Przedsiębiorstwo - Podmiot gospodarczy, który prowadzi działalność produkcyjną, handlową lub usługową w celach zarobkowych i na własny rachunek

Przedsiębiorca - Osoba fizyczna, prawna i jednostka organizacyjna, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Miara wielkości przedsiębiorstw: Liczba zatrudnionych pracowników i wartość produkcji sprzedanej lub wartość majątku trwałego

Według kryteriów UE:

-przedsiębiorstwa małe - do 50 pracowników

-przedsiębiorstwa średnie - od 50 do 250

-przedsiębiorstwa duże - ponad 250 pracowników

Networking – Proces wymiany informacji, zasobów, wzajemnego poparcia i możliwości, prowadzony dzięki korzystnej sieci wzajemnych kontaktów

Alians strategiczny - Umowa między konkurentami, na zasadach partnerstwa

Fuzja - Operacja łączenia 2 lub więcej przedsiębiorstw, bądź przejęcie jednych przedsiębiorstw przez inne, w wyniku którego powstaje nowy podmiot

Przejęcie - Transakcja przeprowadzana przez przedsiębiorstwa celem uzyskania zamierzonych korzyści strategicznych czy też finansowych

Holding - Organizacja grupująca za pomocą mniej lub bardziej wyraźnych powiązań różne samodzielne pod względem prawnym podmioty gospodarcze, przy czym jeden z podmiotów ma w tym powiązaniu pozycję dominującą i podporządkowuje sobie pozostałe

Style zarządzania przedsiębiorstwem:

- Autokratyczny (dyrektywny) - Narzucanie przez kierownictwo planów i wytycznych ich realizowania

- Paternalistyczny - Przyjazne stosunki międzyludzkie, kierownik traktuje podwładnych tak jakby byli członkami rodziny

- Samorządowy - Aktywne uczestnictwo pracowników w określaniu zadań i podejmowaniu decyzji dotyczących funkcjonowania przedsiębiorstwa, sprzyja integrowaniu pracowników wokół zadań organizacji, stosowany w szybko zmieniającym się otoczeniu, wymagającego szybkiego podejmowania decyzji i elastycznego działania

- Integratywny (demokratyczny) - Daje pracownikom poczucie osobistej wartości, pobudza do wspólnego celu. Są informowani o najbardziej istotnych problemach i zadaniach realizowanych przez inne zespoły. Takie działanie zachęca do wspólnych działań i daje większe szanse prawidłowego rozstrzygnięcia trudnych spraw, integruje pracowników do osiągania wspólnych firmowych celów

Spółka -Jest umową, na mocy której wspólnicy podejmują wspólną działalność gospodarczą i dążą do osiągnięcia wspólnego celu

Rodzaje spółek osobowych:

- Jawna - Umowne zrzeszenie dwu lub więcej osób, Wspólne prowadzenie przedsięwzięcia zarobkowego we wspólnym imieniu wspólników, Pełna i solidarna odpowiedzialność wszystkich wspólników, Niewielka liczba wspólników mająca do siebie pełne zaufanie

- Partnerska - Utworzona przez partnerów w celu wykonywania wolnego zawodu np. Adwokaci, Lekarze, Komornicy, Umowa spółki partnerskiej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego, Nie ma określonego minimalnego kapitału

- Komandytowa - Dwa rodzaje wspólników: Komplementariusz - odpowiadający za zobowiązania prawne i finansowe spółki całym majątkiem oraz Komandytariusz - odpowiadają za zobowiązania spółki tylko do wysokości wniesionych udziałów kapitałowych, tzw. suma komandytowa

- Komandytowo – akcyjna - Prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (Komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem, Kapitał zakładowy powinien wynosić co najmniej 50.000 złotych, Akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki, Komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem.

Rodzaje spółek kapitałowych:

- Z o.o. - Wszyscy wspólnicy odpowiadają za zobowiązania tylko do wysokości wniesionych przez nich udziałów kapitałowych, Kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 50 000 złotych, Wartość minimalna udziału nie może być niższa niż 500 złotych, Władzami spółki są: Zgromadzenia wspólników, Rada nadzorcza, Zarząd

- Akcyjna - Podstawa finansowa to kapitał wniesiony przez wspólników w formie akcji, Duża liczba akcjonariuszy, traktujący udział w spółce jako inwestycje finansową – lokatę kapitału, Udziałowcy odpowiadają za zobowiązania spółki tylko do wysokości zakupionych akcji

Akcja - Jest papierem wartościowym potwierdzającym udział jej właściciela w kapitale spółki akcyjnej. Akcje odzwierciedlają współudział w kapitale spółki i dają prawo do udziału w jej zyskach oraz prawo głosu na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy

Obligacja – Jest formą pożyczki. Jest to papier wartościowy emitowany przez państwo lub niektóre przedsiębiorstwa, przynoszący jego posiadaczowi stały, z góry określony dochód. Właściciel obligacji jest pożyczkodawcą, a nie współwłaścicielem firmy i ma prawo do stałych odsetek do momentu likwidacji pożyczki, czyli jej spłaty

Makroekonomia -Dział ekonomii zajmujący się badaniem sposobu działania gospodarki jako całości

Wskaźniki działalności gospodarczej państwa:

- PKB, PNB, PNN, Dochód Narodowy, Stopa bezrobocia i Stopa inflacji

PKB - całkowita wartość dóbr i usług wytworzonych przez społeczeństwo w ciągu danego roku na terenie danego kraju (kiedy rośnie PKB społeczeństwo staje się bogatsze)

PKB = C + I + G + E

Wydatki na produkty konsumpcyjne (dobra i usługi) wytwarzane w kraju (C)

Wydatki na krajowe produkty inwestycyjne (I)

Wydatki rządowe na wytwarzane w kraju finalne dobra i usługi (G)

Wydatki zagranicy na krajowe produkty eksportowane (E)

PNB - całkowita wartość wyrobów i usług wytworzonych przez obywateli danego kraju w ciągu roku, PNB uwzględnia również dochody krajowych firm, uzyskany za granicą, nie uwzględnia dochodów obcych firm działających w kraju

PNB = PKB + Dn, dodanie do PKB wartości dochodów netto z własności za granicą

PNN - Miara efektów rocznej działalności gospodarki, rozumiany jako różnica produktu narodowego brutto oraz wartości amortyzacji kapitału trwałego, PNN = PNB – amortyzacja

Dochód Narodowy = PNN w cenach rynkowych – podatki pośrednie

Stopa bezrobocia - Wyrażony w procentach stosunek liczby osób bezrobotnych do liczby osób aktywnych zawodowo (suma osób pracujących i poszukujących pracy)

Stopa inflacji - To procentowa zmiana ogólnego poziomu cen w kolejnych okresach, najczęściej liczona rok do roku

PKB per capita - Oznacza dochód narodowy na jednego mieszkańca kraju. Sposób obliczania: wartość PKB danego państwa dzielimy przez liczbę jego mieszkańców

Cena - pieniężny wyraz wartości

Funkcje ceny:

- Informacyjno - bodźcowa - Pozwala określić wielkość przychodów ze sprzedaży, a także parametru pobudzającego do określonego działania. Nabywcę ceny informują o ile zmniejszą się jego zasoby pieniężne, jeśli dokona on zakupu. Sprzedającego ceny informują o ile zwiększy się jego przychód, jeśli dokona on sprzedaży.

- Redystrybucyjna - Ceny są narzędziem podziału dóbr i usług, oraz przesuwania dochodów od jednych grup społecznych do innych i do budżetu państwa. Państwo również może dokonywać redystrybucji dochodów przy pomocy cen - różnicując obciążenie cen podatkami, ustalając ceny minimalne / maksymalne czy dotując pewne gałęzie gospodarki.

- Stymulacyjna - Narzędzie oddziaływania na dostawców i odbiorców - im wyższy jest poziom cen, tym większa jest opłacalność produkcji. Stymuluje to producentów do zwiększania rozmiarów produkcji. Niższy poziom cen zniechęca producentów i powoduje ograniczenia produkcji. Wyższy poziom cen może skłaniać producentów do zwiększenia produkcji a nawet podnoszenia wartości użytkowej wyrobów (jakość, estetyka, funkcjonalność). Zazwyczaj wyższy poziom cen skłania konsumentów do ograniczenia spożycia a niższy stymuluje wzrost spożycia.

- Agregacyjna - umożliwia sumowanie nie dodawanych w sensie fizycznym wielkości

Cena równowagi rynkowej - Cena, przy której występuje zrównoważenie popytu i podaży. Krzywa popytu przecina się z krzywą podaży, tworząc w ten sposób punkt równowagi cenowej. Obie krzywe stanowią instrument opisujący dynamikę produktu przy zmianie jego ceny. Gdy cena jest mniejsza od ceny równowagi rynkowej, następuje nadwyżka popytu nad podażą. Natomiast kiedy cena jest większa od ceny równowagi rynkowej występuje nadwyżka podaży nad popytem. Nadwyżki może zlikwidować tzw. skup interwencyjny

Rodzaje zachowań konsumentów:

- Efekt owczego pędu - Popyt na dane dobro wzrasta dlatego, że inni konsumenci nabyli to dobro. Oznacza on potrzebę utożsamiania się z innymi konsumentami i ich stylem bycia

- Efekt snobizmu- Popyt na dane dobro maleje wskutek tego, że inni kupują to dobro. Oznacza on zatem potrzebę wyróżnienia się, bycia ekskluzywnym, odmiennym od innych

- Efekt veblenowski - Dotyczy popytu na tzw. Dobra prestiżowe. Ich konsumpcja świadczy o statusie konsumenta, nosi znamiona konsumpcji ostentacyjnej; dlatego popyt na takie dobra będzie wzrastał wraz ze wzrostem ich cen

Rynek - Zespół mechanizmów umożliwiający kontakt producentów z konsumentami

Klasyfikacja rynku:

- Według przedmiotu obrotu - Rynek dóbr i usług konsumpcyjnych oraz rynek czynników produkcyjnych (np. ziemi, pracy, kapitału)

- według zasięgu geograficznego - lokalny, regionalny, krajowy, międzynarodowy, globalny

- według sytuacji rynkowej – Sprzedawcy (długotrwała przewaga popytu nad podażą, stawia sprzedawcę w bardzo korzystnej sytuacji przetargowej) i Nabywcy (nadwyżka podaży co stawia danego nabywcę na uprzywilejowanej pozycji)

- ze względu na jednorodność przedmiotu transakcji - Rynek homogeniczny (jednorodny) np. rynek ropy, rynek zbóż itp. i Heterogeniczny np. rynek pracy - występują na nim różne zawody i branże co wyróżnia odmienność wymagań, zdolności i kwalifikacji

- ze względu na stopień wyrównywania się cen - Rynek doskonały i niedoskonały

Rynek doskonały - Rozproszenie po stronie popytu i podaży (duża liczba kupujących i sprzedających), w rezultacie czego żaden z kupujących lub sprzedających nie posiada pozycji pozwalającej na dyktowanie warunków sprzedaży i kupna – cena jest dana i jest wypadkową gry rynkowej. Brak barier wejścia na rynek a także wyjścia z niego. Warunek przejrzystości (transparencja) – oznacza doskonałą informację o warunkach transakcji, cenach, towarach jakie chcemy zarówno kupić jak i sprzedać. Jednorodność dóbr i usług – dobra jednakowe lub podobne są postrzegane na jednym poziomie, niezależnie kto dane dobro wyprodukował

Rynek niedoskonały - Zebranie informacji na temat jakiegoś produktu jest czasochłonne i kosztowne, zatem sprzedawcy próbują to ominąć. Sprzedawcy wykorzystują umiejętnie reklamy i hasła sprawiające że rynek sprzedaży danego towaru zaczyna nabierać kierunek wyłącznie na danego producenta, staje się monopolistą, gdy tymczasem towary są identyczne jak u innych sprzedawców. Sytuacja, w której rynek nie realizuje w sposób racjonalny swoich podstawowych funkcji

Monopol - Występowanie na rynku tylko jednego dostawcy lub producenta danego towaru, który kontroluje podaż i ceny, oraz wielu odbiorców; Bariery uniemożliwiające innym firmom wejście na rynek (np. ustawodawstwo, patenty, koszty itp.); unikatowością produktu monopolu (nie posiada on dobrego lub bliskiego substytutu)

Monopol może mieć charakter:

- Państwowy - Prawo danego państwa pozwala świadczyć usługi lub produkować określony asortyment towarów tylko jednemu podmiotowi (np. monopol spirytusowy, monopol loteryjny itp.)

- Wymuszony - Jeden z producentów towaru/usługi osiąga taką pozycję na rynku, że pozostali producenci bankrutują

- Naturalny - Wynika z natury dostarczanej usługi/towaru, gdy ze względów technicznych konkurencja wielu podmiotów jest niemożliwa lub utrudniona (np. koleje żelazne, dostarczanie prądu elektrycznego i gazu, telekomunikacja itp.)

Popyt - Ilość dobra jakie konsument jest w stanie nabyć po określonej cenie i w określonym czasie

Rodzaje popytu:

- Globalny - Popyt na wszelkie dobra i usługi w danym kraju i czasie
- Potencjalny - Pragnienie nabycia określonego dobra nie poparte możliwościami dochodowymi
- Efektywny - Chęć nabycia towaru poparta jest posiadaniem odpowiedniego ekwiwalentu

„Prawo popytu odzwierciedla trwały związek ceny z wielkością popytu polegający na tym, że wraz ze wzrostem ceny dobra spada wielkość popytu na nie, natomiast wraz ze spadkiem ceny wielkość popytu na nie wzrasta. (ceteris paribus )”

Podaż - Zestawieniem ilości dóbr, jakie producenci są gotowi dostarczyć (zaoferować) w określonym czasie i przy różnych cenach

Czynniki kształtujące wielkość podaży:

- Cena danego dobra i czynników produkcji, Postęp techniczny, eksport oraz import, cele przedsiębiorstwa, warunki zaopatrzenia wytwórczego

„Prawo podaży określa trwały związek ceny z wielkością podaży, polegający na tym, że wraz ze wzrostem ceny dobra, rośnie wielkość podaży, natomiast spadek ceny dobra powoduje, że wielkość podaży również spada. (ceteris paribus)”

Gospodarka naturalna - Charakteryzuje się tym, że producent wytwarza produkty w celu bezpośredniego zaspokojenia swoich potrzeb. Nie występują tu takie pojęcia jak wymiana oraz rynek, ponieważ producent jest jednocześnie konsumentem wytworzonych przez siebie produktów

Gospodarka towarowa - Wytwarzanie produktów przeznaczonych do wymiany przez różnego typu transakcje kupna-sprzedaży. Jest ona związana ze społecznym podziałem pracy i wyodrębnieniem się producentów. Gospodarka ta jest przeciwieństwem gospodarki naturalnej

Inflacja - Wzrost podaży pieniądza, której skutkiem jest proces ogólnego wzrostu poziomu cen. Inflacja występuje wówczas, gdy rośnie ogólny poziom cen, a nie ceny pojedynczych dóbr

Rodzaje inflacji ze względu na jej nasilenie:

- Pełzająca - Stały niski poziom inflacji a wskaźnik cen nie przekracza 5%

- Umiarkowana - Wskaźnik cen oscyluje w granicach 5-10% rocznie

- Galopująca - Wskaźnik cen waha się w granicach 10-150% rocznie

- Hiperinflacja - Ceny rosną w tempie przewyższającym 150% rocznie

Gospodarstwo domowe - Jeden z podmiotów gospodarczych, jedna osoba lub ich zespół, razem zamieszkujących i wspólnie się utrzymujących (w ogromnej większości połączonych więzami biologicznymi i stanowiących rodziny). Osoby samotne, utrzymujące się samodzielnie, to jednoosobowe gospodarstwa domowe

Podmiot gospodarczy - Aktywny uczestnik procesów gospodarczych, którego decyzje i działania wywołują skutki ekonomiczne

Rodzaje gospodarstw domowych - Pracownicze (robotnicze), Emerytalne, Rentowe, Bezrobotne, Prowadzące działalność gospodarczą, Rolnicze i Mieszane

Funkcje gospodarstw domowych:

- Ekonomiczne: produkcyjna (wytwarzanie dóbr i usług) i konsumpcyjna (wydatkowanie dochodów oraz spożycie dóbr i usług, zaspokajające potrzeby członków gosp. domowego)

- Społeczne: Oświatowa, Ochrony zdrowia, Wychowawcza, Reprodukcyjna, Rekreacyjna, Opiekuńcza

Źródła dochodów w gospodarstwach domowych:

- Z majątku: Z najmu lub dzierżawy, Lokaty (depozyty bankowe), Sprzedaż papierów wartościowych w postaci akcji i obligacji, Dywidenda - zysk z tytułu posiadania akcji

- Z pracy: Wynagrodzenie i dochód z działalności gospodarczej

- Z poza pracy: Renta, Emerytura, Zasiłki, Darowizny, Wygrane, Stypendia

Wydatki gospodarstwa domowego:

- Konsumpcyjne: Żywność, Środki czystości, Odzież, Sprzęt

- Inwestycyjne: Nieruchomości, Zakup wyposażenia, Zakup akcji i obligacji, Lokaty

Wzrost gospodarczy- To rozszerzanie się zdolności danego kraju do produkcji towarów i usług pożądanych przez ludzi

Czynniki wzrostu gospodarczego – Praca, Zasoby naturalne, Technologia, Kapitał (rzeczowy, finansowy, ludzki)

Model Kaleckiego - Tempo wzrostu dochodu zależy od inwestycji (stopy) i ich efektywności
Model Solowa - Tempo wzrostu gospodarczego zależy od dynamiki postępu technicznego oraz tempa wzrostu zatrudnienia i tempa wzrostu zasobu kapitału, ważonych udziałami dochodów tych czynników w dochodzie narodowym

Budżet państwa - Plan finansowy zawierający dochody i wydatki państwa związane z realizacją przyjętej polityki społecznej, gospodarczej i obronnej. Jest on sporządzony na okres jednego roku oraz zatwierdzany przez władzę ustawodawczą. Po zatwierdzeniu staje się aktem prawnym umożliwiającym organom wykonawczym gromadzenie dochodów oraz dokonywanie wydatków

Funkcje budżetu państwa:

- Ekonomiczne:

- Redystrybucyjna - Zmniejszenie nadmiernych różnic w wysokości dochodów różnych grup społecznych i tworzenie warunków bezpieczeństwa socjalnego dla grup najuboższych

- Fiskalna - Gromadzenie dochodów pochodzących głównie z podatków, które umożliwiają utrzymywanie aparatu państwowego i realizację określonych zadań

- Stymulacyjna - Oddziaływanie dochodów i wydatków budżetów państwa na życie gospodarcze i społeczne

- Alokacyjna -Rozmieszczenia zasobów czynników produkcji w gospodarce. Państwo poprzez  wydatki budżetowe pokazuje, informuje jakie kierunki rozwoju gospodarki są prawidłowe

- Bodźcowa - Wykorzystanie stosunków ekonomicznych budżetu z różnymi podmiotami gospodarczymi

- Kontrolna - Wykorzystywanie gromadzenia i wydatkowania środków budżetowych do kontroli celowości, efektywności i legalności gospodarki budżetowej

- Kredytowa - Jej istota sprowadza się do ustalenia czy państwo ma zdolność kredytową

- Polityczne:

- Ustrojowa - Budżet państwa jest przede wszystkim narzędziem zachowania danego ustroju społeczno-gospodarczego, jest atrybutem władzy

- Demokratyczna – Polega na zainteresowaniu społeczeństwa opracowywaniem i wykonywaniem budżetu i wpływie na to

- Ekonomiczno-polityczne:

- Administracyjna - Zmiana zakresu działania organów państwowych, związaną z tym redukcję sił pracujących przez przegrupowanie i reorganizację urzędów przez zmianę zasad ich postępowania itd.

- Planowania - Zestawienia dochodów i wydatków budżetowych, bez cechy planowości nie ma budżetu

- Kontrolno-koordynacyjna - Polega na porównywaniu zaplanowanych dochodów i wydatków ze stanem faktycznym i podejmowaniu ewentualnych środków zaradczych

Dochody budżetu państwa:

- Bezzwrotne - Podatki, Cła, Opłaty

- Zwrotne – Pożyczki (obligacje), Kredyty, Weksle, Składki na ubezp. społ

Podatki - Przymusowe, nieodpłatne, bezzwrotne i pobierane na podstawie przepisów prawa przez państwo lub związki publicznoprawne świadczenia pieniężne. Płatnikami podatków mogą być osoby fizyczne i prawne

Cła - Opłaty nakładane przez państwo na towar w momencie przekroczenia granicy celnej danego kraju

Opłaty- Świadczenia przymusowe i odpłatne pobierane przez państwo za czynności urzędowe i usługi jednostek państwowych

Weksel - Rodzaj papieru wartościowego, imiennego lub na zlecenie, w którym wystawca weksla (trasant) zobowiązuje się bezwarunkowo, że inna osoba (trasat) dokona na rzecz odbiorcy weksla (remitenta) zapłaty określonej sumy pieniężnej (weksel trasowany), albo sam przyrzeka, że zapłaci sumę wekslową odbiorcy weksla

Deficyt budżetowy - Występuje, gdy wydatki w budżecie danej instytucji (zazwyczaj państwa) są wyższe niż jej dochody. Przeciwieństwem deficytu jest nadwyżka budżetowa

Dług publiczny - Jest finansowym zobowiązaniem państwa z tytułu zaciągniętych pożyczek oraz innych form działalności, w wyniku których państwo płaci odszkodowanie; zadłużenie powstające przez kumulację deficytu z poprzednich lat

Bezrobocie – Zjawisko społeczne polegające na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia na typowych warunkach występujących w gospodarce nie znajduje faktycznego zatrudnienia pomimo podejmowanych poszukiwań pracy

Bezrobocie frykcyjne - Bezrobocie związane z przerwami w zatrudnieniu z powodu poszukiwania innej pracy lub zmianą miejsca zamieszkania

Bezrobocie klasyczne - Płaca jest utrzymywana powyżej poziomu, przy którym krzywe podaży pracy i popytu na pracę się przecinają. Wynika więc z niedostatecznie elastycznego mechanizmu cenowego rynku pracy. Może być spowodowane m.in. zbyt wysokim poziomem płac minimalnych, przepłacaniem pracowników

Bezrobocie strukturalne - Takie bezrobocie, które powstaje na tle strukturalnych rozbieżności między podażą pracy i popytem na pracę. W Polsce bezrobocie strukturalne pojawiło się wraz z restrukturyzacją podstawowych branż przemysłu

Bezrobocie jawne - Kategoria bezrobocia odnosząca się do niepracujących, a ujawniających swoją sytuację poprzez rejestrację w Urzędach Pracy

Przyczyny bezrobocia:

· likwidacja niektórych gałęzi przemysłu np. górnictwa

· zmniejszenie popytu na konkretne dobra czy usługi

· ograniczanie produkcji

· brak informacji o miejscach pracy

· brak mobilności

· przeniesienie zakładu do innego rejonu

· niedostosowane do potrzeb rynku wykształcenia pracowników

· zmiany w technologii

· wysokie obciążenia fiskalne

Skutki bezrobocia:

· niewykorzystany, nieproduktywny potencjał ludzki

· znaczne koszty materialne związane z utrzymaniem bezrobotnych oraz służb zajmujących się ich problemami i obsługą

· spadek dochodów rodzin, rozszerzenie się społecznych kręgów ubóstwa

· degradacja psychiczna i moralna osób pozostających bez pracy (poczucie beznadziejności, pesymizm, uczucie społecznej bezużyteczności)

· zjawiska patologii społecznej - alkoholizm, narkomania, przestępczość itd.

· utrata kwalifikacji

Dwa prawa Gossena:

1. W miarę wzrostu konsumpcji danego dobra użyteczność krańcowa każdej kolejnej jednostki maleje. Prawo to znane jest także pod nazwą prawa malejącej krańcowej użyteczności.

2. W celu osiągnięcia największej sumy zadowolenia konsument stara się tak podzielić dostępne mu środki, aby stosunki użyteczności krańcowych poszczególnych dóbr do ich cen były sobie równe . Prawo to znane jest także pod nazwą prawa wyrównywania użyteczności krańcowych.

Prawo Engla - Podział na dobra podstawowe i wyższego rzędu, wraz ze wzrostem dochodu następuje różny relatywny podział. Wraz ze wzrostem dochodu konsument wydaje relatywnie mniej na dobra niższego rzędu, a więcej na dobra wyższego rzędu.