Cmentarze 01-12-2012

Nowe cmentarze

- ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych z 31-01-1959r.

- rozporządzenie w sprawie urządzania cmentarzy Dz.U.z 2008r nr 48 poz 28

Cmentarze jako tereny o charakterze parkowym

Każdy nowy cmentarz musi posiadać

- trawniki , żywopłoty, krzewy i drzewa

- ogrodzenie – co najmniej 1,50m wysokości

- place na selektywną zbiórkę odpadów

- punkty czerpalne wody

- miejsce pod kostnice i dom przedpogrzebowy

- wc

- dojścia i dojazdy do powierzchni grzebalnych powinny mieć utwardzona nawierzchnię

- miejsca do odprowadzania wody ze śniegu i deszczówki

- nie może wywierać negatywnego wpływu na otoczenie

- odstępy pomiędzy grobami co najmniej 0,5 m

Wielkość powierzchni cmentarzy

- ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych z 31-01-1959r.

- powierzchnią grzebalną jest iloczyn przeciętnej rocznej liczby zgonów w danej miejscowości dzielony przez 23 ( wskaźnik wynikający z zakazu ponownego użycia grobu do chowania zwłok przed upływem 20 lat i przypuszczalnej liczby wypadków przedłużenia tego czasu na dalsze okresy oraz przez 4,5 m²

- 40-60% powierzchnia grzebalna

Katakumby

-pomieszczenia z niszami w ścianie przeznaczone do pochówku zwłok

- nie mogą mieć szkodliwego wpływu na otoczenie ( zwłaszcza powodować zagrożenia sanitarnego)

- muszą być chronione przed gryzoniami, a po pochówku trzeba niszę natychmiast zamurować

Nisze w katakumbach

- wymiary w poziomie co najmniej ; 2m na 1 m i co najmniej 90 cm wysokości

- powinna być oddzielona od sąsiedniej ścianą grubości co najmniej 6 cm

- powinna mieć system odprowadzania gazów i odcieków w sposób nieszkodliwy dla środowiska

Kolumbaria

- kolumbaria – pomieszczenia z niszami w ścianie przeznaczone do pochówku urn

- nisze powinny mieć wymiary co najmniej 0,4m wysokości, 0,4m szerokości oraz 0,4 m głębokości

Groby murowane wymiary

- Grób pojedynczy 2,2 m długości,0,8m szerokości,0,8m głębokości

- grób pojedynczy na urnę 0.5m długości,0,7m głębokości

- grób rodzinny 2,2m długości,0,8m głębokości szerokość to wielokrotność 0,8m

Groby ziemne

- pojedyncze – dla dziecka do 6lat; 1,2m długości 0,6m szerokości 1,2m głębokości

- pojedyncze2,0m długości1,0m szerokości,1,7m głębokości

Alternatywne formy pochówku

- nie wolno grzebać bliskich na prywatnych posesjach ani w rodzinnych grobowcach ziemiańskich istniejących od setek lat

- nie wolno grzebać osób zasłużonych w miejscach pamięci narodowej obok kościołów, a także wewnątrz świątyń

- dopuszcza się zatopienie w morzu szczątków ludzkich po kremacji

„Ogrody Pamięci”

- cmentarze w rozumieniu urbanistyki , są specyficznymi terenami zieleni.

Ich specyfika wynika nie tylko z funkcji jaka pełnią, ale także może przede wszystkim z symboliki miejsca

- Egipcjanie wierzyli , że nieśmiertelna dusza „Ka” zamieszkuje dalej ciało zmarłego, złożone w grobowcu lub jego posągi.

- do jej życia niezbędne są wszelkie dobra, także jakie służyły żyjącym, stąd też jej dom – grobowiec musiał mieć otoczenie służące odpoczynkowi i niosące szereg pożytków w postaci choćby owoców i ziół.

- zatem w grobowcu umieszczano centralnie sadzawkę o zarysie prostokąta lub później litery T w otoczeniu roślin kwiatowych i ziół.

- dalej na zewnątrz sadzono krzewy, a skrajny pas nasadzeń stanowiły drzewa.

Szczególne miejsce zajmował tamaryszek. Jako drzewo poświęcone Ozyrysowi sadzony był przy wejściu do grobowca lub przy rampie.

- stosunkowo niewiele wiadomo o tradycjach związanych z dekorowaniem roślinnością ogrodów pamięci w Grecji i Rzymie.

- wiele jednak roślin pojawia się w mitologii, zarówno greckiej jak i rzymskiej, symbolizując śmierć, Hades, pamięć o zmarłych.

Należą do nich przede wszystkim;

Cyprysy – drzewa poświęcone Hadesowi

Akant – symbol śmierci i pamięci, zgodnie z legendą , przytaczaną przez Kopańskiego (1985), akant wyrósł wieńcem wokół kosza z kwiatami,

Pozostawionego przez poetę Kallimachosa na grobie córki

Palma – poświęcona Hermesowi, odprowadzającemu dusze zmarłych do Hadesu.

Inne kwiaty;

Narcyzy

Róże

Zawilce

Zawilec gajowy

Fiołki – były to bowiem kwiaty, które znikły z łąki po porwaniu Persefony przez Hadesa

Krokusy- zgodnie z mitologią , miały przyozdabiać podziemny świat Hadesa.Fiołki natomiast były poświęcone Persefonie, początek ich kwitnienia wyznaczał czas powrotu tej bogini na ziemię do swej matki Demeter

Odmienne znaczenie miały;

winorośl

kosaciec- były to rośliny poświęcone odpowiednio Dionizosowi- bogowi życia i zmartwychwstania ( symbol odradzającego się życia na wiosnę) i irys – posłance bogów po dusze zmarłych kobiet i dzieci

Znaczenie symboliczne chrześcijańskie

-najbardziej spektakularnymi przedstawicielem pierwszej grupy jest róża już sam fakt przywiezienia ich z Ziemi Świętej przez krzyżowców jest wystarczającą rekomendacją ponadto w kulturze chrześcijańskiej przypisuje się im wiele religijnych znaczeń;

Białe róże – symbolizują miłość Matki Boskiej do Syna oraz zmartwychwstanie,

Czerwone róże – Mękę Pańską

- kolce róż – cierpienie, grzech, koronę cierniową

Także bluszcz zaczyna symbolizować zmartwychwstanie i nieśmiertelność duszy

Przykładami roślin symbolicznych , które wraz ze swą symboliką zaczynają pojawiać się na cmentarzach są;

Barwinek- symbolizował raj, wieczność , nieśmiertelność

Czworolist – z uwagi na układ liści przypominający krzyż –Mękę Pańską

Konwalia- zbawienie

Lilia – światłość wiekuistną i odpuszczenie win

Astry – z uwagi na białą lub fioletowa barwę kwiatów ( obecnie spotykana gama kolorów tych kwiatów jest dziełem hodowli prowadzonej głównie w drugiej połowie XIX i w XX wieku) symbolizują troski i pogrzeb

Aksamitki w krajach Ameryki Łacińskiej kwitną w okresie dnia Wszystkich Świętych i z tego względu określane są mianem Flor de muero – kwiatów śmierci. Z takim przydomkiem teafiły do Europy i tak się przyjęły w świadomości Europejczyków.

- Cmentarze charakteryzują się silnym oddziaływaniem na emocje. Chodzi tu przede wszystkim o pamięć żywych o umarłych i wiarę w życie pozagrobowe dusz, szczególnego znaczenia nabiera zatem symboliczne stosowanie roslin.

-róża, zwłaszcza zwiędła, białe kwiaty, oznaczała kruchość życia i przemijanie,

- bluszcz – oplatający inne rośliny lub rzeżby, symbolizował trwałą, wierną pamięć o zmarłych

- fiołek – zaś śmierć i pokutę.

- niezapominajki – symbolizujące pamięć o zmarłych z uwagi na błękitny kolor – sen wiekuistny

Suchołuski- nazwane tez nieśmiertelnikami

Propagowano także maki symbolizujące sen i śmierć

Dęby ceniono za ich długowieczność, trwałość, przeciwstawianie się niesprzyjającym warunkom i wiatrom

Lipy natomiast z uwagi na swą rozłożystość miododajność i obfitość kwitnienia, symbolizowały boginię Matkę

- z biegiem lat , ludzie przekonali się aby tereny zieleni były zarówno efektowne jak i praktyczne bowiem , mają one służyć człowiekowi i na jego miarę powinny być stworzone

-cmentarz nie powinien być przybytkiem zmarłych , miejscem rozkładu. Powinien raczej sprawiać na odwiedzających wrażenie miłe i przyjazne, tak aby chciało się tam wracać.

- właściwe zespolenie architektury ,rzeźby i parku krajobrazowego silnie przemawia do wyobraźni …. Pisał J.W. Cordes – projektant cmentarza Ohisdorf w Hamburgu.

Z czasem wprowadzono na cmentarze żywopłoty z żywotnika zachodniego.

Wykorzystuje się równiez różaneczniki ponieważ zimozielone liście dobrze wplatają się w tradycje nieśmiertelnych roślin. Dodatkową ich zaletą są niskie wymagania świetlne, co umożliwiało ich wzrost w zacienionych miejscach

Kolejnymi roślinami ,które nabrały cmentarnego charakteru były chryzantemy oraz zantedeschie ,zwane błędnie kaliami. Stało się tak z uwagi na okres ich pełni kwitnienia przypadający na jesień.

Według nowego rozporządzenia w sprawie wymagań , jakie muszą spełniać cmentarze, groby i inne miejsca pochówku zwłok i szczątków nowe cmentarze muszą mieć trawniki, żywopłoty, krzewy i drzewa, place oraz miejsca postojowe ( jeśli nie zostały zapewnione poza terenem cmentarnym) . ponadto – miejsca na selektywną zbiórkę odpadów , punkty czerpalne wody , miejsce pod kostnicę i dom przedpogrzebowy oraz wc.

Propozycje;

- trawniki parkowe

Zakładane są na dużych powierzchniach , o składzie gatunkowym dostosowanym do siedliska. Powinny znosić umiarkowane deptanie i wypoczynek na trawie. Murawę tego typu kosi się rzadko, kilka razy w ciągu sezonu wegetacyjnego.

- żywopłot z roślin iglastych

- żywopłoty można tworzyć z drzew i krzewów iglastych lub liściastych. Gatunki iglaste dzieki utrzymaniu igieł przez cały rok są dłużej funkcjonalne i dekoracyjne , jednak koszt materiału wyjściowego jest zwykle wyższy.

Lepiej spełniają rolę osłon przeciwwietrznych, ekranów tłumiących hałas i zatrzymujących pył, izolujących od ruchliwych ulic są też niezastąpionym całorocznym parawanem wizualnym.

Sadząc duże okazy żywotników , cyprysików i jałowców ( najczęściej formy stożkowe, kolumnowe ) możemy uzyskać prawie gotowy, bardzo dekoracyjny żywopłot

Spośród gatunków iglastych najbardziej szlachetny w kształcie i fakturze ścian jest żywopłot formowany z różnych odmian cisów .wyższe koszty założenia żywopłotu z cisa są rekompensowane wielokrotnie przez ogromna plastyczność i długowieczność tej rośliny.

Krzewy

- tamaryszek –szeroko rozrastający się krzew nie cięty osiągający 3-4 m wysokości, kwitnie na pedach zeszłorocznych na różowo. Wytrzymały na suszę tak zasolenie gleby i mróz. Kwitnienie jest tak obfite że krzew w tym czasie wygląda jak różowa chmura. Powinien być szeroko rozpowszechniany ze względu na urodę i łatwość uprawy.

Drzewa

Dęby i lipy z uwagi na ich dawne znaczenie symboliczne oraz znaczenie symboliczne długowieczność i okazały wygląd.