Ściąga (13)


Ubezpieczenia gospodarcze a ubezpieczenia społeczne - Różnice.

Ubezpieczenia gospodarcze związane są interesem majątku rzeczy i ludzi, natomiast społeczne odnoszą się tylko do ludzi.

Cechy ubezpieczeń społecznych:

- występują / są liczone w relacji do osiągniętego dochodu

- są obowiązkowe

- źródło finansowania : składka, budżet państwa.

Ryzyka w ubezpieczeniu społecznym:

Ubezpieczenie społeczne a zabezpieczenie społeczne.

1. Konwencja Międzynarodowej Organizacji Pracy.

Określa dopuszczalne warunki wypłaty minimum wysokości świadczeń. Odnosiła się do pomocy leczniczej, do śmierci, w razie bezrobocia, na wypadek starości, świadczeń na rzecz rodziny, w razie macierzyństwa, na wypadek inwalidztwa, śmierci żywiciela rodziny.

2.Europejska Karta Socjalna 1961 (protokół dodatkowy z 1988).

Określa zasady i cele polityki społecznej, prawo do zabezpieczenia społecznego na poziomie konwencji MOP, rozszerza charakter praw społecznych

3.Europejski Kodeks Zabezpieczenia Społecznego wraz z protokołem 1964 i zrewidowany kodeks 1990.

Próba ujednolicenia zasad w europie w zakresie spraw które ujmuje.

4.Europejska Konwencja Zabezpieczenia Społecznego 1972.

Ma na celu koordynację zasadami zabezpieczeń społecznych. Obejmuje ogół postanowień dotyczących osób zarobkujących.

Przedmiot: świadczenia z ubezpieczeń społecznych obejmują kartę socjalną i konwencję MOP z wyłączeniem pomocy społecznej i świadczeń weteranów. Zajmuje się koordynacją systemu zabezpieczeń społecznych między krajami w Europie.

Przyczyny i cele reformy ubezpieczeń społecznych.

Rok

Składka w % wynagrodzenia

1972

15

1980

20

1981

25

1982

33

1983

42

1992

45

Uwarunkowania demograficzne - niekorzystne zmiany demograficzne (starzenie się społeczeństwa)

-Spadek młodzieży w populacji ogółem Polski

-Niekorzystne kształtowanie się różnicy stopy obciążenia demograficznego a stopą systemową.

Stopa obciążenia demograficznego - relacja liczby ludności w wieku emerytalnym do liczby osób w wieku produkcyjnym

Stopa systemowa - liczba świadczeniobiorców do liczby płacących składki

Uwarunkowania ekonomiczne

W Polsce w latach dziewięćdziesiątych świadczenia emerytalne zyskały na znaczeniu ekonomicznym zajmując znaczące miejsce w strukturze wydatków społecznych (publicznych) oraz w strukturze dochodowej ludności

CELE:

  1. zapewnienie emerytom i rencistom dochodowości w socjalnie bezpiecznym wymiarze

  2. zmniejszenie czynnika powodującego wzrost szarej strefy

  3. stymulowanie rozwoju rynku kapitałowego poprzez rozwój Funduszy Emerytalnych

  4. stymulowanie wzrostu gospodarczego poprzez wzrost oszczędności FE

  5. zapewnienie ścisłego związku wysokości emerytury z kwotą wypłaconych składek i długością okresu ubezpieczenia

  6. stopniowe zmniejszanie obciążeń na ZUS, oraz objęcie nimi części dochodów w celu umożliwienia rozwoju ubezpieczeń dobrowolnych (III Filar)

ZUS - instytucja publiczno prawna, powołana w 1934, zlikwidowana w 1955 (funkcje przejmują związki zawodowe i rady narodowe), ratyfikowany w 1960, wyposażony w osobowość prawną w 1999. Centrala i jednostki terytorialne.

Jest Państwową jednostką organizacyjną, koszty działalności pokrywane ze składek, przysługują mu środki prawne właściwe organom administracji państwowej. W ramach centrali funkcjonuje Biuro rent zagranicznych zajmujące się realizacją umów międzynarodowych w zakresie ubezpieczeń społecznych.

Nadzór nad zgodnością działań Zakładu z obowiązującymi przepisami sprawuje minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego

Do zakresu działania Zakładu należy między innymi:

1) realizacja przepisów o ubezpieczeniach społecznych, a w szczególności:

a) stwierdzanie i ustalanie obowiązku ubezpieczeń społecznych,

b) ustalanie uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz wypłacanie tych świadczeń, chyba że na mocy odrębnych przepisów obowiązki te wykonują płatnicy składek,

c) wymierzanie i pobieranie składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,

d) prowadzenie rozliczeń z płatnikami składek z tytułu należnych składek i wypłacanych przez nich świadczeń podlegających finansowaniu z funduszy ubezpieczeń społecznych lub innych źródeł,

e) prowadzenie indywidualnych kont ubezpieczonych i kont płatników składek,

f) orzekanie przez lekarzy orzeczników Zakładu dla potrzeb ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych,

2) realizacja umów i porozumień międzynarodowych w dziedzinie ubezpieczeń społecznych,

3) dysponowanie środkami finansowymi funduszów ubezpieczeń społecznych oraz środkami Funduszu Alimentacyjnego,

4) opracowywanie aktuarialnych analiz i prognoz w zakresie ubezpieczeń społecznych,

5) kontrola orzecznictwa o czasowej niezdolności do pracy,

6) kontrola wykonywania przez płatników składek i przez ubezpieczonych obowiązków w zakresie ubezpieczeń społecznych oraz innych zadań zleconych Zakładowi,

7) wydawanie Biuletynu Informacyjnego,

8) popularyzacja wiedzy o ubezpieczeniach społecznych.

Do zakresu działania Zakładu należy także prowadzenie prewencji rentowej, obejmującej:

1) rehabilitację leczniczą ubezpieczonych zagrożonych całkowitą lub częściową niezdolnością do pracy albo osób pobierających rentę okresową,

2) badania i analizy przyczyn niezdolności do pracy,

3) inne działania prewencyjne.

2. W ramach prewencji rentowej Zakład:

1) kieruje ubezpieczonych i osoby, o których mowa w ust. 1 pkt 1, do ośrodków rehabilitacyjnych,

2) może tworzyć i prowadzić własne ośrodki rehabilitacyjne,

3) udziela zamówień na usługi rehabilitacyjne w innych ośrodkach,

4) prowadzi we własnym zakresie badania i analizy przyczyn niezdolności do pracy,

5) może zamawiać przeprowadzanie przez inne podmioty badań naukowych dotyczących przyczyn niezdolności do pracy oraz metod i rozwiązań zapobiegających niezdolności do pracy,

6) może finansować inne działania dotyczące prewencji rentowej.

3. Do zamówień, o których mowa w ust. 2 pkt 3, nie stosuje się przepisów o zamówieniach publicznych.

4. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb:

1) kierowania na rehabilitację leczniczą,

3) udzielania zamówień na usługi rehabilitacyjne.

Zakład sporządza dla każdego funduszu wymienionego w art. 55 pkt 1—4 prognozę sytuacji finansowej na najbliższy rok obrotowy. Rachunek jest zestawieniem przewidywanych zobowiązań i wpływów na dany rok z tytułu składek i innych źródeł.

2. Dla kolejnych 5 lat obrotowych Zakład sporządza dla każdego z funduszy uproszczony rachunek ubezpieczeń. Przepis art. 61 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Zakład wykonuje również zadania powierzone na podstawie innych ustaw.

2. Zakład może wykonywać inne zlecone zadania z dziedziny ubezpieczeń lub zabezpieczenia społecznego.

3. Zadania, o których mowa w ust. 1 i 2, Zakład wykonuje odpłatnie, na zasadach określonych w przepisach lub w umowach albo w porozumieniach zawartych z jednostką zlecającą.

Zakład uzyskuje przychody z:

1) odpisów z funduszy, o których mowa w art. 55; wysokość odpisu ustala się corocznie w ustawie budżetowej na podstawie planu finansowego FUS, zatwierdzonego, przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw budżetu,

2) należności z tytułu poniesionych kosztów poboru i dochodzenia składek na:

a) ubezpieczenie zdrowotne od Kas Chorych,

b) Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,

d) Fundusz Pracy

— których wysokość określają odrębne przepisy,

3) należności z tytułu poniesionych kosztów poboru i dochodzenia składek na otwarte fundusze emerytalne w wysokości nie wyższej niż 0,8 % przypisu składek na to ubezpieczenie, z tym że wysokość należności ustala się corocznie w ustawie budżetowej,

4) wpływów z tytułu wykonywania innych zadań zlecanych Zakładowi,

5) dotacji z budżetu państwa,

6) należności z tytułu poniesionych kosztów bieżącej działalności Zakładu związanych z:

a) działalnością Funduszu Alimentacyjnego,

b) obsługą świadczeń wypłacanych z FUS, podlegających finansowaniu ze środków budżetu państwa,

6a) dodatkowej opłaty, o której mowa w art. 47 ust. 10c, w części nie przekazanej na rachunek ubezpieczonego w otwartym funduszu emerytalnym,

6b) oprocentowania środków Zakładu na rachunkach bankowych,

7) innych dochodów.

2. Należności z tytułu poniesionych kosztów, o których mowa w ust. 1 pkt 6, podlegają refundacji z Funduszu Alimentacyjnego i budżetu państwa w części proporcjonalnej do liczby świadczeń finansowanych z tych źródeł.

3. Koszty działalności Zakładu w zakresie weryfikacji błędów związanych z przekazywaniem składki do otwartych funduszy emerytalnych pokrywają podmioty odpowiedzialne za prawidłowość przekazanych informacji, w wysokości określonej ryczałtowo w tabeli opłat. Tabelę opłat określa, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, na wniosek Rady Nadzorczej Zakładu.

4. Koszty związane z teletransmisją, obsługą bankową, zakupami licencji oraz amortyzacją ustalane są w każdym roku odrębnie na podstawie aktualnych potrzeb i cen.

Zakład gospodaruje swoim mieniem oraz prowadzi samodzielną gospodarkę finansową w ramach posiadanych środków.

2. Z przychodów, o których mowa w art. 76, pokrywa się w szczególności:

1) wydatki na wynagrodzenia i składki naliczane od wynagrodzeń,

2) wydatki na zakup towarów i usług,

3) koszty bieżącej działalności Rady Nadzorczej Zakładu,

4) pozostałe koszty bieżącej działalności Zakładu,

5) wydatki na inwestycje,

6) wydatki na działalność szkoleniową i popularyzatorską w zakresie ubezpieczeń społecznych,

7) koszty obsługi świadczeń finansowanych z FUS, a realizowanych przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego,

8) koszty wypłaty świadczeń, w tym realizowanych na mocy umów międzynarodowych.

3. Zakład dysponuje środkami finansowymi w walutach obcych pochodzących z wpłat instytucji zagranicznych przekazywanych na pokrycie wypłat świadczeń zagranicznych osobom uprawnionym zamieszkałym w Polsce.

ŻRÓDŁO FINANSOWANIA

Składka ustalana zgodnie z zasadą - solidaryzmu. W ubezpieczeniach społecznych odstąpiono od zasady uzależnienia składki od rozmiarów indywidualnego ryzyka, zamiast niej zastosowano składkę, której rozmiar określa się tak aby w rachunku globalnym zapewnić równowagę pomiędzy składką a wypłaconymi świadczeniami.

Składka to świadczenie pieniężne :

  1. przymusowe - egzekwowana na drodze egzekucji administracyjnej

  2. celowe

ekwiwalentne - za składkę świadczenie

Składka kalkulowana zgodnie z zasadą ekwiwalentności:

1 w ubezpieczeniu majątkowym suma wpłaconych składek netto w określonym przedziale czasu (dla całego zbioru) pokrywa = sumie wypłaconych świadczeń ubez, włącznie z odprowadzonymi rezerwami techniczno ubezpieczeniowymi

2. Dla każdego ubezpieczonego udział płaconej składki w całości zbioru składki powinien odpowiadać udziałowi jego indywidualnego ryzyka w ogólnym rynku zbioru ubezp.

3. Ubezpieczenie na życie - dla poszczególnego ubezpieczenia w całym okresie ubezpieczenia wartość teraźniejszych składek wpłaconych powinna odpowiadać wartości teraźniejszej płatnych przez ubezpieczyciela świadczeń

OBOWIĄZKI PŁATNIKA SKŁADEK

Płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Rozliczenie składek, o których mowa w ust. 1, oraz wypłaconych przez płatnika w tym samym miesiącu zasiłków oraz zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych podlegających rozliczeniu na poczet składek następuje w deklaracji rozliczeniowej według ustalonego wzoru. Nie podlegają rozliczeniu w deklaracji rozliczeniowej zasiłki wypłacone przez płatnika bezpodstawnie.

3. Deklarację rozliczeniową oraz imienne raporty miesięczne płatnik składek przekazuje bezpośrednio do wskazanej przez Zakład jednostki organizacyjnej

4. Udostępniać wszelkie księgi i inne nośniki informacji dla kontroli.

5. Udzielać wyjaśnień kontrolującym

KONTROLA

Kontrolę wykonywania zadań i obowiązków w zakresie ubezpieczeń społecznych przez płatników składek przeprowadzają inspektorzy kontroli Zakładu.

Kontrola może obejmować w szczególności:

1) zgłaszanie do ubezpieczeń społecznych,

2) prawidłowość i rzetelność obliczania, potrącania i opłacania składek oraz innych składek i wpłat, do których pobierania zobowiązany jest Zakład,

3) ustalanie uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych i wypłacanie tych świadczeń oraz dokonywanie rozliczeń z tego tytułu,

4) prawidłowość i terminowość opracowywania wniosków o świadczenia emerytalne i rentowe,

5) wystawianie zaświadczeń lub zgłaszanie danych dla celów ubezpieczeń społecznych,

6) dokonywanie oględzin składników majątku płatników składek zalegających z opłatą należności z tytułu składek.

SYSTEM FINANSOWY UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

Przed uskładkowieniem

12% - Fundusz emerytalny

22% - pracodawca

8% - Fundusz rentowy

2% - Fundusz wypadkowy

45%

12% - Fundusz emerytalny

23% - pracownik

8% - Fundusz rentowy

3% - Fundusz chorobowy

Po uskładkowieniu WPISAĆ STAWKI

Min - 38,37%

Max - 43,09

Od 1 stycznia 200 stawka % na ubezpieczenie wypadkowe jest różna dla poszczególnych płatników składek w granicach określonych ustawą (od 0,4% do 8,12%), jej wysokość jest uzależniona od poziomu zagrożenia i jego skutków. ZUS ustala na okres nie dłuższy niż 3 lata daną składkę.

System finansowy to zbiór norm prawa, zasad gospodarki finansowej, mających na celu ścisłe uregulowanie polityki finansowej

Gospodarka finansowa - sposób rozporządzenia tymi środkami

Struktura Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Fundusz Rezerwy Demograficznej

Dla ubezpieczeń emerytalnych ze środków pozostających w dniu 31 grudnia każdego roku na rachunku funduszu emerytalnego, pomniejszonych o kwotę niezbędną na zapewnienie wypłat świadczeń przypadających na pierwszy miesiąc kolejnego roku — tworzy się Fundusz Rezerwy Demograficznej

Środki FRD mogą być wykorzystane wyłącznie na uzupełnienie wynikającego z przyczyn demograficznych niedoboru funduszu emerytalnego.

FRD posiada osobowość prawną. Statut FRD nadaje minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, w drodze rozporządzenia. Organem FRD jest Zakład.

Środkami FRD dysponuje Zakład.

Zakład reprezentuje FRD w sposób określony dla reprezentacji Zakładu w jego statucie. Siedzibą FRD jest siedziba Zakładu. Nazwa FRD jest prawnie chroniona.

FRD nie może zaciągać pożyczek lub kredytów. Budżet państwa gwarantuje wypłatę świadczeń emerytalnych z FUS

Po 1 stycznia 2002 r. zarządzanie środkami FRD może być powierzone przez Zakład uprawnionemu podmiotowi zewnętrznemu na zasadach określonych w ustawie i umowie o zarządzaniu.

Wybór zarządzającego środkami FRD odbywa się w trybie przetargu dwustopniowego lub negocjacji z zachowaniem konkurencji. Przepisy o zamówieniach publicznych stosuje się odpowiednio.

FRD zasilany jest także:

1) części składki na ubezpieczenie emerytalne, wynosząca 1% podstawy wymiaru składki

2) ze środków z prywatyzacji mienia Skarbu Państwa, na podstawie odrębnych przepisów,

3) z przychodów lokacyjnych ( w bony i obligacje, papiery wartościowe gwarantowane przez Skarb Państwa, akcje dopuszczone do obrotu publicznego.

4) z odsetek uzyskanych z lokat na rachunkach prowadzonych przez Zakład, a nie stanowiących przychodów FUS i Zakładu,

Nie można lokować więcej niż 15 % środków. Środki tego funduszu mogą być przeznaczone na finansowanie emerytur od 2009r.

STRUKTURA FUS-u - WYDATKI I PRZYCHODY

Przychody FUS pochodzą:

1) ze składek na ubezpieczenia społeczne, nie podlegających przekazaniu na rzecz otwartych funduszy emerytalnych,

2) z wpłat z budżetu państwa oraz z innych instytucji, przekazanych na świadczenia, których wypłatę zlecono Zakładowi, z wyjątkiem świadczeń finansowanych z odrębnych rozdziałów budżetowych oraz wpłat z instytucji zagranicznych,

3) z oprocentowania rachunków bankowych FUS,

4) z odsetek od nieterminowo regulowanych zobowiązań wobec FUS,

5) ze zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, wraz z odsetkami,

6) z dodatkowej opłaty, jeżeli płatnik nie opłaca składek Zakład może wymierzyć mu opłatę dodatkową. 1, i z opłaty prolongacyjnej,

7) z dotacji z budżetu państwa - dotacje uzupełniające:

granice tych dotacji określone są w ustawie budżetowej, mogą być przeznaczone wyłącznie na uzupełnienie środków na wypłaty świadczeń gwarantowanych przez Państwo, jeżeli przychody przekazane na rachunek funduszy podstawowych oraz środki zgromadzone w funduszach rezerwowych nie zapewniają pełnej i terminowej wypłaty świadczeń.

WYDATKI

Wydatki FUS-u przeznaczone są przede wszystkim na:

1) wypłaty świadczeń z ubezpieczenia emerytalnego, rentowego, chorobowego oraz wypadkowego,

2) wydatki na prewencję rentową,

3) spłaty kredytów i pożyczek wraz z odsetkami, zaciąganych w celu wypłaty świadczeń z FUS,

4) odsetki za nieterminowe wypłaty świadczeń,

5) należności dla płatników składek, wynagrodzenia te związane są z wypłatą świadczeń z ubezpieczenia chorobowego

6) wydatki związane z realizacją zadań

7) odpisy stanowiące przychody Zakładu

FUNDUSZ PRACY

Fundusz Pracy jest państwowym funduszem celowym, a jego dysponentem jest Prezes Krajowego Urzędu Pracy. Fundusz Pracy ma na celu finansowanie biernych i aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu.
Wydatki na bierne formy przeciwdziałania bezrobociu obejmują wydatki na zasiłki dla bezrobotnych wraz ze składkami ZUS od tych zasiłków, wydatki na zasiłki i świadczenia przedemerytalne oraz świadczenia dla rolników.
Wydatki na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu obejmują wydatki na szkolenia, prace interwencyjne, roboty publiczne, aktywizację zawodową absolwentów, programy specjalne, umorzenia pożyczek, refundację wynagrodzeń pracowników młodocianych.
Głównymi źródłami dochodów Funduszu Pracy są obowiązkowe składki od pracodawców oraz dotacja budżetowa na uzupełnienie środków Funduszu Pracy - przeznaczonych na wypłatę obowiązkowych świadczeń - po wykorzystaniu środków ze składek. Niewielkie znaczenie mają dochody z innych źródeł, na które składają się głównie odsetki od depozytów i udzielonych pożyczek.
Obowiązek odprowadzania składek na Fundusz Pracy wynika z ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, natomiast wysokość składki określa ustawa budżetowa.
Obowiązek płacenia na ten fundusz ciąży na:

Pracodawcy który zatrudnia pracowników, osoby zatrudnione na umowę zlecenie, agencyjną, adwokaci, stypendyści sportowi.

FUNDUSZ ALIMENTACYJNY

Fundusz alimentacyjny przeznaczony na wypłatę świadczeń pieniężnych dla dzieci i innych osób w przypadku niemożności świadczeń alimentacyjnych w celu wzmożenia opieki nad dziećmi i innymi osobami znajdującymi się w trudnej sytuacji materialnej z powodu niemożności wyegzekwowania świadczeń alimentacyjnych oraz zwiększenia odpowiedzialności osób zobowiązanych do alimentacji.
Dysponentem funduszu alimentacyjnego jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Na dochody funduszu alimentacyjnego składają się:
1) należności ściągnięte od osób zobowiązanych do alimentacji,
2) dotacje z budżetu państwa,
3) wpłaty dobrowolne i inne wpływy.
1. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują osobie zamieszkałej w Polsce, dla której alimenty zostały ustalone tytułem egzekucyjnym pochodzącym od sądu, jeżeli egzekucja tych alimentów okazała się bezskuteczna całkowicie lub częściowo.
2. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują, jeżeli przeciętny miesięczny dochód na osobę w rodzinie uprawnionego, zwany dalej "dochodem", nie przekracza kwoty odpowiadającej 60% przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do celów emerytalnych za ten sam rok kalendarzowy.

3. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości alimentów bieżąco ustalanych przez sąd, jednakże nie wyższej niż 30% przeciętnego wynagrodzenia ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego

4. Górną granicę świadczeń wypłacanych z funduszu alimentacyjnego ustala się na okres 12 miesięcy, poczynając od czerwca każdego roku do końca maja następnego roku kalendarzowego.
5. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przyznaje się na okres 12 miesięcy - od czerwca danego roku do końca maja następnego roku.
6. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują, chociażby dochód na osobę w rodzinie uprawnionego przekroczył kwotę, o której mowa w ust. 2, jeżeli kwota przekroczenia przypadająca na wszystkich członków rodziny nie równoważy kwoty świadczenia, pod warunkiem że świadczenie przysługiwało w poprzednim okresie.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie przysługują osobie, która:
1) otrzymuje pełne utrzymanie z funduszów państwowych lub społecznych, a w szczególności:
a) odbywa czynną służbę wojskową lub spełnia zastępczo obowiązek tej służby,
b) przebywa w placówce zapewniającej całodobową opiekę oraz zaspokajającej niezbędne potrzeby, jeżeli za jej pobyt rodzina nie ponosi odpłatności,
2) jest uprawniona, zgodnie z przepisami o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, do zasiłków pieniężnych przewidzianych dla dzieci żołnierzy oraz osób spełniających zastępczo obowiązek służby wojskowej, zobowiązanych do świadczeń alimentacyjnych,
3) po osiągnięciu pełnoletności nie kształci się w szkole i nie jest uznana za osobę o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności lub nie posiada orzeczenia traktowanego na równi z orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, chyba że ukończyła 50 lat.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przyznaje Zakład Ubezpieczeń Społecznych na wniosek osoby uprawnionej, ośrodka pomocy społecznej lub organizacji społecznej właściwej według przepisów o postępowaniu cywilnym do występowania w sprawach o roszczenia alimentacyjne. Wniosek składa się za pośrednictwem organu prowadzącego egzekucję alimentów; organ ten przekazuje wniosek łącznie z informacją o bezskuteczności egzekucji alimentów.
FUNDUSZ GWARANTOWANYCH ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH

Fundusz posiada osobowość prawną i jest państwowym funduszem celowym. Dysponentem Funduszu jest minister właściwy do spraw pracy. Zadania określone w ustawie realizuje minister właściwy do spraw pracy przy pomocy Krajowego Biura Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Biur Terenowych Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Krajowym Biurem Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych kieruje dyrektor powoływany i odwoływany przez dysponenta Funduszu, a Biurami Terenowymi Funduszu kierują kierownicy powoływani i odwoływani przez dyrektora Krajowego Biura Funduszu. Dyrektor wykonuje za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy w stosunku do pracowników Funduszu.

Dochodami Funduszu są:

1) składki płacone przez pracodawców,

2) zwroty sum wypłaconych tytułem świadczeń pracowniczych oraz ich równowartość w nieruchomościach i związanych z nimi prawach przejętych przez Fundusz za niespłacone w terminie wierzytelności Funduszu z tytułu wypłaconych świadczeń oraz ustanowionych zabezpieczeń ,

3) odsetki od lokat nadwyżek finansowych Funduszu,

4) zapisy i darowizny,

5) dobrowolne wpłaty pracodawców,

5a) dochody z tytułu zbycia przez Agencję Rozwoju Przemysłu S.A. akcji i

udziałów objętych przez Fundusz przed dniem 1 stycznia 2002 r.,

6) inne przychody określone w odrębnych przepisach.

Dysponent Funduszu może, za zgodą ministra zaciągnąć kredyty i pożyczki na zaspokajanie roszczeń pracowniczych

Naczelna Rada Zatrudnienia, powołana na podstawie przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, opiniuje plany finansowe Funduszu oraz roczne sprawozdania z jego działalności.

Składki pobiera Zakład Ubezpieczeń Społecznych od pracodawców, którzy mają obowiązek odprowadzać składki na ten fundusz wraz z innymi składkami na ubezpieczenia społeczne.

Zakres oraz tryb realizacji roszczeń zaspokajanych przez Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

W razie niewypłacalności pracodawcy niezaspokojone roszczenia pracownicze podlegają zaspokojeniu ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

Zaspokojeniu ze środków Funduszu podlegają należności gównie z tytułu:

1) jednorazowego odszkodowania pieniężnego przysługującego na podstawie

przepisów o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych pracownikowi albo członkom rodziny zmarłego pracownika,

2) wynagrodzenia za pracę , przysługującego pracownikowi na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów prawa pracy:

a) wynagrodzenia za czas niezawinionego przez pracownika przestoju,

b) wynagrodzenia za czas zwolnienia od pracy, oraz wynagrodzenia za czas innej

usprawiedliwionej nieobecności w pracy,

c) świadczenia wyrównawczego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych,

d) zasiłku chorobowego finansowanego ze środków na wynagrodzenia,

e) wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego,

f) ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy należny za rok kalendarzowy, w którym ustał stosunek pracy,

g) odszkodowania,

h) odprawy pieniężnej przysługującej w razie rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących pracodawcy

FINANSOWANIE SYSTEMU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

Wyróżniamy dwie metody finansowania:

Metoda fuduszowa - polega na istnieniu wyodrębnionych funduszy, których środki przeznaczone są na finansowanie świadczeń

Metoda budżetowa - polega na wyłączeniu środków na ubezpieczenie społeczne w budżecie państwa.

System finansowy - całokształt urządzeń prawnych danego podmiotu gospodarczego przeznaczonych do gospodarki pieniężnej

Gospodarka finansowa - sposób rozporządzania środków

METODA FINANSOWANIA UBEZPIECZEŃ EMERYTALNYCH

1) METODA REPARTYCYJNA - finansowanie świadczeń z bieżącego oskładkowania, polega na tym że aktywna zawodowo ludność finansuje świadczenia aktualnych świadczeniobiorców, bilansowanie dochodów i wydatków w ramach rocznych okresów.

2) METODA KAPITAŁOWA - (rezerwy kapitałowej) - tworzy się rezerwy (gromadzenie i kapitalizacja składek), które mogą być inwestowane.

Obowiązuje tu zasada odpowiednio długiego trwania ubezpieczenia, okres trwania ubezpieczenia określony jest z reguły na co najmniej 20 lat.

WADY I ZALETY POWYZSZYCH METOD:

WADY SYSTEMU REPARTYCYJNEGO

-nieodporny na zmiany demograficzne

-nieodporny na wzrost bezrobocia

-nieodporny na spadek produkcji

ZALETY:

-odporny na długotrwałą inflację

-odporny na dekoniunkturę rynku kapitałowego

To co jest wadą dla systemu 1 jest zaletą 2 i na odwrót.

PODSTAWA WYMIARU SKŁADKI NA UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE

Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe stanowi przychód ( w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych) osiągany przez pracowników z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Pracownik - umowa o pracę

Przychód brutto

Umowa agencyjna, umowa zlecenie

Kwota brutto z danej umowy (kwota na jaką została wykonana umowa)

Działalność gospodarcza pozarolnicza

Kwota nie mniej niż 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale, kwota ta jest ważna przez cały kolejny kwartał,

Osoby pobierające zasiłek

Kwota zasiłku

Posłowie i senatorzy

Kwota uposażenia

Do składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wprowadzono górną granicę podstawy wymiaru tych składek.

Górna granica podstawy wymiaru składki nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej 30 to krotności prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. W gospodarce narodowej określona w ustawie budżetowej.

Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe stanowi ta sama kwota co na emerytalne i rentowe, nie stosuje się tu jednak 30 to krotności

PODZIAŁ SKŁADKI W UBEZPIECZENIU EMERYTALNYM I RENTOWYM

Pracownik zatrudniony w oparciu o umowę o pracę

Po połowie finansuję pracodawca i pracownik

Działalność pozarolnicza

W 100% finansuje zainteresowany

bezrobotny

W 100% powiatowy urząd pracy

Policja, członkowie spółdzielni

Po połowie płatnicy i ubezpieczeni

Os pobierające zasiłek

W 100% ci co płacą zasiłek

żołnierze

Właściwy minister w 100%

Umowa zlecenie

Po połowie finansuję pracodawca i pracownik

ŹRÓDŁA FINANSOWANIA

-składka

-budżet (dotacje)

Górne granice dotacji określa ustawa budżetowa, dotacja uzupełniająca jest wyłącznie przeznaczona na uzupełnienie środków na wypłaty świadczeń gwarantowanych przez Państwo, jeżeli środki przekazywane na rachunki funduszy podstawowych oraz środki zgromadzone w funduszach rezerwowych nie zapewniają pełnej i terminowej wypłaty świadczeń.

Dotacja celowa (zasiłek rodzinny, wychowawczy, pielęgnacyjny) - świadczenia finansowane z budżetu państwa.

SYSTEM ŚWIADCZEŃ

Ubezpieczenie emerytalne

Emerytury

Ubezpieczenie rentowe

  • renta z tytułu niezdolności do pracy

  • renta rodzinna

  • renta szkoleniowa

  • zasiłek pogrzebowy

  • zasiłek do renty rodzinnej

  • dodatek pielęgnacyjny

  • koszty .......rent

Ubezpieczenie chorobowe w razie chorób i macierzyństwa

  • zasiłek chorobowy

  • świadczenia rehabilitacyjne

  • zasiłek opiekuńczy

  • zasiłek macierzyński

Ubezpieczenie wypadkowe

  • zasiłek chorobowy

  • świadczenia rehabilitacyjne z tytułu niezdolności do pracy

  • renta szkoleniowa

  • renta rodzinna

  • dodatek pielęgnacyjny do renty rodzinnej

  • jednorazowe odszkodowanie

EMERYTURY I RENTY

Przy ustaleniu prawa do emerytury i renty uwzględnia się:

Okresy składkowe i okresy nieskładkowe.

Okresami składkowymi są okresy:

  1. ubezpieczenia

  2. opłacania składek na ub. społeczne w wysokości określonej w przepisach o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń, w przepisach o adwokaturze, o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz o pomocy społecznej

  3. zaliczone do okresów ub. społecznego duchownych okresy pozostawania duchownymi przed dniem 1 lipca 1989r, okresy przebywania w misjach

  4. czynnej służby wojskowej w wojsku polskim lub okresy zastępczych form tej służby

  5. pracy wykonywanej w czasie odbywania na obszarze Państwa Polskiego kary pozbawienia wolności

  6. niewykonywania pracy po ustaniu zatrudnienia, jeżeli za te okresy zostało wypłacone wynagrodzenie lub odszkodowanie

  7. czasowego pozostawania bez pracy, w tym okresy pobierania zasiłków dla bezrobotnych, zasiłków szkoleniowych

  8. sprawowania mandatu posła lub senatora

  9. internowania

  10. wykonywania działalności twórczej lub artystycznej

  11. wykonywania pracy adwokatów

  12. wykonywania pracy nakładczej

  13. pracy w rolniczych spółdzielniach i innych spółdzielniach

  14. pracy wykonywanej na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia oraz współpracy przy wykonywaniu takiej umowy

  15. pozarolniczej działalności gospodarczej

  16. współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej

  17. ubezpieczenia społecznego duchownych

pobierania stypendium sportowego z tytułu wyczynowego uprawiania sportu po ukończeniu 15 lat z wyjątkiem okresów pobierania stypendium przez osoby uczące się lub studiujące w systemie dziennym

Okresy nieskładkowe to:

  1)  pobierania:

a)    wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wypłaconego na podstawie przepisów Kodeksu pracy,

b)    zasiłków z ubezpieczenia społecznego: chorobowego lub opiekuńczego,

c)    świadczenia rehabilitacyjnego,

d)    świadczeń wymienionych w lit. b) i c) po ustaniu obowiązku ubezpieczenia,

  2)  pobierania renty chorobowej po ustaniu zatrudnienia w wymiarze czasu pracy nie niższym niż połowa obowiązującego w danym zawodzie lub po ustaniu obowiązku ubezpieczenia społecznego z innego tytułu,

  3)  niewykonywania pracy po ustaniu zatrudnienia, jeżeli za te okresy, na podstawie przepisów Kodeksu pracy, zostało wypłacone odszkodowanie,

  4)  niewykonywania pracy w okresie przed dniem 4 czerwca 1989 r. na skutek represji politycznych, nie więcej jednak niż 5 lat,

  5)  urlopu bezpłatnego oraz przerw w zatrudnieniu w razie nieudzielenia urlopu bezpłatnego małżonkom pracowników skierowanych do pracy w przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, w stałych przedstawicielstwach przy Organizacji Narodów Zjednoczonych i w innych misjach specjalnych za granicą, w instytutach, ośrodkach informacji i kultury za granicą,

  6)  nauki w szkole wyższej na jednym kierunku, pod warunkiem ukończenia tej nauki, w wymiarze określonym w programie studiów,

  7) pobierania zasiłku przedemerytalnego i świadczenia przedemerytalnego,

8) udokumentowanej niezdolności do pracy, za które wypłacone zostały z Funduszu Pracy: zasiłki dla bezrobotnych, zasiłki szkoleniowe lub stypendia.

Okresy nieskładkowe uwzględnia się w wymiarze nie przekraczającym 1/3 okresów składkowych. Okresy działalności kombatanckiej oraz działalności równorzędnej z tą działalnością, a także okresy zaliczane do okresów tej działalności oraz okresy podlegania represjom wojennym i okresu powojennego, pracy przymusowej uwzględnia się w wymiarze podwójnym.

Wyróżniamy następujące okresy dla osób urodzonych:

  1. przed 1.01.1949 r

  2. po 31.12.1948 r

  3. po 31.12.1948 ale przed 1.01.1969 r

EMERYTURA DLA OSÓB URODZONYCH PRZED 1.01.1949R.

Nie jest dostępny dla nich II Filar.

PODSTAWA WYMIARU EMERYTURY I RENTY:

Podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę.

Na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

W CELU USTALENIA PODSTAWY WYMIARU (PW) EMERYTURY LUB RENTY:

1)  oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych,

  2)  oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu,

  3)  oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty,

oraz

4)  mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową,

1

2

3

4

1999

Faktyczne roczne zarobki pracownika

Przeciętne wynagrodzenie w danym roku

Kolumna 2/kolumnę 3

1998 itd.

Suma arytmetyczna / 10 (nie może być wyższa niż 250%)

wskaźnik wysokości podstawy wymiaru (WWPW)

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru - określa jaką krotnością przeciętnej krajowej są faktyczne zarobki pracownika

WWPW razy KB(kwota bazowa) = PW (podstawa wymiaru)

Kwota Bazowa - wynosi 100% przeciętnego wynagrodzenia pomniejszonego o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia społeczne, określone w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, w kwartale kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji.

Emerytura dla osób urodzonych przed 1.01.1949 przysługuje gdy:

Kobiety - 60 lat , co najmniej 20 lat składkowych i nieskładkowych

Mężczyźni - 65 lat , co najmniej 25 lat składkowych i nieskładkowych

Emerytura w niepełnym wymiarze

K - 60, 15

M - 65, 20

Ta emerytura jest uzależniona od wysokości składki i okresu ubezpieczenia i nie gwarantuje minimalnej emerytury.

Emerytura wcześniejsza

- dla pracowników którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego, ale:

K - 55 lat, 30 lat okresów składkowych i nieskładkowych albo 55 lat, 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych i została uznana za niezdolną do pracy

M - 60 lat, 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy.

Emerytura bez względu na wiek

Wymagane są okresy składkowe i nieskładkowe

Emerytura dla osób zatrudnionych w szczególnych warunkach i szczególnym charakterze.

K- 55 lat , 20 lat składkowych i nieskładkowych w tym 15 lat w szczególnych warunkach i charakterze

M - 60 lat, 25 lat okresu składkowego i nieskładkowego w szczególnych warunkach i charakterze

Pracownicy zatrudnieni w szczególnych warunkach to pracownicy zatrudnieni przy pracach:

o znacznej szkodliwości dla zdrowia

o znacznym stopniu uciążliwości

lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenie.

Pracownicy zatrudnieni w szczególnym charakterze to:

pracownicy organów kontroli państwowej

administracji celnej

artyści

nauczyciele

żołnierze zawodowi, policja, straż graniczna, przeciw pożarowa.

Podstawę wymiaru emerytury dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, stanowi:

  1)  podstawa wymiaru renty - w wysokości uwzględniającej rewaloryzację oraz wszystkie kolejne waloryzacje przypadające w okresie następującym po ustaleniu prawa do renty albo

  2)  podstawa wymiaru ustalona na nowo w myśl art. 15.

2. Przepis ust. 1 pkt 1 stosuje się przy ustalaniu podstawy wymiaru:

  1)  emerytury dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do emerytury na podstawie przepisów wymienionych w art. 195,

  2)  renty z tytułu niezdolności do pracy dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do tej renty albo do emerytury na podstawie przepisów wymienionych w art. 195.

3. Podstawę wymiaru emerytury dla osoby, która wcześniej pobierała świadczenie przedemerytalne na podstawie przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, stanowi podstawa wymiaru emerytury przyjęta do ustalenia świadczenia przedemerytalnego - w wysokości uwzględniającej wszystkie kolejne waloryzacje przypadające w okresie następującym po ustaleniu prawa do świadczenia przedemerytalnego albo podstawa wymiaru ustalona na nowo w myśl art. 15.

OBLICZANIE WYSOKOŚCI EMERYTURY

  1. 24% * KB (kwota bazowa) - część socjalna

  2. 1,3% * PW (podstawa wymiaru) * liczba lat składkowych

  3. 0,7% * PW * liczba lat nieskładkowych

Emerytura = 1+2+3+dodatki

Emerytura na nowych zasadach osób urodzonych przed 1.01.1949 mogą one ją uzyskać jeżeli:

Będą kontynuowały emeryturę lub rentę do wymaganego wieku

wystąpią z wnioskiem o przyznanie emerytury po 31.12.2008

EMERYTURA DLA OSÓB URODZONYCH Po 31.12.1948 R.

Przysługuje

K - 60

M - 65

Dla ubezpieczonych urodzonych po 31.12.1948 zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze zostają ustanowione emerytury pomostowe.

Emerytura pomostowa - świadczenie, które jest wypłacane w okresie pomiędzy zakończeniem pracy a osiągnięciem wieku emerytalnego.

Podstawę obliczenia emerytury, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne z uwzględnieniem waloryzacji składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego.

Waloryzacja składek polega na pomnożeniu zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego składek przez wskaźnik waloryzacji.

Wskaźnik waloryzacji składek jest równy wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w kwartale kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji w stosunku do poprzedniego kwartału powiększonemu o 75% różnicy między wskaźnikiem przyrostu sumy podstaw wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne w kwartale kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji w stosunku do kwartału poprzedniego a wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych w tym samym okresie ogółem.

Emerytura hipotetyczna wyliczana na 1.01.1999 ustala się ją dla ubezpieczonego urodzonego po 31.12.48 za których opłacono składki na ubezpieczenie społeczne.

WYLICZANIE EMERYTURY DLA OSÓB URODZONYCH PO 1.01.1948.

0x01 graphic

KAPITAŁ POCZĄTKOWY

Zobowiązanie, które zaciągnął wobec młodszych osób stary system emerytalny. Jest to kwota, jaka zostanie zapisana na indywidualnym koncie emerytalnym każdej osoby, urodzonej po 31 grudnia 1948 roku, która opłacała składki w starym systemie.

Kapitał początkowy będzie równy kwocie emerytury, która wynika z wcześniej opłaconych składek - oczywiście wyliczonej według zasad starego systemu.

Kapitał początkowy powiększy stan konta emerytalnego i będzie miał wpływ na wysokość przyszłego świadczenia.

W celu ustalenia kapitału należy:

  1. udokumentować okresy składkowe i nieskładkowe

  2. ustalić część socjalną emerytury

24%* KB (kwota bazowa)

do obliczenia KP przyjmuje się KB = 100% przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale 1998r

3. część socjalną należy pomnożyć przez współczynnik p

Współczynnik p

0x01 graphic

wiek ubezpieczonego - oznacza wiek w dniu 31.12.1998

wiek emerytalny - K- 60, M 65

staż - oznacza udowodniony okres składkowy i nieskładkowe

wymagany staż - K-20, M-25

współczynnik p< 100%

Przy obliczaniu KP część KB wynoszącej 24% tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składki i nieskładkowego osiągniętego do dnia 31.12.1998.

  1. następnie obliczamy 1,3% * PW * liczba lat składkowych

  2. 0,7% * PW * liczba lat nieskładkowych

KP = hipotecznej emeryturze wyliczonej na dzień 01.01.1999 * przeciętne dalsze trwanie życia (na dzień 01.01.1999) osoby w wieku 62 lata wyrażone w m-cu * 203 miesiące

Kp=(24%*KB*p+1,3%*pw*l.l.s+0,7%*pw*l.l.ns)*203

Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego.

Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach. Średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach.

0x01 graphic

E = waloryzowana suma składek zgromadzonych na koncie / średnie oczekiwane dalsze trwanie życia w chwili przejścia na emeryturę (w m-cach)

EMERYTURA DLA OSÓB URODZONYCH Po 31.12.1948 R. A 01.01.1969

Przysługuje ubezpieczonym, którzy spełniają łącznie następujące warunki:

nie przystąpili do OFE

spełniają warunki do uzyskania emerytury do 31.12.2006

nastąpiło rozwianie stosunku pracy

Osoby takie nabywają prawo do emerytury na warunkach wcześniejszej emerytury.

Emerytura dla osób zatrudnionych w szczególnych i charakterze wynosi:

Em=24%*KB+1,3%*PW*l.l.s+0,7%*PW

Emerytury mieszane

K-60 lat

M - 65 lat

  1. Dostępność do określonej grupy filaru - mogą ale nie muszą

Osoby urodzone po 31.12.68. muszą przystąpić do II filaru

RENTY

stała

okresowa

szkoleniowa

rodzinna

Od 1997r ( ustawa z dnia 14.06.1996 ) pojęcie inwalidztwa zostało zastąpione pojęciem niezdolności do pracy.

I grupa inwalidztwa - całkowicie niezdolna do pracy

II grupa inwalidzka - całkowicie niezdolna do pracy

III grupa inwalidzka częściowo niezdolna do pracy

NIEZDOLNOŚĆ DO PRACY

Niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.  

Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.

Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Trwałą niezdolność do pracy orzeka się, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy.

Okresową niezdolność do pracy orzeka się, jeżeli według wiedzy medycznej istnieją rokowania odzyskania zdolności do pracy.

Od września 1997r o niezdolności do pracy jednoosobowo i jednoinstancyjnie orzeka lekarz ZUS-u

Oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia:

  1)  daty powstania niezdolności do pracy,

  2)  trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy,

  3)  związku przyczynowego niezdolności do pracy lub śmierci z określonymi okolicznościami,

  4)  niezdolności do samodzielnej egzystencji,

  5)  celowości przekwalifikowania zawodowego dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik Zakładu.

Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

  1)  jest niezdolny do pracy,

  2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

  3)  niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w ustawie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy, wynoszący łącznie co najmniej:

  1)  1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat,

  2)  2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat,

  3)  3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat,

  4)  4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat,

  5)  5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Renta wypadkowa przysługuje ubezpieczonemu jeżeli spełnione są następujące warunki: jest niezdolna do pracy

stwierdzona jest zależność przyczynowo skutkowa między wypadkiem przy pracy a niezdolnością do pracy

Osoba która spełnia warunki do uzyskania renty z tytułu niezdolności do pracy ma prawo do:

Renty stałej - jeżeli niezdolność do pracy jest stała

Renty okresowej - jeżeli niezdolność jest okresowa (renta ta przysługuje przez okres wskazany w decyzji organu rentowego)

Renta dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy wynosi:

  1)  24% kwoty bazowej, oraz

  2)  po 1,3% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych,

  3)  po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych,

  4)  po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych oraz nieskładkowych, przypadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia, w którym rencista ukończyłby 60 lat.

Np.: 40 lat składkowych i 15 lat nieskładkowych

3 - 0,7%*10

55 lat i 13 lat

4 - 0,7%*5

R=1+2+3+4

Renta dla osoby częściowo niezdolnej do pracy wynosi 75% renty dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy.

Renta szkoleniowa

Osoba która spełnia warunki z renty niezdolnej do pracy, w stosunku do której orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie lub niezdolność do służby przysługuje jej renta szkoleniowa przez 6 miesięcy.

Okres ten ulega przedłużeniu na czas niezbędny do przekwalifikowania zawodowego nie dłużej niż 30 miesięcy. Przedłużenie to następuje na podstawie wniosku starosty.

Okres 6 miesięcy może ulec skróceniu jeżeli przed upływem tego okresu starosta zawiadomił organ rentowy o:

braku możliwości przekwalifikowania

o tym, że osoba zainteresowana nie poddaje się przekwalifikowaniu zawodowemu.

Renta szkoleniowa wynosi 75% podstawy wymiaru renty może być niższa niż najniższa renta dla osoby częściowo niezdolnej do pracy

Renta ta nie przysługuje w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, z tytułu służby czynnej wojskowej w wojsku Polskim, w straży granicznej, w policji, bez względu na wysokość tego przychodu.

Renta rodzina

Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy. Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny funkcjonariusza zaginionego w czasie pełnienia służby.

W razie śmierci osoby pobierającej zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny także wówczas, gdy osoba, po której przysługuje renta, zmarła po upływie 18 miesięcy od ustania okresów.

Do renty rodzinnej uprawnieni są następujący członkowie rodziny:

a)    nie mogą zapewnić im utrzymania albo

ubezpieczony (emeryt lub rencista) lub jego małżonek był ich opiekunem ustanowionym przez sąd.

ubezpieczony (emeryt lub rencista) bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania,

Renta rodzinna wynosi:

  1)  dla jednej osoby uprawnionej - 85% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,

  2)  dla dwóch osób uprawnionych - 90% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,

  3)  dla trzech lub więcej osób uprawnionych - 95% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu.

Za kwotę świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu, uważa się kwotę emerytury, lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Jeżeli emerytura zmarłego została obliczona wraz ze zwiększeniami, rentę rodzinną oblicza się jako procent świadczenia zmarłego w wysokości pomniejszonej o te zwiększenia, odpowiednio do liczby uprawnionych do renty. Tak obliczoną rentę rodzinną uzupełnia się do wysokości uwzględniającej 50% zwiększenia, które przysługiwałoby zmarłemu.

Renty rodzinne wypłaca się z Funduszu, z tym że koszty tych rent podlegają odpowiedniej refundacji:

  1)  w części odpowiadającej zwiększeniu, oraz w części odpowiadającej okresom pracy w gospodarstwie rolnym z funduszu emerytalno-rentowego określonego w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników,

  2)  w części odpowiadającej podwyższeniu do kwoty świadczenia najniższego - z budżetu państwa.

DODATEK DO EMERYTUR I RENT.

1) Dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, jeżeli osoba ta została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 lat życia.

2) Dodatek dla sieroty zupełnej

3) Dodatek kombatancki

4) Dodatek za tajne nauczanie

ŚWIADCZENIA PRZYZNAWANE W SZCZEGÓLNYM TRYBIE

Prezes Rady Ministrów w szczególnie uzasadnionych przypadkach może przyznać emeryturę lub rentę na warunkach i w wysokości innej niż określone w ustawie.

Prezes Rady Ministrów przedstawia Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej w terminie do dnia 31 stycznia każdego roku kalendarzowego informację o przyznanych w roku poprzedzającym emeryturach i rentach

Ubezpieczonym oraz pozostałym po nich członkom rodziny, którzy wskutek szczególnych okoliczności nie spełniają warunków wymaganych w ustawie do uzyskania prawa do emerytury lub renty, nie mogą - ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek - podjąć pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym i nie mają niezbędnych środków utrzymania, Prezes Zakładu może przyznać w drodze wyjątku świadczenia w wysokości nie przekraczającej odpowiednich świadczeń przewidzianych w ustawie.

Świadczenia te finansowane są z budżetu państwa.

WYSOKOŚĆ ŚWIADCZENIA

Kwoty najniższej renty z tytułu niezdolności do pracy wynoszą:

  1)  415,00 zł miesięcznie - dla osób całkowicie niezdolnych do pracy,

  2)  319,23 zł miesięcznie - dla osób częściowo niezdolnych do pracy.

Kwota najniższej emerytury, oraz renty rodzinnej wynosi 415,00 zł miesięcznie.

Jeżeli emerytura liczona wg nowych zasad a ponadto łącznie z I i II filaru (em. z ZUS i łącznie z dożywotnią emeryturą płynącą z Zakładu emerytalnego) jest niższa niż minimalna emerytura, wówczas podwyższa się tą emeryturę do wysokości min. Świadczenia em., jeżeli ubezpieczony spełnił następujące warunki:

m- 65 lat, 25 lat składkowych i nieskładkowych

k - 60 lat, 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych

WALORYZACJA ŚWIADCZEŃ

Emerytury i renty podlegają waloryzacji w celu zachowania co najmniej ich realnej wartości w odniesieniu do wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem.

Występują dwa mechanizmy waloryzacji:

Cenowa waloryzacja - wys. em. uzależniona jest od wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych

Waloryzacja płacowa - zależy od wskaźnika wzrostu płac

Głównym punktem odniesienia jest wzrost wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych

Założenie:

wzrost nominalny przeciętnej emerytury i renty nie może być niższy niż prognozowany na dany rok średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych powiększony o 20% różnicy pomiędzy przeciętnym wynagrodzeniem prognozowanym na dany rok średniorocznym wskaźnikiem, a prognozowanym na dany rok średniorocznym wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem.

Jeżeli wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych powiększony stosownie o w/w różnicę wynosi:

  1)  co najmniej 110% - emerytury i renty waloryzuje się od dnia 1 marca i od dnia 1 września,

  2)  mniej niż 110% - emerytury i renty waloryzuje się od dnia 1 czerwca.

ZBIEG PRAW DO ŚWIADCZEŃ

Generalnie obowiązuje zasada 1 emerytury lub renty, czyli w razie zbiegu u jednej osoby prawa do kilku świadczeń przewidzianych w ustawie wypłaca się jedno z tych świadczeń:

Wyższe lub wybrane przez ubezpieczającego

Prawo do pobierania świadczenia w razie zbiegu u jednej osoby prawa do emerytury z prawem do:

Wówczas emerytura = emerytura + ½ renty lub renta + ½ emerytury - wypłaca się to co większe

ZAWIESZENIE LUB ZMNIEJSZENIE ŚWIADCZEŃ

Prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

W razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, nie wyżej jednak niż 130% tej kwoty, świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie większą jednak niż kwota maksymalnego zmniejszenia obowiązująca w dniu 31 grudnia 1998 r. w wysokości:

  1)  24% kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 r. - dla emerytury lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,

  2)  18% kwoty bazowej - dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy,

  3)  20,4% kwoty bazowej - dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba.

Prawo do emerytury lub renty nie ulega zawieszeniu lub zmniejszeniu gdy został ukończony wiek:

K - 60 lat

M - 65 lat

Emerytury przed reformą.

Emeryturę odnoszono do zarobku ubezpieczającego, od którego też była odprowadzana składka.

Wymiar emerytury dokonywano metodą degresywną, której efektem był, zmniejszający się stopień zarobków. Wprowadzono w 1951r ustawę która wprowadziła granicę 250% przeciętnego wynagrodzenia.

Ta granica nie obowiązywała jednakże w odniesieniu do zarobków od których nie wyznaczana była składka. Przed 1 stycznia ubezpieczenia społeczne były realizowane metodą ubezpieczeniową i zaopatrzeniową.

System zaopatrzenia społecznego dotyczył - funkcjonariuszy służb mundurowych, kombatantów, inwalidów wojennych i wojsko. Z budżetu państwa finansowane były również emerytury i renty dla sędziów.

System zdefiniowanej składki - wysokość emerytury jest prostą pochodną wielkości zebranego kapitału (składki)

System zdefiniowanego świadczenia - wysokość emerytury ustalona ustawowo, w Polsce jej wymiar zależy od liczby lat składkowych i nie składkowych i osiągniętych zarobków.

UBEZPIECZENIA CHOROBOWE

ZASIŁEK CHOROBOWY

Tytuł zasiłku - niezdolność do pracy z powodu choroby bez względu na jej przyczynę i przebieg

Na równi z niezdolnością do pracy traktuje się niemożność wykonywania pracy z powodu:

odosobnienia w wyniku kwarantanny (choroby zakaźnej)

leczenia alkoholizmu (uzależnieni od alkoholu jak również od leków psychotropowych)

Zasiłek chorobowy przysługuje pracownikowi za okresy niezdolności do pracy z powodu choroby powstałej w czasie (okresie) zatrudnienia.

Wyjątki:

-gdy w czasie choroby nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy

-zasiłek przysługuje również po ustaniu ubezpieczenia jeżeli niezdolność trwała co najmniej 30 dni i powstała

-nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego

-nie później niż w ciągu 3 m-cy od ustania tytułu ubezpieczenia w razie choroby o długim okresie wylegania tzn. 14 dni

NABYWANIE PRAWA DO ZASIŁKU

Ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku po upływie :

30 dni nieprzerywalnego ubezpieczenia chorobowego, jeżeli podlega obowiązkowi tego ubezpieczenia

180 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, jeżeli jest ubezpieczony dobrowolnie

Do okresów ubezpieczenia chorobowego wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

Od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego prawo do zasiłku przysługuje:

-absolwentom szkół wyższych, którzy zostali objęci lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia szkoły

-posłom i senatorom, którzy przystąpili do ubezpieczenia w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji

-jeżeli niezdolność do pracy powstała wskutek wypadku

-ubezpieczonym obowiązkowo, którzy posiadają 10 letni okres ubezpieczenia chorobowego.

OKRES ZASIŁKOWY

6 miesięcy lub 9 (w przypadku gruźlicy) z możliwością przedłużenia o 3 m-ce, jeżeli są rokowania powrotu do pracy;

do okresu zasiłkowego wlicza się okresy poprzedniej niezdolności do pracy powodowanej tą samą choroba jeżeli przerwa między nimi nie przekroczy 60 dni.

WYMIAR ZASIŁKU

80% podstawy wymiaru

100% podstawy wymiaru jeżeli niezdolność do pracy:

powstała w okresie ciąży; była spowodowana wypadkiem przy pracy; trwała nieprzerwanie 90 dni i od 91 dnia - 100% podstawy wymiaru

PODSTAWA WYMIARU

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego to przeciętne miesięczne wynagrodzenie z okesu ostatnich 6 m-cy poprzedzających m-c, w którym powstała niezdolność do pracy lub 12 m-cy, jeżeli wynagrodzenie ulega znacznym wahaniom - dotyczy to osób zatrudnionych w oparciu o stosunek pracy

Dla osób nie będących pracownikami podstawa wymiaru stanowi przychód za okres 12 m-cy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe, potrącone przez płatnika składek

Zasiłek nie przysługuje za okresy niezdolności do pracy:

w których ubezpieczony na podstawie przepisów o wynagrodzeniu posiada prawo do wynagrodzenia

w razie urlopu bezpłatnowychowawczego i okresie tymczasowego aresztowania

Zasiłek nie przysługuje również gdy:

niezdolność do pracy była spowodowana umyślnym przestępstwem, ubezpieczony traci prawo do zasiłku, gdy w okresie orzeczonej niezdolności do pracy wykonuje pracę zarobkową lub wykorzystuje zwolnienie od pracy niezgodnie z celem zwolnienia.

W przypadku przepisu dotyczącego osób nadużywających alkoholu - zasiłek chorobowy nie przysługuje przez pierwsze 5 dni.

ŚWIADCZENIE REHABILITACYJNE

To świadczenie przysługuje osobie, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolna do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy.

OKRES ZASIŁKOWY

Przysługuje przez okres rehabilitacji nie dłużej niż 12 m-cy

WYMIAR ŚWIADCZENIA

75% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego

100% podstawy wymiaru jeżeli niezdolność do pracy powstała wskutek wypadku lub powstała w okresie ciąży.

Jeżeli świadczenie rehabilitacyjne zostało przyznane po upływie 6 m-cy niezdolności do pracy podstawa wymiaru zasiłku chorobowego od której ustala się wysokość świadczenia rehabilitacyjnego ulega rewaloryzacji.

ZASIŁEK WYRÓWNAWCZY

Przysługuje ubezpieczonemu będącemu pracownikiem ze zmniejszoną sprawnością do pracy, jeżeli jego m-czne wynagrodzenie jest niższe od przeciętnego m-cznego wynagrodzenia ustalonego jako podstawa wymiaru zasiłku chorobowego, przysługuje przez okres rehabilitacji nie dłużej niż 24 m-ce

WYMIAR ZASIŁKU

Różnica między przeciętnym m-cznym wynagrodzeniem z okresu 6 m-cy a miesięcznym wynagrodzeniem osiągniętym w warunkach rehabilitacji zawodowej.

UBEZPIECZENIE WYPADKOWE

Świadczenia

1) w naturze - nieodpłatne świadczenia lecznicze, zaopatrzenie w leki (bezpłatne lub częściowo nieodpłatne), przedmioty ortopedyczne, prawo do przysposobienia zawodowego i inne świadczenia w naturze

2) pieniężne:

zasiłek chorobowy - 100% podstawy wymiaru

-Prawo do wynagrodzenia gwarantowane przez 35 dni

-świadczenie rehabilitacyjne (100% podstawy wymiaru)

-Renta szkoleniowa 100% pw, dla pracownika

-Renta wypadkowa

-Renta rodzinna

-Jednorazowe odszkodowanie - dla pracownika który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu

Ad. 5 Prawo do renty wypadkowej w następstwie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej powstaje bez względu na okres zatrudnienia, warunkiem nabycia jest stwierdzenie związku przyczynowego między wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, a niezdolnością do pracy.

Ad. 7 MPiPS ustala kwoty jednorazowego odszkodowania za każdy % uszczerbku na zdrowiu.

RODZAJE ŚWIADCZEŃ

Jednorazowe odszkodowanie dla pracownika, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Stały uszczerbek - to takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nie rokujące poprawy

Długotrwały uszczerbek - to takie naruszenie czynności organizmu, które powodują upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 m-cy, mogące jednak ulec poprawie

Nie uznaje się za długotrwały uszczerbek na zdrowiu następstw chorób zawodowych powodujących uszczerbek na zdrowiu powyżej 10%, jeżeli upośledzenie czynności organizmu może ulec poprawie.

Odszkodowanie ulega zwiększeniu jeżeli stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu będący następstwem wypadku przy pracy lub choroby zawodowej ulegnie zwiększeniu co najmniej o 10% w stosunku do tego, który był podstawą przyznania odszkodowania.

Jednorazowe odszkodowanie w przypadku śmierci pracownika lub rencisty.

Jednorazowe odszkodowanie przysługuje członkom rodziny pracownika, który zmarł w skutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Członkami rodziny uprawnionymi do odszkodowania są:

Małżonek

Dzieci własne i przysposobione, pasierbowie, wnuki, rodzeństwo, spełniające w dniu śmierci pracownika warunki wymagane do uzyskania

Rodzice, osoby przysposobione, macocha oraz ojczym, jeżeli w dniu śmierci pracownika lub rencisty prowadzili z nim gospodarstwo domowe lub jeżeli pracownik przyczyniał się w znacznym stopniu do ich utrzymania albo ustalone sądem lub ugodą prawo do alimentów z jego strony.

Odszkodowanie nie przysługuje małżonkom jeżeli ze względu na odrębne prowadzenie gospodarstwa domowego i długotrwały brak wspólności małżeńskiej przyznanie odszkodowania było nieuzasadnione.

Świadczenie wyrównawcze

Przysługuje pracownikowi, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w co najmniej 20% i osiąga wynagrodzenie zmniejszone co najmniej o 10%

Świadczenie wyrównawcze stanowi różnicę między wynagrodzeniem z okresu przed powstaniem stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu a wynagrodzeniem z okresu po powstaniu tego uszczerbku, nie może przekraczać 30% wynagrodzenia z okresu przed powstaniem uszczerbku na zdrowiu.

Świadczenie wyrównawcze wypłaca się przez okres pracy nie dłużej niż 3 lata. Do okresu 3 letniego wlicza się okresy pobierania:

Dodatku wyrównawczego oraz zasiłku wyrównawczego

Odszkodowanie za przedmioty utracone lub uszkodzone wskutek wypadku przy pracy

Przysługuje pracownikowi, który doznał wskutek wypadku przy pracy uszczerbku na zdrowiu, przysługuje odszkodowanie za utratę lub uszkodzenie w związku z wypadkiem przedmiotów osobistego użytku oraz przedmiotów niezbędnych do wykonywania pracy. W razie śmierci pracownika odszkodowanie to przysługuje członkom rodziny uprawnionym do jednorazowego odszkodowania

Wypadek przy pracy - to zdarzenie nagłe, spowodowane przyczyną zewnętrzną i które nastąpiło w związku z wykonywaną pracą, skutkuje odpowiedzialnością ZUS-u i pracodawcy. Muszą wystąpić jednocześnie.

Cechy kwalifikujące zdarzenie losowe jako wypadek przy pracy:

nagłość - to przeciwieństwo stopniowolności i powolności. Zdarzenie uważa się za nagłe, gdy rozgrywa się w czasie 1 dnia roboczego.

przyczyna zewnętrzna - chodzi o to, aby w zespole przyczyn, które doprowadziły do zdarzenia wypadkowego istotną przyczyną sprawczą była przyczyna zewnętrzna

związek z pracą:

-podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności albo poleceń przełonych,

-podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynno ci w interesie zakładu pracy, nawet bez polecenia

-w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji zakładu pracy w drodze między siedzibą zakładu pracy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Za śmiertelny wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć w miejscu wypadku lub w okresie nie przekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku.

Za ciężki wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, mianowicie: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a tak e choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, trwała, całkowita lub znaczna niezdolność do pracy

w zawodzie albo trwałe poważne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.

Za zbiorowy wypadek przy pracy uważa się wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZUS I PRACODAWCY JEST WYŁĄCZONA, GDY:

wyłączną przyczyną wypadku przy pracy było udowodnione przez zakład pracy naruszenie przez pracownika przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.

Pracownik w stanie nietrzeźwym przyczynił się w znacznym stopniu do wypadku przy pracy

Z ustawy wynika, iż odpowiedzialność ZUS-u oraz pracodawcy jest na zasadzie ryzyka i winy.

Odpowiedzialność odszkodowawcza pracodawcy:

Jest to odpowiedzialność uzupełniająca w stosunku do odpowiedzialności ZUS-u, regulowane jest ustawą wypadkową (jednorazowe odszkodowanie dla pracowników, jednorazowe odszkodowanie z tytułu śmierci pracownika lub rencisty, świadczenie wyrównawcze, odszkodowanie za utracone lub uszkodzone rzeczy osobiste)

Odpowiedzialność pracownika wynika z Kodeksu Pracy, świadczenia to:

Dodatek wyrównawczy i odprawa pracownicza.

Występują również świadczenia przewidziane postanowieniem układów zbiorowych.

ZASIŁEK POGRZEBOWY

przysługuje w razie śmierci:
- ubezpieczonego,

- osoby pobierającej emeryturę lub rentę

- osoby, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, lecz spełniała warunki do jej uzyskania i pobierania

- członka rodziny

Członkami rodziny są :

-dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione,

-przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności inne dzieci, w tym również w ramach rodziny zastępczej,

-wnuki i rodzeństwo,

-małżonek (wdowa i wdowiec),

-rodzice, w tym ojczym, macocha oraz osoby przysposabiające.

Zasiłek pogrzebowy przysługuje również w razie śmierci ubezpieczonego po ustaniu ubezpieczenia, jeżeli śmierć nastąpiła w okresie pobierania zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego. Zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która pokryła koszty pogrzebu.

Zasiłek pogrzebowy przysługuje tylko z jednego tytułu w wysokości 200% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia obowiązującego w dniu śmierci osoby, której koszty pogrzebu zostały poniesione. Kwotę tę ustala się miesięcznie, poczynając od trzeciego miesiąca kalendarzowego kwartału na okres 3 miesięcy, na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału.

Prawo do zasiłku pogrzebowego wygasa w razie niezgłoszenia wniosku o jego przyznanie w okresie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, po której zasiłek przysługuje.

FILARY

PTE - Powszechne Towarzystwo Emerytalne

BD - Bank Depozytariusz

FGFE - Fundusz Gwarancyjny Funduszów Emerytalnych

KDPW - Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych

AR - Agenci Rejestrowi

PA - Pośrednicy Akwizycji

ZUE - Zakład ubezpieczeń Emerytalnych

KNF - Komisja Nadzoru Finansowego

Członkowie OFE

osoba fizyczna która zawarła umowę z funduszem (tylko z jednym)

Członek ma prawo do:

Członek OFE nie może:

-dowolnie dysponować swoim wkładem, może jedynie go przenieść do innego funduszu.

POWSZECHNE TOWARZYSTWO EMERYTALNE

Przedmiot działalności:

tworzenie i zarządzanie OFE; reprezentowanie funduszu wobec osób trzecich

Forma PTE to spółka akcyjna. PTE tworzy i zarządza tylko jednym funduszem, chyba że przejmuje zarządzanie innym funduszem lub następuje połączenie towarzystw. Zarządza funduszem odpłatnie

Kapitał akcyjny:

-nie może być zebrany w drodze publicznej subskrypcji

-akcje są tylko akcjami imiennymi-nie może być akcji o szczególnych uprawnieniach

-minimalna wysokość kapitału akcyjnego to równowartość 4 mln EURO

-kapitał akcyjny musi być pokryty wkładem pieniężnym

-musi być wpłacony w całości przed zarejestrowaniem

-nie pochodzić z pożyczek lub kredytów

Kapitały własne

-PTE ma obowiązek utrzymać kapitał własny na poziomie nie niższym niż ½ MKA

-O obniżeniu kapitałów własnych zawiadamia KNF

-Nie uzupełnianie kapitału własnego do wymaganego poziomu w ciągu 3 m-cy skutkuje cofnięciem zezwolenia na utworzenie towarzystwa

Władze PTE

zarząd

rada nadzorcza

walne zgromadzenie

KNF odmawia wydania zezwolenia jeżeli:

-wniosek i dokumenty nie spełniają warunków określonych przepisami prawa

-w statucie PTE są zamieszczone postanowienia mogące zagrażać bezpieczeństwu aktywów OFE albo w inny sposób naruszać bezpieczeństwo członków funduszu

-przedstawiony plan finansowy nie zabezpiecza w należyty sposób interesów członków OFE

-założyciele PTE i członkowie jego władz statutowych nie dają rękojmi prowadzenia spraw w sposób należyty

-z dokumentów finansowych PTE za ostatnie 5 lat wynika że posiadają zaległość podatkową

Wniosek o założenie PTE musi zwierać:

-statut PTE

-zgodę założycieli na zawiązanie PTE i brzmienie statutu oraz na objecie akcji poprzez założycieli

-regulamin organizacyjny PTE określający sposób zapobiegania ujawnieniu informacji, których wykorzystanie mogłoby naruszać interes członków OFE lub publicznego obrotu papierami wartościowymi

-listę założycieli + informacje o nich

-listę członków władz statutowych PTE oraz ich oświadczenia o zgodzie na pełnienie funkcji we władzach statutowych PTE oraz spełnieniu wszystkich wymagań określonych w ustawie, a także danymi osobowymi tych osób oraz opisem ich kwalifikacji i dotychczasowej działalności zawodowej

-zaświadczenie o niekaralności członków władz

-dokumenty przedstawiające sytuację finansową wszystkich akcjonariuszy PTE w okresie 5 ostatnich lat

-plan organizacyjny i finansowy dział PTE na 3 lata

OTWARTE FUNDUSZE EMERYTALNE

Przedmiot działania:

-gromadzenie środków pieniężnych

-lokowanie tych środków

-przekazywanie zgromadzonego kapitału do ZUE, który będzie wypłacał dożywotnią emeryturę

OFE jest odrębną osobą prawną, specyficzną bo nie posiada charakterystycznej dla osoby prawnej struktury organizacyjnej.

OFE nie ponosi odpowiedzialności za szkody z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków przez PTE

OFE nie może:

1.zbywać swoich aktywów

-PTE zarządzającemu OFE

-Członkom zarządu lub Radzie nadzorczej

-Osobom zatrudnionym w PTE

-Akcjonariuszom PTE

-Podmiotowi związanemu w stosunku do PTE

-Depozytariuszowi przechowywającemu jego aktywa

2.nabywać za swoje aktywa aktywów od podmiotów wymienionych w pkt 1

3.udzielać pożyczek gwarancji i poręczeń (z wyjątkiem pożyczek z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych) z zastrzeżeniem ustawy, pożyczki i kredyty nie mogą przekraczać 2,5% wartości jego aktywów

Struktura OFE

Przychody - aktywa brutto funduszu

-wkłady ze składek członków 7,3% uskładkowionego wynagrodzenia

-środki z wypłat transferowych (jeżeli ktoś zmienia fundusz)

-dochody z lokat inwestycyjnych

Z przychodów pokrywane są:

-opłaty na rzecz PTE za zarządzanie funduszami

-wynagrodzenie depozytariusza

-opłaty na rzecz krajowego KDPW

-prowizje biura maklerskiego za pośrednictwo przy obrocie papierami wartościowymi.

OFE nie posiada zdolności upadłościowej, nie może zbankrutować i upaść

Likwidacja OFE następuje gdy:

-dwa PTE się połączą

-KNF cofnie zezwolenie na utworzenie PTE (fundusz dział niezgodnie z prawem)

PTE zrezygnuje z dalszej działalności i przekaże je

BANK DEPOZYTARIUSZ

Wymagania:

  1. jest bankiem krajowym

  2. posiada fundusze własne w wysokości stanowiącej równowartość co najmniej 100 mln euro

  3. nie posiada akcji PTE zarządzającego OFE, którego aktywa przechowuje lub akcji podmiotów związanego w stosunku do tego PTE ani też nie posiada żadnych innych związków kapitałowych z tymi podmiotami

  4. nie jest pożyczkodawcą lub kredytobiorcą w stosunku do OFE, którego aktywa przechowuje, ani PTE zarządzającego tym OFE, chyba że kwota pożyczki lub kredytu nie przekracza 1% wartości aktywów OFE

  5. nie zatrudnia ani nie posiada w składzie władz statutowych osób które są:

Depozytariuszem może być również Krajowy Depozyt o ile spełnia warunki w pkt. 3-5

Do odpowiedzialności depozytariusza w zakresie przechowywania aktywów OFE należy:

  1. prowadzenie rejestru aktywów OFE zapisywanych na właściwych rachunkach oraz przechowywanych przez depozytariusza i inne podmioty uprawnione do tego na mocy odrębnych przepisów lub umów zawieranych za zgodą depozytariusza

  2. zapewnienie aby wartości aktywów netto funduszu była ustalona w sposób pozwalający OFE na wykorzystanie obowiązków określonych w przepisach

  3. zapewnienie, aby umowy obejmujące nabywanie i zbywanie aktywów OFE były zgodne z przepisami prawa oraz statutami OFE

  4. wykonywanie poleceń OFE, chyba że są one sprzeczne z przepisami prawa lub statutem

  5. zapewnienie lokowania aktywów funduszu

  6. zapewnienie terminowego rozliczenia umów

  7. wykonywanie innych poleceń przewidzianych w ustawie

Umowa z depozytariuszem o przechowywanie aktywów OFE powinna określać szczegółowe obowiązki depozytariusza i funduszu, sposób ich wykonywania, wynagradzania depozytariusza, sposób obliczania kosztów i pobierania opłat obciążających fundusz, a także wskazywać osoby wyznaczone przez depozytariusza do wykonywanej umowy.

Umowa nie może ograniczać ustawowych obowiązków depozytariusza.

Depozytariusz odpowiada za wszelkie szkody wynikające z niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków nałożonych przez ustawę.

Fundusz lub depozytariusz mogą rozwiązać umowę o przechowywanie aktywów OFE w drodze wypowiedzenia, którego okres nie może być krótszy niż 6 m-cy. O wypowiedzeniu umowy i jego przyczynach strona wypowiadająca umowę powinna niezwłocznie zawiadomić nadzór.

KOMISJA DEPOZYTU PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH (KDPW)

pełni rolę izby rozliczeniowej dla funduszy, administruje funduszem gwarancyjnych funduszy emerytalnych

KDPW nie może tego samego co BD, ma obowiązek rozliczania sald transferów międzyfunduszowych

KDPW musi:

SYSTEM BANKOWY

PTE, OFE, pojawienie się ich powoduje wzrost popytu na usługi bankowe. Najważniejszym zadaniem systemu bankowego będzie co miesięczny transfer składki z banku ZUS-u do banku funduszy oraz rozliczanie z agentami rejestrowymi i biurami maklerskimi.

FUNDUSZ GWARANCJI FUNDUSZY EMERYTALNYCH (FGFE)

Administratorem jest KDPW

Przychody pochodzą z:

  1. wpłaty PTE ze środków własnych (wpłaty PTE do funduszy gwarancyjnych stanowią określony % wartości aktywów netto funduszu jest on identyczny dla wszystkich funduszy ustalony w drodze rozporządzenia przez Radę Ministrów z zastrzeżeniem, że całkowita wartość środków funduszy gwarancyjnych nie może przekroczyć 0,1% wartości aktywów netto wszystkich funduszy, chyba że zobowiązania funduszy gwarancyjnego przekroczą tę wielkość.

  2. przychody z lokat środków funduszu gwarancyjnego

Ze środków FG dokonywane są wpłaty na rzecz:

  1. OFE, w których wystąpił niedobór przekraczający środki na r-ku rezerwowym oraz środki własne PTE

  2. są pokrywane szkody, za które PTE nie ponosi odpowiedzialności, lub szkody za które ponosi odpowiedzialność, ale nie mogą być on pokryte z jego masy upadłościowej

Regulamin opracowany przez KDPW i zatwierdzony przez nadzór określa:

  1. Sposób i tryb wnoszenia opłat do FG

  2. sposób i tryb jego działania

  3. sposób gospodarowania środkami, warunkami i tryb dokonywania wypłat i ich zwrot do PTE

  4. sposób dokonywania rozliczeń z towarzystwami i z likwidowanymi PTE.

ZUS (w II Filarze)

  1. ma obowiązek zapewnić płatność składki. Ustawa wyposaża zakład w dodatkowe uprawnienia

  2. dystrybuuje składki - 7,3% składki od uskładkowionego przychodu, ZUS pobiera 0,8% składki

  3. prowadzi podstawowe rejestry systemu:

AKWIZYCJA

PTE, OFE może prowadzić akwizycję samodzielnie lub poprzez pośredników, działalność akwizycyjną mogą prowadzić:

AGENT REJESTROWY

Ustawa wyraźnie określa prawo PTE (OFE) do powierzania prowadzenia rejestru osobom trzecim.

Fundusze inwestycyjne zwykle skupiają swoją aktywność na problemach lokowania środków, oddają przechowywanie aktywów depozytariuszom, powierzają częściowo problemy marketingowe pośrednikom akwizycyjnym oraz prowadzenie rejestrów członków i akwizytorów specjalnym instytucjom zwanym agentami rejestrowymi, transferowymi lub obsługującymi

Działania agenta:

  1. zbieranie dokumentacji akwizycyjnej (umów i oświadczeń) ich weryfikacja i archiwizacja

  2. wprowadzanie danych do systemów rejestrowych

  3. konserwacja rejestrów (dokonywanie zmian w danych, rejestrowanie wpłat)

  4. likwidacja kont indywidualnych

  5. dokonywanie przeliczeń składek na jedn. Rozrachunku

  6. prowadzenie kont akwizytorów

  7. administrację świadczeń (wyliczanie sumy końcowej, rozliczanie podziału majątku, wyliczanie części spadkowych)

  8. udzielanie członkom informacji i jej wysyłanie

  9. opracowywanie raportów

  10. pomoc dla akwizytorów

  11. wyliczanie opłat za składki dla PTE

  12. wprowadzenie rachunków wpłat i wypłat

ZAKŁAD EMERYTALNY

To podmiot komercyjny działający w formie spółki akcyjnej. Zadania to przede wszystkim:

Utworzenie zakładu wymaga zezwolenia nadzoru.

Obowiązkiem ZE jest gromadzenie i utrzymywanie środków na pokrycie jego zobowiązań.

Środki te mogą być gromadzone w formie bezpiecznych lokat, stanowiących pokrycie kosztów realizacji zwanych umowami emerytalnymi.

Emerytura dożywotnia i świadczenia mają być rewal. Raz w roku o wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych, a jeśli wskaźnik będzie większy niż 5% - dwa razy w roku. Jeżeli zakład wypracuje nadwyżkę to zobowiązany jest do jej podziału na rzecz ubezpieczonych.

Istotnym elementem kreowanego systemu będzie także Fundusz Gwar. Em. Doż. Będzie to fundusz tworzony i administrowany przez ZUS, z którego finasowanye będą wypłaty indyw. Em. Dożywotnie w przypadku nieprzejęcia zobowiązania z umów emerytalnych likwidowanych lub upadłego zakładu przez inny zakład emerytalny. Jeżeli środki te będą niewystarczające, pokrywana część będzie ze środków Skarbu Państwa.

KOMISJA NADZORU UBEZPIECZEŃ I FUNDUSZY EMERYTALNYCH

Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych (KNF) została utworzona 1 kwietnia 2002 r. jako centralny organ administracji rządowej. Komisja przejęła zadania Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń oraz Urzędu Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi.

Podstawowe zadania Urzędu dotyczą:

- ochrony interesów osoby ubezpieczonej i zapobieganie sytuacji, w której zakład ubezpieczeń nie będzie w stanie wypłacać ubezpieczonemu należnego świadczenia;

- ochrony interesów członków otwartych funduszy emerytalnych, które stanowią II filar systemu ubezpieczeń społecznych oraz uczestników pracowniczych programów emerytalnych - III filara systemu ubezpieczeń społecznych.

Nadzór nad działalnością zakładów ubezpieczeń i brokerów polega w szczególności na:

- podejmowaniu działań mających na celu zapewnienie prawidłowego funkcjonowania rynku ubezpieczeń i ochronę ubezpieczonych,

- wydawaniu zezwoleń na prowadzenie działalności brokerskiej i zezwoleń na wykonywanie czynności agenta ubezpieczeniowego,

- kontroli prowadzenia działalności przez zakłady ubezpieczeń i brokerów, oraz podejmowaniu innych działań przewidzianych w ustawie o działalności ubezpieczeniowej.

Nadzór nad kapitałową częścią systemu emerytalnego, obejmuje zarówno proces licencyjny, jakiemu poddawane są wnioski o założenie powszechnych towarzystw emerytalnych i otwartych funduszy emerytalnych oraz pracowniczych programów emerytalnych, jak i bieżącą działalność tych podmiotów. Poza sprawowaniem nadzoru, zadaniem Komisji jest także pogłębianie wiedzy społeczeństwa w zakresie celów i zasad działalności funduszy emerytalnych oraz pracowniczych programów emerytalnych, ze szczególnym uwzględnieniem praw przysługującym członkom funduszy i uczestnikom pracowniczych programów.

Ważną funkcją Komisji jest udzielanie informacji Narodowemu Bankowi Polskiemu - w celu współpracy przy nadzorze nad bankami będącymi depozytariuszami funduszy emerytalnych, oraz Komisji Papierów Wartościowych i Giełd - w zakresie niezbędnym do sprawowania nadzoru nad działalnością Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych S.A, a także współdziałanie z organami administracji rządowej, Narodowym Bankiem Polskim, Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, towarzystwami, podmiotami działającymi na rzecz funduszy oraz związkami pracodawców, związkami zawodowymi i innymi organizacjami społecznymi w zakresie kształtowania polityki państwa zapewniającej bezpieczny rozwój funduszy i pracowniczych programów emerytalnych.

Odwołanie od wyroku KNF można zgłosić do Sądu Administracyjnego.

Kontrola KNF to przede wszystkim kontrola:

Instytucjonalna - wydawanie licencji jak również cofani, wydawanie zgody na połączenia i przejęcia, inspekcja w siedzibie depozytariusza, agenta itp.

Finansowa - kontrola nad procesem gromadzenia i transferu składek, metody wyceny aktywów, wymierzanie limitów inwestycyjnych, wymierzanie minimalnej stopy zwrotu, kontroluje aktywa u depozytariusza, kontroluje wpłaty do FG.

Członkowska - przebieg działalności akwizycyjnej, rozpatruje wnioski i skargi członków OFE.

Może nałożyć karę za uchybienia w wysokości 500.000zł.

BEZPIECZEŃSTWO II FILARU

W OFE zgromadzone składki mają przynieść zysk. Bezpieczeństwa dopatrujemy się w rozwiązaniach organizacyjno prawnych przewidzianych w ustawie.

  1. konstrukcja prawna funduszu emerytalnego

Fundusz jest odrębną osobą prawną tzn, że OFE dysponuje majątkiem odrębnym od majątku PTE

  1. Prawne i faktyczne odseparowanie aktywów OFE i PTE

Aktywa OFE są przechowywane przez depozytariusza

  1. Ustawowe ograniczenia polityki lokacyjnej

Ustawa z sierpnia 1997 określa, że lokaty funduszy OFE powinny być realizowane zgodnie z osiągnięciem maksymalnego stopnia bezpieczeństwa i rentowności dokonywanych lokat.

W celu zagwarantowania odpowiedniego stopnia bezpieczeństwa lokat ustawa określa zarówno instrumenty lokat finansowych jak również limity zaangażowanych środków. Ustawa określa 15 rodzajów instrumentów finansowych, które mogą być przedmiotem lokat OFE

  1. mechanizm minimalnej stopy zwrotu

5. wycena aktywów

z chwilą przystąpienia do OFE fundusz otwiera członkowi rachunki. Składki wpłacane do funduszu przeliczane są na jednostki rozrachunkowe w pierwszym dniu przeliczania następuje po dokonaniu wpłaty i składki do OFE. Wartość jednostki rozrachunkowej wynosi 10 zł.

Całkowita wartość jednostki rozrachunkowej równa się całkowitej wartości aktywów netto OFE przeliczanych na te jednostki.

Aktywa netto - to wartość aktywów funduszu.

Wycena aktywów netto stanowi podstawę do ustalenia wartości jednostki rozrachunkowej. Ustalenie wartości aktywów netto oraz jednostki rozrachunkowej odbywa się w każdym dniu wyceny (każdy dzień roboczy z wyjątkiem soboty).

Wartość aktywów netto podawana jest do wiadomości nadzoru, a wartość jednostki rozrachunkowej podawana jest do wiadomości nadzoru oraz jednej z agencji informacyjnej wskazanej przez nadzór. Po 24 m-cach działalności fundusz jest zobowiązany poinformować nadzór o wartości stopy zwrotu na koncie każdego kwartału.

6. warunek utworzenia przez ofe rachunku rezerwy

Rachunek rezerwy powinien wynosić nie mniej niż 1% pozostałych aktywów OFE i nie mniej niż 3% środków na rachunku stanowią część a fundusz rachunku służy na pokrywanbie niedoborów.

7. istnienie funduszu rezerwowego administrowanego przez kdpw

8. W przypadku osiągnięcia niedoboru jest konieczność uzupełnienia aktywów funduszu ze środków na rachunku rezerwowym lub środków FG

9. Prawo uczestnika funduszu do zmiany funduszu

10. Utworzenie nadzoru (KNF)

11. W przypadku upadku depozytariusza aktywa funduszu nie wchodzą do masy upadłościowej i nie mogą być przedmiotem egzekucji.

RODZAJE ŚWIADCZEŃ Z ZUE.

Członek funduszu, który osiągnie wiek emerytalny będzie otrzymywał emeryturę z ZUE. Zawiera on umowę tylko z jednym ZUE wybranym przez siebie, nie wcześniej niż 6 a nie później niż 2 miesiące przed przejściem na emeryturę. Może zerwać umowę w ciągu 14 dni.

Formy świadczeń emerytalnych to przede wszystkim:

  1. Indywidualna emerytura dożywotnia płatna na rzecz świadczeniobiorcy: