BUDOWNICTWO OGÓLNE

1. Narysuj układy konstrukcyjne budynków (schematy oparcia stropów), wymień ich wady i zalety.

a) układ podłużny

Zalety: ściany zewnętrzne równoległe do podłużnej osi budynku spełniają podwójną funkcję - przenoszą obciążenia oraz osłaniają wnętrze budynku przed czynnikami atmosferycznymi

Wady: ograniczona swoboda kształtowania elewacji z uwagi na duże obciążenia stropami przenoszone przez ściany zewnętrzne

b) układ poprzeczny

Zalety: większa swoboda w kształtowaniu elewacji ze względu na niewielkie obciążenie zewnętrznych ścian;

podział funkcji przegród co umożliwia różnicowanie używanych materiałów (wytrzymałe na ściany nośne; lekkie i mniej wytrzymałe na ściany osłonowe)

Wady: konieczność stosowania dodatkowych usztywnień w kierunku równoległym do osi podłużnej budynku

c) układ krzyżowy

Zalety: duża sztywność układu

Wady:

d) układ mieszany

Zalety: większa możliwość kształtowania architektonicznego wnętrza budynku;

duża sztywność przestrzenna

Wady: nierównomierne obciążenie ław fundamentowych i w efekcie nierównomierne osiadanie budynku;

bardzo skomplikowany schemat przenoszenia obciążeń

2. Wymienić technologie stosowane w budownictwie ogólnym, podać krótką charakterystykę, zalety i wady.

a) technologia tradycyjna (rzemieślnicza) - wszystkie podstawowe czynności budowlane wykonywane są na placu budowy (ściany nośne z elementów drobnowymiarowych, układ ścian najczęściej podłużny, stropy na belkach stalowych oraz żelbetowych. Prace wykończeniowe również na placu budowy) Zalety: elastyczność, możliwość szybkiego dostosowania do zmieniających się przepisów; możliwość prowadzenia prac na niewielkich działkach budowlanych; mniejsze zużycie energii konieczne do wzniesienia 1m³ budynku. Wady: długi czas wykonywania prac na placu budowy; sezonowość prac; niższa wytrzymałość wykonywanych elementów

b) technologia tradycyjna udoskonalona - układ konstrukcyjny jest najczęściej podłużny ale zamiast drobnych elementów stosuje się większe (np. dyle z gazobetonu) oraz prefabrykaty gotowe do montażu (nadproża, stropy, elementy klatek schodowych) wykonywane poza miejscem budowy. Zalety: krótszy czas budowy ze względu na użycie prefabrykatów; niższe koszty.

c) technologia monolityczna - ściany konstrukcyjne wykonywane są z betonu wlewanego do deskowania na miejscu docelowym. Deskowania są skonstruowane tak, aby możliwe było ich ponowne wykorzystanie (deskowania przestawne, przesuwne, poślizgowe). Zalety: możliwość większego zmechanizowania budowy.

d) technologia uprzemysłowiona - polega na montażu na placu budowy gotowych elementów wykonywanych w zakładach prefabrykacji, elementy mogą być o różnym stopniu wykończenia. Zalety: skrócenie czasu budowy do minimum; przeniesienie części procesów z placu budowy do zakładów prefabrykacji -> uniezależnienie od warunków atmosferycznych; możliwość uzyskania elementów o bardzo wysokiej wytrzymałości oraz znacznym stopniu wykończenia przy stosunkowo niewielkim zużyciu materiałów. Wady: długie serie produkcyjne konieczne do osiągnięcia zwrotu kosztów produkcji są przyczyną monotonnej zabudowy i utrudniają dostosowanie produkcji do zmieniających się przepisów; energochłonność produkcji, transportu i montażu; konieczność rezerwowania dużych obszarów na plac budowy, niszczenie zieleni.

3. Od czego zależy głębokość posadowienia fundamentów?

Głębokość posadowienia (czyli oparcia fundamentów na gruncie mierzona od powierzchni terenu do poziomu spodu fundamentu) zależy od przeznaczenia budynku i miejscowych warunków wodno-gruntowych.

Przy projektowaniu głębokości posadowienia fundamentów należy wziąć pod uwagę:

1) położenie warstwy nośnej

2) poziom wody gruntowej (posadawianie powyżej poziomu wody gruntowej)

3) wypieranie gruntu (posadawianie fundamentów na głębokości >50cm)

4) przemarzanie gruntu (w Polsce zagłębienie wymagane wynosi 80-140cm)

5) względy użytkowe

6) obiekty istniejące (posadawianie budynków sąsiednich na jednakowym poziomie)

7) ukształtowanie terenu (spadek-> przy pochyleniu terenu stosujemy uskoki fundamentowe) a także możliwość podrycia fundamentów przez płynącą wodę

4. Scharakteryzuj sposób przekazywania obciążeń na podłoże gruntowe przez fundamenty płytkie i głębokie.

Fundamenty płytkie - zagłębienie mniejsze niż szerokość, umownie głębokość wykonawcza nie przekracza 4m. Najczęściej są to fundamenty typu bezpośredniego - cała płaszczyzna postawy posadowiona jest bezpośrednio na gruncie nośnym na dnie wykopu (stopy, ławy, płyty). Praca statyczna fundamentu polega na przekazywaniu obciążeń z budynku na podłoże gruntowe. Nacisk na podłoże powierzchni fundamentu nie może przekroczyć nośności gruntu.

Fundamenty głębokie - zagłębienie jest większe niż szerokość, przekracza 4m, najczęściej są to fundamenty typu pośredniego przekazujące obciążenie na głębsze warstwy podłoża gruntowego i sięgające do warstwy nośnej nie całą podstawą a pewnymi elementami (filary, pale, studnie). Obciążenia z budynku przekazywane są na grunt przez opór tarcia pobocznicy elementu o grunt oraz przez reakcję na podstawie.

5. Zasady kształtowania ław fundamentowych murowanych, betonowych i żelbetowych.

a) ławy murowane - wykonywane z kamienia i cegieł dobrze wypalonych bez pęknięć. Stosowane coraz rzadziej, najczęściej w budynkach niskich typu magazyny, budynki gospodarcze lub rekreacyjne posadowione powyżej zwierciadła wody gruntowej. Mogą być wykonywane tylko na podłożu jednorodnym nie powodującym podłużnego zginania ławy.

Szerokość dolnej płaszczyzny ławy zależy od przenoszonych obciążeń i powinna być dobrana tak aby nie przekroczyć nośności gruntu. Szerokość górnej płaszczyzny ławy powinna być większa od szerokości ściany fundamentowej o 0,5 cegły (13 cm). Daje to możliwość korygowania położenia ściany fundamentowej w przypadku niezgodności położenia ławy z dokumentacją.

Wysokość ławy dobieramy w taki sposób aby fundament dociskał do gruntu całą swoją podstawą i aby parcie gruntu nie wywoływało w ławie naprężeń rozciągających przekraczających wytrzymałość muru na rozciąganie (1/20 wytrz. na ściskanie). Wysokość ławy uzależniona jest więc od kąta rozchodzenia się naprężeń (mur na zaprawie cementowej ok. 60°, na zaprawie cem-wap ok. 70°). Dla zmniejszenia ciężaru ławy stosuje się odsadzki o serokości 6cm (1/4 cegły), wysokość odsadzek wynosi 3 warstwy cegły dla zaprawy cem-wap i 2 warstwy cegły dla zaprawy cementowej. Dolna część ławy przylegająca do gruntu powinna mieć wysokość co najmniej 4 cegieł.

b) ławy betonowe - stosowane pod niezbyt wysokimi budynkami, mogą być stosowane poniżej zwierciadła wód gruntowych i w gruntach niejednorodnych.

Naprężenia w betonie rozchodzą się pod kątem 45°, ławy betonowe mogą być więc znacznie niższe niż murowane (równa szerokości odsadzki). Najmniejsza wysokość ław betonowych to 25-30 cm (niższych ław nie stosuje się ze względu na niewystarczającą wytrzymałość betonu w bocznej części ławy na zginanie spowodowane odporem gruntu)

Jeżeli wysokość ławy nie przekracza 50cm przekrój poprzeczny przyjmuje się prostokątny. W pozostałych przypadkach dla mniejszego zużycia materiału wykonuje się ławy schodkowe bądź trapezowe o wysokości krawędzi pionowych nie mniejszych niż 1/3 wysokości całkowitej ławy. Szerokość odsadzek ław prostokątnych i trapezowych powinna wynosić min. 5cm.

W gruntach słabych i niejednorodnych ławy zbroi się podłużnie (pręty główne min 4x12-14, strzemiona min Ø6 co 3/4h) - zbrojenie to zabezpiecza przed uszkodzeniem ławy wskutek nierównomiernego osiadania budynku.

Jeżeli beton układany jest bezpośrednio na gruncie grubość otulenia prętów >7,5cm, jeśli beton układany jest na podłożu betonowym otulenie >4cm.

Ławy betonowe można prowadzić ze spadkiem pomiędzy częściami o różnym poziomie fundamentowania. Zalecany spadek= 1:3 - 1:2 a wysokość uskoku pionowego powinna być < 30cm.

c) ławy żelbetowe - wykonywane gdy szerokość ław musi być duża ze względu na znaczne obciążenia przekazywane na grunt lub gdy grunt ma małą wytrzymałość. zbrojone są wzdłuż dolnej płaszczyzny przekroju poprzecznego, mogą być także dodatkowo zbrojone na grzbiecie dzięki czemu nie jest konieczne zapewnienie docisku całej podstawy ławy do gruntu.

zasady doboru przekroju poprzecznego - takie jak dla ław betonowych. W przypadku ław pod szeregiem słupów stosuje się w części środkowej belki o większej wysokości ze względu na znaczne siły zginające występujące wzdłuż ławy.

6. Fundamenty płytkie - charakterystyka + przykłady rysunkowe

Fundamenty płytkie - zagłębienie mniejsze niż szerokość, umownie głębokość wykonawcza nie przekracza 4m. Najczęściej są to fundamenty typu bezpośredniego - cała płaszczyzna postawy posadowiona jest bezpośrednio na gruncie nośnym na dnie wykopu (stopy, ławy, płyty).

Ławy fundamentowe, stopy, fundament płytowy, płytowo żebrowy, płytowo grzybkowy.

7. Fundamenty głębokie - charakterystyka + przykłady rysunkowe

Fundamenty głębokie - zagłębienie jest większe niż szerokość, przekracza 4m, najczęściej są to fundamenty typu pośredniego przekazujące obciążenie na głębsze warstwy podłoża gruntowego i sięgające do warstwy nośnej nie całą podstawą a pewnymi elementami (filary, pale, studnie).

Fundamenty na palach, na kesonach, na studniach,

8. Zasady dylatowania fundamentów

Jeżeli warunek równomiernego osiadania budynku jest trudny do spełnienia (np. ze względu na trudności w ocenie wielkości obciążeń w wyniku niejednorodności gruntów itp.) budowlę dzielimy na mniejsze segmenty (dylatujemy).

Każdy z segmentów jest oddzielnym budynkiem posadowionym na własnym fundamencie.

Dylatacje stosuje się w przypadkach:

a) przy posadowieniu budowli na gruntach o różnych właściwościach mechanicznych

b) przy dużej różnicy nacisków jednostkowych pod różnymi częściami budowli

c) przy zastosowaniu różnych rodzajów fundamentów pod częściami budowli

d) przy dobudowywaniu nowego budynku do obiektu istniejącego

e) przy znacznej długości budynku

9. Wymień rodzaje ścian ze względu na ich pracę statyczną, podaj charakterystykę.

Ze względu na pracę statyczną ściany dzielimy na:

a) konstrukcyjne - nośne lub samonośne (usztywniające)

b) niekonstrukcyjne - osłonowe lub działowe

Ad. a)

Ściany konstrukcyjne nie mogą być usunięte bez szkody dla konstrukcji

- nośne - przenoszą obciążenia od ścian, stropów i dachu bezpośrednio na fundamenty lub na pośrednie elementy podpierające

- samonośne - przenoszą na fundament obciążenie własne, a obciążenie poziome (np. od wiatru) przekazują na ściany poprzeczne lub na szkielet konstrukcyjny budynku. Pełnią funkcję ścian usztywniających.

Ad. b)

Ściany niekonstrukcyjne mogą być usunięte bez szkody dla konstrukcji

- osłonowe - są ścianami zewnętrznymi wypełniającymi konstrukcję nośną (np. szkielet żelbetowy). Przenoszą obciążenie własne i obciążenia poziome w granicach jednego pola szkieletu

- działowe - nienośne ściany wewnętrzne których położenie może być zmieniane w czasie eksploatacji budynku. Przenoszą obciążenie własne z jednej kondygnacji na konstrukcję podpierającą (najczęściej strop) a obciążenia poziome na przyległą konstrukcję budynku.

10. Wymienić i naszkicować rodzaje muru ze względu na ich strukturę (jedno-, wielowarstwowe), krótko scharakteryzować.

a) mury jednowarstwowe - składają się z jednego rodzaju elementów murowych o tych samych cechach wytrzymałościowych. Jego grubość zależy od rodzaju użytego materiału . Mury te stosowane są przede wszystkim jako ściany wewnętrzne.

b) mury wielowarstwowe - składają się z warstw wykonanych z różnych elementów murowych. W zależności od rodzaju połączenia wyróżniamy:

- mury oblicowane - ze spoiną podłużną między warstwami wypełnioną zaprawą o grubości <2,5cm. Warstwy połączone kotwami lub przez przewiązanie elementów. Stosowane jako ściany zewnętrzne oblicowane materiałem nie przeznaczonym do tynkowania.

- mury szczelinowe - warstwy rozdzielone są pustą szczeliną wypełnioną w całości lub częściowo materiałem termoizolacyjnym, warstwy muru połączone kotwami.

11. Ściany szczelinowe - zasady łączenia warstw i odprowadzania na zewnątrz wilgoci.

Warstwy muru połączone kotwami, liczba łączników nie powinna być mniejsza niż 4 sztuki na 1m² ściany. Wzdłuż wszystkich krawędzi swobodnych warstwy zewnętrznej (wokół otworów, przy narożu budynku, wzdłuż krawędzi przy przerwach dylatacyjnych) należy umieszczać dodatkowe łączniki w liczbie nie mniejszej niż 3 sztuki na 1mb krawędzi ściany. Minimalna głębokość osadzenia kotwi w murze wynosi 5cm (zalecana 6-8cm). Końcówki kotwi powinny być zagięte na co najmniej 3cm (zagięcie zalecane 5cm). Kotwie wykonuje się najczęściej ze stali zabezpieczonej antykorozyjnie a ich podstawowym zadaniem jest zabezpieczenie warstwy zewnętrznej przed zniszczeniami powodowanymi ssaniem wiatru.

Szczelina powinna być ciągła, tzn. obie warstwy ściany nie powinny mieć w żadnym miejscu sztywnego połączenia, szczeliny wypełnione częściowo materiałem izolacyjnym powinny być wentylowane (wypełnione w całości nie muszą, należy jednak umożliwić odprowadzenie wilgoci na zewnątrz).

Odprowadzenie wody:

U spodu warstwy zewnętrznej w miejscu jej podparcia wykonuje się fartuch z papy bitumicznej (lub innego materiału wodochronnego) a w warstwie zewnętrznej pozostawia się otwory osiatkowane lyb osłonięte kratką, którymi woda będzie mogła wypływać na zewnątrz ściany.

12. Narysować układ cegieł i wygląd lica muru przy wiązaniu pospolitym (kowadełkowym) i krzyżykowym ścian murowanych.

13. Podać zasady i funkcje wiązania elementów w murze.

Należy stosować wiązanie elementów polegające na tym że w kolejnych spoczywających na sobie warstwach muru spoiny pionowe powinny być przesunięte względem siebie.

Elementy murowe powinny nachodzić na siebie na długość >0,4h elementu lub 4cm (miarodajna wartość większa).

Funkcje wiązania:

- zwiększenie stateczności konstrukcji murowej - ściana zachowuje swój kształt przy oddziaływaniu poziomym i pionowym, obciążenia nie powodują podziału ściany na mniejsze filarki

- wzrost wytrzymałości na ściskanie i ścinanie - dzięki rozkładowi sił skupionych pionowych i poziomych na kolejne, różne warstwy

- zwiększenie wytrzymałości na rozciąganie w kierunku poziomym - na wskutek powstawania dodatkowych poziomych płaszczyzn tarcia na stykach cegieł

- zwiększenie sztywności przestrzennej budynku i zabezpieczenie przed odkształceniami na stykach ścian - dzięki przewiązaniu elementów w narożach i na skrzyżowaniach ścian

14. Ściany o konstrukcji drewnianej.

a) ściany wieńcowe - ściany pełne o prostej konstrukcji z belek ułożonych poziomo, łączenia w narożach na zamek. Grubości 12-22cm.

- wznoszone na fundamentach murowanych lub betonowych , pierwsza belka (podwalina) układana jest na ścianie fundamentowej na papie lub folii. Podwalina ma większy przekrój niż wyższa część ściany;

- belki mogą mieć przekrój okrągły lub prostokątny, łączone ze sobą za pomocą drewnianych kołków (średnica 2,5cm, długość 15cm, rozstaw co 1-1,3m). Aktualnie belki łączy się na pióra i wpusty;

- ocieplenie przy pomocy pianki poliuretanowej (kiedyś z mchu, lnu, słomy);

- naroża łączone na zamek węgłowy z z ostatkami lub na zamek płetwowy bez ostatków;

Wady ścian wierconych: duże użycie drewna, znaczne osiadanie (spowodowane skurczem drewna)

Dawniej popularne w budownictwie wiejskim, teraz w hotelowym, rekreacyjnym, gastronomicznym

b)ściany szkieletowe - rozwiązanie dużo oszczędniejsze w porównaniu do ścian wieńcowych, elementy drewniane stanowią szkielet nośny, którego puste pola wypełnia się materiałami izolacyjnymi a całość wykańcza się deskami lub płytami (np. gipsowo-kartonowymi).

Budynki max 3 kondygnacyjne.

- rozwiązaniem tradycyjnym są tzw. ściany ryglowe. Elementami nośnymi są belki o dość znacznych przekrojach i kształcie zbliżonym do kwadratowego (ok. 10x12cm, 12x14cm). Elementy konstrukcyjne są łączone ze sobą przy pomocy połączeń ciesielskich. Podwalina spoczywa na fundamencie na izolacji przeciwwilgociowej (np. 2x papa na lepiku), słupy stoją na podwalinie co 1,5m, łączone z podwaliną na gniazdo lub czop. Na górze słupy powiązane są oczepem. Na to idą belki stropowe. Obszary pomiędzy słupami usztywnia się ryglami i zastrzałami. Zastrzały umieszcza się w ścianach w skrajnych polach pod ukosem między podwaliną a oczepem;

c) ściany sumikowo-łątkowe

d) ściany deskowe - szkielet wykonywany jest z bali lub desek o przekroju prostokątnym. W miejscach gdzie potrzebne są wzmocnienia (np. nadproża, otwory okienne, połączenia ścian) ustawia się kilka belek obok siebie. Połączenia wykonuje się za pomocą łączników metalowych lub gwoździ.

-rozstaw słupków wynosi 30, 40 lub 60cm. Słupki połączone są na dole z podwaliną, na górze oczepem;

- przestrzeń między elementami szkieletu wypełnia się materiałem termoizolacyjnym (wełna mineralna, wata szklana);

- wykończenie wewnętrzne - deski lub płyty gipsow-kartonowe

- wykończenie zewnętrzne - deski lub siding, pod to wiatroizolacja.

15. Ściany działowe murowane, szkieletowe, z luksferów - zasady wykonania oraz metody połączenia ze ścianami nośnymi.

a) murowane

*z materiałów ceramicznych

-wykonywane z cegły pełnej, dziurawki, kratówki, pustaków PD1 i PD2. Zwykle są grubości ¼ (6,5cm) lub ½ (12cm) cegły

- w ścianach ¼ cegły elementy układa się w romb, na wiązanie pospolite co pół cegły. Dziurawkę stosuje się w wersji podłużnej (drążenia przebiegają równolegle do długości). Do murowania używa się zaprawy cementowe. Zbrojenia z płaskowników (lub prętów stalowych okrągłych) używa się gdy długość ściany >5m, wysokość >2,5m, lub gdy są narażone na silne uderzenia. Zbrojenie zakotwione jest w spoinach ścian nośnych (a w ościeżnicy jeśli chodzi o otwór drzwiowy). W ścianach grubości ¼ cegły nie wolno kuć bruzd na przewody ani wieszać zlewów.

-ściany działowe o grubości ½ cegły układamy wozówkowo i łączymy ze ścianą nośną na strzępia zazębione. Do murowania stosuje się zaprawy cementowe lub cementowo-wapienne.

b) działowe z luksferów szklanych - stanowią przegrody doświetlające pomieszczenie

- wykonuje się je z luksferów o wymiarach 15x15x5cm lub 20x20x5cm. Wymiary ścianki powinny być mniejsze niż:

-> wysokość: #150 cm dla ścian zewnętrznych

#250 cm dla ścian wewnętrznych

-> długość: #350 cm dla ścian zewnętrznych

#400 cm dla ścian wewnętrznych

Wgłębienia na obwodzie wypełnia się zaprawą cementową z zatopionymi prętami zbrojenia poziomego i pionowego.

Na obwodzie ściany wykonuje się zbrojone żebro betonowe. Żebro powinno być zagłębione w przylegającej ścianie na głębokość >5cm lub zamocowane do tej ściany kształtownikiem stalowym (tzw. wnęka oporowa). Wnętrze połączenia wypełnia się materiałem ściśliwym o grubości 2cm.

c) ściany działowe szkieletowe - składają się z lekkiego rusztu stalowego lub drewnianego z obustronną okładziną i wypełnieniem wewnętrznym.

-szkielet stalowy - kształtowniki U (mocowane do podłogi i sufitu przy pomocy gwoździ wstrzeliwanych lub kołkami oporowymi). Pod nie podkłada się taśmę izolacyjną dla lepszej akustyki. Kształtowniki C wstawiane pionowo co 60cm. Można wznosić ściany grubości 7,5; 10; 12,5; 15cm i wysokości od 2,75 do 6m.

- szkielet drewniany - to słupki (6x6 lub 6x8cm) i łaty (4,8x6 lub 4,8x8cm). Obustronne pokrycie ścianki wykonuje się z płyt gipsowo kartonowych (0,95 lub 1,25cm) mocowanych do rusztu blachowkrętami.

[płyty standardowe - górnego przeznaczenia, do pomieszczeń o wilgotności względnej <70%]

[płyty wodoodporne - do stosowania w pomieszczeniach o wilgotności względnej >70%, nie dłużej niż 12h na dobę o podwyższonej odporności na działanie ognia]

Płyty układane są pionowo, spoiny między nimi wzmacnia się specjalną taśmą i wypełnia gipsem szpachlowym. Wnętrze ścianki wypełnia się materiałem zwiększającym izolacyjność akustyczną, np. wełną mineralną.

*ściany działowe z gazobetonu

- do murowania ścianek grubości 6cm używa się zaprawy cementowo-wapiennej, jeśli ich długość >5m stosuje się zbrojenie płaskownikami lub prętami okrągłymi. Ścianki te można łączyć ze ścianą konstrukcyjną zaprawą na styk ze wzmocnieniem kotwami stalowymi z prętów lub płaskowników (5 sztuk na wysokość ściany)

- do murowania ścianek 12cm stosuje się zaprawę cementowo-wapienną. ścianki te łączy się ze ścianą nośną przez wmurowywanie w ścianę nośną co drugiej warstwy płytek.

*ściany działowe gipsowe

- przy starannym wykonaniu nie wymagają tynkowania. Najbardziej powszechne są ścianki z płyt typu PRO-MONTA o grubości 8 lub 10 cm (długość 66,7cm; wysokość 50cm). Płyty montowane są na pióro i wpust. Przesunięcie spoiny pionowej powinno wynosić połowę długości płyty. Można je murować na zaprawie gipsowej układanej na wpustach i ustawianiu każdej płyty osobno. Można też zalewać spoiny - ułożenie płyt na sucho i wypełnienie spoin rzadkim zaczynem gipsowym wtłaczanym od góry pompką.

- połączenie ze ścianami nośnymi wzmacnia się stalowymi bolcami. Zamiast nich można także wykuwać w ścianie nośnej bruzdy o szerokości ścianki i o głębokości 1-2cm. Jeżeli długość ściany >4,5m lub wysokość >2,8m na jej obwodzie układa się podkładkę sprężystą.

16. Wymienić i scharakteryzować rodzaje nadproży.

Ze względu na materiał i sposób wykonania wyróżniamy nadproża:

-ceglane o zbrojonych spoinach

- żelbetowe:

a) monolityczne - wykonane na budowie

b) prefabrykowane - wykonane przy użyciu gotowych belek (żelbetowych lub żelbetowo ceramicznych)

- stalowe na belkach dwuteowych

a) nadproża ceglane o zbrojonych spoinach (typu Kleina):

- płaskie nadproża stosowane w ścianach murowanych z cegieł gr ≥25cm

- wykonywane z cegieł pełnych klasy ≥10,…

∙ gdy rozpiętość otworu <1,5m cegły układane na wozówkach

∙ gdy rozpiętość 1,5-2,5m cegły układane na główkach

- spoiny podłużne między cegłami w dolnej części zbrojone bednarką (płaskownikami o przekroju 0,1x2cm-0,2x3cm) lub prętami okrągłymi (średnicy 0,5-1,2cm), spoiny wypełniane zaprawą cementową, grubość spoin zbrojonych wynosi ok. 2cm

- nadproża powinny być oparte na murze na głębokość ≥20cm

- nadproża wykonuje się na podstemplowanym deskowaniu które można rozbroić po 14 dniach

b) nadproża żelbetowe monolityczne

- wykonywane na budowie bezpośrednio nad otworem

- zbrojone prętami głównymi w dolnej części belki, prętami montażowymi w górnej części oraz strzemionami poprzecznymi

- średnica i rozstaw prętów zależy od wielkości przenoszonych przez belkę obciążeń oraz od wielkości otworu

- głębokość oparcia na murze ≥20cm.

- nadproża te wymagają deskowania demontowanego lub traconego (np. z gazobetonu, styropianu) stanowiącego część konstrukcji i ocieplenie nadproża

ZALETY: przekrywanie otworów dowolnej rozpiętości, możliwość dostosowania zbrojenia do występujących obciążeń, możliwość wykonania nietypowych kształtów

przekrywanie otworów dowolnej rozpiętości, możliwość dostosowania zbrojenia do występujących obciążeń, możliwość wykonania nietypowych kształtów

WADY: pracochłonne wykonanie, znaczny czas osiągania pełnej wytrzymałości (4 tygodnie)

c) nadproża żelbetowe prefabrykowane

- wykonywane z gotowych belek układanych nad otworem i scalanych zaprawą na miejscu budowy

- długość oparcia na murze wynosi 9-25cm, oparcie wykonywane za pośrednictwem zaprawy

- w przypadku szerokich otworów lub ścian z materiałów kruchych nadproża należy układać na murze na 2-3 warstwach cegieł pełnych lub na poduszce betonowej o grubości 5-10cm

A] nadproża samonośne (wysokie):

belki wysokie (19-24cm) stanowią samodzielną konstrukcję nadproża, można je bezpośrednio obciążać stropami a podczas montażu nie wymagają dodatkowego podparcia

- nadproża z betonu komórkowego typu Ytong:

nadproża wykonane ze zbrojonego betonu komórkowego o przekroju prostokątnym służące do przekrywania otworów o szerokości do 1,75m; oparcie na ścianach 20-25cm. Nie można bezpośrednio opierać na nich belek stropowych, belki powinny być zamocowane w ścianieza pośrednictwem obniżonego wieńca żelbetowego. Zaletą jest izolacyjność cieplna równa izolacyjności ściany (nie tworzą mostków termicznych), wadą - mała nośność.

- nadproża typu L19

nadproża w kształcie litery L o wysokości 19cm i szerokości stopki 9cm do przekrywania otworów o szerokości do 2,5m
Produkowane są 3 rodzaje:

∙ D - drzwiowe

∙ N - obciążone stropami, największy przekrój zbrojenia

∙ S - nieobciążone stropami

Bardzo popularne, nie wymagają deskowania, szybki montaż, przestrzenie pomiędzy ułożonymi belkami wypełnia się zaprawą lub betonem z tłucznia ceglanego lub żużla (najczęściej występują 2 lub 3 belki obok siebie). Długość oparcia na murze 9-19cm

- nadproża żelbetowo-ceramiczne typu Porotherm (POROTHERM 23,8):

do stosowania w ścianach z pustaków Porotherm, służą do przekrywania otworów o szerokości do 2,5m. Głębokość oparcia na murze 12,5-25cm.

Nadproże wykonane jest z elementów ceramicznych w kształcie C zazbrojonych wewnątrz kratownicą z dwóch prętów połączonych strzemionami i wypełnionych betonem marki B25. Belki powinny być układane pionowo a ich ilość zależy od szerokości ściany

B] nadproża niesamonośne (niskie)

belki niskie (7cm) są elementami o nośności niewystarczającej do samodzielnego przenoszenia obciążeń zewnętrznych. Nie można opierać na nich belek stropowych. Konstrukcję stanowy belka zespolona z co najmniej jedną warstwą pustaków wymurowanych na niej

- nadproża żelbetowo-ceramiczne typu Porotherm (POROTHERM 11,5):

w kształtkach U umieszczany jest pojedynczy pręt zbrojeniowy a całość zalewana jest betonem B25. Głębokość oparcia belek - min. 12cm. Wykorzystywane są do wykonywania nadproży np. w ścianach działowych lub części elewacyjnej ścian szczelinowych

- żelbetowo-ceramiczne typu N15:

do ich wykonania potrzebne SA belki żelbetowo-ceramiczne typu N15 wykonywane z kształtek ceramicznych wypełnionych betonem B20 i zbrojonych trzema prętami. Wyróżniamy 3 rodzaje: N15, N15Z i N15W. Głębokość oparcia na murze wynosi 20cm. Nie można opierać na nich belek stropowych

- nadproża stalowe:

nadproża ba belkach stalowych dwuteowych stosowane do dużych szerokości otworów (>2,5m). Przenosza znaczne obciążenia, mają małą wysokość, są stosowane przy przebudowie lub remoncie. Długość oparcia ≥ h/2+15cm, gdzie h=wysokość belki stalowej. Łączone są ze sobą śrubami, następnie przestrzenie pomiędzy oraz na zewnątrz belek wypełnia się cegłami. Zalecane jest ich podstemplowanie.

17. Konstrukcja nadproży zabezpieczająca przed powstawaniem mostków termicznych.

a) ściany trójwarstwowe - wewnętrzna warstwa nośna i zewnętrzna warstwa elewacyjna powinny być przesklepione niezależnymi nadprożami a ocieplenie pomiędzy warstwami ścian należy doprowadzić aż do poziomu mocowania okna

b) ściany dwuwarstwowe(ocieplone metodą lekką mokrą) - należy pamiętać o ociepleniu spodu nadproża aż do ościeżnicy

c) ściany jednowarstwowe - ocieplenie umieszczone najczęściej pomiędzy belkami nadproża bliżej jego zewnętrznej powierzchni

18. Narysować podstawowe elementy klatki schodowej, podać wymagania dotyczące wymiarów tych elementów dla budynków wielo- i jednorodzinnych.

- budynki jednorodzinne:

a) minimalna szerokość użytkowa biegu - 80cm

b) spocznika - 80cm

c) maksymalna wysokość stopnia - 19cm

-budynki wielorodzinne:

a) minimalna szerokość użytkowa biegu - 120cm

b) spocznika - 150cm

c) maksymalna wysokość stopnia - 17cm

d) zalecana szerokość stopnia ≥26cm

- schody do piwnicy:

a) minimalna szerokość użytkowa biegu - 80cm

b) spocznika - 80cm

c) maksymalna wysokość stopnia - 20cm

d) zalecana szerokość stopnia ≥26cm

19. Wymienić i opisać rodzaje konstrukcji schodów żelbetowych.

- schody żelbetowe (monolityczne):

a) płytowe - spoczniki i biegi to płyta o stałej grubości oparte na przeciwległych ścianach, stosowane przy rozpiętości ≤4,5m

b) płytowe z belkami spocznikowymi - spoczniki i biegi są płytami o różnych grubościach opartymi na przeciwległych ścianach oraz na pośrednich belkach spocznikowych. Stosowane przy rozpiętościach >4,5m. Możliwość zmniejszenia grubości płyt dzięki dodatkowemu podparciu

c) policzkowe - płyty biegowe opierają się na belkach policzkowych podpartych z kolei na ścianach lub belkach spocznikowych, stosowane przy dużych szerokościach i obciążeniach biegów

d) wspornikowe - kotwione jednostronnie w ścianach lub na belkach policzkowych (schody dwuwspornikowe)

e) na gruncie - wykonywane są najczęściej na podbudowie betonowej grubości 10-15cm i warstwie odsączającej ze żwiru, tłucznia lub piasku. Pod końcami biegów powinny być wykonane fundamenty przeciwosuwiskowe zagłębione poniżej granicy przemarzania gruntu.

- schody żelbetowe prefabrykowane:

stosowane przede wszystkim w budownictwie wielorodzinnym. Dostosowane do typowych wysokości kondygnacji mieszkalnych i na ogół wyliczone jako schody dwubiegowe prawoskrętne. Produkowane z wykończeniem (lub bez) górnej powierzchni posadzką lastrykową. Ze względu na konstrukcję są to najczęściej schody na belkach spocznikowych. Prefabrykowane elementy klatek schodowych obejmują: biegi schodowe, płyty oraz belki spocznikowe, płyty z ukrytą belką spocznikową.

20. Wymienić oraz opisać rodzaje konstrukcji schodów drewnianych.

a) schody drabiniaste

stosowane przy pochyleniach 45-60°. Nie posiadają przednóżków a podnóżki maja kształt trapezowy. Stosowane w budynkach gospodarczych lub w domach jednorodzinnych jako np. schody na strych

Schody te składają się z:

- policzków wykonanych z bali

- podnóżków z desek

- ściągów z prętów stalowych

b) schody policzkowe:

stosowane przy mniejszych pochyleniach jako schody międzykondygnacyjne. Składają się z policzków (z bali) z rowkami do mocowania przednóżków i podnóżków (z desek) oraz ze ściągów (z prętów metalowych) mocowanych po osadzeniu stopni. Elementy mogą być wsuwane od góry lub dołu belek

c) schody siodłowe:

stosowane przy mniejszych pochyleniach biegów jako schody kondygnacyjne. Stopnie nakładane są od góry na wycięcia belek policzkowych. Schody te są dekoracyjne, wadą jest duże zużycie drewna

21. Wymienić i opisać główne elementy belkowych stropów drewnianych, narysować przykładowe rozwiązania tych stropów.

Stropy belkowe drewniane - główne elementy:

a) drewniane belki nośne - rozstaw od 80-120cm, rozpiętość do 6m; długość oparcia = wysokości belki. Oparcie wykonane na wyrównanej zaprawa powierzchni gniazda lub na podkładce dębowej. Belki nie powinny stykać się z murem ani zaprawą, końce należy zaimpregnować i owinąć po bokach folią lub papą. Pomiędzy belką a murem zostawić 3cm luzu.

Co druga belka opierana na ścianie powinna być zakotwiona w murze (rozstaw kotwi max 2m). Kotwie przyśrubowane do belki zakończone są uchem przez które przewleka się zatyczkę zamurowywaną w ścianie.

Gdy podparcie belki wypada w miejscu przewodów kominowych wówczas opiera się ją na belce poprzecznej - wymianie opartej z obu stron na belkach sąsiednich. Belki powinny być odsunięte o 30cm od wewnętrznych kanałów dymowych.

b) deskowanie górne - pełni rolę podkładu pod izolację cieplną i akustyczną. Deski przybijane są do górnej powierzchni belek i łączone pomiędzy sobą np. na styk, na pióro, na wpust, na przylgę

c) podsufitka - wykończenie dolnej powierzchni stropu lub podkład pod tynk. Można przytwierdzić do niej siatkę drucianą i wykonać tradycyjny tynk lub z płyt gipsowo kartonowych

d) izolacja termiczna lub akustyczna - układana na deskowaniu górnym lub wewnątrz stropu. W stropach tradycyjnych materiałem izolacyjnym była polepa, w stropach współczesnych stosuje się wełnę mineralną lub płyty pilśniowe.

22. Zasady wykonywania stropów na belkach stalowych

W stropach tego rodzaju głównym elementem nośnym są stalowe belki dwuteowe o wysokości ≥16cm. Długość oparcia belek na murze nie powinna być mniejsza niż h/2+15cm, rozstaw belek wynosi 1,2-1,5m przy wypełnieniu ceramicznym oraz do 2m przy wypełnieniu żelbetowym.

Końce belek można opierać:

- na murze z cegły - bezpośrednio po wyrównaniu powierzchni zaprawą

- na murze z pustaków lub gazobetonu - na podmurówce z 2 lub 3 warstw cegieł lub na poduszce z zaprawy cementowej

Co trzecią belkę kotwi się w murze stalowymi kotwami z płaskowników. Końce belek powinny być powleczone mleczkiem cementowym zabezpieczającym przed korozją. Dolną stopkę belki należy owinąć siatką drucianą aby można było otynkować sufit.

Pola między belkami mogą być wypełnione:

a) sklepieniem odcinkowym z cegły - sklepienia łukowe o strzałce równej 1/7-1/12 rozstawu belek Wykonywane na deskowaniu pełnym, przybitym do krążyn podwieszanych do belek stalowych na czas wykonania sklepienia. Sklepienie to ma zazwyczaj grubość ½ cegły, murowane jest na zaprawie cementowej lub cementowo wapiennej. Cegły układane są równolegle do belek stropowych równocześnie pomiędzy wszystkimi belkami na wydzielonej długości belek. Pachy sklepień wypełnia się betonem, gruzobetonem lub polepą. Stropy odcinkowe nie są obecnie wykonywane w nowych budynkach.

b) płytą Kleina z cegły - są to płaskie płyty z cegieł pełnych lub dziurawek, zbrojone płaskownikami (0,1x2cm-0,2x3cm) lub stalą okrągłą (o średnicy 0,45-0,8cm) i spojone w monolit zaprawą cementową. Rozróżnia się trzy typy płyt ceglanych:

- lekką - o grubości ¼ cegły

- półciężką - o grubości ¼ cegły wzmocnioną żeberkami z cegieł ułożonych na rąb

- ciężką - o grubości ½ cegły

Zbrojenie umieszczane jest w co drugiej lub co trzeciej spoinie, 1cm od spodu płyty. Końce bednarki przygina się i zagina pod kątem prostym na dł. około 3cm. Grubość spoin ze zbrojeniem wynosi 2cm a pozostałych 1-1,5cm. Cegły układa się prostopadle do belek stalowych, z przesunięciem spoin poprzecznych. Zaprawa jest nakładana na cegłę, którą dociska się do ułożonych już cegieł, następnie płytę zalewa się rzadką zaprawą cementową aby wypełnić spoiny i nierówności.

c) płytami prefabrykowanymi WPS - płyty mają szerokość 40cm i długość dostosowaną do rozstawu belek od 100 do 150 cm (długość płyt wynosi od 97 do 147cm ze skokiem co 10cm). Na ich górnej powierzchni ukształtowane są trzy podłużne żeberka oraz żeberka czołowe. Płyty układa się obok siebie na styk opierając się na dolnych stopkach belek. Spoiny pomiędzy płytami powinny być zapełnione zaprawą cementową a środniki belek - zabetonowane.

d) płyty monolityczne żelbetowe - mogą być wykonywane jako płyty jednoprzęsłowe podparte na stopkach belek z ewentualnym obetonowaniem środników do wysokości górnych stopek. Żelbetowa płyta monolityczna może być też wykonywana jako płyta ciągła oparta na dolnych stopkach i zbrojona ponad górnymi stopkami.

23. Kotwienie belek stalowych i drewnianych w ścianach - przykłady rysunkowe

24. Narysować i scharakteryzować rodzaje stropów żelbetowych monolitycznych (płytowe, żebrowe, grzybkowe)

a) strop płytowy:

- grubość wynosi od 1/30 do 1/25 rozpiętości, nie może być jednak mniejsza niż 6cm.

-rozpiętość stropów płytowych ≤6m

- głębokość oparcia ≥8cm

-stropy zbrojone jednokierunkowo gdy proporcja rozpiętości w kierunkach prostopadłych l₁:l₂>2 (oparcie na dwóch ścianach) lub krzyżowo, gdy l₁:l₂≤2 (oparcie na obwodzie)

Płyty zbrojone prętami lub siatkami z drutów zgrzewanych. Zbrojenie główne równoległe do oparcia stropu przy dolnej płaszczyźnie płyty

b) strop grzybkowy:

to płyta żelbetowa o stałej grubości opierana punktowo na słupach. W miejscu połączenia płyty ze słupami, słupy rozszerzają się tworząc głowicę w kształcie grzybka

- grubość - 15-35cm, rozstaw słupów zmienia się w granicach 5-7,2m. Rozstaw powinien być jednakowy w obu kierunkach (różnice rozstawu nie mogą przekroczyć 20%)

- płyty zbrojone krzyżowo

- stropy stosowane w magazynach, garażach

c) strop żebrowy:

stosowany najczęściej w budynkach przemysłowych przy większych rozpiętościach podpór niż zalecane dla stropów płytowych. Strop składa się z płyt żelbetowych grubości 6-10cm opartych na żebrach nośnych w rozstawie co 1,5-2,5m. Rozpiętość żeber to 5-7m, wysokość żeber to 1/25-1/20 ich rozpiętości a szerokość zawiera się w przedziale 1/3-1/2 wysokości. Przy rozpiętościach >7m żebra podpierane są na podciągach opartych z kolei na słupach lub ścianach zewnętrznych w rozstawie 5-8m.

25. Podstawowe elementy konstrukcyjne stropów gęstożebrowych oraz sposób połączenia ich ze ścianami (wieńce)

a) monolityczne

Podstawowym elementem nośnym stropów są równoległe do siebie żebra żelbetowe (rozstaw ≤90cm). Przestrzenie między żebrami mogą być niewypełnione lub można je wypełnić elementami sztywnymi (pustaki ceramiczne lub betonowe) albo niesztywnymi (skrzynki drewniane).

Stropy bez wypełnienia lub z wypełnieniem niesztywnym stosowane są rzadko (są pracochłonne). Bardziej powszechne są stropy Ackermana, betonowane na miejscu budowy o żebrach nośnych ze zbrojenia ułożonego między pustakami ceramicznymi i zalanego później betonem.

Grubość nadbetonu wynosi 3-4cm (3cm dla stropodachów). Płyta zwykle jest niezbrojona.

b) monolityczno-prefabrykowane

Zaliczane są do nich stropy gęstożebrowe o żebrach nośnych z belek prefabrykowanych*. Przestrzenie między belkami wypełniamy pustakami (ceramiczne, żużlo- lub keramzytobetonowe). Górna część stropu to płyta betonowa o grubości 3-4cm z betonu klasy ≥B15 (C12/15). Płyta nie wymaga zbrojenia, a razem z żebrem pracują jak element żelbetowy o przekroju teowym

Stropy żelbetowe łączą się ze ścianami nośnymi i usztywniającymi za pośrednictwem wieńców betonowanych łącznie z całym stropem.

Wieńce najczęściej zbrojone są 3 lub 4 prętami układanymi wzdłuż ścian i połączonymi strzemionami. Ich zadaniem jest przeciwdziałanie rozwojowi rys w ścianie na skutek odkształceń termicznych oraz nierównomiernego osiadania, wyrównują różnice odkształceń ścian różnie obciążonych, stanowią wtórny ustrój nośny w przypadku uszkodzenia ściany nośnej.

Ad. *

Belki stropowe to stalowa kratownica zabetonowana w kształtkach ceramicznych/betonowych

26. Oparcie prefabrykowanych belek stropowych i nadprożowych na murze - sposoby rozwiązania w zależności od rodzaju elementów murowych.

Długość oparcia belek na murze powinna być ≥8cm, gdy ściana nośna jest z pustaków ceramicznych lub z bloczków betonu komórkowego wieniec betonowany na obwodzie stropu należy obniżyć o 5-6cm poniżej spodu belek by zapobiec zgniataniu krawędzi muru pod belką. Można też wymurować górną warstwę muru pod stropem cegłą ceramiczną pełną.

Stropy najczęściej projektuje się jako konstrukcje jednoprzęsłowe, swobodnie podparte ze względu na częściowe zamocowanie w wieńcu przy ścianach nośnych stropy powinny być dozbrojone górą zbrojeniem zdolnym przenieść siły rozciągające ≥40kN na metr szerokości stropu. Grubość samego muru powinna być ≥19cm. Końce belek należy układać na warstwie zaprawy cementowej (marki 7) grubości 2cm i kotwić w wieńcach.

27. Zasady wykonywania i funkcje wieńców stropowych.

Wieńce powinny tworzyć zamknięty obwód wzdłuż wszystkich krawędzi stropu o polu przekroju poprzecznego ≥250cm²

Minimalne zbrojenie podłużne -> 230mm² (budynki do 4 kondygnacji)

-> 330mm² (budynki powyżej 5 kondygnacji)

Wieńce zbrojone są 3 lub 4 prętami (o średnicy 1-1,2cm) ze stali żebrowanej układanymi wzdłuż ścian i połączonymi strzemionami (o średnicy 0,45-0,6cm) w rozstawie co 25cm.

Funkcje wieńców:

- stanowią zakończenie tarczy stropowej, łączące strop ze ścianami i usztywniające całą konstrukcję

- przeciwdziałają rozwojowi rys w ścianie na skutek odkształceń termicznych i nierównomiernego osiadania

- wyrównują różnice odkształceń w styku ścian różnie obciążonych

- stanowią wtórny ustrój nośny w przypadku uszkodzenia ściany nośnej

- łączą samonośne ściany zewnętrzne ze ścianami nośnymi (w budynkach z prefabrykatów)

28. Czynniki wpływające na kształt dachu, podstawowe rodzaje dachów.

a) rodzaj materiału użytego do pokrycia (małe spadki połaci o pokryciu szczelnym, duże spadki połaci o pokryciu nieszczelnym)

b) kształt i wymiary rzutu poziomego budynku

c) przeznaczenie poddasza (charakter użytkowy poddasza - średnia wysokość ≥2,2m; charakter pomocniczy - poddasze przełazowe wys. ≤1m; stropodach)

d) budynki sąsiednie (połacie powinny być zaprojektowane tak aby woda nie spływała w stronę budynku sąsiedniego)

e) elementy wyprowadzane ponad połać dachową (elementy takie jak kominy usytuowane tak, aby nie zakłócały spływu wody i nie umożliwiały gromadzenia się śniegu i lodu)

f) regionalne zwyczaje i klimat (dachy strome tam gdzie występują duże opady deszczu i śniegu)

g) subiektywne odczucia estetyczne inwestora i projektanta

h) możliwości finansowe

Rodzaje dachów:

- jednospadowy (pulpitowy)

- dwuspadowy (szczytowy)

- czterospadowy

- naczółkowy

- półszczytowy

- mansardowy

- namiotowy

- wielopołaciowy

- wiezowy

-łupinowe

- fałdowo-łupinowy

- kopulasty

29. Rodzaje stropodachów i zasady ich konstrukcji

a) stropodachy nieocieplane - stosowane w magazynach i budynkach gospodarczych (tam gdzie temp. nie ma znaczenia)

b) stropodachy ocieplane - stosowane nad pomieszczeniami ogrzewanymi, mogą być one wykonywane jako konstrukcje:

-pełne

-odpowietrzane

-wentylowane

Ad a)

W stropodachach nieocieplanych elementem nośnym jest dowolnego rodzaju strop (najczęściej na belkach stalowych lub żelbetowy)

- bezpośrednio na stropie wykonana jest warstwa kształtująca spadek połaci ≥3%

- w zależności od średniej grubości warstwy do jej wykonania zaleca się:

*5cm - zaprawa cementowa

*8cm - lekkie betony na kruszywie keramzytowym

*15cm - zasypki z keramzytu lub żużla z wierzchnim podkładem z zaprawy cementowej

Jeśli strop ułożony jest ze spadkiem warstwa kształtująca spadek nie jest wymagana.

Pokrycie wykonuje się z dwóch warstw papy.

Ad b)

Stropodachy ocieplone:

1) pełne - wszystkie warstwy (nośna, ocieplająca, wyrównawcza i pokrycie dachowe) przylegają ściśle do siebie. Warstwy od dołu to:

-konstrukcja nośna (strop)

-paroizolacja - papa, folia, lepik

-izolacja cieplna + warstwa kształtująca spadek (kolejność dowolna) - ocieplenie najczęściej płytami styropianowymi a warstwa kształtująca spadek tak jak w stropodachach nieocieplonych

-podkład pod pokrycie dachowe - zaprawa cementowa grubości ≥3,5cm, zdylatowana

-pokrycie dachowe - materiał bezspoinowy lub w arkuszach

2) odpowietrzone - od pełnych różnią się tym, że pod pokryciem dachowym wykonuje się kanaliki odprowadzające na zewnątrz wilgoć oraz likwidujące nadciśnienie. Warstwy od dołu:

-konstrukcja nośna (strop)

-izolacja cieplna + warstwa kształtująca spadek (kolejność dowolna)

-szczeliny powietrzne połączone z powietrzem zewnętrznym

-podkład pod pokrycie dachowe

-pokrycie dachowe

3) wentylowana - dwudzielne (ponieważ składa się z poziomego stropu oraz dachu o pochylonych połaciach). Przestrzeń pomiędzy stropem a dachem jest nieużytkowa (≤1m) lub przełazowa gdy jej wysokość >1m. Warstwy:

-strop na belkach stalowych lub żelbetowy

-izolacja cieplna ułożona na stropie

-przestrzeń powietrzna z otworami odpowietrzającymi połączonymi z otoczeniem zewnętrznym, otwory zrobione ze spadkiem a wyloty zabezpieczone siatką

-dach - najczęściej z prefabrykowanych płyt żelbetowych (płyty korytkowe)

-pokrycie dachowe - ułożone na płytach dachowych wyrównanych gładzią cementową dylatowaną na kwadraty o boku 2m

4)pełne o odwróconym układzie warstw (otwarte, izolacja cieplna ponad izolacją przeciwwilgociową)

Warstwy:

-konstrukcja nośna

-warstwa formująca spadek

-izolacja przeciwwilgociowa

-izolacja cieplna - płyty z polistyrenu ekstradowanego

-gewłóknina lub włóknina techniczna

- warstwa nawierzchniowa - żwir, płyty chodnikowe na podsypce żwirowej, ziemia na warstwie drenażowej

30. Zasady dylatowania stropodachów

a) dylatacja stropodachów pełnych i odpowietrzonych

-odległość między dylatacjami pionowymi - konstrukcje nieocieplone ≤12m

konstrukcje ocieplone ≤24m

-dylatacje na głębokość ≥2 kondygnacje (trudne w realizacji)/zamiast tego można dylatować poziomo (dylatacja oddzielająca stropodach od ścian budynku, w miejscu podparcia podkładki zmniejszające tarcie (dwie warstwy papy sklejone lepikiem), ścianę należy wzmocnić wieńcem żelbetowym)

b)dylatacja stropodachów wentylowanych

-stropodachy oddzielone od ścian zewnętrznych dylatacjami obwodowymi, szerokość dylatacji ≥2cm, wypełnione np. styropianem. W miejscu dylatacji płyty korytkowe oprzeć na ściance ażurowej na podwójnej papie

-połać podzielona dodatkowo dylatacjami pośrednimi. Odległość między dylatacjami ≤12m, wykonuje się je opierając płyty korytkowe na podwójnej papie ułożonej na warstwie ażurowej a pomiędzy wkładamy paski styropianu. Nad dylatacją ułożony pasek blachy ocynkowanej o szerokości 10cm, przykryty 30cm pasem papy przyklejonym jednocześnie do podłoża

31. Rodzaje konstrukcji tarasów

Taras najczęściej jest stropodachem ocieplonym pełnym z dodatkowymi warstwami nawierzchniowymi:

a) taras tradycyjny - warstwy:

-konstrukcja nośna - strop żelbetowy

- warstwa formująca spadek - bezpośrednio na stropie lub przez pochylenie samej konstrukcji stropu (zalecany spadek 2%)

- izolacja cieplna - płyty i filce z wełny mineralnej/włókien szklanych, płyty styropianowe, poliuretanowe

- podkład pod izolację wodną - wykonany na izolacji cieplnej z betonu ≥B10

-izolacja wodna

- warstwa poślizgowa - z papy lub folii na podsypce z piasku lub talku technicznego,

grubość ->2-3cm

-podłoże pod posadzkę - beton klasy B15 (C12/15) o grubości ≥3,5cm

- nawierzchnia tarasu - terakota, płytki klinkierowe, lastrykowe; poziom posadzki tarasu niższy od poziomu w pomieszczeniu o 5cm

b) taras odwrócony (izolacja cieplna ponad przeciwwilgociową)

- konstrukcja nośna

- warstwa formująca spadek

- izolacja przeciwwilgociowa

- izolacja cieplna (płyty z polistyrenu ekstraktowanego, montaż na zakład)

-geowłóknina lub włóknina techniczna

- warstwa nawierzchniowa (żwir, płyty chodnikowe, gleba na drenażu pozwalająca na uprawę roślin)

32. Wiązary krokwiowe, jętkowe, płatwiowo kleszczowe (rysunki i podstawowe elementy)

a) wiązary krokwiowe - elementy: krokwie, których każda para stanowi wiązar pełny oparte na belkach stanowiących konstrukcję stropu, belki opierają się na murłatach

W dachach o nachyleniu >45° dodatkowo stosowana jest wiatrownica

b) wiązary jętkowe - gdy jętki mają długość >3,5m podpiera się je ścianami stolcowymi (słupek, płatew, miecz)

c) wiązary płatwiowo-kleszczowe

33. Sposoby łączenia elementów tradycyjnych więźb drewnianych.

a) połączenie krokwi w kalenicy - w zależności od szerokości krokwi: na dotyk (b=5-7cm), na nakładkę prostą (b=7-8cm), na zwidłowanie (b=8cm), wzmocnione kołkiem lub śrubą.

b) połączenie końców krokwi z poziomą belką stropową - powinno zapewnić przenoszenie rozporu, wykonuje się je na wręby czołowe lub cofnięte

c) połączenie krokwi z murłatą lub płatwią - na wręby wzajemne lub za pomocą siodełka

d) połączenie jętki lub kleszczy z krokwią - na półjaskółczy ogon wzmocniony kołkiem lub śrubą o średnicy 12mm [tradycyjnie] lub na styk z dwustronnymi nakładkami o złączach na gwoździe) lub stosując siodełka na krokwi. Z wąskimi krokwiami łączy się je na dotyk bez wrębów, tylko na śróbę i gwoździe [w rozwiązaniach nowszych]

e) kleszcze ze słupami - na wrąb wzajemny pełny oraz na śrubę o śrenicy 18mm

f) miecze ze słupami - na wrąb z czopem

g)słup z podwaliną - na czop lub z nakładkami

---