Jacy intelektualiści ze swiata islamu sa reprezentatywni? W europie zachodniej poglady przykłady.
Tariq Ramadan urodził się w 1962 roku w Genewie, w rodzinie egipskich emigrantów politycznych. Rodzina Ramadanów przybyła do Szwajcarii w 1958 roku, musieli uciec z Egiptu ze względu na prześladowania Braci Muzułmanów przez reżim Nasera - o czym była już mowa wcześniej. Możemy przypuszczać że historia rodziny oraz biografia ojca i dziadka wywarły wpływ na poglądy i opinie Tariqa Ramadana.
Uczęszczał on do genewskich szkół publicznych, grał w piłkę nożną i chciał to robić zawodowo. Ukończył jednak filozofię i romanistykę na Uniwersytecie Genewskim, na temat pracy magisterskiej wybrał twórczość i poglądy Nietzchego, a jak twierdzi, od zawsze fascynowała go twórczość Dostojewskiego.
Do tego momentu jego biografia nie budzi kontrowersji. Pojawiło się jednak wiele informacji na temat okoliczności uzyskania przez niego tytułu doktora. Praca, jaką przygotował, a później opublikował, pod tytułem Aux sources du renouveau musulman, un siècle de réformisme islamique, nie została przyjęta przez promotora i komisję egzaminacyjną ze względu na nieobiektywny obraz Hasana al-Banny, jaki Ramadan w niej zaprezentował. Członkowie komisji relacjonowali później w mediach niedopuszczalne zachowanie przyszłego doktora, który miał ponoć straszyć komisję pozwaniem uniwersytetu, jeśli nie uzyska tytułu. Z drugą komisją poszło łatwiej i Tariq Ramadan uzyskał doktorat z islamologii, mimo że, jak mówi profesor Reinhard Schulze, dyrektor Instytutu Studiów Islamologicznych i Języków Orientalnych na Uniwersytecie w Brnie i promotor Tariqa Ramadana, doktorant „próbował zrehabilitować Hasana al-Bannę i przedstawić Braci Muzułmanów jako oświecony ruch reformatorski, jednak źródła historyczne nie potwierdzają tej tezy”.
W latach 1992-1993 w Kairze Ramadan pogłębiał wiedzę o teologii muzułmańskiej. Ten element biografii też wzbudza emocje, gdyż nie wybrał Al-Azharu, jednego z najbardziej prestiżowych uniwersytetów muzułmańskich na świecie, za to jak sam mówi, uczęszczał na intensywny kurs przez 14 miesięcy, który uzupełnił do 20 miesięcy zajęć i indywidualnych konsultacji podczas kolejnych pobytów i dodaje: „przerobiłem program pięcioletnich uniwersyteckich studiów islamologicznych.” Według Caroline Fourest, Tariq Ramadan pobierał tylko prywatne lekcje u szajha Aqwabiego - przyjaciela rodziny i uzupełnił je o roczny kurs w Fundacji Muzułmańskiej (ang. Islamic Foundation) w Leicester.
Na pytanie o ten epizod Tariq Ramadan odpowiada: „do Leicester pojechałem w 1996 roku. Zwierzchnicy, członkowie i byli członkowie ruchu Dżami'at Islamijja z Pakistanu i Bangladeszu znali mojego ojca jeszcze z lat 40-tych, kiedy był w Pakistanie. Mój plan zakładał znalezienie dobrego ośrodka uniwersyteckiego w Wielkiej Brytanii, ale ta pierwsza opcja okazała się niemożliwa do zrealizowania na kilka miesięcy przed wyjazdem. Fundacja Muzułmańska utworzyła Departament Islamu w Europie, zaoferowali mi zakwaterowanie i pełną niezależność, jeżeli chodzi o tematykę i treść moich publikacji”.
Wcześniej, gdy jeszcze pracował w liceum Coudrier, założył z innymi nauczycielami stowarzyszenie Pomoc (franc. Coup de main) mające na celu rozbudzanie w młodzieży odpowiedzialności i solidarności z innymi kulturami. Podróże i spotkania organizowane dla młodych dały mu okazję by poznać Matkę Teresę, Dalajlamę XIV, Dom Heldera Camarę i wiele innych autorytetów, na spotkania z którymi często będzie się później powoływał.
W międzyczasie jego poglądy na temat religii ewoluowały. W młodości nie postrzegano go, przede wszystkim jako muzułmanina. „Ewoluowałem w strukturach kosmopolitycznych, angażowałem się w działalność pomocową i sport. W lokalnych mediach widziano we mnie przede wszystkim gracza w piłkę nożną i nauczyciela zaangażowanego w ruchy młodzieżowe działające na rzecz krajów Trzeciego Świata” i kontynuuje: „jest jasne, że dorastałem w atmosferze religijnej i islam zawsze był w moim życiu obecny. Zacząłem formułować wątpliwości, rozwijać krytyczną znajomość religii w wieku 16 lat. Potem wybuchła rewolucja irańska, wobec której dość szybko zająłem stanowisko. Narzucanie religijności, które odbywało się na naszych oczach nie podobało mi się i często dawałem temu wyraz.”
Tariq Ramadan kontynuował pracę dydaktyczną wykładając filozofię w College de Genève i islamologię na Uniwersytecie Fryburskim do sierpnia 2004 roku, kiedy zrezygnował z tych posad, by pojechać do Stanów Zjednoczonych na zaproszenie Kroc Institut przy Notre Dame University w Indianie i objąć tam katedrę Religia, Konflikt i Promowanie Pokoju (ang. Religion, conflits and Promotion of Peace). Jednak Departament Bezpieczeństwa Wewnętrznego (Homeland Security Departement), podlegający Departamentowi Stanu, w ostatniej chwili odmówił przyznania mu wizy pobytowej.
Jednak rok później, na zaproszenie Toni'ego Blair'a udał się do Wielkiej Brytanii, gdzie zasiadał w komisji doradczej ds. integracji muzułmanów, powołanej w Londynie, przez rząd brytyjski po zamachach z 7 lipca 2005 roku.
Obecnie jest profesorem islamologii na wydziale teologii w St. Antony's College na Uniwersytecie Oxfordzkim oraz profesorem na Uniwersytecie Erasmusa w Rotterdamie i na Uniwersytecie Doshisha w Kioto. W listopadzie 2007 roku odrzucił propozycję pracy na Uniwersytecie w Leidzie, gdzie maił objąć katedrę studiów islamologicznych. Przewodniczy też European Muslim Network (EMN) w Brukseli.
Największą popularność przynoszą mu jednak konferencje, kasety i publikacje, kierowane do europejskich muzułmanów. Od początku lat 90-tych Ramadan działał bardzo aktywnie, pierwsze wystąpienia na temat islamu organizował w Genewskim Centrum Muzułmańskim. Do propagowania swoich poglądów używał też źródeł Unii Organizacji Muzułmańskich we Francji (UOIF - Union des Organisations Islamiques de France), uczestnicząc w konferencjach Muzułmańskich studentów Francji (EMF - Etudiants Musulmans de France) i Młodych Francuskich Muzułmanów (JMF - Jeunes Musulmans de France), a w grudniu 1993 roku miał swój debiut na dorocznym Kongresie UOIF w Bourget. Dzięki temu epizodowi Ramadan wzbudził zainteresowanie Unii Młodych Muzułmanów (UJM - Union des Jeunes Musulmans), organizacji z Lyonu działającej wśród muzułmańskiej młodzieży z przedmieść. UJM kierowała też wydawnictwem Tawhid, które do dziś publikuje większość książek i kaset z konferencji muzułmańskiego intelektualisty. Uważa się, że obecnie najbliższą Ramadanowi organizacją muzułmańską w Europie jest - powstała z UJM Wspólnota Francuskich Muzułmanów (CMF - Collectif des Musulmans de France). Zbliżenie między Tariqiem Ramadanem i UJM tłumaczy Abdelaziz Chanbi - jeden z założycieli UJM: „nie zgadzaliśmy się na asymilację, ani na status Francuzów z drugiej strefy. Poznaliśmy Tariqa Ramadana na jednym z kongresów UJM, wydawało się że jest nam bliska ta sama problematyka: zharmonizowanie wartości muzułmańskich i edukacji politycznej”.
Równocześnie, Tariq Ramadan działał na rzecz innych organizacji i instytucji, pracując nad własną popularnością. W październiku 1994 roku wystąpił w programie Jeana-Marii Cavady La Marche du siècle, dzięki któremu stał się znany szerszemu gronu francuskojęzycznych muzułmanów. W 1995 roku nawiązał kontakt z działaczami Ligii Nauczania (franc. Ligue de l'ensenigement) i został członkiem nowo powstałej komisji Islam i laickość, podległej od 2000 roku Lidze Praw Człowieka. Xavier Ternisien pisał, że pod koniec lat 90-tych Ramadan był przyjmowany przez członków Grand Orient (loży franko-masońskiej).
Koniec lat 90-tych to czas, kiedy Tariq Ramadan nawiązał też liczne kontakty w środowisku chrześcijańskim, w 2000 roku wydawnictwo Tawhid opublikowało debatę Tariqa Ramadana z jezuitą Luc'iem Pareydt'em i pastorem Michelem Bertrandem.
Od wielu lat łączy go przyjaźń i współpraca z Alainem Greshem redaktorem naczelnym „Le Monde Diplomatique”, w 1992 roku ukazała się ich wspólna książka Islam en questions,, efektem tej współpracy był też cykl konferencji organizowanych przy udziale stowarzyszenia Przyjaciół Le Monde Diplomatique (franc. Des Amis du Monde Diplomatique) i różnych stowarzyszeń muzułmańskich.
Tariq Ramadan odwołuje się też do idei ruchów alterglobalistycznych, w 2001 roku uczestniczył w forum w Porto Alegre, a w 2003 roku w socjalnym forum europejskim w Saint Denis. Według cytowanego już w tym rozdziale kilkakrotnie, Xaviera Ternisiena „Dzisiaj główne zaplecze Tariqa Ramadana to alterglobalistyczna lewica, mimo że niektóre, najbardziej laickie, elementy nie godzą się na dialog z nim. Ataki, jakich stał się przedmiotem przysporzyły mu również poparcia licznych muzułmanów, też tych laickich.”
W 1996 roku Ramadan powołał do życia organizację, określaną przez niego jako „platforma współpracy między stowarzyszeniami” zwaną Obecność muzułmańska (franc. Presence Musulmane). Za główny cel jej działania twórca uważa „promowanie współpracy stowarzyszeń w terenie na rzecz rozwijania idei Europejczyków wyznania muzułmańskiego”.
Wraz z doświadczeniami i rozwojem intelektualnym ewoluowały poglądy Ramadana na wiele tematów, jak sam przyznał w 2002 „ jeszcze 5 lat temu zgadzałem się z ideą laickości francuskiej w 99%. Dzisiaj uważam, że islam jest zupełnie kompatybilny z systemem oddzielającym Kościół od państwa.” Do końca lat 90- tych w jego pismach widoczny był krytycyzm wobec Zachodu, teraz coraz wyraźniej sprzeciwia się dwubiegunowej wizji egzystencji muzułmańskiej w Europie, twierdzi, że prosta opozycja muzułmanin - niemuzułmanin prowadzi muzułmanów do zamknięcia się w swojej odmienności i bierności. Neguje też zasadność „myślenia mniejszościowego” - polegającego na postrzeganiu siebie samych jako mniejszość w społeczeństwie, uważając że wymienione elementy nie pozwalają europejskim muzułmanom w pełni korzystać z możliwości, jakie oferuje im Zachód. Ramadan przekonuje muzułmanów do pełnego zaangażowania we wszystkie sprawy zajmujące społeczeństwa, w których żyją. Przy czym nie postrzega swojej działalności jako misji. Gdy dziennikarz użył tego sformułowania w kontekście jego aktywności odpowiedział: „dlaczego używa Pan terminu z takimi konotacjami? Zupełnie nie o to chodzi, mój stan ducha daleki jest od osoby, która ma w pełni gotowe przekonania i rozwiązania i stara się do nich przekonywać. Żyjemy w trudniej rzeczywistości, gdzie dostrzec można zbliżające się zerwanie kontaktów na scenie międzynarodowej. Wydaje mi się, że we Francji i w całej Europie trzeba się zaangażować w tą sytuację. […]
Indywidualnie, rodzinnie i wspólnie. Być muzułmaninem pod koniec XX wieku, być europejskim muzułmaninem, być sobą nie ważne gdzie na ziemi i być gotowym do podjęcia dialogu oraz życia z innymi, to są wyzwania, „konieczności” naszej epoki. Całe moje życie dowodzi właśnie tego.”
Tylko tyle znalazłem na to pytanie :/ jeśli cos jeszcze znajdę to wyśle na nasza pocztę.
1