Akademia Górniczo-Hutnicza
im. Stanisława Staszica
Wydział Inżynierii Mechanicznej I Robotyki
Wykonał:
Jazgara Marcin
Rok 2, Grupa 18
Rok akademicki: 2008/2009
Sprawdził:
Dr inż. P. Sobkowiak
DANE | OBLICZENIA | WYNIKI |
---|---|---|
P=11000[N] α=35[°] |
Wykaz elementów: 1 – kątowniki L 100x100x12, 2 – śruby mocujące, 3 – ucho, 4 – sworzeń, 5 – widełki, 6 – nakrętka rzymska, 7 – śruba oczkowa. |
|
n=2 m=2 μ=0,12 P=11000[N] α=35[°] r=130[mm] a=40[mm] b=50[mm] Rm=1200[MPa] Re=1080[MPa] Xe=2 |
2. Obliczenie śrub mocujących kątowniki i blachę. a) dobór śruby Śruby obciążone są momentem skręcającym i siłą poprzeczną Całkowita siła zastępcza potrzebna do zredukowania momentu i siły poprzecznej: Liczba śrub mocujących n=2 Liczba powierzchni styku m=2 Współczynnik tarcia Obliczam moment skręcający Powierzchnia styku kątownika z uchem: A=2*a*2*b=2*40*2*50=8000 [mm2] S0 – biegunowy moment statyczny powierzchni względem jej środka ciężkości Siła neutralizująca składową poprzeczną Siła neutralizująca moment skręcający: Siła zastępcza wynosi: Obliczam średnicę rdzenia śruby mocującej dr z warunku na rozciąganie: Przyjmuję klasę własności mechanicznych śruby 12.9 Rm=1200 [MPa] Re=0,9*1200=1080 [MPa] Xe=2 Przyjmuję śrubę M16 dla której dr=15[mm] |
Px=6309[N] Ms=820,17[Nm] A=8000[mm2] γ=0,8 S0=280000[mm3] Q’w=22917[N] Q’’w=48820[N] Qz=71737[N] kr=540[MPa] dr≥13[mm] |
Stal E335 Re=325[MPa]) |
Dobieram podkładkę Podkładka 17 PN-78/M-82005 d0=17[mm] D=30[mm] g=3[mm] Dobieram nakrętkę M16-12.9-I PN-86/M-82144D=26,74[mm] S=24[mm] w=14,8 [mm] Wyznaczam długość śruby. gk – grubość kątownika gu – grubość blachy ucha gp – grubość podkładki gn – grubość nakrętki xmin – minimalny nadmiar długości gwintu (dla M16 xmin=3.5[mm]) Przyjmuję długość l=65[mm] Dobieram śruby M16x65 -12.9-I PN-85/M-82101Długość gwintu śruby- 38[mm] Dobieram rozstaw otworów pod śruby mocujące. t=50[mm] 3. Obliczam wymiary ucha Obliczam grubość blachy g=1,6*gk gk- grubość kątownika g=1,6*12=19,2[mm] Przyjmuję blachę o grubości 20[mm]
Zakładam, iż ucho będzie wykonane ze stali E335 (Re=325[MPa]) i otwór ma średnicę ϕ=16[mm] Korzystam z warunku na rozciąganie Przyjmuję x=24 [mm]
Przyjmuję e = 4[mm] Przyjmuje następujące wymiary ucha: r=130[mm] a=40[mm] b=50[mm] x=24[mm] e=4 [mm] |
l=65[mm] t=50[mm] g=20[mm] kr=162,5[MPa] x=24[mm] e=4[mm] |
Sworzeń będzie pasowany luźno z blachą i widełkami, dlatego sprawdzam warunek wytrzymałościowy na zginanie i dociski powierzchniowe z widełkami. |
b=10[mm] |
Stal 45 Qg=420[MPa] |
Warunek wytrzymałościowy sworznia na zginanie przyjmuje postać: gdzie: - maksymalna wartość momentu zginającego - wskaźnik wytrzymałościowy sworznia na zginanie Obliczam maksymalną wartość momentu gnącego : Obliczam dopuszczalną wartość naprężeń na zginanie: Na sworzeń przyjmuję stal 45 dla której . A więc średnica sworznia wynosi: Z normy PN-63/M-83005 przyjmuje sworzeń o średnicy . |
Mgmax=55[kNmm] kg=210[MPa] d=16[mm] |
---|---|---|
fmax=1[mm] |
Zakładam, iż otwory wykonane w uchu będą posiadały fazy o wymiarze .
Największe naprężenia na docisk będą na mniejszej powierzchni styku sworznia, czyli: Obliczam wartość dopuszczalnego nacisku sworznia na widełki: A więc naprężenia docisku powierzchniowego wynoszą: |
A1d=256[mm2] A2d=288[mm2] pdop=81[MPa] бd=42,97[MPa] |
Warunek wytrzymałościowy jest spełniony:
Do sworznia o średnicy dobieram podkładkę 17 PN-78/M-82005 o średnicy, średnicy zewnętrznej i grubości .
Do sworznia o średnicy dobieram zawleczkę S 4x18 PN-76/M-82001
Wymaganą długość roboczej części sworznia obliczam stosownie do wielkości: widełek, ucha, podkładki, zawleczki gdzie:
- grubość blachy ucha,
- grubość podkładki, - średnica zawleczki,
A więc przyjmuje znormalizowaną długość sworznia .
|
ls=55[mm] | |
---|---|---|
stal E 335 kr=162,5[MPa] |
gdzie: - pole przekroju widełek osłabionych o otwór na sworzeń. Na widełki przyjmuję stal E 335, gdzie kr=162,5[MPa] A więc s wynosi: Przyjmuję s=24[mm]
Widełki wraz ze śrubą będą wykonane z jednego kawałka materiału, czyli kr=162,5[MPa] Obliczam średnicę śruby z warunku na rozciąganie: Przyjmuję średnicę śruby 10[mm].Długość całkowita śruby l=70[mm], a długość gwintu M10 wynosi l0=60[mm]. Z normy PN-72/H-93202 wybieram na widełki pręt płaski o wymiarach: 5. Dobór i sprawdzenie wytrzymałości śruby rzymskiej. Na śrubę przyjmuję stal E 335, gdzie kr=162,5[MPa]: Dobieram nakrętkę napinającą rurową M10 PN-57/M-82268 dla której: – skok gwintu Obliczenie długości gwintu nakrętki napinającej z warunku na przeniesienie siły : Długość gwintu obliczam z warunku na docisk powierzchniowy pomiędzy zwojami gwintu śruby i nakrętki: gdzie: - dopuszczalny nacisk na powierzchni roboczej gwintu, - powierzchnia styku nakrętki ze śrubą. gdzie: - średnica nominalna gwintu, - średnica otworu w nakrętce, - liczba czynnych zwojów gwintu nakrętki. A wiec wynosi: Liczba czynnych zwojów wynosi: Wymagana długość nagwintowanej części nakrętki wynosi: Obliczam wartość dopuszczalnego nacisku na powierzchnię roboczą gwintu: Obliczam długość nagwintowanej części nakrętki Obliczam wymaganą liczbę zwojów czynnych dla przeniesienia siły : Przyjmuję liczbę zwojów i=8. Do obliczonej liczby zwojów czynnych dodaje zwoje bierne (tzn. końcowe, które nie posiadają pełnej wytrzymałości) Dla zwojów minimalna długość nagwintowanej części nakrętki wynosi: Sprawdzam nakrętkę napinającą z warunku na rozciąganie: A= Π(112-72)-2*(7*4)=170[mm2] Warunek został spełniony. 6. Dobór śruby oczkowej. Śruba oczkowa M10x80-5.8-I PN-77/M-82426 Dla śruby ze stali o własnościach mechanicznych 5.8 kr=200[MPa], a to jest więcej niż dla nakrętki napinającej dla której kr=162,5[MPa]. Dlatego będzie ona spełniać warunki wytrzymałościowe. |
s=24[mm] d=10[mm] l=80[mm] l0=50[mm] pdop=65[MPa] mw=10,84[mm] i=8 ic=10 mc=15[mm] |