PRAWO I POSTĘPOWANIE KARNO - SKARBOWE
Zakres prawa karno - skarbowego
Jest wyspecjalizowaną dziedziną w prawie karnym, nawiązuje do szeregu aktów prawnych prawa administracyjnego, cywilnego, finansowego (dewizowego) i do szeregu innych ustaw, które związane są z systemem finansowym obowiązującym w RP.
Cechuje:
automatyzm pełny - widoczny szczególnie w części materialnej KKS, automatyzm pełny stosuje się jeśli ustawa tak stanowi
automatyzm częściowy - związany jest z postępowaniem w przedmiocie sprawy (art. 113 KKS), w przedmiocie wykonania (art. 178 KKS).
Składa się z 3 części:
materialnej, która dzieli się na część ogólną i szczególną. W części ogólnej są zasady odpowiedzialności za przestępstwa karno skarbowe uregulowane są ponadto kwestie związane z przedawnieniem, stosuje się tutaj regulacje Kodeksu karnego (art. 20 § 2). W części szczególnej mamy doczynienia z poszczególnymi przestępstwami np. przestępstwa w skali czynów dewizowych
postępowanie w przedmiocie orzekania - wyróżnia się postępowanie przygotowawcze a także postępowanie sądowe w I i II instancji , w postępowaniu mandatowym stosujemy kodeks postępowania w sprawie wykroczeń.
Postępowanie w przedmiocie wykonania orzeczenia - stosujemy przepisy kodeksu wykonawczego , przedmiotem PKS jest interes i porządek skarbu państwa w zakresie regulacji finansowej.
Pod pojęciem Skarbu państwa rozumiemy :
Osobę prawną będącą podmiotem praw i obowiązków.
W znaczeniu przedmiotowym jest to tzw. „ masa majątkowa”
W znaczeniu organizacyjnym jest to tzw. byt organizacyjny z wyodrębnionymi organami specjalnymi , którym to organom przypisane są określone funkcje.
Źródła PKS :
ustawa z dnia 10 . 09. 1999 roku
ustawa z dnia 17 . 10. 1999 roku - zastąpiła ona wcześniejszą ustawę , która nosi nazwę ustawa karno skarbowa z 1971 r. jednakże nie była ona pierwsza 1926 , 1932 , 1936 , 1947 , 1960 .
KKS przez krótki okres czasu cechował się zupełnością teraz są wyjątki chodzi o to że definicja art. 53 § 2 odnosi się tylko do czynów określonych w tym kodeksie. Zmieniło się gdy weszła w życie ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług i podatku akcyzowym , wprowadziły one rozdział , które noszą nazwę przestępstwa i wykroczenia skarbowe
ordynacja podatkowa art. 79
Konstrukcja przepisów KS:
I część nosi nazwę recepcji czyli objęcia dyspozycją przepisu prawa karnego - skarbowego regulacji znajdującej się w innej ustawie . Recepcja może mieć charakter:
bezpośredni - ma wówczas , kiedy KKS przejmuje przepis umiejscowiony w innej ustawie bez jakikolwiek zmian ( art. 45 § 2 KKS )
pośrednia - ma wówczas , kiedy mamy doczynienia z odpowiedzialnością stosowania przepisu innej ustawy (art. 113 bądź 178 ) - art. 103 § 1 p. 3 KKS
II Blankietowość - polega ona na umieszczeniu w przepisie KKS określonego pojęcia bądź terminu a które to pojęcie bądź termin nie jest definiowane przez żaden przepis KKS np. art. 81 KKS posługuje się pojęciem podatnika
III Odesłanie może być:
bezpośrednie- art. 20 § 2
odpowiednie
Budowa
W części szczególnej wyróżnia się przepisy :
kazuistyczne - polega na opisie czynu zabronionego , wyjaśnia pojęcia , są podane odmiany czynu zabronionego
dyspozycja blankietowa - są wskazane pewne etapy , sięgamy do przepisów innych ustaw ( art. 81 KKS )
Obowiązywanie przepisów KKS
Regulacja KKS weszła w życie 17.10. 1999 roku oznacza to , że przepisy ustawy z 1971 r z tym dniem przestały obowiązywać , zasada ta została zawarta w art. 15 w przepisach wprowadzających KKS.
Czyn zabroniony - Art2 ustawy mówi nam , że czyn zabroniony uważa się za popełniony w czasie w którym nastąpiło zachowanie się sprawcy , określenie czasu czynu zabronionego jest istotne :
1 W chwili popełnienia czyny czy ten czyn był zabroniony
2 Czy osoba osiągnęła odpowiedni wiek , zgodnie z art. 5 § 1 KKS
3 Czy osoba nie jest osobą młodocianą art. 53 § 17
4 Określenie poczytalności osoby
5 Czy osoba nie pozostawała w błędzie
6 Czy dana wierzytelność , należność w czasie popełnienia czynu konstruowała typ uprzywilejowany bądź kwalifikowany czy nie uległa przedawnieniu
art. 2 mówi o zachowaniu się sprawcy - zachowanie się sprawcy to aktywność lub brak pewnej aktywności wymaganej prze przepisy prawa , zachowanie się jest zawsze czynem.
Czynem jest takie zachowanie się człowieka , które charakteryzuje się elementami pozwalającymi zgodnie z ukształtowanym przez nasz rozwój cywilizacyjny systemem wartości oprzeć odpowiedzialność na tym wycinku ludzkiej rzeczywistości jakim jest zachowanie się człowieka , sposobem realizacji czynów jest działanie lub zaniechanie.
Działaniem jest ruch człowieka w określonym kierunku, zamierzeniem jest brak ruchu w określonym kierunku .
Postrzegana na skutek oczekiwań, które z tą aktywnością łączą odpowiedzialność na gruncie KKS, szczególnie jest to widoczne przy przestępstwach skutkowych przed zamierzeniem
w chwili obowiązującej ustawy
to wówczas stosujemy ustawę co do zasady stosujemy ustawę nowa, chyba , że ustawa jest korzystna dla sprawy. Pod pojęciem ustawy względniejszej kryje się całokształt związany z odpowiedzialnością.
Zasadą od której nie ma wyjątku jest zakaz stosowania ustawy starej i nowej. Dany czyn wg ustawy nowej nie jest czynem zabronionym, wówczas następuje zatarcie skazania z mocy prawa.
Miejsce popełnienia czynu zabronionego :
KKS przewiduje szereg teori :
teoria wszędobylska - miejscem jest terytorium RP lub w wyjątkowych przypadkach terytorium innego państwa art. 3 KKS
teoria wielomiejska
Zgodnie z zasadą pierwszeństwa właściwy będzie sąd w którego okręgu najpierw wszczęto postępowanie przygotowawcze art. 31 § 3 KPK w związku z art. 113 KKS.
Terytorium RP jest to obszar wydzielony granicami lądowymi , morskimi , a także granicą powietrzną.
12 mil morskiej - to obszar RP , 90 km powietrznej a w dół bez ograniczeń
Terytorium innego państwa - jest to reguła wyjątkowa , jednakże na szczególny interes, obywatel polski lub cudzoziemiec będzie odpowiadał za przestępstwo jeżeli godzi ono istotne interesy państwa polskiego , wówczas miejscem jest miejsce każdego innego państwa. W zakresie od strony budżetu wspólnotowego UE miejscem czynu zabronionego może być miejsce innego państwa.
Ważny interes Państwa Polskiego art. 53 § 2 mamy doczynienia wtedy , kiedy szkoda bądź narażenie na uszczuplenie wynosi co najmniej 10 krotność wielkiej wartości.
Wielka wartość art. 53 § 16 - jest to 1000 krotność najniższego miesięcznego wynagrodzenia
Postępowanie w stosunku co do nieobecnych art. 173 - 177 KKS
Zasady odpowiedzialności karnej :
art. 1 KKS - zasada nie ma kary bez ustawy
zakaz działania prawa wstecz
zasada wystąpienia wyższej niż znikoma szkodliwość czynu , czyn musi być wyższy niż znikomy
zasada winy
zasada humanitaryzmu art. 12
Społeczna szkodliwość - art. 53 § 7 KKS odwołuje się do elementów podmiotowych i przedmiotowych. Do elementów podmiotowych należą zamiar , motywacja , zakres , stopień naruszenia reguł ostrożności. Do elementów przedmiotowych należą rodzaj i charakter zagrożonego lub naruszonego dobra , waga naruszonego zobowiązania finansowego , wysokość uszczuplenia lub narażenia na uszczuplenie należności publiczno - prawnej a także sposób i okoliczności popełnionego czynu zabronionego.
Art. 1 § 3 KKS - zasada winy - wina może być przypisywana sprawcy , który osiągnął określony wiek przewidziany przez prawo , nie zachodzi wyłączenie poczytalności , sprawca nie pozostaje w błędzie co do nieświadomości karalności czynu i w błędnym co do bezprawnego zachowania ( art. 10 § 2 ) .
Ustawowe znamiona przestępstwa jest to zespół cech charakteryzujących czyn zabroniony , zostały one stworzone poprzez wydobycie wspólnych cech z przepisów części szczególnej KKS i nastąpiła tzw. Typizacja przestępstw i wykroczeń.
Czyny zabronione dzielimy na :
przestępstwa art. 53 § 2
wykroczenia art. 53 § 3 , art. 53 § 6
dzielimy na :
formalne
materialne
Większość przestępstw ma charakter formalny oznacza to , że wraz z dokonaniem czynu zabronionego wystarczy samo zachowanie się sprzeczne z normą prawną , która przewiduje sankcję . Wyjątkowo mamy doczynienia z przestępstwami materialnymi inaczej skutkowymi np. narażenie na uszczuplenie należności finansowej.
Ustawowe znamiona dzielą się na :
podmiot
stronę podmiotowa
przedmiot
stronę przedmiotową
Podmiot art. 5 § 1 jeżeli osoba nie ukończyła 17 lat to stosujemy ustawę o nieletnich , przewiduje ona środki wykonawcze i poprawcze w stosunku do nieletnich i definicję. Nieletni dopuszcza się czynu karnego a nie czyny skarbowego.
Art. 5 § 2 podmiot po ukończeniu 17 lat a przed 18 stosuje się środki wykonawcze poprawcze bądź środki lecznicze przewidziane w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich jeżeli po raz pierwszy i jeżeli okoliczności sprawy , stopień rozwoju sprawcy , warunki i właściwości osobiste za tym przemawiają.
Strona podmiotowa art. 4 KKS przestępstwa i wykroczenia mogą być popełnione umyślnie, umyślnie kiedy ustawa tak stanowi i jest on umyślny gdy sprawca chce go popełnić bądź też z przestępstwem umyślnym związany jest zamiar , wyróżnia się zamiar bezpośredni , który łączy się z chęcią i zamiar ewentualny (wynikowy ).
Zamiar - jest to ukierunkowane zachowanie się do osiągnięcia określonego celu i sterowanie przez sprawcę tym zamiarem. Zamiar składa się z 2 stron :
intelektualna ( wyobrażenie celu )
wolutatywna ( motywacje osiągnięcia celu )
Chęć to nastawienie wolutatywne , ukierunkowane na osiągnięcie celu połączone z aktywnością bądź pasywnością sprawcy.
Jako proces musi odnosić się do całości zachowania sprawczego.
Zamiar ewentualny :
strona intelektualna - o przewidywaniu możliwości popełnienia czynu
wolutatywna - o godzeniu się przez sprawcę
Zamiar ewentualny występuje obok zamiaru bezpośredniego czyli obok chęci osiągnięcia korzyści i jego godzenia się.
Przestępstwa nieumyślne art. 4 § 3 - polegają na naruszeniu reguł ostrożności. Składa się z :
świadomej nieumyślności ( lekkomyślności ) polega na tym , że jest brak zamiaru czynu zabronionego a jednocześnie z przewidywaniem możliwości jego popełnienia z jednoczesnym przypuszczeniem że sprawca uniknie czynu zabronionego
nieświadoma nieumyślność czyli niedbalstwo , sprawca nie przewiduje możliwości popełnienia czynu chociaż powinien i mógł przewidzieć.
Reguły ostrożności to reguły postępowania z określonym dobrem prawnym , są zawarte w ustawie , rozporządzeniu , regulaminach wewnętrznych. Określają one obszar zachowania adresata.
WYKŁAD II
Zasadą jest , że przestępstwa popełniane są umyślnie są jednak wyjątki art. 82 §1 § 3 - przestępstwa nieumyślne ( art.86 § 4 nieumyślny przemyt celny ). „ chociażby nieumyślnie” - oznacza , że dane przestępstwo może być popełnione nieumyślnie bądź umyślnie art.84 § 1 - art.96 § 1 , 106 § 1 , 11 § 1.
Przestępstwa nieumyślne - paserstwo nieumyślne znakami towarowymi , towarami pochodzącymi z przestępstw, wykroczeń celnych ( 91 § 2 ).
Ustalenie umyślności / nieumyślności jest istotne z punktu widzenia odpowiedzialności sprawcy . Jeżeli sprawca nieumyślnie naruszył przepisy prawa a dany typ czynu zabronionego nie przewiduje przestępstwa bądź wykroczenia nieumyślnego wówczas „sprawca” nie poniesie odpowiedzialności karnej.
Ustalenie umyślności jest warunkiem:
ustalenia recydywy skarbowej art.37
zaostrzenia kary z uwagi na tzw. dużą wat. Przedmiotu art.37 § 1. 1
przedmiot ochrony ( zamachu ) dobrem , które jest chronione na podstawie przep. KS a także ustaw adm. finansowych jest interes finansowy skarbu państwa.
Strona przedmiotowa - łączy się z czynem - z zachowaniem człowieka . Kolejnym elementem jest skutek - wówczas gdy ustawodawca zawarł jego wystąpienie w normie prawnej z którą to normą łączy się odpowiedzialność , między zachowaniem a skutkiem musi zachodzić związek przyczynowy czyli takie powiązania zjawisk w których jedno wynika z drugiego z bez zaistnienia pierwszego ( warunku ) drugie by nie nastąpiło.
Tam gdzie jest skutek to jest przestępstwo materialne.
Jeżeli sprawca swoim zachowaniem wypełnił normę prawną a skutek nie zaistniał to sprawca ponosi odpowiedzialność za usiłowanie popełnienia przestępstwa , wykroczenia.
Przestępstwa formalne - popełnienie wymaga złamania przepisu normy prawa z którą to normą łączy odpowiedzialność karna. Skutek nie musi wystąpić przy przestępstwach formalnych , jednak gdy skutek nastąpi sprawca może ponieść surowszą odpowiedzialność.
Przestępstwa powszechne i indywidualne ( z uwagi na podmiot przestępstwa )
Powszechne - może popełnić każdy indywidualnie - może popełnić osoba posiadająca określone cechy podmiotu np. płatnik , podatnik , inkasent.
Zasada zawinienia in. winy - mówi ona o uznaniu osoby za winną popełnienia czynu zabronionego , aby tak nastąpiło taka osoba musi popełnić :
czyn bezprawny - czyn sprzeczny z normą prawa i podwójnie naganny ( I - zachodzi ujemna ocena czynu wynikająca z przyjętego przez system prawny systemu wartości , II - ujemna ocena pochodzi z samego nieposłuszeństwa wobec ustawodawcy. )
czyn karalny - realizuje wszystkie znamiona czynu zabronionego i jednocześnie jest czynem zabronionym pod groźbą kary.
Czyn karygodny - stopień społ. szkodliwości czynu musi być wyższy niż znikomy art. 182 w szczególności na stopień społ . szkodliwości nie wpływa dobra bądź zła opinia o sprawcy lecz społeczna szkodliwość czynu łączy się z celem. Przedmiotowym i podmiotowym. Art.63 § 7.
Przesłanki:
sprawca musi ukończyć 17 lat
musi zachodzić przynajmniej ograniczona poczytalność art.11 § 2
możliwość rozpoznania , że nie zachodzi okoliczność wyłączająca bezprawność . art. 10 § 3
możliwość rozpoznania karalności czynu art.10 § 4 KKS
Podział przestępstw z uwagi na zagrożenie , okoliczności modalne
Typ podstawowy- typ zasadniczy , kiedy ustawa z określonym zachowaniem lub wystąpieniem skutku łączy odpowiedzialność tj. sprawca swoim czynem spowoduje szkodę przekraczającą dużą wartość
Typ kwalifikowany - przewiduje zaostrzoną odpowiedzialność karną, duża wartość jest okol. modalną
Typ uprzywilejowany - mała wartość - wystąpienie małej wartości powoduje niższą odpowiedzialność sprawcy.
Okoliczności wyłączające winę :
nieletność sprawcy - poniżej 17 lat - bezwzględnie
błąd
niepoczytalność
Błąd - art.10 rozbieżności pomiędzy świadomością sprawcy o rzeczywistości a obiektywną rzeczywistością przy błędzie sprawca jest poczytalny jednakże w konkretnym przypadku na skutek przyczyn wewnętrznych bądź zewnętrznych nasz sprawca pozostaje w błędzie.
KKS rozróżnia 3 błędy :
1. błąd co do okoliczności stanowiący znamię czynu art. 10 § 1 i 2
2. błąd co do kontratypu in. bezprawności art. 10 § 3.
3. błąd co do prawa , karalności czynu art. 10 § 4
Błąd co do okoliczności stanowiący znamię czynu
Mylna świadomość sprawcy o okoliczności konstytuującej czyn zabroniony czyli o okolicznej dyspozycji normy prawnej. Błąd może dotyczyć tylko znamion przedmiotowych , nie może dotyczyć strony podmiotowej . Błąd może obejmować status rezydenta czy podatnika , ważność zezwolenia dewizowego , pozwolenia celnego ale nie może dotyczyć określonej umyślności , nieumyślności , zamiaru bezpośredniego ewentualnego , lekkomyślności , niedbalstwa. Jednak sprawca pozostaje w błędzie nie ponosi odpowiedzialności za przestępstwo umyślne art. 10 § 1.
Jednak ustawa przewiduje odpowiedzialność za przestępstwa nieumyślne , wówczas nasz sprawca poniesie odpowiedzialność za taki rodzaj czynu.
Art. 86 § 5 w związku z art. 86 § 1 i 4
Art. 60 § 1 KKS - obowiązek prowadzenia księgi w zależności od dochodu
Art. 10 § 2 - sprawca ponosi odpowiedzialność za przestępstwo.
Błąd sprawcy jest usprawiedliwiony .
Błąd dotyczy okoliczności z którym związana jest łagodniejsza odpowiedzialność ( okol. Modalne ) np.: loteria fantowa .
Ciężar dowodu spoczywa na osobie powołującej się na zaistnienie błędu . Aby stwierdzić , że osoba pozostaje w błędzie usprawiedliwionym należy w jej miejsce wstawić modelowego człowieka i zadać pytanie czy obywatel rozpoznałby karalność czynu . Jeżeli odpowiedź jest twierdząca wówczas taka osoba - sprawca powinna mieć świadomość że jej czyn jest zabroniony - błąd usprawiedliwiony.
W pewnych wyjątkowych sytuacjach niejasność interpretacyjna może w wyjątkowych sytuacjach wyłączać odpowiedzialność karną osób z uwagi na ... Nie można od podatnika wymagać więcej niż od przedstawionego sprawozdania.
Błąd kwalifikowany
W KK nie ma okoliczności wyłączających bezprawność - okol. wyłącz. bezprawność ( kontratyp )np. stan wyższej konieczności , obrona konieczna.
Recypuje ona z prawa karnego eksperyment ekonomiczny lub poznawczy poprzez regulację art. 20 § 5 w związku z art. 27 § 1 KK.
Przesłanki eksperymentu :
Działanie w celu przeprowadzenia eksperymentu ekonomicznego lub poznawczego
Osiągnięte korzyści mają istotne znaczenie w danej dziedzinie
Przeprowadzenie eksperymentu jest zasadne z punktu widzenia aktualnego stanu wiedzy
Musi zachodzić zgoda uczestnika eksperymentu.
Wszystkie te okoliczności muszą być spełnione łącznie.
Błąd art. 10 § 3 polega na urojeniu przez sprawcę eksperymentu ekonomiczno poznawczego gdy taki eksperyment z punktu widzenia obiektywnej rzeczywistości nie występuje.
Błąd usprawiedliwiony jest jeżeli sprawca nie podlega karze.
Błąd nieusprawiedliwiony - sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary , jeżeli czyn jest wykroczeniem sąd może odstąpić od wykroczenia kary lub wymierzenia środka karnego ( przepadek przedmiotu Art. 47 § 2. 2 ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotu art.47 § 2.3 )
Ale zgodnie z art. 29.4 sąd nie może odstąpić od przepadku przedmiotów których wytwarzanie , obrót , posiadanie , przewóz , przesyłanie , przenoszenie jest zabronione.
Błąd bezprawności
Istota błędu polega na tym ,że osoba nie popełniła przestępstwa wykroczenia skarbowego jeżeli dopuszcza się czynu zabronionego w usprawiedliwionej nieświadomości jego karalności.
Usprawiedliwienie nieświadome - nie chodzi tu o znajomość konkretnych sankcji za czyn zabroniony ale świadomość że dane zachowanie jest w ogóle uznane za karalne tj. zagrożone pod groźbą kary. Na gruncie KKS będzie to zależało też od wiedzy sprawcy odnośnie szczególnej dziedziny prawa finansowego , która penalizuje takie zachowanie ( czyli znajomość przepisów prawa dewizowego , podatkowego , celnego ) od odpowiedzialności osoba taka jest uwolniona , jeżeli gdy pozostaje w błędzie usprawiedliwionym.
Odpowiedzialność w przypadku błędu nieusprawiedliwionego w przypadku przestępstw skarbowych sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary , w przypadku wykroczeń sąd może odstąpić od wymierzenia kary lub środka karnego tj. w błędzie kwalifikowanym.
Osoba nie może powołać się na ten błąd skutecznie jednak z ustaleń wynika ze sprawca nie starał się w sposób należyty zapoznać się z obowiązującymi regulacjami prawnymi chociaż miał możliwość to uczynić u przedstawicieli właściwych organów. Należy też stwierdzić , że nie można tracić z pola widzenia tego , że stopień trudności w rozpoznawaniu czynów naruszających przepisy o charakterze administracyjno finansowym może być nieporównywalnie większy niż przy przestępstwach pospolitych a nieświadomość prawnej oceny czynu może być usprawiedliwiona niskim stopniem jasności zawartego w ustawie unormowania ( orz. SN ).
NIEPOCZYTALNOŚĆ - art.11
Źródła :
choroby psychiczne ( psychozy i nerwice )
upośledzenia umysłowe ( wrodzone , nabyte )
inne zakłócenia czynności psychicznych na tle chorobowym lub patologicznym
Podział :
pełna art. 11 § 1 - sprawca nie popełnia przestępstwa lub wykroczenia skarbowego ponieważ nie mógł w czasie czynu rozpoznać jego znaczenia lub pokierować swoim postępowaniem , w postępowaniu dowodowym należy ustalić niepoczytalność w czasie popełnienia czynu.
Ograniczona art.11 § 2 - należy ustalić w postępowaniu dowodowym, sąd może wymierzyć karę w wysokości nieprzekraczającej 2/3 górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za dane przestępstwo , zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, może odstąpić od wymierzenia kary lub środka:
przepadku przedmiotu art.22 § 2.2
ściągnięcia równowartości pieniężnej przepadku przedmiotu art.22 § 2
zakazu prowadzenia działalności gospo. , zajmowania stanowiska , wykonywania zawodu art.22 § 2.5
podanie wyroku do publicznej wiadomości
Jeżeli osoba pozostająca w niepoczytalności ograniczającej popełnia wykroczenie sąd odstępuje od wymierzenia kary lub środka karnego przewidzianego w art. 47 § 2.2 i 3
WYKŁAD III
Formy zjawiskowe przestępstwa lub wykroczenia skarbowego:
Sprawstwo pojedyńcze
Współsprawstwo
Sprawstwo kierownicze
Sprawstwo polecające
Odpowiedzialność zastępcza prowadzącego
Oraz 2 formy , które odnoszą się do przestępstw skarbowych
podżeganie do przestępstwa skarbowego
pomocnictwo
SPRAWSTWO - ma miejsce wówczas , kiedy osoba swoim zachowaniem wypełnia znamiona czynu zabronionego tj. dopuszcza się przestępstwa bądź wykroczenia skarbowego . Wypełnienie znamion przez tę osobę następuje samodzielnie bez udziału innych osób , szczególną formą odpowiedzialności za sprawstwo na gruncie KKS jest niedopełnienie obowiązków nadzoru ( art. 84 , 96 , 111 , 104 )
WSPÓŁSPRAWSTWO - polega na wypełnieniu znamion czynu zabronionego wspólnie i w porozumieniu z inną osobą . Kluczowe znaczenie dla istnienia współsprawstwa to istnienie porozumienia . To porozumienie powinno być zawarte przed bądź w trakcie czynu zabronionego . Może być tak , że 2 osoby popełniają czyn zabroniony jednak wcześniej tego nie ustaliły mówimy wtedy o sprawstwie równoległym.
Sprawstwo równoległe - ma miejsce wówczas , kiedy 2 lub więcej osób dopuszcza się w tym samym czasie i w tym samym miejscu czynu zabronionego bez nawiązania porozumienia . Może one polegać na wypełnieniu znamion czynu zabronionego przez wszystkie osoby , które nawiązały porozumienie , inaczej mówiąc każde znamię ustawowe przestępstwa bądź wykroczenia skarbowego musi zostać popełnione przez każdego współdziałającego. Jest to nietypowa sytuacja , jednak może być tak , że jeden ze współdziałających nie wypełnia wszystkich znamion czynu zabronionego lecz tylko niektóre , jednakże wykonane przez niego czynności mają istotne znaczenie dla dokonania czynu zabronionego, istotne przyczynienie się współdziałającego powoduje , że będzie ponosił on odpowiedzialność jako współsprawca przestępstwa a nie pomocnik . Odmianą współsprawstwa jest współsprawstwo suksetywne , następuje wówczas , gdy czyn zabroniony jest już dokonany przez 1 osobę a w trakcie dokonywania tego czynu następuje zawiązanie porozumienia.
SPRAWSTWO KIEROWNICZE - oznacza ono , że osoba kieruje wykonanie czynu na inną osobę , nie musi sprawca kierowniczy być inicjatorem ani również organizatorem . Kierowanie oznacza panowanie nad realizacją czynu , do sprawcy kierowniczego należy rozpoczęcie , prowadzenie , zmiana lub nawet przerwanie realizacji czynu przez inną osobę pomimo , że sprawca kierowniczy nie musi być inicjatorem ani organizatorem czynu zabronionego to często dzieje się tak że nim jest.
Dla dokonania sprawstwa kierowniczego i odpowiedzialności osoby kierującej za wykonanie konieczna jest realizacja wszystkich znamion czynu zabronionego przez osobę wykonującego czyn , jeżeli pochód przestępczy zatrzymał się na usiłowaniu to wówczas sprawca kierujący ponosi odpowiedzialność jak za usiłowanie jednakże zgodnie z art.21 KKS , jeżeli czyn zabroniony zagrożony jest karą nie przekraczającą 1 rok to odpowiedzialność za usiłowanie ma miejsce wówczas gdy ustawa tak wskazuje . Jeżeli czyn zagrożony jest karą umowną to sprawca kierowniczy będzie ponosił odpowiedzialność zawsze.
SPRAWSTWO POLECENIOWE - istotą jest to , że polega na istnieniu stosunku zależności między 2 osobami . Stosunek zależności może mieć charakter formalny i taktyczny.
Stosunek formalny ( pracownik - pracodawca ).
Osoba wydaje polecenie wykonania czynu zabronionego w związku z istnieniem stosunku zależności sprawca polecający wykorzystuje uzależnienie innej osoby od niego , obie strony muszą mieć świadomość , że wydanie polecenia jego wykonania związane jest z istnieniem stosunku zależności. Sprawca polecający nie musi być inicjatorem ani organizatorem czynu a jego istota sprowadza się jedynie do wydania innej osobie polecenia . Nie istotna jest forma polecenia ważne jest jednak aby było ono zgodne z wolą polecającego. Sprawca polecający będzie ponosił odpowiedzialność wówczas , gdy sprawca wypełniający wypełnił wszystkie znamiona czynu zabronionego , jeżeli sprawca wykonujący jedynie usiłował popełnić czyn zabroniony to wówczas sprawca polecający będzie ponosił odpowiedzialność za usiłowanie. Jeżeli czyn zabroniony , którego kara jest niższa niż 1 rok to sprawca polecający ponosi odpowiedzialność gdy ustawa tak stanowi , gdy kara jest surowsza to ponosi odpowiedzialność zawsze ( art.21 § 2 ).
art.21 § 2 - te dwie sytuacje mają miejsce wówczas , kiedy sprawca wykonujący jedynie usiłował dokonać przestępstwa a nie dokonał , jeżeli dokonał to sprawca ponosi odpowiedzialność taj jak za dokonanie zgodnie z art.20 § 2 KKS
KKS w części ogólnej nie ma definicji w zakresie podżegania i pomocnictwa , jednakże recypuje rozwiązanie KK w zakresie odpowiedzialności za podżeganie i pomocnictwo.
PODŻEGANIE - polega na nakłanianiu innej osoby do dokonania przestępstwa skarbowego . Zachowanie podżegacza polega na oddziaływaniu na psychikę 2 osoby w celu dokonania przestępstwa skarbowego . Podżegacz chce aby inna osoba dopuściła się przestępstwa i nakłania ją w tym celu. Jeżeli osoba ma zamiar popełnić pzrestępstwo a inna osoba nakłania ją w tym celu to czynimy go czynem nie podżeganym a pomocnictwem psychicznym. Możliwe jest podżeganie pośrednie tj. za pomocą innej osoby , podżeganie prowadzi do powstania zamiaru popełnienia przestępstwa . Podżeganie może być popełnione tylko w zamiarze bezpośrednim , gdyż zgodnie z art. 18 § 2 mowa jest tylko o chceniu podżegacza co powoduje zamiar bezpośredni. Podżegacz ponosi odpowiedzialność za realizację własnej formy zjawiskowej nie istotne jednak jest dokonanie czynu zabronionego czyli podżeganie jest niezależne od sprawstwa.
Podżeganie ma charakter formalny (bez skutkowy ) , jeżeli sprawca usiłował jedynie dopuścić się przestępstwa skarbowego to wówczas podżegacz ponosi odpowiedzialność za usiłowanie ( 21 ) czyli podżegacz będzie ponosił odpowiedzialność zawsze , gdy czyn próbował dokonać i kara jest niższa niż 2 rok to odpowiedzialność jest wyjątkowa.
POMOCNICTWO - polega na ułatwieniu innej osobie poprzez swoje zachowanie popełnienie czynu zabronionego w szczególności może ono mieć charakter fizyczny i psychiczny. Charakter fizyczny pomocnictwa wyraża się ( 18 .3 KKS ) w dostarczeniu narzędzi lub środków służących do popełnienia czynu zabronionego z kolei charakter psychiczny to udzielenie rad lub informacji. Z pomocnictwa jako formy zjawiskowej można dopuścić się tylko z umysłu zarówno w zamiarze bezpośrednim . Udzielenie pomocy w celu aby inna osoba dokonała czynu zabronionego albo przewiduje możliwość dokonania przestępstwa skarbowego przez inną osobę . Pomocnik musi sobie wyobrażać popełnienie przestępstwa skarbowego , nie abstrakcyjne pomocnictwo jest dokonane z chwilą realizacji wszystkich elementów koniecznych dla tej formy zjawiskowej i tak jak przy podżeganiu ma charakter formalny ( bez skutkowy ).
PROWOKATOR - ponosi odpowiedzialność karną za nakłanianie innej osoby do popełnienia przestępstwa skarbowego jednakże czyni to w celu skierowania przeciwko niej postępowania karno - skarbowego. Konstrukcja zbliżona jest do podżegania w jednym i drugim przypadku mamy doczynienia z nakłanianiem do przestępstwa.
W stosunku co do podżegania i pomocnictwa sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary bądź nawet odstąpić od kary ( art.22 § 2 KK w związku z art. 20 KKS ) , nie ma tego przy prowokatorze.
Podżegacz i pomocnik może korzystać z tzw, czynnego prawa , prowokator zgodnie z art. 16 KKS nie może ).
Odpowiedzialność osoby za wykroczenia i przestępstwa :
na podstawie przepisów prawa
na podstawie decyzji właściwego organu
umowy
faktycznego wykonywania - prowadzi bądź sprawuje bądź zarządza sprawy gosp. Osoby fizycznej lub jednostki nie posiadającej osobowości prawnej . taka osoba , która zajmuje się sprawami wyżej wymienionych osób będzie ponosiła odpowiedzialność na gruncie KKS , jeżeli dopuści się czynów zabronionych , będzie ponosiła odpowiedzialność wówczas , gdy mamy doczynienia z przestępstwami indywidualnymi tzn. kiedy w ustawie jest mowa o płatniku , podatniku , rezydencie , producencie.
FORMY STADIALNE
Pochód czynu zabronionego składa się z elementów zewnętrznych i wewnętrznych czyli składa się z zamiaru , przygotowania , usiłowania , dokonanie.
ZAMIAR to nastawienie psychiczne sprawcy co do konkretnego czynu, nie ponosi za nastawienie odpowiedzialności , gdyż zgodnie z regulacją ustawową penalizowany jest czyn, a nie myśli osoby.
Przygotowanie - zachodzi, gdy sprawca w celu popełnienia czynu zabronionego podejmuje czynności , mające stwarzać warunki do przedsięwzięcia czynu zmierzającego bezpośrednio do dokonania . Przygotowanie może mieć charakter :
personalny- gdy sprawca wchodzi w porozumienie z inną osobą
rzeczowy - gdy zbiera informacje , narzędzia , bądź środki konieczne do dokonania czynu zabronionego
Przygotowanie jest karalne tylko wtedy gdy ustawa tak stanowi . Na gruncie KKS żaden z przepisów części ogólnej nie mówi o karalności przygotowania tylko wyjaśnia. W art. 67$2 KKS jest mowa o karalności uzyskiwania lub przysposabiania środków w celu sfałszowania znaków akcyzy lub upoważnienia do odbioru banderol akcyzowych.
USIŁOWANIE składa się z 3 elementów:
zmierzanie bezpośrednie do dokonania czynu
zamiaru jego popełnienia
braku dokonania czynu
Musi odnosić się do konkretnego przestępstwa skarbowego( zarówno w przypadku zamiaru bezpośredniego i ewentualnego )
Za istnienie stanu , który wywołuje konkretne zagrożenie dla dobra prawnego , a nie zagrożenia abstrakcyjnego
Granice między usiłowaniem a dokonaniem przebiegu w zakresie wypełnienia bądź niewypełnienia wszystkich znamion czynu zabronionego mając na uwadze fakt , że dokonanie następuje z chwilą realizacji wszystkich znamion czynu zabronionego tzn. w przypadku przestępstw formalnych dokonanie następuje wtedy , kiedy znamię czasownikowe użyte w dyspozycji przepisu może zostać określone w czasie przeszłym zgodnie z czynem sprawcy. Przy przestępstwie materialnym konieczne jest zaistnienie skutku .
Podział :
Udolne - sprawca nie dokonał przestępstwa skarbowego chociaż to było możliwe
Nieudolne - zachodzi , gdy sprawca nie uświadamia sobie że dokonanie przestępstwa jest niemożliwe z uwagi na brak przedmiotu nadającego się do dokonania przestępstwa lub użycie środka nie nadającego się do dokonania przestępstwa .
14 $ 2 KK w związku z art. 21 $ 3 KKS sąd przy usiłowaniu nieudolnym może nadzwyczajnie złagodzić karę bądź od niej odstąpić. Pomimo iż regulacją kk stosujemy to kks w niektórych przypadkach przewiduje regulację odmienną . Zgodnie z art. 21 KKS mowa jest o ograniczonej odpowiedzialności za usiłowanie:
usiłowanie jest karalne zawsze , gdy przestępstwo jest zagrożone karą 1 rok pozbawienia wolności
jeżeli kara nie przekracza 1 roku to odpowiedzialność za usiłowanie jest wyjątkowa i przewidziana tylko w 4 przypadkach na gruncie KKS ( 69$ 4 , 70 $ 3 , 85 $ 3 , 97$3 )
Zgodnie z regulacją 21 $2 KKS sąd wymierza karę za usiłowanie w wysokości do 2/3 ustawowego zagrożenia, w zakresie usiłowania stosuje się regulacje 13 , 15 KK
Dokonanie - następuje , gdy sprawca przestępstwa bądź wykroczenia skarbowego swoim zachowaniem zrealizował wszystkie ustawowe znamiona czynu zabronionego.
WYKŁAD IV
3 instytucje związane z zaniechaniem ukarania sprawcy :
czynny żal
dobrowolne poddanie się karze
odstąpienie od wymierzenia kary
CZYNNY ŻAL - art.16 polega na dobrowolnym zachowaniu się sprawcy , którego zachowanie zmierza do odstąpienia od czynu zabronionego ewentualne zapobieżenie jego następstwom oraz naprawieniu wyrządzonej szkody. Charakteryzuje się :
dobrowolnością
przeciwstawieniu się zachowaniu stylizowanemu ( określonemu ) w części materialnej KKS
Dobrowolność może zostać przyjęta , gdy sprawca uświadamia sobie możliwość konsumowania swojego bezprawnego zachowania zmierzającego do dokonania czynu zabronionego ( przestępstwa bądź wykroczenia skarbowego ) . Jednakże w trakcie „tego zmierzania” rezygnuje z zamiaru popełnienia czynu zabronionego . Nie można mówić o dobrowolności jeżeli sprawca odstąpił od popełnienia czynu zabronionego na skutek okoliczności zewnętrznych bądź też na skutek wystąpienia przeszkód uniemożliwiających realizację czynu zabronionego .
Przesłanki czynnego żalu art. 16 :
Generalnie sprowadza się do tego że sprawca nie ponosi kary , aby to nastąpiło muszą być zrealizowane wszystkie przesłanki pozytywne z art. 16.
Musi nastąpić samo denuncjacja sprawcy i ujawnienia organu ścigania istoty okoliczności czynu , jeżeli w trakcie jego realizacji wystąpiła większa ilość to sprawca aby móc skorzystać z czynnego żalu musi ujawnić wszystkie osoby ewentualne nieujawnienie chociaż 1 osoby spowoduje wystąpienie przesłanki negatywnej , co doprowadzi do niemożności skorzystania z czynnego żalu.
Każdy może skorzystać z instytucji czynnego żalu niezależnie od formy zjawiskowej czynu ( współsprawca , sprawca kierowniczy , sprawca polecający , podżegacz i pomocnik )dokonanie samo denuncjacji musi nastąpić w czasie , gdy organ ścigania nie miał jeszcze możliwości bądź też ewentualnego udokumentowania możliwości o popełnionym czynie zabronionym
Sprawca musi uregulować w terminie wskazany przez organ podatkowy należność publiczno- prawną , oznacza to , że dopóki organ nie wskaże terminu sprawca nie musi regulować należności a będzie mógł skorzystać z instytucji czynnego żalu , jeżeli czyn sprawcy nie polega na uszczupleniu należności a jest zagrożony obligatoryjnym przypadkiem sprawca musi złożyć te przedmioty organom ścigania , a w razie nie możności złożenia spłacić równowartość pieniężną , jeżeli przedmioty podlegające przepadkowi mogą ulec zepsuciu , szybkiemu zniszczeniu bądź też przechowywanie takich przedmiotów jest obciążone znacznymi kosztami to wówczas organ ścigania nakłada obowiązek uiszczenia równowartości tych przedmiotów. Samo denuncjacja sprawcy może zostać zgłoszona na piśmie jak też ustnie bądź dobrowolnie , nie może ona jednak przybierać charakteru anonimu.
Ograniczenia instytucji czynnego żalu dzielimy na czasowe i podmiotowe.
OGRANICZENIA CZASOWE - w przypadku takich ograniczeń zawiadomienie ( samo denuncjacja ) sprawcy jest bezskuteczna jeżeli zostało złożone :
gdy organ ścigania miał już wyraźną udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa
po rozpoczęciu czynności służbowych zwłaszcza przeszukania , czynności sprawdzających lub kontrolnych , chyba że powyższe czynności organy ścigania nie dały podstaw do wszczęcia postępowania na dany czyn zabroniony.
OGRANICZENIA PODMIOTOWE - zgodnie z art. 16 z instytucji czynnego żalu nie może skorzystać:
-prowokator
-osoba , która zorganizowała grupę lub związek mający na celu popełnienie przestępstwa skarbowego lub popełnienie wykroczeń skarbowych , bądź też osoba , która taką grupę lub związkiem kieruje.
Art.67 § 3
Art.77 § 4 i 5 - zawiera odrębności w zakresie instytucji czynnego żalu.
Na gruncie procesowym instytucja czynnego żalu jest negatywną przesłanką procesową skutkującą nie wszczynaniem postępowania ,jeżeli postępowanie zostało wszczęte to podlega ono umorzeniu - art. 17 § 1 w związku z art. 113 .
DOBROWOLNE PODDANIE SIĘ KARZE - jest to instytucja specyficzna , która unormowana jest w części materialnej . art. 17 i 18 KKS . jak również w części procesowej ( 142 , 149 ) Decyzja o dobrowolnym poddaniu się karze znajduje się w gestii sądu i to sąd podejmuje te decyzje . Negocjacje jednak co do poddania się karze są prowadzone z finansowym organem dochodzenia ( urząd skarbowy , insp, ochrony skarb. , urząd celny ) .
Warunki dobrowolnego poddania się karze:
Tą instytucje stosuje się do sprawców czynu zagrożonego karą grzywny ( za wyjątkiem art. 37 i 38 ) które mówią o nadzwyczajnym zaostrzeniu kary.
wina sprawcy i okoliczności popełnionego czynu nie mogą budzić wątpliwości 9 art. 145 .3 KKS ) , który dot. wniosku organu finansowego o dobrowolnym poddaniu się odpowiedzialności
sprawca musi uiścić należność publiczno - prawną , gdy jego czyn polega na uszczupleniu bądź też narażeniu na uszczuplenie takiej należności
sprawca powinien uiścić kwotę odpowiadającą co najmniej najniższej grzywnie za dany czyn zabroniony art. 17 § 1 pkt. 2 - 1/30 najniższego wynagrodzenia do 400 krotności 1/30
sprawca musi wyrazić zgodę na przepadek przedmiotu , ta zgoda musi dotyczyć co najmniej przedmiotów które podlegają obowiązkowemu przepadkowi , jeżeli sprawca nie może wyrazić zgody to musi uiścić równowartość przepadku przedmiotu , obowiązek uiszczenia równowartości pieniężnej nie może dot. przedmiotów , których posiadanie bądź jakiekolwiek dysponowanie jest zabronione przez prawo ( art.29 §4)
sprawca powinien uiścić zryczałtowaną wartość kosztów procesów , nie może to być więcej niż 1/30 najniższego wynagrodzenia , art.28 . art. 17 § 2 pkt. 4
Przesłanki negatywne :
warunkiem pierwszym jest zagrożenie sankcją ograniczenia wolności za przestępstwa skarbowe
nadzwyczajne zaostrzenie kary grzywny
Zgłoszenie interwencji co do przedmiotu podlega przepadkowi , chyba , że interwencja została wycofana do czasu wniesienia aktu oskarżenia.
INTERWENT- to osoba , która nie jest podejrzanym albo oskarżonym w postępowaniu o przestępstwa skarbowe , która zgłosiła w tym postępowaniu roszczenie wobec przedmiotów podlegających przepadkowi .
Regulacja procesowa o dobrowolnym poddaniu się odpowiedzialności
organ dochodz. finansowy obowiązany jest pouczyć przed pierwszym przesłuchaniem oskarżonego o możliwości skorzystania z takiej instytucji
oskarżony może zgłosić wniosek ustnie bądź pisemnie , jeżeli osoba nie ukończyła lat 18 , wówczas wniosek składa przedstawiciel ustawowy
do wniosku musi być dołączony dowód uiszczenia należności publicznej , dowód zryczałtowanych kosztów procesów, wyrazić zgodę na przepadek , ewentualnie uiścić równowartość pieniężną przedmiotu przepadku.
Oskarżony może cofnąć swój wniosek , jednakże nie może tego uczynić przed upływem 1 miesiąca od jego złożenia
Ponowne złożenie wniosku nie jest dopuszczalne , jeżeli organ dochodzenia zaaprobuje wniosek oskarżonego wówczas występuje do sądu z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności
Sąd nie jest związany z wnioskiem , podejmując decyzję musi wziąć pod uwagę społeczną szkodliwość czynu jak również rozważyć czy dobrowolne poddanie się karze zaspokoi interes finansowy skarbu państwa. Na podstawie art. 148 § 1 sąd udziela postanowienie zgody na dobrowolne poddanie się karze. Zgodnie z art. 18 § 1 sąd udzielając takiej zgody , orzeka :
tytułem grzywny kwotę nie niższą niż uiszczoną przez sprawcę
przepadek przedmiotu - tylko w granicach w jakich sprawca wyraziła na to zgodę , postanowienie sądu wywołuje skutki takie jak każde orzeczenie kończące postępowanie . Jednakże postanowienie to nie podlega wpisaniu do rejestru karnego , co jest korzystne dla sprawcy , ponadto zastosowanie tej instytucji nie stanowi przesłanki recydywy skarbowej w art. 37 § 1 pkt. 4
ODSTĄPIENIE OD WYMIERZENIA KARY
Uregulowane w art. 19 KKS jest stosowana na etapie orzekania o karze. Instytucja ta jest możliwa na 2 etapach:
na zasadzie przepisów szczególnych KKS i recypowanych przez KK
na podstawie art. 19 pkt. 1 i 2
Odnośnie norm szczególnych zakładających możliwość odstąpienia od wymierzenia kary:
art. 14 § 2 KK w związku z art. 21 § 3 KKS w zakresie usiłowania nieudanego
art.22 § 2 KK w związku z art. 20 § 3 KKS w zakresie podżegacza i pomocnika , którzy odstąpili od dokonania czynu
art. 10 § 5 KKS w zakresie błędu co do okoliczności wyłączających bezprawie
art.11 § 2 KKS przy ograniczonej poczytalności sprawcy
art. 20 § 3 KKS odnośnie współdziałającego wobec którego na jego karalność nie wpływa okoliczność osobista innego współdziałającego
art.36 § 1 w ramach nadzwyczajnego złagodzenia kary
art. 77 § 4 i 5
art.19 § 1 0 druga grupa przypadków
1 gdy stopień społecznej szkodliwości przestępstwa skarbowego zagrożony jest karą pozbawienia wolności bądź łagodniejsza , nie jest znaczny
2 przy wykroczeniu skarbowym , a w szczególności wypadków zasługujących na szczególne uwzględnienie biorąc jednocześnie elementy podmiotowe i przedmiotowe czynu sprawcy.
Odstąpienie od wymierzenia kary nie stoi na przeszkodzie orzeczenia środka karnego. W stosunku co do przestępstw i wykroczeń skarbowych może zostać orzeczony przepadek przedmiotu lub ściągnięcie ich równowartości pieniężnej
SRODKI KARNE
podanie wyroku do publicznej wiadomości
utrata prowadzenia określonej działalności gospodarczej , wykonywania zawodu lub piastowania określonego stanowiska
Odstępując od wymierzenia kary sąd może również odstąpić od orzeczenia środka karnego , chociażby orzeczenie takiego środka było obowiązkowe , powyższa regulacja nie dotyczy przedmiotów zakazanych.
Art.29 pkt.4 , które zawsze podlegają przepadkowi . Następuje wpisanie do rejestru karnego , przy czym krótsze są terminy zatarcia skazania . Przy przestępstwach skarbowych zatarcie następuje po upływie roku od wydania prawomocnego orzeczenia , jeżeli orzeczono środek karny to zatarcie nie może nastąpić przed jego wykonaniem , darowaniem lub przedawnieniem wykonania art. 107 KK w związku z art. 20 § KKS
W przypadku wykroczeń skarbowych zatarcie następuje w upływem roku od wydania prawomocnego orzeczenia art. 52 § 2 KKS.
Środki reakcji prawno - karnej na czyn sprawcy :
kary
środki karne
środki zabezpieczające
KARY - katalog kar przy przestępstwach skarbowych wskazany jest w art. 22 § 1 zaś przy wykroczeniach w art. 47 § 1 KKS. Za przestępstwa skarbowe są następujące kary :
kara grzywny w stawkach dziennych
kara ograniczenia wolności
kara pozbawienia wolności
Kara grzywny kwotowa - grzywna art. 23 KKS
W pierwszej kolejności określa się liczbę stawek a następnie wysokość 1stawki dziennej , jeżeli kodeks nie stanowi inaczej to najniższa liczba stawek wynosi 10 a najwyższa 720 . stawka dzienna grzywny nie może być niższa niż 1/30 najniższego wynagrodzenia w czasie orzekania w I instancji ( 28,30 ) i nie może przekraczać jej 400 krotności , czyli ( 11 320 ).
Przypadki , kiedy kara górna grzywny może przekroczyć 720 stawek a nie może 1080 :
nadzwyczajne zaostrzenie kary 9 art. 37 i 38 )
przy karze łącznej grzywny
ciąg przestępstw.
Wyrokiem nakazowym sąd może wymierzyć karę grzywny nie przekraczającą 200 stawek dziennie , chyba , że kodeks przewiduje karę łagodniejszą.
Przy wykroczeniach skarbowych mamy doczynienia z grupą kwotową która jest orzekana w wysokości od 1/10 najniższego wynagrodzenia do 20 krotności najniższego wynagrodzenia.
Mandatem kary można wymierzyć grzywnę , która nie przekracza stawki podwójnej wysokości najniższego wynagrodzenia . Wyrokiem karnym w postępowaniu o wykroczenia skarbowe można wymierzyć grzywnę , która nie przekracza 10 krotności najniższego wynagrodzenia art.48.
WYKŁAD
Kara ograniczenia wolności jest to kara , której przewidziane jest jedno przestępstwo (110), ponadto tę karę można wymierzyć na podstawie art. 26 $ 1 w szczególności jest to możliwe wtedy , gdy obok kary ograniczenia wolności są wymienione środki karne takie jak : przepadek przedmiotu , zakaz prowadzenia działalności gospodarczej , zakaz wykonywania zawodu bądź stanowiska , podanie wyroku do publicznej wiadomości , ponadto obok kary ograniczenia wolności , jeżeli wymierzamy zamiast kary pozbawienia wolności sąd może orzec karę grzywny , jeżeli mamy doczynienia z przestępstwem polegającym na uszczupleniu bądź na narażeniu uszczupleniu należności publiczno -prawnej to wówczas sąd ma obowiązek nałożenia na skazanego zwrotu tego uszczuplenia . W tej regulacji zamiennego wymierzenia kary ograniczenia wolności nie stosuje się do sprawcy przestępstwa umyślnego , który uprzednio przed swoim czynem został skazany na karę pozbawienia wolności , na czas nie krótszy niż 6 m-cy bezwarunkowe zawieszenie jej wykonania.
Kara pozbawienia wolności liczona jest w miesiącu od 1 miesiąca do 12 miesięcy , natomiast nadzwyczajnie obostrzona nie może przekraczać 18 miesięcy również łącznie . Kara ta polega na :
pracy społecznie użytecznej w wymiarze od 20 do 40 godzin miesięcznie
na potrąceniu z wynagrodzenia w wymiarze od 10 do 25 % na rzecz skarbu państwa.
W okresie wykonywania kary pozbawienia wolności skazany nie może rozwiązać stosunku pracy bez zgody sądu , ponadto miejsce i czas wykonywania kary określa sąd po wysłuchaniu skazanego. Ponadto w okresie wykonywania kary pozbawienia wolności skazany bez zgody sądu nie może zmienić miejsca zamieszkania , obowiązany jest wykonywać nałożoną pracę i obowiązek składania wyjaśnień z przebiegu pracy. Wymierzając tę karę sąd może oddać pod dozór sprawcę przestępstwa chodzi tutaj o kuratora , osobę godną zaufania , instytucję , fundację i inną organizację społeczną , która zajmuje się pomocą skazanym i walką z demoralizacją.
Kara pozbawienia wolności jest wymierzana na czas nie krótszy niż 5 dni i nie dłuższy niż lat 3 - jest to zasada od której są wyjątki :
podstawą wymierzenia kary pozbawienia wolności i jej główną regulacją w KKS jest art. 27 , wynika z niego , że k.p.w. wymierza się w dniach , miesiącach , latach
nadzwyczajne obostrzenie kary ( 37 , 38 )
ponadto wyjątkiem jest odpowiedzialność za przestępstwa ciągłe oraz kara łączna ( sąd może wymierzyć k.p.w. do 15 lat )
Środki karne i środki zabezpieczające
Art. 22 $ 2 i 3- Środki karne za przestępstwa skarbowe:
1) dobrowolne poddanie się odpowiedzialności,
2) przepadek przedmiotów,
3) ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów,
4) przepadek osiągniętych korzyści majątkowych,
5) zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej, wykonywania określonego zawodu lub zajmowania określonego stanowiska,
6) podanie wyroku do publicznej wiadomości,
7) pozbawienie praw publicznych,
8) środki związane z poddaniem sprawcy próbie:
a) warunkowe umorzenie postępowania karnego,
b) warunkowe zawieszenie wykonania kary,
c) warunkowe zwolnienie.
§ 3. Środkami zabezpieczającymi są:
1) umieszczenie w zakładzie zamkniętym,
2) umieszczenie w zakładzie psychiatrycznym,
3) umieszczenie w zakładzie karnym, w którym stosuje się środki lecznicze lub rehabilitacyjne,
4) umieszczenie w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego,
5) skierowanie do placówki leczniczo-rehabilitacyjnej,
6) przepadek przedmiotów,
7) zakazy wymienione w § 2 pkt 5. ( zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej, wykonywania określonego zawodu lub zajmowania określonego stanowiska)
Art. 47. § 2. Środkami karnymi za wykroczenia skarbowe są:
1) dobrowolne poddanie się odpowiedzialności,
2) przepadek przedmiotów,
3) ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów.
Środkami zabezpieczającymi za wykroczenia skarbowe jest :
1 ) przepadek przedmiotów
Środki karne są orzekane obok kary . Jedynym środkiem karnym , który może zostać orzeczony bez orzekania kary jest przepadek przedmiotu ( 15 $ 4 ) , który umożliwia orzeczenie przepadku przedmiotu w postępowaniu wobec nieobecnego . Środki karne mogą być orzekane w razie odstąpienia od wymierzenia kary . Mogą być orzekane :
przepadek
ściągnięcie równowartości przepadku przedmiotu
zakaz prowadzenia działalności gospodarczej
podanie wyroku do publicznej wiadomości
Mogą być orzekane osobno.
Przepadek przedmiotu ( 29 ) przesłanki :
1) przedmiot pochodzący bezpośrednio z przestępstwa skarbowego,
2) narzędzie lub inny przedmiot stanowiący mienie ruchome, które służyło lub było przeznaczone do popełnienia przestępstwa skarbowego,
3) opakowanie oraz przedmiot połączony z przedmiotem przestępstwa skarbowego w taki sposób, że nie można dokonać ich rozłączenia bez uszkodzenia któregokolwiek z tych przedmiotów,
4) przedmiot, którego wytwarzanie, posiadanie, obrót, przewóz, przenoszenie lub przesyłanie jest zabronione
Jeżeli sprawca dopuszcza się przestępstwa z art. 86 , 88 , 89 , 90 ,91 to wówczas sąd orzeka przepadek przedmiotu . Zasadą jest , że następuje orzeczenie przepadku chociażby przedmioty stanowiły własność sprawcy. , na podstawie art. 35 $ 2 nie orzeka się przepadku jeżeli przedmiot stanowi własność osoby trzeciej , a sprawca nabył te przedmioty w drodze przestępstwa, ponadto nie można orzec przepadku jeżeli :
Jego orzeczenie byłoby nie współmierne do przestępstwa a nie wykroczenie
Uiszczono należności publiczno - prawne dotyczące przedmiotów zagrożonych przepadkiem i od tego są wyjątki:
chyba , że ta uiszczona należność jest niewspółmiernie niska do wartości przepadku przedmiotu
przepadek przedmiotów tzw. Zakazanych art19 pkt 4 , chodzi o przedmioty przysporzone do popełnienia przestępstwa
Z chwilą gdy orzeczenie staje się prawomocne przedmioty objęte przepadkiem przechodzą na rzecz skarbu państwa.
Instytucja zapłaty równowartości pieniężnej przepadku przedmiotu
W sytuacji gdy niemożliwe jest orzeczenie z uwagi na ich zniszczenie , zgubienie z innych przyczyn faktycznych lub prawnych , orzeczenie przepadku przedmiotu nie może nastąpić , sąd orzeka stopień stanowiący równowartość pieniężną przepadku przedmiotu , chyba , że chodzi o tzw. Przedmioty zakazane ( art.29 pkt 4 ) . Sąd powinien określić wartość przedmiotu w chwili czynu , jeżeli nie może to nastąpić dokładnie , sąd powinien określić wartość w przybliżeniu.
Przesłanki :
sprawca dopuścił się przestępstwa w stanie niepoczytalności
społeczna szkodliwość czynu jest znikoma
zastosowano warunkowe umorzenie postępowania
zachodzi okoliczność wyłączająca ukaranie sprawcy czynu zabronionego
sprawca dopuścił się przestępstwa po ukończeniu lat 17 a przed ukończeniem lat 18
Zakaz prowadzenia działalności
Może być on orzeczony jeżeli sprawca dopuścił się czynu zabronionego w stanie niepoczytalności. Sąd orzeka ten środek bez wyznaczenia terminu na jaki okres ten środek jest orzekany , uchyla go jednak w razie ustania przyczyn jego orzeczenia.
Zakaz zajmowania określonego stanowiska , wykonywania określonego zawodu , pozbawienia praw publicznych ( od 1 roku do lat 5 ) Zakazy mogą zostać orzeczone w sytuacji :
Gdy sprawca dopuścił się jednego z emmeratywnie wymienionych przestępstw z art. 34 $ 2
Zastosowano wobec sprawcy przestępstwa nadzwyczajne obostrzenie kary art. 38 pkt. 1 i 2
Zakazy mogą być orzeczone , jeżeli sprawca nadużył stanowiska lub zawodu przy popełnianiu przestępstwa skarbowego bądź dalsze zajmowanie stanowiska , wykonywania określonego zawodu bądź też prowadzenia określonej działalności gospodarczej zagraża istotnym dobrom chronionym prawem. Taki środek karny może zostać uznany za wykonalny po upływie połowy okresu na jaki został orzeczony ale nie wcześniej niż po rocznym jego wykonywaniu art. 191 KKS . Zakazy mogą być orzeczone jako środki zabezpieczające , ale bez orzekania okresu na jaki są orzekane.
Pozbawienie praw publicznych
Może zostać orzeczone w sytuacji gdy :
Zastosowano wobec sprawcy nadzwyczajne obostrzenie kary i wymierzono mu karę pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata. Pozbawienie praw publicznych polega na ustaniu prawa wyborczego , prawa w sprawowaniu wymiary sprawiedliwości , pełnienia funkcji w organach państwowych , samorządowych i zawodowych , utrata biernego i czynnego prawa wyborczego a także utrata oznaczeń i tytułów honorowych a także uniemożliwienie ich uzyskania w trakcie obowiązującego środka karnego . Zostaje on uważany za wykonany po upływie połowy kary , ale nie wcześniej niż po upływie 1 roku jego obowiązywania ( 191 )
Nadzwyczajne złagodzenie kary ( 36 ) może nastąpić w sytuacji :
w stosunku co do młodocianego
w przypadku błędu wyłączającego bezprawność
przy ograniczeniu poczytalności
w przypadku usiłowania nieudolnego
w sytuacji czynnego żalu
wobec podżegacza lub pomocnika , gdy czynu zabronionego nie usiłowano dokonać
wobec współdziałających , gdy ujawnił on informację organów ścigania dotyczącą czynu zabronionego i osób w nim uczestniczących.
Sąd wymierza karę ograniczenia wolności gdy czyn zabroniony był zagrożony karą pozbawienia wolności
Sąd może odstąpić od wymierzenia kary i w ramach tej instytucji orzec środek karny ( przepadek przedmiotu , ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotu , zakazy , podanie do publicznej wiadomości ).
Sąd może odstąpić od orzeczenia środka karnego chociażby jego orzeczenie było obowiązkowe jedynym wyjątkiem jest sytuacja , gdy zachodzi konieczność orzeczenia przepadku przedmiotów zakazanych . W sytuacji gdy sprawca przestępstwa dopuścił się czynu , którego skutki uszczuplają lub narażają na uszczuplenie należności publiczno - prawnej to ponadto sprawca zobowiązany jest uiścić taką należność aby sąd mógł zastosować złagodzenie kary . W ramach tej instytucji sąd może orzec karę grzywny w wysokości nie przekraczającej połowy górnej granicy ustawowego zagrożenia za dane przestępstwo . W sytuacji gdy mamy doczynienia ze sprawcą który wyjawił organom ścigania informację dotyczącą osób uczestniczących w przestępstwie oraz zachodzą okoliczności jego popełnienia to sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary a nawet odstąpić od jej wymierzenia.
Nadzwyczajne zaostrzenie kary ( art. 38 )
Stosując nadzwyczajne obostrzenie kary, sąd może wymierzyć karę pozbawienia wolności:
do 6 miesięcy albo karę ograniczenia wolności, jeżeli przestępstwo skarbowe jest zagrożone tylko karą grzywny do 360 stawek dziennych,
do roku albo karę ograniczenia wolności, jeżeli przestępstwo skarbowe jest zagrożone tylko karą grzywny przekraczającą 360 stawek dziennych, co nie wyłącza wymierzenia także kary grzywny grożącej za to przestępstwo,
przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo skarbowe w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę, co nie wyłącza wymierzenia z takim samym obostrzeniem także kary grzywny grożącej za to przestępstwo obok kary pozbawienia wolności.
Oznacza to , że w tej sytuacji z pkt.3 sąd może orzec karę pozbawienia wolności od 5 dni do 4 lat i 6 miesięcy.
4) Stosując nadzwyczajne obostrzenie kary, sąd może wymierzyć karę pozbawienia wolności w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego podwójnie, gdy sprawca dopuścił się przestępstwa , którego skutkiem jest tzw. wielka wartość, co oznacza ,że sąd maksymalnie może wymierzyć karę 6 lat pozbawienia wolności
Przesłanki ( 37 $ 1 ):
Sąd może zastosować nadzwyczajne obostrzenie kary, jeżeli sprawca:
1) popełnia umyślnie przestępstwo skarbowe powodując uszczuplenie należności publicznoprawnej dużej wartości albo popełnia umyślnie przestępstwo skarbowe, a wartość przedmiotu czynu zabronionego jest duża,
2) uczynił sobie z popełniania przestępstw skarbowych stałe źródło dochodu,
3) dopuścił się już przestępstw w ramach tzw. Przestępstwa ciągłego
4) dopuścił się przestępstwa w ramach recydywy skarbowej
5) dopuścił się przestępstwa w działaniu zorganizowanej grupy lub w związku mającym na celu popełnienie przestępstwa skarbowego
6) dopuścił się przestępstwa z użyciem groźby jej użycia , przemocy lub wspólnie z inną osobą
7) dopuścił się przestępstwa poprzez wykorzystanie stosunku zależności lub krytycznego połączenia innej osoby
1000 krotność najniższego miesięcznego wynagrodzenia - zaostrzenie to może dotyczyć tylko przestępstwa enumeratywne wskazanych w art. 38 $ 2 , obok takiej kary pozbawienia wolności sąd może wymierzyć karę grzywny zwiększoną o połowę . W przypadku tym sąd może orzec karę zwiększoną do 1080 dziennych stawek grzywny . Zgodnie z art. 38 $ 2 obostrzenie nie może przekraczać 6 lat pozbawienia wolności , 1080 dziennych stawek grzywny oraz 18 miesięcy kary ograniczenia wolności.
RECYDYWA - to tradycyjna okoliczność obostrzająca karę w prawie karnym i w prawie karno skarbowym . Może ona zaistnieć przy uprzednim skazaniu sprawcy za czyn umyślny na karę ograniczenia wolności , pozbawienia wolności i karę grzywny jeżeli sprawca w ciągu 5 lat od odbycia co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności , 6 miesięcy ograniczenia wolności i uiszczenia 120 stawek dziennych grzywny , a następnie popełnia przestępstwo skarbowe tego samego rodzaju to wówczas będziemy mieli doczynienia z konkluzją recydywy skarbowej . Nie jest to przestępstwo podobne a jest to przestępstwo należące do tego samego rodzaju przestępstw wymienionych w kodeksie skarbowym bądź też przestępstwo popełnione z użyciem przemocy lub groźbą jej użycia. Jeżeli będziemy mieli doczynienia z przemocą lub groźbą jej użycia to nie musi być okoliczność polegająca na umiejscowieniu przestępstwa w tym samym rozdziale KKS ( 53 $ 12 ) . Jeżeli sprawca dopuszcza się recydywy skarbowej to istnieje możliwość obostrzenia kary. ( art. 37 wedle zasad określonych w art.38 ).
JEDNOŚĆ , WIELOŚĆ CZYNÓW ZABRONNIONYCH
Czyn - to uzewnętrznione zachowanie człowieka , które realizuje się poprzez działanie bądź zaniechanie . Jeżeli to zachowanie wypełnia normy przepisy prawa KKS wówczas będziemy mieli doczynienia z przestępstwem skarbowym bądź wykroczeniem .
Kumulatywna kwalifikacja prawna ma miejsce wówczas , gdy jedno zachowanie człowieka wypełnia znamiona kilka przepisów ustawy ( 6 KKS ) . W takiej sytuacji sąd skazuje sprawcę za jedno przestępstwo ale na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów , natomiast sąd wymierza karę na podstawie przepisu przewidującego karę najsurowszą , jeżeli zdarzy się tak , że wszystkie zbiegające się czyny są zagrożone takimi samymi karami to skazanie sprawcy następuje z przepisu którego znamiona najbardziej charakteryzują zachowanie się sprawcy.
CZYN CIĄGŁY- ( 6 $ 2 KKS ) zachodzi wówczas , gdy sprawca dopuści się 2 lub więcej zachowań podjętych w krótkich odstępach czasu z góry powziętym zamiarem do wszystkich swoich zachowań. Znamiona czynu :
dopuszcza się 2 lub więcej przestępstw
z góry powzięty zamiar ( zamiar odnosi się do wszystkich zachowań )
krótki odstęp czasu ( kilku miesięczny okres czasu )
Konsekwencją przyjęcia konstrukcji czynu ciągłego :
będzie to , że w razie zmiany ustawy w trakcie realizacji czynu do jego zachowania będziemy stosowali nową ustawę
jeżeli choć jedno z zachowań sprawcy zostało popełnione pod rządami ustawy to wówczas nie będzie istniała możliwość zastosowania amnestii bądź abolicji
okres przedawnienia liczy się od ostatniego zachowania sprawcy objętego znamieniem ciągłości.
CIĄG PRZESTĘPSTW - ( art. 37 $ 1 pkt.3 zawiera definicję ). Znamiona :
sprawca dopuszcza się przestępstw w podobny sposób
krótki odstęp czasu
przestępstwa muszą być popełnione pod wpływem ciągle ponawianego zamiaru
przestępstwa popełniane przez sprawcę muszą być regulowane przez tę samą normę
ciągiem mogą być objęte tylko te czyny , które sprawca dopuścił się zanim zapadł pierwszy wyrok chociażby nieprawomocny
Różnice między czynem ciągłym a ciągiem przestępstw :
w ramach czynu ciągłego sprawca nie musi dopuszczać się przestępstwa , a może dopuszczać się wykroczeń, które będą składały się na przestępstwa. Z kolei w ramach ciągu przestępstw każde zachowanie się sprawcy jest przestępstwem.
w ramach czynu ciągłego sprawca cechuje się zamiarem z góry powziętym do wszystkich zachowań . W ramach ciągu przestępstw zamiar jest ponawiany do każdego przestępstwa .
co do krótkiego odstępu czasu jest to okres do kilku miesięcy
czyn ciągły nie skutkuje obostrzeniem kary , natomiast ciąg przestępstw skutkuje przesłanką nadzwyczajnego obostrzenia kary ( art. 37 $ 1 pkt. 3 w związku z zasadami art. 38 )
Ciąg przestępstw jest to odmiana realnego zbiegu przestępstw
REALNY ZBIEG PRZESTĘPSTW - ( art. 20 $ 2 KKS w związku z art. 85 , 86 itd. ) zachodzi wtedy , jeżeli sprawca 2 lub więcej przestępstw zanim zapadł pierwszy wyrok chociażby nieprawomocny , co do któregokolwiek z tych przestępstw.
Na I etapie zgodnie z art. 85 i 86 sąd wymierza za każde z tych przestępstw karę z osobna , a na II etapie swojego orzekania sąd wymierza karę łączną . Wymierzając karę łączną w zakresie kary grzywny sąd na nowo określa stawki dzienne , jednakże wysokość stawki dziennej w ramach kary łącznej nie może przekraczać stawki grzywny ustalonej za poszczególne przestępstwa . Ograniczenia w zakresie orzekania ( 38 $ 1 i 2 ).
Może zachodzić realny zbieg między ciągiem przestępstw , w tej sytuacji sąd wymierza karę najpierw za ciąg , dalej za przestępstwa , a następnie karę łączną.
INSTYTUCJA PROBACYJNA
Warunkowe umorzenie postępowania -(art.41 KKS a także w art.20 $ 2 KKS w związku z art.63,67 i 68 KK )
Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie :
jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne
okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości
postawa sprawcy nie karanego za przestępstwa umyślne , jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób bycia uzasadniają , że pomimo umorzenie postępowania sprawca będzie przestrzegał porządku prawnego , a w szczególności nie dopuścił się popełnienia przestępstwa.
Warunkowe umorzenie postępowania nie stosuje się do sprawcy przestępstw przekraczających 3 lata kary pozbawienia wolności ( art. 41 ) . Ponadto zgodnie z art. 39 $ 2 warunkowe umorzenie postępowania nie stosuje się do sprawcy przestępstwa skarbowego popełnionego w okolicznościach określonych w art. 37 $ 1 pkt. 1-3 , 5 , 7 a także sprawcy przestępstw skarbowych popełnionych w warunkach określonych w art. 38 $ 2 . Warunkowe umorzenie postępowania następuje na okres próbny od 1 - 2 lat . W okresie tym sąd może oddać sprawcę pod dozór kuratora , osoby godnej zaufania , instytucji bądź organizacji społecznej. Warunkowe umorzenie postępowania może zostać podjęte fakultatywnie bądź obligatoryjnie . Sąd podejmuje obligatoryjne postępowanie karne jeżeli sprawca w okresie próbnym popełnił przestępstwo umyślne za które został prawomocnie skazany . Sąd podejmuje fakultatywne postępowanie jeżeli sprawca dopuścił się innego przestępstwa skarbowego lub w inny sposób naruszył porządek prawny , dopuścił się wykroczenia , uchylał się od dozoru bądź też nałożonych na niego obowiązków. Sąd może podjąć postępowanie zgodnie z art. 41 $ 2 KKS jeżeli sprawca w okresie próbnym uchylał się od obowiązku uiszczenia należności publiczno -prawnej . Warunkowe umorzenie postępowania nie może zostać podjęte później niż 6 miesięcy od okresu próbnego.
Warunkowe zawieszenie wykonywania kary - sąd może zawiesić wykonanie kary nie przekraczającej 2 lata pozbawienia wolności , karę ograniczenia wolności i karę grzywny , nastąpi to wówczas jeżeli jest to wystarczające dla osiągnięcia celu kary a w szczególności zapobieżenie powrotowi do przestępstwa. Podejmując decyzję o warunkowym zawieszeniu wykonania kary sąd bierze pod uwagę :
warunki i właściwości osobiste sprawcy
dotychczasowy sposób bycia
zachowanie się sprawcy po popełnieniu przestępstwa
Zawieszenie wykonania kary następuje na okres próbny. Okres ten biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia i wynosi od 2 do 5 lat , jeżeli sąd podejmuje decyzję o zawieszeniu kary pozbawienia wolności , od 1 do 3 lat jeżeli następuje zwieszenie kary ograniczenia wolności i kary grzywny. W okresie próbnym sąd może nałożyć obowiązki na skazanego ( 72 ) :
informowanie o przebiegu okresu próby sądu lub kuratora
obowiązek przeproszenia pokrzywdzonego
obowiązek wykonywania świadczeń ciążących na skazanym
obowiązek pracy zarobkowej , nauki lub przygotowania zawodowego
obowiązek powstrzymywania się od nadużywania alkoholu lub innych środków odurzających
poddanie się leczeniu odwykowemu lub rehabilitacyjnemu
powstrzymywanie się od przebywania w określonym miejscu bądź środowisku
inny obowiązek , który będzie właściwy i zapobiegnie ponownemu popełnieniu przestępstwa.
Orzeczenie obowiązku następuje po wysłuchaniu sprawcy oprócz obowiązku poddania się leczeniu , sąd może zmienić obowiązki.
Okoliczności obligatoryjne i fakultatywne wykonania kary
Sąd zażąda obligatoryjne wykonanie kary , jeżeli sprawca w okresie próbnym dopuścił się popełnienia podobnego przestępstwa za które został prawomocnie skazany . Wtedy sąd orzeka o wykonaniu kary.
Sąd może zarządzić fakultatywne wykonanie kary , jeżeli sprawca dopuścił się przestępstwa innego niż wspomniany wyżej i ewentualnie w inny sposób naruszył porządek prawny , dopuścił się wykroczenia lub uchylał się od obowiązków. Zarządzenie wykonania kary nie może nastąpić później niż w ciągu 6 miesięcy od upływu okresu próby. Wraz z upływem okresu próby przy założeniu że nie znajdą się okoliczności obligatoryjnego i fakultatywnego wykonania kary to wówczas następuje zatarcie skazania z mocy prawnej.
Warunek przed terminowego zwolnienia - jest to instytucja , która dotyczy kary pozbawienia wolności . Sąd może zarządzić zwolnienie skazanego z odbywania kary jeżeli będzie istniała pozytywna prognoza kryminologiczna tzn. będzie istniało uzasadnione przekonanie , że sprawca będzie przestrzegał porządek prawny i nie dopuścił się przestępstwa. Sąd może zwolnić skazanego z odbywania reszty kary po odbyciu przez niego co najmniej połowy jednak nie mniej niż 6 miesięcy. Jeżeli sprawca dopuścił się recydywy skarbowej to sąd może zwolnić sprawcę po odbyciu 2/3 kary .
Obligatoryjne i fakultatywne przesłanki odwołań.
Sąd odwołuje obligatoryjnie warunkowe zwolnienie , jeżeli sprawca w okresie próby dopuścił się przestępstwa umyślnego , za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności.
Jeżeli sprawca w okresie próby dopuścił się innego przestępstwa , bądź w inny sposób naruszył porządek prawny to sąd może odwołać fakultatywnie warunkowe zwolnienie . W razie odwołania kolejne warunkowe zwolnienie nie może zostać zastosowane wcześniej niż przed upływem 1 roku po osadzeniu sprawcy w zakładzie karnym. Jeżeli sprawca w okresie próby i w ciągu 6 miesięcy po jego ukończeniu nie spowodował okoliczności , która by dawała podstawę do warunkowego zwolnienia to uważa się , że sprawca odbył karę z chwilą warunkowego zwolnienia . Sąd może zwolnić sprawcę z kary odbywania pozbawienia wolności , gdy :
odbył połowę kary
w tym czasie przestrzegał porządku prawnego i wykonywał prace nałożone przez sąd.
Art. 44. (57) § 1. Karalność przestępstwa skarbowego ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło lat:
1) 5 - gdy czyn stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone karą grzywny, karą ograniczenia wolności lub karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 3 lat,
2) 10 - gdy czyn stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata.
§ 2. Karalność przestępstwa skarbowego polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej ustaje także wówczas, gdy nastąpiło przedawnienie tej należności.
§ 3. W wypadkach przewidzianych w § 1 lub § 2 bieg przedawnienia przestępstwa skarbowego polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej rozpoczyna się z końcem roku, w którym upłynął termin płatności tej należności. Jeżeli sprawca przestępstwa skarbowego dopuścił się uszczuplenia lub narażenia na uszczuplenie należności celnej, bieg jego przedawnienia rozpoczyna się z dniem, w którym powstał dług celny; jeżeli nie jest możliwe określenie dnia powstania długu celnego, bieg przedawnienia przestępstwa skarbowego rozpoczyna się z dniem najwcześniejszym, w którym istnienie długu celnego zostało ustalone.
§ 4. W wypadkach przewidzianych w § 1 lub § 2, jeżeli dokonanie przestępstwa skarbowego zależy od nastąpienia określonego w kodeksie skutku, bieg przedawnienia rozpoczyna się od czasu, gdy skutek nastąpił.
§ 5. Jeżeli w okresie przewidzianym w § 1 lub § 2 wszczęto postępowanie przeciwko sprawcy, karalność popełnionego przez niego przestępstwa skarbowego określonego w § 1 pkt 1 ustaje z upływem 5 lat, a przestępstwa skarbowego określonego w § 1 pkt 2 - z upływem 10 lat od zakończenia tego okresu.
§ 6. W razie uchylenia prawomocnego orzeczenia przedawnienie biegnie od dnia wydania orzeczenia w tym przedmiocie, chyba że karalność przestępstwa skarbowego już ustała.
§ 7. Przedawnienie nie biegnie, jeżeli przepis ustawy nie pozwala na wszczęcie lub dalsze prowadzenie postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe.
Art. 45. § 1. Do przedawnienia wykonania środków karnych wymienionych w art. 22 § 2 pkt 2-7 stosuje się odpowiednio art. 103 § 1 pkt 3 Kodeksu karnego.
§ 1a. (58) Środków zabezpieczających określonych w art. 22 § 3 nie można wykonać, jeżeli od uprawomocnienia się orzeczenia upłynęło 10 lat.
§ 2. Do zatarcia skazania w odniesieniu do środków karnych wymienionych w art. 22 § 2 pkt 2-7 stosuje się odpowiednio art. 107 § 6 Kodeksu karnego.
Art. 51. (64) § 1. Karalność wykroczenia skarbowego ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynął rok. Przepisy art. 44 § 2-4 i 6-7 stosuje się odpowiednio.
§ 2. Jeżeli w okresie przewidzianym w § 1 wszczęto postępowanie przeciwko sprawcy, karalność popełnionego przez niego wykroczenia skarbowego ustaje z upływem 2 lat od zakończenia tego okresu.
§ 3. Orzeczona kara lub środek karny wymieniony w art. 47 § 2 pkt 2 i 3 nie podlega wykonaniu, jeżeli od daty uprawomocnienia się orzeczenia upłynęły 3 lata.
§ 4. Środka zabezpieczającego określonego w art. 47 § 3 nie można wykonać, jeżeli od uprawomocnienia się orzeczenia upłynęły 3 lata.
Art. 52. § 1. Orzeczenie kary lub środka karnego wymienionego w art. 47 § 2 pkt 2 i 3 uważa się za niebyłe z upływem 2 lat od wykonania, darowania albo przedawnienia ich wykonania, chyba że kodeks stanowi inaczej.
§ 2. W razie odstąpienia od wymierzenia kary lub środka karnego, zatarcie skazania następuje z upływem roku od wydania prawomocnego orzeczenia.
§ 3. (65) Jeżeli ukarany po rozpoczęciu, lecz przed upływem okresu przewidzianego w § 1 ponownie popełnił przestępstwo skarbowe, wykroczenie skarbowe, przestępstwo lub wykroczenie, za które orzeczono karę lub środek karny, wymieniony w art. 22 § 2 pkt 2-7 i 8 lit. b) lub w art. 47 § 2 pkt 2 i 3, lub w razie odstąpienia od ich wymierzenia, dopuszczalne jest tylko jednoczesne zatarcie wszystkich skazań.
§ 4. (66) Nałożenie kary grzywny w drodze mandatu karnego uważa się za niebyłe z upływem roku od uiszczenia lub ściągnięcia tej grzywny albo od przedawnienia jej wykonania.
7