Zasady analizy stanów granicznych metalowych powłok silosów i zbiorników.
Aby we właściwy sposób dokonać analizy stanów granicznych powłok w oparciu o normy PN-EN należy:
Ustalić klasę konsekwencji zbiornika
CC3 - zbiorniki na ciecze i gazy płynne, toksyczne lub wybuchowe oraz zbiorniki o dużej pojemności na ciecze palne lub szkodliwe dla środowiska wodnego w terenie zabudowanym.
Dla CC1:
- teoria błonowa do wyznaczenia naprężeń podstawowych
- uproszczone współczynniki i wyrażenia do uwzględnienia zginania i oddziaływań niesymetrycznych.
CC2 - zbiorniki o średnie pojemności na ciecze palne lub szkodliwe dla środowiska wodnego w terenie zabudowanym.
Dla CC2 ( obciążonych i podpartych osiowo):
a) - teoria błonowa do naprężeń podstawowych
- teoria zgięciowa powłok do opisu lokalnych efektów zginania.
b) - Analiza numeryczna np. MES.
CC3 - zbiorniki dla rolnictwa i zbiorniki na wodę.
Dla CC3:
- Analiza numeryczna np. MES do wyznaczania sił wewnętrznych i momentów zginających
- Nośność plastyczna ( wg LS1) do oceny plastycznego stanu granicznego dla naprężeń podstawowych.
Ustalić warunki brzegowe.
Ogólnie wg poniższej tabeli:
W analizie stateczności dla LS3:
Dobrać rodzaj analizy konstrukcji:
a) Analiza globalna
- uproszczenia dla poszczególnych części powłoki.
b) Analiza wg teorii błonowej jeżeli spełnia się poniższe warunki:
- warunki brzegowe zapewniają przeniesieni sił wewnętrznych na podporę bez znaczących efektów zginania
- łagodna zmiana kształtu i brak nieciągłości geometrii
- ciągły charakter obciążenia
- spełnia warunki naprężeń podstawowych LS1
c) Liniowo sprężysta analiza powłok LA:
- materiał powłoki jest liniowo sprężysty
- ugięcia są małe
- spełnia warunki równowagi naprężeń podstawowych i drugorzędnych LS1 do LS4
d) Liniowo sprężysta analiza bifurkacyjna LBA:
- materiał powłoki jest liniowo sprężysty
- ugięcia są małe
- imperfekcje są pomijalne
- uzyskuje się najniższe obciążenie wyboczeniowe i wskaźnik nośności krytycznej rRcr
e) Geometrycznie nieliniowa analiza sprężysta GNA:
- zachowana jest równowaga oraz ciągłość odkształceń w zdeformowanej konstrukcji
- wynikowe pole naprężeń odpowiada naprężeniom podstawowym i drugorzędnym (LS2,LS4)
f) Analiza fizycznie nieliniowa MNA:
- uzyskuje się obciążenie plastyczne
- można stosować do LS1 i LS3
g) Analiza geometrycznie i fizycznie nieliniowa GMNA
h) Geometrycznie nieliniowa analiza sprężysta z imperfekcjami GNIA
i) Analiza geometrycznie i fizycznie nieliniowa z imperfekcjami GMNIA
Ustalenie podejścia obliczeniowego
- podejście naprężeniowe
- podejście bezpośrednie za pomocą wyrażeń standardowych
- podejście przy użyciu MES
Stany graniczne powłok stalowych:
- LS1 - zniszczenie plastyczne
- LS2 - nieprzystosowanie plastyczne ( zmęczenie niskocyklowe)
- LS3 - niestateczność ( wyboczenie )
- LS4 - zmęczenie
Podobno na egzaminie trzeba będzie opisać LS1 i LS3
LS1 - zniszczenie plastyczne:
- Stan graniczny polegający na wyczerpaniu nośności konstrukcji wskutek uplastycznienia materiału. Jako nośność przyjmuje się plastyczne obciążenie graniczne stowarzyszone z mechanizmem zniszczenia ( zakłada się małe ugięcia).
- Można stosować teorię błonową ( załączniki A i B normy PN-EN 1993-1-6), LA, MNA, GMNA
- Dla teorii błonowej naprężenie obliczeniowe Hubera:
gdzie ni - siły przekrojowe w błonowym stanie naprężenia
- Dla analizy LA, GNA naprężenie obliczeniowe Hubera:
- naprężenia południkowe
- naprężenia obwodowe
- błonowe naprężenia ścinające
- poprzeczne naprężenia ścinające związane z odpowiednim momentem zginającym
Wyznaczanie naprężeń wg teorii błonowej ( załącznik A normy PN - EN 1993-1-6)
Powłoki walcowe - np. płaszcz zbiornika oraz silosu.
Powłoki stożkowe - np. lej silosu, dach zbiornika , dach silosu.
Nieużebrowane powłoki kuliste np. dach zbiornika
LS3 - niestateczność (wyboczenie):
- Stan graniczny niestateczności przejawia się gwałtownym przyrostem przemieszczeń normalnych do powierzchni powłoki, w wyniku wyboczenia ścianki w warunkach naprężeń ściskających lub ścinających - może to prowadzić do utraty nośności i zniszczenia konstrukcji
- Można stosować teorię błonową ( załączniki A i B normy PN-EN 1993-1-6), LA, LBA, MNA, GMNIA
- Wymaga się przeanalizowania wszystkich kombinacji obciążeń, które wywołują naprężenia ściskające lub ścinające w powłoce
- Nośność obliczeniowa na wyboczenie zależy od klasy jakości wytwarzania, intensywności ciśnienia wewnętrznego, stopnia równomierności obwodowych naprężeń ściskających.
- Przed przystąpieniem do właściwej analizy wg LS3 należy ustalić klasę jakości wytworzenia powłoki
Klasa jakości wytwarzania |
Parametr jakości Q |
Zastrzeżenia dotyczące klasy konsekwencji |
Ur,max |
ea |
U0,max |
Normalna C |
16 |
Klasa jakości dla silosów projektowanych w CC1 |
0,015 |
4 |
0,016 |
Wysoka B |
25 |
|
0,010 |
2 |
0,010 |
Najwyższa A |
40 |
Klasa jakości dla silosów projektowanych w CC3 |
0,007 |
2 |
0,006 |
- O tym czy daną powłokę można przypisać do konkretnej klasy jakości wytwarzania decydują wartość następujących odchyłek i ich tolerancje:
- Tolerancja owalności
; gdzie
zależy od klasy A, B, C
- Tolerancja mimośrodów niezamierzonych
- Tolerancja dotycząca wgłębień
- O klasie wykonanej powłoki wykonania decyduje najniższa z klas, ustalona z pomiarów wszystkich trzech rodzajów imperfekcji.
Wymiarowanie na podstawie stanu naprężenia wg rozdziału 8.
Należy sprawdzić następujące warunki:
- Naprężenia południkowe
- Naprężenia obwodowe (równoleżnikowe)
- Błonowe naprężenia ścinające
Odpowiednie współczynniki wyboczenia odczytuje się z nomogramów zależnych od smukłości względnej powłoki
- Rozdział 8 normy PN-EN 1993-1-6 dopuszcza pominięcie wpływu naprężeń od zginania na nośność przy wyboczeniu.
- W przypadku złożonego stanu naprężenia sprawdza się interakcyjny warunek nośności:
Wymiarowanie na podstawie stanu naprężenia wg załącznika D.
- Załącznik D podaje algorytmy sprawdzenia stanu naprężeń dla:
- Powłok walcowych o stałej grubości
- Powłok walcowych o skokowo zmiennej grubości
- Powłok stożkowych
- Sposób wyznaczania naprężeń granicznych w poszczególnych przypadkach zależy od
- długości powłoki; "krótka" , "średniej długości" lub "długa" - współczynnik w
- brzegowych warunków podparcia - współczynnik Ci
- parametru jakości wytwarzania Q (patrz punkt 5)
- współczynnika redukcyjnego ai
- Ściskanie południkowe
- napr. kryt. płd. przy wyboczeniu sprężystym
- Ściskanie obwodowe
- napr. kryt. obw. przy wyboczeniu sprężystym
- Ścinanie
- napr. kryt. obw. przy ścinaniu sprężystym
- Uwaga przy ściskaniu obwodowym należy obliczyć zastępcze ciśnienie wiatru wg schematu: