PODSTAWOWE ZESPOŁY OBRABIAREK.
Korpus - jest to podstawowa część obrab na której w sposób pośredni lub bezpośredni mocowane są pozostałe podzespoły. Korpus przenosi dwa rodzaje obciążeń: statyczne, dynamiczne. Korpus powinien być masywny (lepsze warunki pracy, mniejszy hałas, tłumienie drgań). Obrabiarki klasyczne mają korpusy żeliwne (odlewy), obecnie stosuje się korpusy spawane, które są mniej stabilne, sztywne. Do bardziej odpowiedzialnych maszyn (CNC), wolne przestrzenie wypełnia się plimerobetonem (bardziej stabilne). Rodzaje korpusów: skrzynkowy, stojakowy, typu łoże, kolumnowy.
Stoły - służy do bezpośredniego lub pośredniego przemieszczania obrabianego przedmiotu. Bezpośr - wyrówniarka, grubiarka, pośredni - przy użyciu oprzyrządowania. Rodzaje stołów:
1. stół stały - zamocowany trwale do korpusu
2. stół nastawny - ma regulowane położenie przed obróbką
3, stoły ruchome - wykonują ruch podczas operacji (CNC).
Prowadnice i sanie - jest to para kinematyczna czyli elem ze sobą współpracujące. Prowadnice to elem nieruchomy zamocowany zwykle do korpusu, sanie przesuwają się po prowadnicach. Ruch sań może być: prostoliniowy, krzywolin, kołowy
W prowadnicach trapezowych sanie i prowad mogą być częścią korpusu lub być przymocowane śrubami do korpusu czy innego podzespołu. Przy jednej z prowadnic znajduje się listwa kompensacyjna do regulacji luzów. Mogą być prowadnice i sanie toczne gdzie występuje elem toczny kulka, rolka. Wadą tych prowad jest brak regulacji i wysoki koszt. Często rolę sań spełnia nakrętka toczna prowad śruba toczna.
Napędy i przekładnie. We współczesnych obrabiarkach każdy ruch ma swój napęd z silnika (dawniej jeden sil i przekazanie napędu przez przekładnie). Przekazywanie napędu na wrzeciona o wysokich obrotach jest albo bezpośrednie, albo za pomocą przekładni pasowych. Natomiast w napędach posuwu przekładnie łańcuchowe, cierne.
PILARKA RAMOWA PIONOWA - służy do przecierania drewna okrągłego na tarcicę. Główny wał napędowy otrzymuje napęd z sil elektr. Na obu końcach wału głównego znajdują się koła zamachowe z czopami korby. Na czopach korby osadzone są na łożyskach tocznych korbowody. W górnej części korbowody są ułożyskowane na czopach ramy piłowej ze sprzęgiem pił. W dolnej części korpusu traka osadzone są przesuwnie prowadnice dolne a w górnej części zamocowane trwale do korpusu prowadnice górne. Po prowadnicach dolnych przesuwają się prowadniki (sanie dolne) zamocowane do ramy. Po prowadnicach górnych przesuwają się prowadniki (sanie górne) zamocowane przegubowo do ramy.
Układ posuwowy - zasadniczą częścią układu posuwowego są 4 walce rowkowane. Walce górne znajdują się pod naciskiem siłowników hydraulicznych. Wszystkie 4 walce mają napęd pochodzący od dolnego przedniego walca poprzez przekładnie zębate i przekładnie ślimakową. Napęd z dolnych walców na górne przenoszony jest poprzez przekładnie łańcuchową. Napęd pochodzi z sil prądu stałego i ma on możliwość bezstopniowej zmiany prędkości obrotowej. W obecnych konstrukcjach jest posuw ciągły i rama piłowa musi być nachylona o niewielki kąt w kierunku posuwu w celu uniknięcia niekorzystnego tarcia zębów piło dno szczeliny rzazu podczas ruchu jałowego ramy w górę. Przechyłka realizowana jest przez regulację prowadnic dolnych. Wartość przechyłki w mierze kątowej lub liniowej jest tym większa im większa prędkość posuwu (z=20mm γ W trakach wysoko sprawnych vśr nie przekracza 7m/s czyli pilarka ramowa jest jedną z najwolniejszych obrabiarek do drewna. Sprzęg pił w ramie piłowej umocowany jest w tzw registrze. Pomiędzy piłami znajdują się przekładki z twardego drewna. Do wyposażenia obrabiarki należą tory i wózek podawczy z zaciskiem hydraulicznym.
PILARKA TAŚMOWA. Są 3 grupy:
-pil taś do kłód (traki taśmowe) szer-pił 80-400mm
-pil taś rozdzielcze szer pił 80-400mm
-pil taś stolarskie szer pił do 80mm
Kłoda umocowana jest na wózku, który wykonuje ruch roboczy i jałowy. Po dojściu wózka z kłodą w skrajne położenie następuje poprzeczne przesunięcie kłody w celu ustalenia grubości kolejnej deski. Zalety : w porównaniu z ramowymi - znacznie większa szybkość skrawania
-lepsza jakość obróbki
-mniejsza szer rzazu
-nieograniczony prześwit
-możliwość prowadzenia obserwacji procesu przetarcia co daje możliwość sterowania procesem
Wady: mała wydajność.
PILARKI TARCZOWE- rodzaje 1. tarczówki poprz. a) do dr. okrągłego (kłody ) ,b) do tarcicy, rozkrój, 2. tarczówki wzdłużne, a) do kłód zwane trakami, b) do rozdzielania ( do dzielenia t-cy na grubość), c) do t-cy : - obrzynarki podwójne, - tarczówki wielopiła, 3) pilarki tarczowe, a) formatówki( z posuwem ręcznym dwupiła ), b) formatyzerki
PILARKI TARCZOWE DO PŁYT. 1.Formatyzerki dwupiłowe z posuwem ręcznym. 2.Formatyzerki dwupiłowe z posuwem mechanicznym. Jej odmianą jest formatyzerko-czopiarka: posiada oprócz agregatów piłowych pionowe wrzeciona z głowicami frezarskimi; dwie pary zespołów posuwowych (przenośniki taśmowe),które posiadają elem. ustalające (zabieraki),mogą one być chowane. Zespół roboczy składa się z piły głównej skrawającej w kierunku przeciwbierznym i podcinacza skrawającego w kierunku współbieżnym(nacina płytę na grubość foli lub laminatu).Piła główna może być sprzężona z rozdrabniaczem. Obrabiarki służą do: obróbki czopów, widlic ,formowania wąskich powierzchni płytowych.3 Formatyzerka jednopiłowa pozioma- do obróbki płyt w pakietach na wymiar brutto(3,5 płyt).4 Formatyzerki jednopiłowa pionowa-mniej popularna. Strugarki 1.Wyrówniarki 2.Grubiarki 3. Str. wielostronne. Ad1.Służy do nadania płaskości i stworzenia bazy do dalszej obróbki. Wał jest szerszy od stołu w celu operacji wręgowania. PARAMETRY: szer. str.-200-800 mm; śred. wału-60-125mm;pręd. obr wału-5000 min_1;gr. skr warstwy-do 8mm;moc siln-0,3-5kW.Ad 2.służy do nadania przedm. wymiaru grubości lub szerokości.Ad3.Budowane na podstawie str. grubiarek przez dodanie dwóch pionowych wrzecion. Przeznaczone do produkcji stolarki budowlanej .
FREZARKI 1. Dolnowrzecionowe. 2. Górnowrzecionowe. 3. Specjalistyczne.Ad1.Służą do: -frezow. prostoliniowe przy wyposażeniu standardowym ;-frez. krzywoliniowe z zastosowaniem specjalnego oprzyrządowania.Ad2.a)zwykłe z posuwem ręcznym; b)z posuwem mechanicznym; c) ster. numerycznie(CNC).Ogólnie służą do wykonywania tych samych operacji co fr. dolnowrzecionowe plus gniazda, rowki, otwory. Wadą jest mała śr. Frezowania. Dodatkowe wyposażenie- przetwornica częstotliwości(z 50Hz na300Hz-17000 min_1; z 50Hz na 400Hz-24000 min_1).Ad b)Zamiast kołka kopiującego są dwie rolki współpr. z wzornikiem. Ad c) Umożliwiają stos. Fr. trzpieniowych o śr. 20-30 mm i dużej długości. Stosuje się tzw. frezowanie wycinające. Narzędzie ma trudne warunki pracy:- trudnoobrabialny materiał; - praca szczelinowa(narządzie się grzeje, trudność odpr. wiórów;- duża prędkość skrawania(40 min-1).Stosowane tylko narzędzia z ostrzami diamentowymi. Sterowanie numeryczne odbywa się w trzech płaszczyznach(obr. 4-5 osiowe). Rodzaje obrabiarek CNC : - stołowa (stół porusza się w dwóch osiach);- trzyosiowa np. IMA 600;- nietypowa z osprzętem rewolwerowym (azjatycka).Mocowanie narzędzi -tzw magazynki(obrotowe, rzędowe); -uchwyty narzędziowe SK o dużej zbieżności( stożek niesamohamowny w celu szybkiej wymiany). Bicie <0,002 mm. Mocowanie obrabianego przedmiotu: -podciśnieniowe w segmentach o różnym kształcie ; stół siatkowy; mocowanie na elementach pozycjonujących .Prędkości obr. od 3 do 30000min-1. Ad 3) Frezarki o wrzecionie poziomym (do wielowczepów) frezowanie poprzeczne do przebiegu wł. drzewnych. Frezarki dwuwrzecionowe np. Wzorcarka dwuwrzecionowa dwustronna. Wrzeciona wraz z frezami i pierścieniami prowadzącymi są dopychane odpowiednio do wzornika i obrabianego przedmiotu i prowadzone wg. wzornika.
FREZARKI I. Frezarka górnowrzecionowa. W korpusie 1 jest umieszczony układ dzwigni 2, który jest zakończony u góry wycinkiem zębatym a u dołu pedałem 5, wycinek zębaty 3 współ. Z zębatką zamocowaną do płyty 6 do której mocowany jest silnik 8 oraz oprawką 10, nakrętką różnicową 12 i frezem 11. Płyta 6 wraz z całym zespołem roboczym (8,10,11,12 ) unoszona jest do góry poprzez naciśnięcie nogą pedału 5. Opadanie zespołu roboczego w dół czyli zagłębienia się freza 11 w obrabiany materiał odbywa się pod ciężarem. Wielkość zagłębionego się freza w materiale jest nastawiona mechanizmem zderzakowym 13 i śrubą zderzakową 15. Mechanizm podnoszenia stołu. Do kolumny 17 zamocowany jest stół 16. Jest on nastawiony na wysokość za pomocą kółka ręcznego, przekładni ślimakowej i mechanizmu zębatkowego. W stole 16 w osi obrotu (wrzeciona, silnika,) freza osadzony jest przesuwnie kołek kopiujący 20 służący do pracy przy zastosowaniu oprzyrządowania. Podczas pracy bez oprzyrządowania tzn. przy użyciu prowadnicy do frezowania prostoliniowego kołek kopiujący 20 jest opuszczony w dół. Do tego chowania służy mechanizm 21. Ograniczona wysokość frezowania z uwagi na średnicę freza. Ze średnice narzędzi mocowanie uchwytu narzędziowego jest bezpośrednie w gnieżdzie stożkowym końcówki wrzeciona silnika ( stożek Morse”a nr 2). Praktycznie zawsze na frezarce górnowrzecionowej zwykłej stosowane są frezy jednoostrzowe mocowane nieśrodkowo. Związku z tym uchwyty (oprawki) produkuje się o różnych wartościach mimośrodowościach, a w zależności od średnicy rdzenia, mimośrodowość oraz w bardzo niewielkim stopniu kąta ustawienia określa się szer. frezowanego rowka lub średnica wykonywanego otworu. II. Frezarki drugiej generacji z posuwem zmechanizowanym. Od zwykłej różni się tym, że zamiast kołka kopiującego w stole frezarki znajdują się dwie rolki: jedna jest i współpracuje z bieżnią wew. wzornika przyrządu ( jak to rolka kopiująca) , druga rolka jest rolką bez napędu współpracując z bieżnią zew. Jest to rodzaj docisku. Zarys bieżni zew. wzornika przyrządu odpowiada zarysowi wew. jednak bieżnia zew. nie musi być tak dokładnie jak wew. gdyż kopiowanie odwzorowuje tylko bieżnię wewnątrz. Bieżnia zew. współ. z rolką dociskową służy tylko do tego by podczas pracy przyrząd nie odsunął się od rolki kopiującej. Rolka dociskowa zew. współpracuje z silnikiem pneumatycznym sterowanego przyciskiem nożnym. Rolka kopiująca ( dociskowa) ma możliwość przesuwu poprzecznego. W większości operacji prowadzonych na frezarce ze zmechanizowanym posuwem zachodzi potrzeba frezowania w koło czyli na całym obwodzie. Jeżeli jest to zarys wew. nie można przedmiotu obrabianego mocować w takiej sytuacji nie można stosować mech. elem. mocujących gdyż operacje nie przebiegałyby w jednym zamocowaniu i nie
gwarantuje to wymaganej jakości. Z tych względów te frezarki wyposażone są w pompę próżniową i instalację nadciśnieniową którą doprowadza się giętkim przewodem do podstawy przyrządu. III. Frezarki trzeciej generacji czyli sterowane numerycznie, komputerowo CNC. Przejęły one wiele operacji wykonywanych przez frezarki dolnowrzecionowe. Stało się to dzięki materiałom postępowym o znacznie lepszych właściwościach pozwalających na osiągnięcie długiej części roboczej (do 60mm), frezów trzpieniowych. Tą technologię frezowania można nazwać „ wycinaniem”. Ubocznym efektem jest lepsze wykorzystanie obrabianego materiału. Dla frezarki CNC wyposażone są w mocowanie podciśnieniowe. IV. Inne frezarki. 1. Różne odmiany frezarek dolnowrzecionowych, a) dwukorpusową mocowana na stożku, b) z korpusem kolumnowym 2. Frezarki dwuwrzecionowe z ruchomymi wrzecionami 3. Frez. karuzelowe górno lub dolnowrzecionowe posiadają obudowę czyli karuzelowy stół. 4. Czopiarki - jednostronne , dwustronne, - dla dostosowania kształtu czopa do gniazda, czopiarki obwiedniowe 5. Wzorcarki ( kopiarki) - bryłowe pracujące frezami nasadzanymi, płaskorzeżbiowe (ręczne) wielowrzecionowe, kopiowanie ręczne po wzorniku 6. Wiertarko- frezarki oscylacyjne mogą pracować jako wiertarki poziome, pracują frezami dwuostrzonymi mocowanymi środkowo. 7. Dłutarki robią gniazda proste: a) pracuje z dłutem prostym b) złożone z dłutem prostym. Większe zastosowanie mają dłutarki złożone pracujące dłutem oscylacyjnym. c) dłutarka oscylacyjna z dłutem prostym. Dłutarki mogą być pojedyńcze, podwójne z jednym zespołem roboczym, dłutarki wielokrotne. d) dłutarki łańcuchowe mogą być zespole kombinowanym. V. Dolnowrzecionowa. W korpusie 1 ułożyskowane jest w kolumnie z możliwością przesuwu w pionie wrzeciono 6 zakończone gniazdem stożkowym ( stożek Morse”a nr 4 ). Wrzeciono posiada napęd od silnika elektr. 3 przez przekładnię na pas klinowy do umożliwienia wymiany pasków i przełożenia na inną prędkość obrot. Oraz napinania służy mechanizm sterowany dzwignią 4. Na wrzecionie osadzony jest bęben hamulcowy 16. W gnieżdzie stożkowym wrzeciona osadzony jest trzpień wstawny wymienny 7 zakończony u dołu stożkiem Morse”a nr 4. Na trzpieniu tym mocuje się frezy nasadzane 9 przy zastosowaniu tulejek dystansowych 10 i 12 przy pomocy nakrętki 11. W obecnych konstrukcjach trzpienie wstawne mocowane są przy użyciu nakrętki różnicowej 8. Zasada nakrętki różnicowej polega na tym, że ma ona dwa oddzielne gwinty wew. różniące się skokiem, jeden z tych gwintów współpracuje z gwintem końcówki wrzeciona,a drugi z gwintem końcówki trzpienia wstawnego. Podczas obrotu nakrętki różnica gwintów sprawia, że trzpień jest wyciągany w gniazdo stożkowe wrzeciona i odciskany do jego ścian bocznych. Różńica skoków w nakrętce różnicowej działa również w drugą stronę tzn. pozwala wyciągnąć trzpień z gniazda stożkowego. Są dwa rodzaje trzpieni ze względu na dł. 1. Trzpień normalny zwany krótkim nie wymagający podparcia od góry. 2. Trzpień służący do frezów o dużej śr. , frezów wymagających wysokiego mocowania. Stosowanie trzpieni długich wymaga zastosowania do stołów frezarki ramienia wspornego 19 stanowiącego na ogół standardowe wyposażenie. Każdy z tych trzpieni wykonywany jest o różnych śr. „d” części roboczej, 90% średnic to d-25h6 i d-30h6. Są również trzpienie 35,40,50.
CZOPIARKI Czopiarki jednostronne- do wykonywania standardowych czopów i widlic do stolarki budowlanej. Przedmiot obrabiany tylko jednostronnie. Są wrzeciona z frezami i wrzeciono z piłą tarczową- do wyrównywania czół. Formatyzerko czopiarki -omówione w pilarkach. Wada -otrzymuje się czop ostrokrawężny wymagający gniazda(w meblach szkieletowych). Czopiarka obwiedniowa -głowica frezowa zintegrowana z piłą o małej średnicy wykonuje ruch posuwowy wg wzornika o kształcie odpow kształt czopa. Wadą jest mała wydajność w porównaniu z format.-czopiarką. Ostatnio stosuje się czopiarki obwiedniowe dwustronne-na wspólnym łożu zamocowane są przesuwnie dwa agregaty będące pojedynczymi czopiarkami. Wczepiarki- różnorodna konstrukcja, do wczepów szuflad z drewna litego.
WZORCARKI zwane kopiarkami a)płaskorzeźbowe pracujące frezami trzpieniowymi (element prowadzący prowadzony jest ręcznie po wzorniku) b) bryłowe- pracują frezami nasadzanymi z nożami krążkowymi. Wzornik i element wzorcowy jest mocowany oddzielnie i współpracuje z rolką kopiującą, która przekazuje ruchy na kilka wrzecion z zamocowanymi przedmiotami. Mocowanie przedmiotów z dwóch stron jak w tokarce i nadawany jest mu ruch obrotowy.
DŁUTARKI: wykonują gniazda o przekr. prostokątnym stosowane w stolarce budowlanej. Wyróżniamy:-zwykłe z dłutem prostym w układzie pionowym lub poziomym.-zwykłe oscylacyjne.-z dłutem kombinowanym.- łańcuszkowa .
WIERTARKI. W przemyśle wykorzystywane są stołowe wiertarki do metalu. Charakterystyczne dla meblarstwa jest rzędowe wiercenie otworów przeznaczonych na kołki i złącza. Do tego celu służą wiertarki wielowrzecionowe (rozstaw wrzecion -32mm, napędzane przekładnią zębatą), które dzielimy na: 1. cykliczne (stacjonarne)- do produkcji jednostkowej 2. Przelotowe- posiadają głowice w układzie poziomym i pionowym również kątowym. 3. Wiertarki spcjalistyczne - wyposażone w agregaty wiertarskie o różnej konfiguracji wrzecion często nastawnych. Przy wiertłach śrubowych prędkość obr. wrzeciona ok.3000 obr min-1.
WIERCENIE.1. Pozycyjne 2. Przelotowe Ad.1. Napęd pneumatyczno-hydrauliczny w wiertarkach wielowrzecionowych. Mogą być też w ukł. pneum. Charakteryzują się tym że wielkość posuwu jest ustalona dławikiem przepływowym. Posuw przy wierceniu- tworzywa drzewne p=0,1 mm/obr. - dr. lite p= 0,2mm/obr. Posuw regulowany jest dławikiem ( poprzez dławienie na wylocie ). Posuw w ukł. wiercenia zależy: - od szczeliny dławika - oporów skrawania - ciśnienia powietrza z sieci ( ustawionego zaworem redukcyjnym). Układ pneum- olejowy. Natężenie przepływu Q= 0,64 * f * √Pw-Po ( L/min), u= ( 10*Q ) /F , F - powierzchnia tłoka. u= ( 6,4 *f*√Pw-Po) /F, Pw*F+R=p*F1, Pw= ( p1*F1-R)/F. Posuw zależy: - od szczeliny dławika - ustawienia zaworu redukcyjnego - oporu materiału. Ważnymi parametrami są: -odległość zbliżenia głowic 120-165 mm, - maksymalne rozstawienie. DWTA 350 - dł. materiału 200-2500mm - max. gr. materiału 40mm - szer. materiału 200-800 mm - czas trwania wiercenia 3-6 s - ilość jednostek wiertarskich dwie boczne, cztery dolne - rozstaw wrzecion do704 mm - moc silników 1,1 KW. Ważna jest dokładność rozstawu otworów. Metoda sprawdzianów dwugranicznych Ts- tolerancja sprawdzianu Ts=TR+0,5TO=0,6+(0,5* 0,2)= 0,7.
TOKARKI: do wykonywania powierzchni obrotowych, zewnętrznych, wewnętrznych i człowych. Tokarki dzielimy na: a) kłowe- obrabiają powierzchnie zewnętrzne i wewnętrzne. b) tarczowe- obrabiają powierzchnie czołowe. Rodzaje: 1.Tokarka kłowa suportowa- posiada zamiast podtrzymki suport do mocowania noży imakowych. Przeważnie posuw ręczny. 2. Tokarka tarczowa bezsuportowa- prawie nie stosowana. 3.Tokarka tarczowa suportowa- nie stosowana.4. Tokarka z suportem dostawnym, suport osobny.5. Tokarka suportowa kłowo-tarczowa. Toczenie kształtowe-odbywa się ręcznie co jest nie do przyjęcia w produkcji seryjnej. Rodzaje noży: a) do elem. krótkich -noże styczne (o mniejszych głębokościach profilu) i promieniowe do głębszych profili- rzadziej stosowane(dzielimy je na :słupkowy i krążkowy- łatwiejszy do wykonania). Wykonują ruch dosuwowy a nazwa wynika z kierunku z którego jest dosuwany. W tokarkach suportowych noże styczne występują równolegle z nożami suportowymi , mogą być zamocowane skośnie. Toczenie kopiujące-suport z nożami wykonuje ruch wzdłużny prostoliniowy a jednocześnie imak z nożem na suporcie wykonuje ruchy poprzeczne wg wzornika po którym przesuwa się ślizgowo lub tocznie element kopiujący. Zastosowanie układu kopiującego hydraulicznego wyeliminowało problemy : gł. profilu, nacisku elem kopiującego na wzornik, oporów przesuwu. Zalety układów kopiujących w stosunku do toczenia kształtowego to: przy zmianie profilu wykonanie nowego wzornika jest tańsze niż wykonanie nowego noża(jednak dla małych profili szerokie noże wykazują dużą żywotność). Frezo-toczenie- obr. obwiedniowa ; z urządzeniem kopiującym zamiast noży zamocowany jest agregat frezarski z frezem tarczowym lub trzpieniowym(umożliwia wykonanie zarysu śrubowego).Taką tokarkę można stosować do : a) toczenia prostego wału.b)toczenia z zast. elem kopiującego. c) frezowania fr. tarczowym z tym samym ukł. kopiującym. d) frezowanie lini śrubowej (synchronizacja ruchu posuwowego i obrotowego). e) obróbka z zastosowaniem podzielnicy.
OKLEINOWANIE. okleiniarki jedno- lub dwustronne. 1. Podanie elem. 2. Strefa nakładania kleju doklejanie paska okleiny. 4. Zespoły piłujące nadmiary. 5. Agregaty frezarskie ( nadmiary nad dużymi powierzchniami ) 6. Szlifierki taśmowe7. Szlifierki tarczowe ( może być cyklina). Szybkość zależy od rodzaju materiału okleiny i wymiarów elem. czas posuwu zależy od czasu wiązania kleju. Elem. są zawieszone sprężyście. System Barbo. 1. Natrysk na wąskie płaszczyzny. 2. Strefa nagrzewania .3. frezowanie nadmiaru i czyszczenie. 4. Odbieranie. System 1. Frezowanie 2. Klej, wypełniacz + natrysk kleju. 3. Rolkowanie nagrzewanie laminatu. 4. Usunięcie nadmiaru. 5. Odbiór. Dane techniczne: 1. Grubość okleiny, doklejka 0,4- 40mm. 2. Grubość taśmy PCV min. 2mm. 3. Min. szer. Elem.180mm. 4. Max. szer. Elem. 2200 (3100 mm). 5. Grubość elem. od 7 do 60mm. 6. Posuw bezstopniowy 6,20 (m/min.) 7. Moc przłączeniowa do 30 KW. 8. Masa 2,4 tony.
SZLIFIERKI. szlifierka walcowa. Mechanizm oscylacyjny. Rodzaje szlifierek. a) taśmowe zwykłe. szer. taśmy 150-200mm z posuwem ręcznym materiał leży na stole i pracownik dociska trzewikiem dociskowym często w odmianie automatycznej dla stosowania różnych papierów. - półautomatyczna z belką dociskową. - automatyczne, można pracować w linii na docisk taśmy automatycznej poprzez poduszkę powietrzną i ma przenośnik posuwowy zamiast stołu. Jak przelotowe wymaga jednak jednakowych płyt wiórowych, muszą być kalibrowane b)szlifierki tzw. szerokotaśmowe zwane kontaktowymi, szer. taśmy ok. 1m. przeważnie są w kombinacji z drugą taśmą wykończającą .Charakter elem. szlifierek szerokotaśmowych jest oscylacyjny ruch taśmy realizowany jest przez górne koło (bębna walca) dzięki ruchom górnej osi wałka papier przesuwa się w przód i w tył. c)szlifierki walcowe trójwałkowe, górnowrzecionowe. Papier gruby V=23 m/s drobnoziarnisty, V=25 m/s, najdrobniejszy V= 27 m/s, Ruch oscylacyjny poosiowy każdego walca. Realizowany jest przez jego obrotowy ruch roboczy. Dla DZWA-125 walce mają zróżnicowaną prędkość. d) szlifierka tarczowa na powierzchni czołowej naklejony jest papier: stół jest ruchomy, standard stanowią szlifierki dwutarczowe, są w kombinacji z innymi. e) szlifierki kombinowane, tarczowo-taśmowa z możliwością wymiany agregatów.
SZLIFOWANIE (szlifierki) 1. Walcowe- szerokotaśmowe z walcem kalibrującym ( o dużej trwałości ) 2. Kontaktowe szrokotaśmowe z belką dociskową. 3. Wąskotaśmowe (stopę lub belkę ) 4. Mieszane (kalibrująco-kontaktowe). Wzależności od ziarnistości dobiera się głębokość szlifowania np. granulacja 180 głębokość szlifowanie 0,05 do 0,07. Do szlifowania używa się materiałów szlifierskich na podłożu papierowym, płóciennym z poliestrowym. Gramatura papieru od 80 do 500 (g/m2). Na papierze- taśmy bezkońcowe do szerokotaśmowych. Do szlifowania na walcowych- paski, krążki. Do szlifowania kształtów, profili to nośnik , płótno elastyczne. Do załamywania krawędzi płótno sztywne. Do kalibracji przy dużym obciążeniu- podłoże poliestrowe. Ziarna nanoszone są elektrostatycznie np. p-2500 wymiar ziarna 8,4μm. p-240 wymiar ziarna 58μm. p- 0.36 - 524 μm (0,5 mm). P-180-P80 - walcami 0,3 mm. - mieszane 0,3 mm. - belki dociskowe 0.7 mm. -szerokotaśmowe 0.06mm.
Na jakość wpływa: - dobór ziarnistości - dobór głębokości szlifowania do ziarnistości i rodzaju szlifowania - dobór szybkości szlifowania. W drewnie litym 28-32 m/s- walcowa 15-22 m/s, mieszane 16 -22 m/s. Zwiększa się prędkość skrawania jeśli taśma jest bardzo zużyta. Twarde gatunki 15-20 m/s . miękkie gatunki do 30 m/s .powierzchnie lakierowane do12 m/s ( powoduje rozgrzewanie). Prędkość posuwu musi być taka aby nie było śladów palenia. Im bardziej prędkość posuwu wzrasta tym zmniejsza się głębokość szlifu. Posuw 3,5do 25 m/min. na jakość wpływa docisk.większy więcej zbiera. W praktyce średni nacisk 0,4 N/mm. Obciążenie silnika 0,1KW/cm. Dotyczy to nacisków liniowych. Przy nacisku powierzchniowym (belki dociskowe) nacisk 0,2 *105 N/m2.
PODZIAŁ FORMATYZEREK: I. Ruchome piły. 1. Formatyzerki z posuwem pił. Usadowione na belkach, są dodatkowe płyty robocze bo ostrza pił muszą wychodzić poza materiał. Mocowanie płyt pneumatyczne. 2. Z belką dociskową. Zalety - obniżenie hałasu - duża dokładność 3. Ruch stołu z elementami.
GRUBIARKA. Służy do obróbki elem. uprzednio ostruganych na wyrówniarce. W celu nadania wymiaru grub. lub szer. w korpusie 1 ułożyskowany jest wał nożowy 2. (2,3,4- nożowy) taki sam jak w wyrówniarce. Wał ten otrzymuje napęd z silnika gł. 3 poprzez paski klinowe. Przed wałem nożowym od strony podawczej znajduje się wał posuwowy przedni 4 , jest on ryflowany wzdłuż osi 2. Za wałem nożowym znajduje się wał posuwowy 5 tylny. Jest on gładki ponieważ górna powierzchnia jest już obrobiona. Wał 4 i 5 mają napęd od silnika posuwu 6 poprzez przekładnię zębatą 7. W większości grubiarek jest to skrzynka dwubiegowa. Dwie prędkości posuwu nastawia się dzwignią 8. Oprócz tego można zmieniać prędkość posuwu na drodze elektr. Bo silnik 6 jest dwubiegowy. Pomiędzy 4 a wałem nożowym 2 znajduje się przednia listwa naciskowa 10 ( napinacz łańcucha ). Znajduje się on pod naciskiem sprężyn o reputowanej sile nacisku i ma budowę segmentową składa się z odcinków 30mm długich gdyż mat. Wejściowy może mieć górną pow. nierówną. Pomiędzy 2 a tylnym wałem posuwowym 5 znajduje się tylna lista naciskowa 11 która ma budowę jednolitą ponieważ po tamtej stronie obrabiany przedmiot jest gładki. Obie listwy 10 i 11 tworzą ukł. sprzyjający dokładności obróbki tzn. usztywniają obrabiany mat. w strefie obróbki zapobiegają drapanią i pozwalają niekiedy na obróbkę krótszego mat. niż rozstaw walców. Położenie w pionie walców posowowych i listew są regulowane. Na rysunku są wymiary regulacyjne: wym. a jest ustalony nakrętkami na śrubie regulacyjnej 12 ogranicza przesuw poziomy tej śruby czyli jednocześnie ustala najmniejsze i najwyższe podniesienie przedniej listwy 10. Wymiar b jest ustalony śrubą zderzakową 13 i ogranicza on docisk przedniej listwy 10, wzgl. walca posuwowego 4 obracając śrubą 12 uzyskujemy podniesienie przedniej listwy dociskowej 10 aż do wartości ustalonej wymiarem a. Zależnie od grubości wejściowej obrabianego mat. podniesie się przedni walec posuwowy 4 o wartość większą niż wymiar b podniesie się listwa dociskowa 10. Wymiar c to wymiar podniesienia listwy naciskowej 11. Przednia i tylna listwa naciskowa działa pod naciskiem sprężyn o regulowanej sile nacisku. Obydwa walce 4 i 5 znajdują się pod naciskiem sprężyn o regulowanej sile nacisku. 13 to śruba ustalająca wymiar b. 14 to śruba regulacyjna. 33 odciąg który jest w pokrywie 32. 31 to zapadki przeciwodrzutowe. Mechaniczne podnoszenie i opuszczanie stołu. Stół 15 jest nastawny na wys. wg. grub. sa dwa mechanizmy podnoszenia i opuszcz. stołu (ręczny i mechaniczny ).Zgrubnie na duże odl. przesuw pionowy stołu otrzymuje napęd od silnika elektr. 21 poprzez pasek klinowy połączony z przekładniami ślimakowymi 20 Koła ślimakowe 20 współpracują ze śrubami 19 połączonymi trwale ze stołem 15 . Dla zapewnienia dokł. obróbki jest blokada położenia stołu 22. Do korpusu obrabiarki przyspawane są prowadnice 24 i pomiędzy saniami stołu a tymi prowadnicami znajdują się trapezowe klocki których rozsunięcie za pomocą dzwigni25 blokuje położenie stołu. Dla ułatwienia posuwu mat. o dużej szer., albo w wypadku dużej grub. skrawanej warstwy tzn. tam gdzie są duże opory skrawania w stole 15 ułożyskowane są rolki bez napędu: przednia16, tylna 17. Ich wysunięcie ponad pow. stołu jest regulowane dzwignią 18, poprzez mechanizmy krzywkowe 26 to wał(drążek) mech. blokady stołu 35-sprzęgło które łączy napęd ślimaków współpracujący ze ślimacznicami 20- służącymi do podnoszenia i opuszczania stołu. Dla dokładnej nastawy grub. służy kółko ręczne. System zabezpieczeń. Wyłączniki krańcowe. Wyłącznik 34 przy podniesionej pokrywie nie da sięuruchomić żadnego mechanizmu. Wyłącznik 28 zabezpiecza przed uruchomieniem mech. podniesienia i opuszczania stołu w pozycji zablokowanej . Wył. 29 i 30, które wyłączają mech. podniesienia i opuszczenia stołu w skrajnych położeniach. Posuw i docisk rolek. Walce posuwowe ich łożyska znajdują się w kostkach 35,36,37,38, z możliwością przesuwu w pionie . do łożyskowań wałów zamocowane są pręty 39,40,41,42. Pręty współpracują z dwoma ramionami idącymi wzdłuż grubiarki po jej bokach . pręty podłużne osadzone są przesuwnie pionowo , na nich u dołu znajdują się sprężyny ściskane przednie 47, 49, tylne 48,50. Sprężyny te oparte są o elem. korpusu . Ten system prętów służy do regulacji wstępnego nacisku obydwu wałków czyli wstępnego nacisku czterech sprężyn, przy czym nacisk ten regulowany jest centralnie jedną śrubą 60. Śruba 60 współpracuje z bębnem 58, na którym nawinięte są cięgna (linki stalowe) 57, doczepione przegubowo do prętów wzdłużnych 51,52. Tylny nacisk ma mniejszy nacisk niż przedni. Obrót bębna 58 powoduje nawijanie się cięgien 57 i ruch, opuszczenie ramion wzdłużnych 51,52 a w rezultacie ściśnięcie sprężyn. Dla zabezpieczenia prętów są śruby 53,54 przed odsunięciem od pionowych ścian korpusu.