KLASYCZNY PODZIAŁ METOD PRACY W PRZEDSZKOLU: kryterium tego podziału jest środek wyrazu jakimi posługuje się nauczyciel.
Termin„ metoda” pochodzi od greckiego słowa„ methodos” i znaczy badanie, sposób, droga dochodzenia do prawdy.
metoda kształcenia - wypróbowany i systematycznie stosowany układ czynności nauczycieli i uczniów realizowanych świadomie w celu spowodowania założonych zmian w osobowości uczniów
Grupa metod słownych: rozwijają procesy poznawcze i poszerzają zasób wiadomości dziecka.
Metody oparte na elementach kultury żywego słowa:
Opowiadanie nauczycielki
- walor-dostarczenie i porządkowanie wiadomości o otaczającym świecie.?
- warunki poprawnego stosowania- właściwe operowanie głosem, przekazanie poprzez intonację głosu uczuć zawartych w tekście, utrzymywanie kontaktu wzrokowego z dziećmi.
Opowiadanie dzieci
- walor-po to by rozwijać mowę (we wszystkich aspektach) i umożliwić wyrażenie emocji.?
- warunki poprawnego stosowania- ?
Recytacja wiersza przez nauczycielkę
- walor-po to aby zapoznać dzieci z pięknem słowa literackiego i wartościami które przekazuje.
- warunki poprawnego stosowania- właściwe operowanie głosem, odpowiednia intonacja, utrzymywanie kontaktu wzrokowego z dziećmi, recytowanie z pamięci.
Recytacja wiersza przez dziecko
-walor- zaznajamianie dziecka z literaturą piękną i wartościami które przekazuje ?
- warunki poprawnego stosowania- rozumienie treści (właściwa interpretacja wiersza), poprawna wymowa, właściwe akcentowanie wyrazów, poprawna intonacja zdań pytających , oznajmujących i wykrzyknikowych, właściwe akcentowanie rymów, utrzymywanie kontaktu wzrokowego z słuchaczami, recytowanie z pamięci.
Recytacja wiersza przez grupę dzieci
- walor- ?
- warunki poprawnego stosowania- rozumienie treści (właściwa interpretacja wiersza), właściwe operowanie głosem, poprawna wymowa, właściwe akcentowanie wyrazów, poprawna intonacja zdań pytających , oznajmujących i wykrzyknikowych, właściwe akcentowanie rymów , recytacja w jednym tempie przez wszystkie dzieci, utrzymywanie kontaktu wzrokowego z słuchaczami, recytowanie z pamięci.
Rozmowa (wprowadzająca, podsumowująca)
- walor- wprowadzenie do/podsumowanie treści zajęć i uporządkowanie wiadomości ?
- warunki poprawnego stosowania- krótka i zwięzła treściowo, uwzględniająca najważniejsze wątki, ciekawa. ?
Nauka piosenki
- walor- umuzykalnianie dzieci
- warunki poprawnego stosowania- znajomość tekstu piosenki, zachowanie poprawnego rytmu, tempa,
b) Metody społecznego komunikowania się:
Pochwały
-walor- stosuje się ją po to by wzmocnić pożądane zachowania u dziecka,
-warunki poprawnego stosowania- bezpośrednio po wystąpieniu pożądanego zachowania (nie należy chwalić zachowań oczywistych), wstępne wzmocnienia określonego zachowania należy chwalić za każdym razem, gdy tylko pojawi się ono w polu widzenia wychowawcy, gdy wzmacnianie zachowania pojawia się zbyt często należy pochwały stosować w sposób przerywany, a nie ciągły lub systematyczny
Nagany
-walor- stosuje się ją po to by ustrzec dziecko;
- warunki poprawnego stosowania- w ciszy z zachowaniem spokoju, tak by nie poniżać dziecka, bezpośrednio po niewłaściwym zachowaniu dziecka, należy powiedzieć dziecku za co dostało naganę.
Polecenia
- walor- po to, by nauczyć dziecko współdziałania i podporządkowania ?
-warunki poprawnego stosowania- jasno i wyraźnie wyrażone, wypowiedziane w sposób uprzejmy, w razie potrzeby wytłumaczone.
Nakazy
- walor- po to, by ukierunkować zachowania dziecka.
- warunki poprawnego stosowania- krótka forma słowna, stanowczy ton głosu,
Zakazy
- walor- po to, by powstrzymać dziecko przed określonym działaniem.
- warunki poprawnego stosowania- krótka forma słowna, konsekwencja, stanowczość.
Umowy
- walory- po to, by dziecko stosowało się do zadeklarowanych zachowań, sposobu postępowania.
- warunki poprawnego stosowania- umowa jest obustronna, zawarte w niej ustalenia muszą być realne do spełnienia, konsekwencja w dotrzymaniu umowy, poważne podejście do zawartej umowy,
Tłumaczenie
- walor- po to, by wyjaśnić dzi9ecku dlaczego dane zachowanie jest nie właściwe.
- warunki poprawnego stosowania- spokojny ton, odpowiednie przykłady i argumenty, bezpośrednio po niewłaściwym zachowaniu.
c) Metody informacyjne:
Objaśnienia
-walory- po to, aby wyjaśnić zachodzące w świecie zjawiska, sytuacje, procesy.
-warunki poprawnego stosowania- nie operowanie głosem, zrównoważony głos, używanie krótkich i zrozumiałych zdań, nazywanie poszczególnych części, elementów, używanie zrozumiałych wyrazów.
Instrukcje
-walory- po to, by nauczyć dziecko posługiwania się przedmiotami codziennego użytku.
- warunki poprawnego stosowania- nie operowanie głosem, zrównoważony głos, używanie krótkich i zrozumiałych zdań, nazywanie poszczególnych części, elementów, używanie zrozumiałych wyrazów.
Zagadki
- walory- po to, by rozwijać u dziecka myślenie.
- warunki poprawnego stosowania- nie operowanie głosem, zrównoważony głos, używanie krótkich i zrozumiałych zdań w formie pytań.
rozmowy informacyjne
- ?
- warunki poprawnego stosowania- nie operowanie głosem, zrównoważony głos, używanie krótkich i zrozumiałych zdań, nazywanie poszczególnych części, elementów, używanie zrozumiałych wyrazów.
Opis
- ?
- warunki poprawnego stosowania- nie operowanie głosem, zrównoważony głos, używanie krótkich i zrozumiałych zdań, nazywanie poszczególnych części, elementów, używanie zrozumiałych wyrazów.
2. Grupa metod czynnych: są to metody oparte na działalności dziecka.
metoda samodzielnych doświadczeń
- walory-dziecko samo dochodzi do wiedzy, a wtedy jest to wiedza przeżyta, doświadczona i najtrwalsza.
- warunki poprawnego stosowania- umożliwienie dziecka kontaktu z otoczeniem, rzeczami, które mogą być przedmiotem badań, nie poprawianie dziecka, nie podawanie mu gotowych rozwiązań, aranżowanie sytuacji badawczych, odpowiednio przygotowane otoczenie.
metoda stawianych zadań
- walory- pobudzanie aktywności dzieci w kierunku z góry przewidzianym przez nauczyciela.
- warunki poprawnego stosowania- sformułowanie celu, jasne określenie sposobu wykonania kolejnych czynności, udostępnienie narzędzi i materiału pomocnego przy rozwiązaniu zadania.
metoda ćwiczeń utrwalających
- walory-po to, by usprawnić i utrwalić zdobyte wcześniej doświadczenia czy sprawności.
- warunki poprawnego stosowania- powtórki powinny być częste i prowadzone w sposób atrakcyjny i przyjemny dla dzieci ?
3. Grupa metod oglądowych: metoda oparta na obserwacji.
pokaz
- walory- polega na demonstrowaniu uczniom naturalnych przedmiotów lub ich modeli, zjawisk, wydarzeń lub procesów i objaśnianiu ich istotnych cech.
- warunki poprawnego stosowania- naturalne okazy, dobre warunki do obserwacji pokazu, stosowanie prostego, przystępnego języka, kierowanie obserwacją uczniów, zwracając szczególną uwagę na kolejne fazy pokazu lub na cechy przedmiotów, jasne i wyraźne określenie przedmiotu i celu obserwacji
demonstracja
- walory-
- warunki poprawnego stosowania-
oddziaływanie wzorem zachowania osoby lub modela
- walory- po to, by dać dziecku wzorzec poprawnego zachowania, godny do naśladowania
- warunki poprawnego stosowania-
prezentacja dzieł sztuki (udział w wystawach, spektaklach, koncertach itp. ).
- walory- po to, by wprowadzić dziecko w świat sztuki, ukulturalnić je.
- warunki poprawnego stosowania- rodzaj sztuki powinien być dostosowany do możliwości poznawczych dzieci, powinny to być wydarzenia ciekawe i interesujące dla dzieci, nie powinny ich nudzić, przekaz powinien być jasny, wielozmysłowy.