SPRAWDZANIE PRAWA MALUSA
Fale świetlne są to fale elektromagnetyczne , związane z rozchodzeniem się w przestrzeni okresowo zmiennych pól: elektrycznego o natężeniu E i magnetycznego o natężeniu H. Ugięcie i interferencja światła świadczą o jego falowej naturze. Ponieważ w zjawisku tym występują zarówno fale poprzeczne jak i podłużne, zatem nie pozwalają na wyciągnięcie wniosku co do charakteru fali. Doświadczalnym dowodem poprzecznego charakteru fali świetlnej jest zjawisko polaryzacji. Sprowadzając drgania strumienia świetlnego do jednej płaszczyzny zawierającej wektor to mamy do czynienia ze światłem liniowo spolaryzowanym. Płaszczyzna przechodząca przez wypadkową wektora i nosi nazwę wektora świetlnego. Płaszczyzna do niego prostopadła nosi nazwę płaszczyzny polaryzacji. Zmiana kąta między płaszczyznami polaryzacji polaryzatora i analizatora powoduje zmiany natężenia promienia świetlnego. Zależność tą wyraża prawo Malusa.
Prawo Malusa:
Ia- natężenie światła po przejściu przez analizator
Ip- natężenie światła po przejściu przez polaryzator
ka- współczynnik przezroczystości analizatora
α
-kąt między polaryzatorem a analizatorem
Przebieg ćwiczenia:
1..Montujemy obwód elektryczny zgodnie ze schematem pokazanym na rysunku.
2.Obracając analizator A
co
odczytujemy wartość fotoprądu , który zmienia się proporcjonalnie do zmian natężenia światła spolaryzowanego wychodzącego z analizatora
i - natężenie fotoprądu
- natężenie światła spolaryzowanego
współczynnik proporcjonalności
3.Wyniki zestawiamy w tabeli.
TABELA POMIARÓW.
Kąt α[°] |
średnie natężenie J [μA] |
cos2α |
0 |
154,6 |
1 |
10 |
141,3 |
0,96 |
20 |
120,0 |
0,88 |
30 |
97,3 |
0,75 |
40 |
69,3 |
0,58 |
50 |
46,6 |
0,41 |
60 |
26,0 |
0,25 |
70 |
10,6 |
0,11 |
80 |
4,0 |
0,03 |
90 |
0 |
0 |
100 |
4 |
0,03 |
110 |
8,0 |
0,11 |
120 |
22,6 |
0,25 |
130 |
44,0 |
0,41 |
140 |
68,6 |
0,58 |
150 |
101,3 |
0,75 |
160 |
125,3 |
0,88 |
170 |
142,6 |
0,96 |
180 |
148,0 |
1 |
190 |
134,6 |
0,96 |
200 |
120,0 |
0,88 |
210 |
97,3 |
0,75 |
220 |
68,6 |
0,58 |
230 |
45,3 |
0,41 |
240 |
24,0 |
0,25 |
250 |
13,3 |
0,11 |
260 |
4,0 |
0,03 |
270 |
0 |
0 |
280 |
4,0 |
0,03 |
290 |
13,3 |
0,11 |
300 |
25,3 |
0,25 |
310 |
48,0 |
0,41 |
320 |
77,3 |
0,58 |
330 |
104,0 |
0,75 |
340 |
129,3 |
0,88 |
350 |
142,6 |
0,96 |
360 |
154,6 |
1 |
Obliczenia:
1.Obliczenie błędu z jakim wyznaczono natężenie fotoprądu (ΔI) wynikający z klasy
użytego miernika.
klasa 0,5
ilość działek = 75
zakres 300 μA
wartość jednej działki 4μ
2.Obliczanie błędu z jakim wyznaczono cos2α. Przyjmujemy Δα=5°.
Y=cos2α
ΔY=
rad
Tabela błędu
kąt[°] |
ΔY |
0 |
0 |
10 |
0,03 |
20 |
0,06 |
30 |
0,08 |
40 |
0,08 |
50 |
0,08 |
60 |
0,08 |
70 |
0,06 |
80 |
0,03 |
90 |
0 |
Przy następnych kątach błędy powtarzają się cyklicznie .Funkcja cos2α jest funkcją
okresową.
Wnioski i uwagi:
Sprawdzanie prawa Malusa opiera się na pomiarze natężenia prądu w obwodzie elektrycznym z ustrojem magnetoelektrycznym fotorezystorem
.Zmiana kąta między płaszczyznami polaryzacji polaryzatora i analizatora powoduje zmiany natężenia promienia świetlnego ,a co za tym idzie zmiany natężenia prądu płynącego przez ustrój.
Przyczynami błędów pomiarowych są między innymi :
błąd związany z klasą miernika,
niestałość napięcia zasilającego źródło światła,
błąd paralaksy.
Analizując pomiary możemy jednoznacznie potwierdzić prawo Malusa.
Wykres zależności natężenia fotoprądu od wielkości kąta α
Wykres zależności natężenia fotoprądu od cos2α
1
5
Sprawdzanie prawa Malusa