Podstawowe akty regulujące gospodarkę wodną w Unii Europejskiej to:

• Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej.

• Dyrektywa 80/778?EWG z dnia 15 lipca 1980 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi zmieniona Dyrektywą 98/83/WE.

Analogicznymi przepisami polskimi są:

• Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (DzU z 2001 r. nr 115, poz. 1229 ze zmianami DzU z 2001 r. nr 154, poz. 1803).

• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 listopada 2002 r. w sprawie wymagań dotyczących jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (DzU z 5.12.2002 r.. nr 203, poz. 1718).

Minimalne wymagania jakościowe wody określa Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 listopada 2002 r. w sprawie wymagań dotyczących jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (DzU z 5.12.2002 r.. nr 203, poz. 1718). Tym samym parametrom musi odpowiadać woda stosowana do celów technologicznych, np. w przemyśle spożywczym. Monitoringiem kontrolnym i przeglądowym jakości wody do picia zajmuje się Państwowa Inspekcja Sanitarna, a koordynatorem tych działań jest Główny Inspektor Sanitarny.

2. UREGULOWANIA PRAWNE

2.1. Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 5 listopada 1991r., Dz. Ust. Nr 116 poz. 503, w sprawie klasyfikacji wód oraz warunków, jakim powinny odpowiadać ścieki wprowadzane do wód lub do ziemi

2.1.1. Klasy czystości

2.1.2. Wskaźniki określające jakość wód

2.2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2000r., w sprawie warunków jakie powinna spełniać woda do picia, Dz. Ust. Nr 87 poz. 937.

2.3. Podstawowe normy Unii Europejskiej dotyczące jakości wód

2.1. Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 5 listopada 1991r., Dz. Ust. Nr116 poz. 503, w sprawie klasyfikacji wód oraz warunków, jakim powinny odpowiadać2.2. ścieki wprowadzane do wód lub do ziemi.

Zgodnie z powyższym Rozporządzeniem wyróżniamy, obowiązującą w Polsce, trzystopniową klasyfikację wód powierzchniowych:

2.1.1. Klasy czystości.

Klasa I – wody nadające się do:

• Zaopatrzenia ludności w wodę do picia,

• Zaopatrzenia zakładów wymagających wody o jakości wody do picia,

• Hodowli ryb łososiowatych.

Klasa II - wody nadające się do:

• Hodowli innych ryb niż łososiowate,

• Chowu i hodowli zwierząt gospodarskich,

• Celów rekreacyjnych, uprawiania sportów wodnych oraz do urządzania zorganizowanych kąpielisk.

Klasa III - wody nadające się do:

• Zaopatrzenia zakładów innych niż zakłady wymagające wody o jakości wody do picia,

• Nawadnianie terenów rolniczych, wykorzystywanych do upraw ogrodniczych oraz upraw pod szkłem i pod osłonami z innych materiałów.

Wody silnie zanieczyszczone, w których stężenia zanieczyszczeń przekraczają wartości dopuszczalne dla wyżej wymienionych klas czystości, określane są jako wody pozaklasowe i oznaczane jako "non”.

2.1.2. Wskaźniki określające jakość wód.

Klasę czystości wody określa się na podstawie analiz fizyczno-biochemicznych, w trakcie których dokonuje się pomiaru wartości wskaźników charakteryzujących jakość wody.

W załączniku nr1 do Rozporządzenia została podana lista 57 wskaźników zanieczyszczeń śródlądowych wód powierzchniowych, spośród których najważniejsze to:

Wskaźniki chemiczne:

• Zawiesiny ogólne – są to nie rozpuszczone substancje organiczne i mineralne określane w mg/l.

• BZT – biochemiczne zapotrzebowanie na tlen. Pojęcie umowne określające ilość tlenu w mg0₂/l, potrzebnego do utlenienia związków organicznych znajdujących się w zanieczyszczonej wodzie, na drodze biochemicznej w warunkach tlenowych. Zazwyczaj stosuje się wskaźnik BZT₅ – pięciodobowe biochemiczne zapotrzebowanie na tlen.

• ChZT – chemiczne zapotrzebowanie na tlen. Pojęcie umowne określające ilość tlenu w mg0₂/l pobranego z utleniacza (KCr₂O₇) w celu utlenienia zawartych w zanieczyszczonej wodzie związków organicznych i niektórych związków nieorganicznych (azotynów, siarczanów itp.).

• Utlenialność (ChZT_Mn) – wskaźnik umowny określający ilość tlenu w mg0₂/l pobranego z utleniacza (nadmanganianu potasu) w celu utlenienia znajdujących się w wodzie lub ściekach związków organicznych i nieorganicznych.

• Tlen rozpuszczony - mg0₂/l,

• Odczyn pH – stężenie jonów wodorowych

• Azot amonowy – mg N-NH₄/l

• Azot azotanowy - mg N-NO₃/l

• Azot ogólny – mg N_og/l

• Fosfor ogólny – mg P_og/l

• Chlorki – mg Cl/l

Wskaźniki fizyczne:

• Barwa – związana z obecnością związków organicznych rozpuszczonych i koloidalnych oraz barwnych związków nieorganicznych, określana w mg Pt/l

• Mętność – spowodowana obecnością zawiesin o różnym stopniu dyspersji oraz koloidów pochodzenia organicznego i mineralnego, wyrażana w mg/l.

• Zapach – związany z obecnością w ściekach związków organicznych i niektórych związków nieorganicznych, wyróżniamy zapachy pochodzenia naturalnego (roślinne i gnilne) i zapachy pochodzenia nienaturalnego.

• Temperatura – ⁰C

Wskaźniki biologiczne:

• Miano Coli typu kałowego – ml/bakt.

• Bakterie chorobotwórcze – ml/bakt.

Klasę czystości analizowanej wody określamy na podstawie wskaźnika, którego wartość jest najniekorzystniejsza.

2.2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2000r., w sprawie warunków jakie powinna spełniać woda do picia, Dz. Ust. Nr 87 poz. 937.

W dokumencie tym zostały zawarte normy jakie powinny spełniać wody przeznaczone do picia oraz informacje o zasadach uzdatniania wód powierzchniowych i podziemnych.

2.3. Podstawowe normy Unii Europejskiej dotyczące jakości wód.

Zagadnienia jakości wody regulują następujące dyrektywy Rady Wspólnoty Europejskiej:

· 80/778/EEC w sprawie jakości wody przeznaczonej do użytkowania przez człowieka,

· 75/440/EEC w sprawie jakości wód powierzchniowych będących źródłem wody pitnej w państwach Wspólnoty,

· 78/659/EEC w sprawie jakości wód śródlądowych wymagających ochrony lub poprawy w celu utrzymania życia ryb,

· 76/160/EEC w sprawie jakości wód przeznaczonych do kąpieli.

W odróżnieniu od przepisów polskich regulujących analogicznie zagadnienia w dyrektywach podane są, w odniesieniu do większości wskaźników jakości wody, dwie wartości liczbowe: zalecana i maksymalna dopuszczalna. W szczególności :

· ustalone są odrębne wymagania jakościowe dla trzech kategorii wody powierzchniowej przeznaczonej do pozyskania wody pitnej, przy czym podstawę wyróżnienia kategorii stanowią standardowe metody uzdatniania wody,

· proste uzdatnianie fizyczne (stosuje się wówczas wymagania najostrzejsze),

· typowe uzdatnianie fizyczne i chemiczne,

· wysokosprawne uzdatnianie fizyczne i chemiczne (wymagania najbardziej liberalne),

· poza wymaganiami jakościowymi dla wód w dyrektywach określone są metody oznaczania poszczególnych wskaźników jakości wody,

· ustalono minimalną częstość? pobierania próbek do badań i oznaczania poszczególnych wskaźników jakości wody. W wypadku wody do picia zależy ona od liczby mieszkańców korzystających z danego ujęcia wody, a w wypadku wody powierzchniowej wykorzystywanej do pozyskiwania wody pitnej - także od przyporządkowania wody do określonej kategorii odpowiednio do sposobu jej uzdatniania,

· dokładnie określono sposób oceny, czy woda odpowiada wymaganiom jakościowym, tj. metodę interpretacji wykonywanych systematycznie badań,

· enumeratywnie wymieniono w poszczególnych dyrektywach warunki, w jakich możliwe są odstępstwa od wymagań jakościowych. Są to nadzwyczajne warunki hydrologiczne lub geograficzne, klęski żywiołowe i awarie urządzeń technicznych, a także pewne inne wyjątkowe sytuacje.

---