Anna Wiśniewska
nr indeksu 237962
HOLANDIA
Każde dziecko zaczyna obowiązkową edukację, kiedy kończy 5 lat. Jednak niemal 100% holenderskich czterolatków (bo 99,3%) chodzi do szkoły podstawowej. Kształcenie jest bezpłatne i musi trwać co najmniej 200 dni w roku- od sierpnia do czerwca. Nauka odbywa się pięć dni w tygodniu, ale często w początkowych klasach środowe popołudnia są przeznaczone na odpoczynek.
Przedmioty obowiązkowe to oprócz j. angielskiego i holenderskiego( we Fryzji lekcje są prowadzone także w j. fryzyjskim), arytmetyki i matematyki, dzieci maja również „zajęcia rozwijające umiejętność ekspresji, umiejętności społeczne i życiowe i promujące zdrowy tryb życia.” Nacisk kładzie się na wiedzę o strukturach społecznych, polityce i ruchach ideologicznych oraz religijnych.
Jeden nauczyciel realizuje program wszystkich przedmiotów i to poszczególne szkoły decydują na jakiej tematyce ma się skupić. Na koniec szkoły podstawowej, uczniowie otrzymują świadectwo o osiągnięciach i wskazówki dotyczące wyboru szkoły średniej. Dwunastolatek stoi przed wyborem dalszej drogi edukacji, a wybór jest ważny- bo od szkoły średniej zależy, jakie studia można potem wybrać.
Szkoła średnia
VMBO (obejmująca kształcenie przedzawodowe)
12- 16 r. ż.
HAVO
(prowadząca kształcenie ogólne na wyższym etapie)
12- 17 r. ż.
VWO
(przygotowująca
do podjęcia studiów wyższych)
12-18 r. ż.
Aby zostać przyjętym do szkoły średniej należy skończyć szkołę podstawową, decyzja o przyjęciu jest podejmowana na podstawie raportu umiejętności, który otrzymuje uczeń.
VMBO można zaliczyć do szkoły średniej pierwszego stopnia, natomiast VWO i HAVO są szkołami średnimi drugiego stopnia.
Uczniowie VMBO mogą w czwartej klasie przejść do HAVO, czyli ze szkoły przedzawodowej do prowadzącej kształcenie ogólne, pod warunkiem, że ich przedmioty obejmowały matematykę i któryś z dwóch języków nowożytnych nauczany w HAVO (j. niemiecki albo j. francuski).
Uczniowie kończący HAVO, mający 17 lat, mogą kontynuować naukę w VWO i zostać przyjęci do ostatniej, piątej klasy szkoły przygotowującej do podjęcia studiów wyższych.
Kontynuacją VMBO jest MBO- szkoła średnia prowadząca kształcenie zawodowe( od 16 r. ż., przez co najmniej rok, do maks. 20 roku życia).
W tej szkole zawodowej można przyjąć kilka ścieżek rozwoju:
Kształcenie zawodowe na poziomie asystenckim lub podstawowym ( bez wymogów dotyczących wcześniejszej edukacji)
Kształcenie na poziomie profesjonalnym lub średniego poziomu kierowniczego
Kształcenie na poziomie specjalistycznym w danej dziedzinie( wcześniej należy skończyć kurs kształcenie na poziomie profesjonalnym tej samej dziedziny)
Kształcenie jest podzielone na 4 etapy, a po każdym uczeń musi zdać egzamin potwierdzający zdobytą wiedzę. Na każdym z poziomów można wybrać jedną ze ścieżek kształcenia:
- kształcenie zawodowe (BOL), gdzie praktyka obejmuje 20- 60% zajęć- szkoła zajmuje 4 lub 5 dni w tygodniu,.
- kształcenie przemienne lub kursy dla pracujących (BBL), gdzie praktyka to ponad 60% zajęć-min. 20 godz. tygodniowo na stanowisku odpowiednim do wybranego kierunku, tylko jeden dzień w tygodniu spędzony w szkole).
W MBO uczniowie przechodząc przez kolejne etapy, dostają oceny za cząstkowe egzaminy. Pod zdaniu wszystkich, świadectwa są zamieniane na dyplom ukończenia szkoły.
Jeśli jednak decyzją było podjęcie nauki w HAVO lub VWO, w ostatniej klasie (IV HAVO, V VWO) uczeń wybiera jeden z profili:
Kultura i społeczeństwo
Ekonomia i społeczeństwo
Nauka i zdrowie
Nauka i technika.
Oprócz przedmiotów specjalistycznych, zależnych od wybranego profilu, każdy uczeń ma obowiązek uczęszczać na zajęcia wspólne dla wszystkich, zawierających wiedzę ogólną. Trzecią grupą przedmiotów są przedmioty fakultatywne, do których ma dostęp każdy, bez względu na profil. Jeśli nie ma w ofercie szkoły interesujących ucznia zajęć, może w nich uczestniczyć we współpracującej szkole.
Egzaminy końcowe składają się z dwóch części: z egzaminu centralnego, zdawanego w ostatniej klasie i egzaminu wewnętrznego. Niektóre szkoły praktykują tylko egzamin na poziomie szkolnym.
Szkolnictwo wyższe
wyższe szkoły zawodowe HBO
(prowadzące studia zawodowe)
uniwersytety
WO
(prowadzące studia akademickie)
Studia w Holandii są płatne, jeśli jednak czesne wynosi ponad 500 euro miesięcznie, można je odliczyć od podatku.(samo utrzymanie studenta kosztuje 700-1000 euro miesięcznie)
Aby dostać się na uniwersytet, potrzebne jest świadectwo ukończenia szkoły VWO lub świadectwo ukończenia kursu przygotowawczego w HBO.
Jeśli wybiera się wyższą szkołę zawodową należy przedstawić ukończenia szkoły VWO, HAVO lub MBO (na poziomie szczebla kierowniczego lub specjalistycznym).
Zarówno w przypadku uniwersytetów, jak i wyższych szkół zawodowych osoby powyżej 21. lat, nie posiadające kwalifikacji mogą zdać egzamin wstępny.
Podobnie jak w Polsce, obowiązuje system punktowy ECTS- aby zdobyć licencjat na uniwersytecie należy uzyskać 180 punktów, a w wyższych szkołach zawodowych, w ciągu czterech lat- 240 punktów.
Wyższy pułap punktów (90 rocznie) muszą uzyskać studenci studiów inżynierskich, rolniczych, na matematyce, medycynie, weterynarii oraz farmacji.
Inny niż w Polsce jest za to sposób nauki- na uniwersytecie studenci zajmują się prowadzeniem głównie prowadzeniem badań, a np. przyszli prawnicy w ramach zajęć mają symulacje prawdziwych rozpraw. Jest to więc podejście znaczeni bardziej praktyczne, podręczniki są uzupełnieniem wiedzy zdobytej praktyką.
W Wyższych szkołach zawodowych studenci zdają egzamin zawodowy i otrzymują tytuł Bachelor lub Master (licencjata lub magistra).
Na uczelniach w Holandii realizuje się następujące programy:
Programy międzynarodowe:
Erasmus Mundur (współpraca między krajami spoza Unii Europejskiej)
Ford Foundation (nauka indywidualna na wyższym poziomie)
HSP Huygens Programme (dla studentów, na ostatnim roku studiów licencjackich, lub w trakcie studiów magisterskich)
Jean Monnet Fellowships Program (dla magistrów pochodzących z Turcji i doktorantów z Holandii i Belgii)
Tempus (program stypendiów dla studentów ze wschodniej Europy, Azji centralnej, Bałkanów, aby wzmocnić system studiów wyższych i nawiązać współpracę)
Programy europejskie:
Erasmus
Leonardo da Vinci
Netherlands Fellowship Programme Macedonia
Wszystkie programy studiów akademickich obejmują egzamin licencjacki lub magisterski. Egzaminy dyplomowe są przeprowadzane przez komisję egzaminacyjną, wydającą potem świadectwa, w których wymienia się części składowe egzaminu i uzyskane kwalifikacje zawodowe. Podobnie jak w wyższej szkole zawodowej studenci, którzy zdali egzamin dyplomowy uzyskują tytuł licencjata lub magistra (Bachelor lub Master.).
Podobno w Holandii docenia się indywidualizm i nauczyciele angażują się w swoją pracę. Podobno celem nauki jest ona sama w sobie, nie zdobycie ocen( moim zdaniem świadczy o tym fakt, że Holendrzy nie ściągają na sprawdzianach- uznają to za nieuczciwość- względem siebie). Czy to, co jest wypisane w programach edukacyjnych jest prawdą- to wiedzą sami uczniowie i studenci.
Oto opinia Polki, mieszkającej w Holandii:
Nie mamy się czego wstydzić przed Europa Zachodnia. Naprawdę. Obserwuje system szkolnictwa w Holandii i śmiech pusty mnie ogarnia. Szkoła podstawowa: to tylko zabawa, nauka języka i trochę liczenia. Nic więcej. Nie ma zadanych innych przedmiotów oprócz ogólnych, plastyki i wf-u. Potem szkoła średnia. Mam praktykę w najlepszym typie szkoły średniej w Holandii i co widzę: to jest tylko zabawa w szkole. Od klasy 1 do 6 przerabiają być może polowe programu matematyki (który obowiązuje w Polsce), ale to i tak przerabiają tylko uczniowie na profilu matematyczno- fizyczno- przyrodniczym. To samo dotyczy innych przedmiotów. Katastrofa. Polscy uczniowie kiedy tylko przyjeżdżają do Holandii i pokonują barierę językową zostają umieszczane w wyższych klasach, bo z rówieśnikami się nudzą - tego wszystkiego juz nauczyli się wcześniej w Polsce ;-))))To samo dotyczy egzaminów ze szkół podstawowych do średnich: dzieci obcokrajowców (z europy wschodniej najczęściej) dostają się zazwyczaj do najlepszego typu szkoły średniej, a dzieci holendrów do pozostałych dwóch typów szkol. Rodzice pytają dzieci po przyjściu ze szkoły: Jak było? Milo? A w Polsce: Czego się dziś nauczyłeś? Polskie dzieci są tutaj kimś - naprawdę!!!!! I to mnie niezmiernie cieszy.
Dla kontrastu chciałabym przytoczyć badania PISY, w których Holendrzy, pomimo pozornego „naukowego luzu” i, jak to zostało określone
w wypowiedzi powyżej „katastrofy”, zdobywają dobre wyniki.
Może więc system się sprawdza?
BADANIA - PISA 206
Rozumowanie w zadaniach matematycznych:
1. Chinese Taipei 549
2. Finland 548
3. Hong Kong-China 547
4. Korea 547
5. Netherlands 531
6. Switzerland 530
Rozumowanie w zadaniach przyrodniczych:
1. Finland 563
2. Hong Kong-China 542
3. Canada 534
4. Chinese Taipei 532
5. Estonia 531
6. Japan 531
7. New Zealand 530
8. Australia 527
9. Netherlands 525
10. Liechtenstein 522
Czytanie i rozumowanie w naukach humanistycznych:
1. Korea 556 (3.8)
2. Finland 547 (2.1)
3. Hong Kong-China 536
4. Canada 527
5. New Zealand 521
6. Ireland
7. Australia 513
8. Liechtenstein 510
9. Poland 508
10. Sweden 507
11. Netherlands 507
12. Belgium 501
Bibliografia: