Michał M-4

Technika stylu klasycznego i nauczanie pływania w ujęciu pedagogicznym.

Styl klasyczny jest techniką pływania, w której kończyny górne i dolne wykonują jednoczesne i symetryczne ruchy, a więc ruchy odbiegające od naturalnej, naprzemianstronnej struktury motorycznej człowieka.

Stylu klasycznym kończyny dolne w fazie przygotowawczej zginają się jednocześnie w kolejnych stawach i pięty zbliżają się do pośladków, natomiast w fazie właściwej - wiosłującej - następuje energiczne, równoczesne odepchnięcie poprzez prostowanie (kolistym ruchem) i złączenie kończyn.

Kończyny górne w fazie przygotowawczej tzw. napłynięcie pod powierzchnią wody są równocześnie wysuwane w przód, po czym następuje ruch właściwy - wiosłujący - ramion, nadający ciału odpowiedni napęd. W stylu klasycznym, podobnie jak w pozostałych stylach, praca kończyn górnych jest głównym motorem napędowym pływaka.

Styl klasyczny cechuje charakterystyczny sposób lokomocji. Przyspieszenie ciała, uzyskane za pomocą kończyn dolnych, podtrzymywane jest ruchem kończyn górnych. Taki sposób poruszania się pływaka powoduje znaczne okresowe przyspieszenie, będące efektem ruchów wiosłujących kończyn, a następnie w wyniku ruchów przygotowawczych wyhamowanie prędkości pływania.

Oddychanie jest ściśle skoordynowane z pracą ramion - wdech i wydech wykonuje się na jeden cykl ruchowy kończyn górnych. W stylu klasycznym umiejętności właściwej koordynacji jest warunkiem skutecznego i ekonomicznego pływania. W stylu klasycznym na jeden cykl ruchowy kończyn dolnych przypada jeden cykl pracy kończyn górnych z wdechem i wydechem.

Styl klasyczny, popularnie zwany „żabką”, jest sposobem pływania o bardzo dużych wartościach utylitarnych - zwłaszcza rekreacyjnych. Styl klasyczny zyskał też wysoką rangę w ratownictwie wodnym. Pod względem szybkości pływania znajduje się on na czwartym miejscu po kraulu, delfinie i kraulu na grzbiecie. Styl klasyczny został dokładnie zdefiniowany przez FINA i nawet niewielkie odchylenia od ruchu określonego przepisami powoduje dyskwalifikację zawodnika.

W stylu klasycznym na dystansie 100 m zawodnicy uzyskują obecnie rezultaty poniżej 1 minuty i 1 sekundy. W konkurencjach olimpijskich stylem klasycznym zawodnicy startują na dystansie 100 i 200 m.

Współczesna technika pływania stylem klasycznym różni się od techniki tradycyjnej stosowanej w latach ubiegłych. Zasadnicze różnice polegają na sposobie oddychania (tzw. opóźniony wdech ), zmianie trajektorii ruchów kończyn zarówno górnych, jak i dolnych (znacznie zmniejszonym rozwarciu kolan), zmianie kąta ułożenia ciała w wodzie oraz kątów w stawach kończyn i tułowia. Zmiany w technice przyczyniły się do znacznej poprawy szybkości stylu.

Najczęściej spotykane błędy w stylu klasycznym:

- nadmierne zginanie nóg w stawie biodrowym i podciąganie kolan pod klatkę piersiową

• zbyt szerokie odwodzenie nóg w stawach biodrowych

• zbyt szerokie rozwarcie kolan po zakończeniu ruchu przygotowawczego kończyn dolnych

• niedostateczne ugięcie grzbietowe stóp w fazie właściwej

• złe ułożenie stóp

• brak ugięcia podeszwowego stóp w momencie poślizgu

• wykonanie ruchu przygotowawczego i wiosłującego nóg z jednakową prędkością lub zatrzymanie nóg w fazie właściwej

• zbyt szerokie prowadzenie kończyn górnych w bok poza linię barków

• brak właściwej koordynacji oddychania z prac a ramion

• prowadzenie kończyn górnych w fazie wiosłującej po niewłaściwym torze - od razu pod klatkę piersiową, a nie w bok na zewnątrz (nieprzestrzeganie zasady wysokiego łokcia)

• opóźnianie ruchów kończyn dolnych w stosunku do ruchów kończyn górnych (brak zachowania właściwego rytmu pływania)

• nieumiejętność wytrzymania krótkiego poślizgu po pełnym cyklu ruchowym ramion i nóg.

Metoda dydaktyczna: sposób, droga nauczania - postępowanie służące osiągnięciu określonego celu w obszarze nauki lub praktyki.

Metody nauczania (sposoby przekazywania informacji):

1. Metody pokazowe

• Pokaz w wodzie (obserwacja z wody, obserwacja spod wody)

• Pokaz na lądzie (obserwacja z lądu, obserwacja wody, pokaz filmowy)

2. Metody słowne

• Opis (wytwarzanie wyobrażeń o ruchu)

• Objaśnienie (wyjaśnienie zjawisk przyczynowo - skutkowych)

• Instrukcja (tworzenie wyobrażeń o sposobie kontynuowania ruchu)

• Opowiadanie (wytworzenie iluzji, wplatając wyobrażenie ruchowe)

3. Metody działań praktycznych

• Forma: ścisła, zadaniowa, zabawowa

• Problemowa (nie dajemy gotowych rozwiązań, stawiamy problem)

• Prób i błędów (uczenie się w kategoriach mechanicznych: próba - błąd - powtórzenie itd.)

• Prewencyjna (z góry zakładamy, ze nastąpi błąd i zadajemy ćw. alby to nie nastąpiło)

• Kontrastów (uczenie na zasadzie kontrastów: szybki ruch - wolny ruch, odczuwanie różnicy w udziale własnej siły)

• Programowa (pokazujemy na obrazkach, małymi dawkami)

• Wielostronna (poprzez doznania elementarne, emocje, kategorie poznawcze)

Wykonanie u ćwiczących wyobrażenia techniki pływania:

• Obserwacja prawidłowej techniki pływania

• Obserwacja własnego sposobu pływania (autoobserwacja)

• Gromadzenie wiedzy o technice pływania

• Próba wykonania techniki na lądzie i w wodzie

Techniki pływania:

• Sportowa na poziomie elementarnym

• Sportowa na poziomie standardowym (zawiera wszystkie elementy)

• Sportowa na poziomie wyczynowym (charakteryzuje ją tendencja do uzyskiwania maksymalnej prędkości)

• Sportowa na poziomie mistrzowskim (sposób pływanie mistrzów sportu stawiający wzorzec nowej techniki)

---