KAPITAŁEM

RACHUNKOWOŚĆ

AUDYTOR

FUNKCJA
INFORMACYJNA

grupa zewnętrznych użytkowników

RACHUNKOWOŚĆ FINANSOWA

RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA

(I RACHUNEK KOSZTÓW)

RACHUNKOWOŚĆ „PODATKOWA”

DEKLARACJE PODATKOWE

SPRAWOZDANIA FINANSOWE

WYNIK

FINANSOWY

PODSTAWA OPODATKOWANIA

reinwestowanie

owoc

pień

Działalność operacyjna

Działalność inwestycyjna

B I Z N E S

D R Z E W O

O W O C O W E

ZDARZENIE GOSPODARCZE

REJESTRACJA

(EWIDENCJA)

SPRAWOZDANIA FINANSOWE

BO

BZ

RZiS

RZiS

Zobowią-zania

Kapitał

własny

Aktywa

Zobowią-zania

Przychody

Koszty

BO

Kapitał

własny

Aktywa

BZ

WYNIK

(2) NA DZIEŃ BILANSOWY

II okres

I okres

wartość nominalna

lub inna wiarygodnie oszacowana wartość

PARAMETRY (KATEGORIE) WYCENY

zgodnie z Ustawą o rachunkowości

cena sprzedaży netto

(cena rynkowa, wartość godziwa)

1. Przychód w RZiS

2. Przychód w kapitale własnym

koszt wytworzenia

wartość nominalna

cena nabycia

lub

cena zakupu

(1) WSTĘPNA

(2)

(1)

WARTOŚĆ

PIERWOTNA

WARTOŚĆ PIERWOTNA

+ KOREKTA

WARTOŚĆ NA DZIEŃ BILANSOWY

WYCENA NA DZIEŃ BILANSOWY

WYCENA W CIĄGU OKRESU SPRAWOZDAWCZEGO

(WYCENA WSTĘPNA)

WARTOŚĆ PIERWOTNA

WYCENA

AKTYWÓW I ZOBOWIĄZAŃ

Działalność finansowa

Kapitał

obcy

Kapitał własny

zaspokojenie

długów

Produkty

Usługi

Towary

Inwestycje w majątek operacyjny

ZYSK NETTO

P R E Z E N T A C J A

P O M I A R

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT

---