Procesem nazywamy szereg następujących po sobie i w jakikolwiek sposób wzajemnie uzależnionych zdarzeń.
Pojęcie „proces budowlany” oznacza zespół, określonych prawem budowlanym, powinności, związanych z budową, remontem, rekonstrukcją, przesunięciem, podniesieniem lub rozbiórką obiektów budowlanych. Działania te winny być zlokalizowane na terenie budowy rozumianym, jako wydzielona przestrzeń, w której prowadzone są roboty budowlane wraz z przestrzenią zajmowaną przez urządzenia zaplecza. Proces budowlany różni się więc tym od roboty budowlanej, że uwzględnia upływ czasu, tj. rozpatruje się jego czynniki pracy nie tylko w wymiarze przestrzeni, ale i czasu.
Klasyfikacja procesów może przebiegać wg następujących kryteriów:
1. Powtarzalności
2. Produkcyjnego
3. Złożoności
4. Stopnia zmechanizowania
TECHNOLOGIA:
-nauka o metodach przeróbki i obróbki materiałów,
-całokształt wiedzy dotyczącej konkretnej metody wytworzenia jakiegoś dobra lub uzyskania określonego efektu przemysłowego bądź usługowego,
-technologie to produkty działalności inżynierskiej,
-TO dziedzina wiedzy technicznej, zajmująca się zagadnieniami przetwarzania,
TECHNIKA:
-w znaczeniu ogólnym- całokształt środków i czynności wchodzących w skład działalności ludzkiej związanej z wytwarzaniem dóbr materialnych, a także reguły posługiwania się nimi.
NOWE TECHNOLOGIE (HIGH-TECH):
-rozwiązania techniczne zastosowania najnowszych odkryć naukowych w praktyce, gdzie nowe oznacza, że nie były stosowane w ostatnim pięcioleciu.
NANOTECHNOLOGIA:
-ogólna nazwa całego zestawu technik i sposobów tworzenia rozmaitych struktur o rozmiarach nanometrycznych, czyli poziomie pojedynczych atomów i cząsteczek.
Technologia jest to nauka o metodach wytwarzania, tj. procesach, których celem jest obróbka i przeróbka materiałów i półwyrobów na gotowe wyroby (produkty). W rozszerzonym ujęciu technologia jest nauką o metodach przetwarzania efektywnego surowców i materiałów w celu wytwarzania wyrobów (półfabrykatów, prefabrykatów elementów konstrukcji lub gotowych wytworów) o określonych walorach użytkowych oraz o stosowanych do tego celu środkach. Technologia jest więc nauką zajmującą się danym rodzajem produkcji. W zależności od wytworów produkcji rozróżniamy technologie przemysłowe, powszechne, zawansowane technicznie (high tech.), technologii innowacyjne (prototypy, produkty wzorcowe).
PRODUKCJA BUDOWLANA I JEJ SPECYFIKA
PRODUKCJA BUDOWLANA:
-celowa i spójna całość funkcjonująca zgodnie z założeniem, na którą składają się racjonalne rozwiązania i oddziałujące na siebie elementy.
-jest to system-zbiór obiektów wraz z relacjami istniejącymi pomiędzy tymi obiektami,
Otoczenie produkcji budowlanej wyznaczane jest przez:
- przestrzeń techniczną, tj. środowisko naturalne, bazę surowcową kraju, aktualny stan techniki, technologii,
organizacji, obowiązujące ograniczenia (normy, normatywy, prawo budowlane itp.) oraz istniejące
systemy budowania i związane z nimi metody organizacyjne.
- przestrzeń funkcjonalno-ekonomiczną, tj. aktywność rządową, aktualną politykę mieszkaniową, struktury
organizacyjne, ekonomikę,
- przestrzeń społeczną: ogólne warunki społeczne i związane z nimi stosunki własnościowe, polityczne
itp
Technologia produkcji budowlanej jest to nauka o procesach związanych z wytwarzaniem materiałów i wyrobów budowlanych (półfabrykatów, prefabrykatów) oraz ich wbudowaniem w konstrukcję obiektu budowlanego lub z montażem części i elementów-: konstrukcji budowlanych i wykończeniem obiektu.
TECHNOLOGIE BUDOWANIA:
-związane są z jednostkami produkcyjnymi i ich wzajemnymi powiązaniami mającymi wpływ na sposób realizacji budowy.
W budownictwie stosowane są następujące technologie:
- technologia betonowego budownictwa prefabrykowanego (TBBP),
- technologia monolitycznego budownictwa betonowego (TMBB),
- technologia monolityczno - prefabrykowanego budownictwa betonowego (TM- PBB),
- technologia budownictwa metalowego (TBM),
- technologia budownictwa drewnianego (TBD).
Technologie charakteryzują się:
- doborem materiałów,
- sposobem transportu, przetwarzania i wbudowania materiałów, półfabrykatów i prefabrykatów,
- doborem maszyn, sprzętu, narzędzi,
- technologią i organizacją wszystkich złożonych procesów pomocniczych
System technologiczny- kompleksowy zespół współzależnych elementów i sposobów
postępowania projektowo-realizacyjnego i technologiczno-organizacyjnego oraz zabezpieczenia materiałowego
pozwalający na sprawną realizację struktur budowlanych charakteryzujących się odpowiednimi
walorami użytkowymi, funkcjonalnymi, ekonomicznymi.
Ze względu na możliwość stosowania różnych metod badania pracy i mierzenia czasu pracy procesy budowlane można podzielić na:
a) cykliczne
b) niecykliczne.
WYDAJNOŚĆ MASZYN
WYDAJNOŚĆ
- jest miernikiem efektywności pracy maszyn (wielkość organu roboczego)
WYDAJNOŚĆ TEORETYCZNA:
-określa maksymalną wydajność maszyny wynikającą z jej własności konstrukcyjnych i pełnego wykorzystania parametrów technicznych : mocy silników, prędkości roboczej itp. Nie jest wykorzystywana bezpośrednio, a służy do porównywania parametrów maszyn.
WYDAJNOŚĆ TECHNICZNA:
-jest ustalona doświadczalnie, określa maksymalną wydajność danej maszyny pracującej pod pełnym obciążeniem roboczym z uwzględnieniem wybranych czynników technicznych S1, właściwy dla maszyny i dla konkretnych warunków pracy. Między innymi bezwładność mechanizmów narzędzi roboczych, rodzaj gruntu, jego zagęszczenie, plastyczność mieszek budowlanych.
WYDAJNOŚĆ TECHNICZNA DLA MASZYN BUDOWLANYCH:
- cykliczna: Qt+Q0 · k-C · $\frac{q_{1}}{T_{c}}$ · K
-wydajność ciągła: Qe=8·Qt·Sw·Ss
WYDAJNOŚĆ EKSPLOATACYJNA NORMALNA:
-jest ustalona w stosunku do wydajności technicznej i określa maksymalną wydajność maszyny, odniesioną do nominalnego czasu pracy dla zmiany roboczej (brutto) z uwzględnieniem dodatkowych czynników normatywnych organizacji pracy SN, pomniejszając czas pracy o przerwy.
WYDAJNOŚĆ EKSPLOATACYJNA PRAKTYCZNA:
-podstawowy miernik wydajności pracy maszyny na budowie. Jest to wydajność nominalna pomniejszona o wpływ dodatkowych, ponadnormatywnych czynników, które powodują niepożądane postoje maszyn i są przyczyną powstania strat czasu pracy maszyny na budowie.
SW= SN + SX
SW- wsp. wykorzystania nominalnego czasu pracy maszyny,
SN- wsp. wpływu normatywnych przerw organizacyjnych
SX-wsp. wpływu dopuszczalnych przestojów w pracy maszyny
WYDAJNOŚĆ ZESPOŁÓW MASZYN:
Zespołem maszyn jest grupa współzależnych technologicznie maszyn, powiązanych ze sobą wspólnym przebiegiem procesu technologicznego i współzależnością w równomierności pracy.
Wyróżnia się następujące układy maszyn w zespołach:
-szeregowy zespół maszyn: jest zespołem n maszyn połączonych szeregowo, składającym się najczęściej z maszyny głównej, prowadzącej budowę i ciągu maszyn współdziałających, np, zespół żuraw wieżowy,
-równoległy zespół maszyn: jest zespołem m pojedynczych maszyn pracujących równolegle, np., zespół pomp odwadniających wykop,
-mieszany układ maszyn: jest układem łączącym cechy szeregowego i równoległego układu maszyn, może występować jako układ szeregowo-równoległy np.,roboty liniowe: autostrady, instalacje , równoległo-szeregowy, np., hale, lotniska.
RÓWNOLEGŁY
UKŁAD:
MIESZANY UKŁAD:
TRANSPORT W BUDOWNICTWIE
KLASYFIKACJA TRANSPORTU:
Czynniki wpływające na wybór rodzaju środka transportowego:
- odległość przewozu,
- rodzaj przemieszczanych elementów.
- ilość (masa towarowa) przewożonych elementów
OPŁACALNOŚĆ TRANSPORTU
odległość | środki transportu |
---|---|
do 6 km | ciągniki, kolej wąskotorowa |
6 ÷ 15 km | samochody |
powyżej 15 km | kolej normalnotorowa |
TRANSPORT DROGOWY (bezszynowy)
Wymaga dróg stałych i tymczasowych, których konstrukcja zależy od następujących czynników:
ilości masy towarowej, przewożonej w jednostce czasu (obciążenie drogi);
rodzaju środków transportowych i szybkości ich jazdy;
okresu eksploatacji drogi;
warunków gruntowych;
możliwości użycia miejscowych materiałów na budowę dróg;
TRANSPORT SAMOCHODOWY
Ogólna klasyfikacja jednostek transportu samochodowego:
pojazdy bez urządzeń usprawniających pracę ładunkową (np. Star C-60, Żubr, Skoda);
pojazdy z urządzeniami do załadunku i wyładunku (np. wywrotki Star W-25, MAZ 205, Star – 25 z żurawiem hydraulicznym).
TRANSPORT CIĄGNIKOWY
3 rodzaje ciągników:
kołowe (Ursus C325, C328, C385, Zetor, Tatra)
gąsienicowe,
kołowo – gąsienicowe,
Ciągniki powinny pracować z wymiennymi pociągami przyczep → eliminacja dodatkowych maszyn wyładunkowych oraz budowy składowisk przyobiektowych.
TRANSPORT SZYNOWY
Zalety:
nieznaczne opory jazdy;
niskie koszty eksploatacji;
możliwość przewozu na znaczne odległości;
komfort przewozu;
Wady:
mała elastyczność transportu wynikająca z zależności kierunku przewozu od układu torów;
niewielkie dopuszczalne pochylenie podłoża torów i znaczne minimalne promienie łuków.
wysokie koszty budowy w stosunku do okresu amortyzacji (rocznie ponad 200 tys. ton)
ORGANIZACJA TRANSPORTU
Metody organizacji transportu uwzględniające:
niewymienialność zestawu
wymienność zestawu (ciągnik plus przyczepy)
konteneryzacja transportu (ciągłość pracy zapewniona dla ciągnika i przyczep)
Czas cyklu pracy Tj
- dla jednostki o niewymiennych zestawach:
Tj = t2 + + + tw + tm [godz.]
wyprowadzając:
vśr = (km/godz.)
Tj = tz + + tw + t
WYDAJNOŚĆ PRACY Qe w okresie tgodz.
Qe = n · q · Sn (T / tgodz.)
Liczba cykli pracy: n =
gdzie:
q – nośność jednostki transportowej, T
Sn – wsp. wykorzystania nośności
Sn= (m – masa średnia jednorazowo przewożonego ładunku)
Sw = wsp. wykorzystania czasu roboczego jednostki transportowej 0,80 ÷ 0,85
ZMIANOWA WYDAJNOŚĆ Qe zm
Qe = · q • Sn • Sw [T/zmiana]
Liczba jednostek transportowych - potrzebna do przewiezienia „M” ton masy towarowej w okresie zmiany:
M =
ORGANIZACJA TRANSPORTU SZYNOWEGO
Przepustowość:
P = • Swt
t – przerwy między przejazdami kolejnych pociągów,
Swt – współczynnik wykorzystania czasu pracy linii kolejowej,
Wydajność pociągu Qe:
Qe = P•q•Sn [t / godz.]
q – ładowność pociągu,
Sn – ogólny współczynnik wykorzystania ładowności
Czas Tp cyklu pracy pociągu:
Tp = tz + + + tw [min]
Sprawność przewozowa Qs :
Qs = Np•q•Sn•Swt
Np – liczba potrzebnych pociągów,
NOWOCZESNE TECHNOLOGIE MUROWE
-podstawowymi materiałami w przeszłości były: glina naturalna, wypalana, kamień i drewno.
-największy rozwój produkcji cegieł przypada na II wojnę światową:
-wynaleziono piec kręgowy Hoffmana
-mechaniczna praca ceglarska Schlickeysena
-sztuczne suszarnie
CEGŁA TRADYCYJNA:
-ceramiczna, z gliny, iłu, piasku, popiołu, surowcem pomocniczym jest piasek kwarcowy, całość miesza się z wodą i wypala w 850-1000*C
Wymiary cegły: 25x12x6,5
Zalety ceramiki tradycyjnej:
-trwałość,
-dobrze akumuluje ciepło,
-paroprzepuszczalność,
-dobrze chroni przed hałasem,
-stosunkowo tania,
Wady:
-słaba izolacja termiczna,
-ciężka,
-niewielkie rozmiary utrudniające pracę,
CERAMIKA PORYZOWANA(ciepła ceramika)
-formuje się z gliny naturalnej wymieszanej z mączką drzewną i trocinami, podczas wypalania mączka ulega spaleniu i pozostają zamknięte pory wypełnione powietrzem
ZALETY:
-szybkie wykonanie,
-duże elementy na pióro i wpust
-grubość spoin od 12 do 15mm,
-lekkie elementy,
-łatwo się obrabia,
-dobrze tłumią hałas,
WADY:
-kruchy materiał,
-trzeba zapewnić odpowiednie warunki transportu
BLOCZKI Z BETONU KOMÓRKOWEGO(gazobeton suporeks)
-najpopularniejszy materiał do wznoszenia ścian wszelkiego typu,
-do produkcji wykorzystuje się:
-spoiwo, kruszywo
-środek porotwórczy,
-detergent
-woda
-ewentualnie dodatki
-jeśli kruszywem jest piasek powstają bloczki białe,
-jeśli popiół to szare,
-im wyższa odmiana tym lepsza wytrzymałość, a gorsza izolacyjność cieplna,
ZALETY:
-lekki,
-ciepły,
-miękki i łatwy w obróbce,
-można łączyć bez zaprawy w spoinie pionowej,
-szybka budowa- duże elementy,
-nadaje się do montażu szafek, półek, kominka,
WADY:
-kruchość,
-słabo izoluje akustycznie,
-nasiąkliwość,
-słaba wytrzymałość na ściskanie,
SILIKATY
-pustaki z surowców naturalnych- piasek, wapno, woda,
-drążone, zwykle białe, ale mogą być barwione na żółto, beżowo, czerwono, zielono, niebiesko i grafitowo,
-podczas produkcji piasek i wapno nasycone parą wodną twardnieją tworząc „sztuczny kamień” o dużej wytrzymałości,
ZALETY:
-duża wytrzymałość na ściskanie,
-odporność na działanie mrozu i deszczu,
-dobra izolacyjność akustyczna,
-duża zdolność akumulacyjna ciepła i wilgotności,
-ze względu na silny odczyn zasadowy silikaty posiadają wysoką odporność na korozję biologiczną, zapobiegają rozwojowi grzybów i flory bakteryjnej,
WADY:
-kruchość,
-duży ciężar,
-niska izolacyjność cieplna,
BLOCZKI KERAMZYTOBETON
-tradycyjna mieszanka betonowa, dodaje się tylko keramzyt, który zapewnia lekkość i ciepłochłonność,
-produkuje się bloczki ze styropianowym wypełnieniem i pustaki,
ZALETY:
-dobra izolacja termiczna i akustyczna,
-lekki i łatwy w murowaniu,
-dobra paroprzepuszczalność,
-mocny i trwały,
-możliwość budowy systemowej,
-prosta obróbka,
-odporne na zawilgocenie, grzyby i pleśnie,
WADY:
-drogi,
-kruchy,
-drogie zaprawy ciepłochłonne
-wymaga przerwy technologicznej,
STYROBETON
-beton lekki
-z kruszywem mineralnym jest spieniony granulat styropianowy o dużej zawartości pustek powietrznych,
-dobre parametry termoizolacyjne,
-ognio i mrozo odporny
ZALETY:
-12x lżejszy od betonu,
-nie kruszy się,
-dokładnie wypełnia wszelkie nierówności,
-dobra izolacja akustyczna i termiczna,
WADY:
-odkształcenia skurczowe związane z kruszywem,
SIATKOBETON
-żelbet o specyficznym zbrojeniu oraz ulepszonych właściwościach mechanicznych,
-zbrojeniem jest siatka stalowa z cienkiego drutu,
ZALETY:
-wytrzymały na rozciąganie
-lekki,
-możliwość wykonania dowolnych kształtów,
GLINOSŁOMBIEL
-belki i kostki z prasowanej słomy, gliny i żerdzi,
ŚCIANY ZE SZKŁA:
-pustaki, kształtki, luksfery,
-zapewniają nieograniczony dostęp światła,
-buduje się na zaprawę do cegieł klinkierowych,
-dobra izolacja akustyczna i termiczna,
-wadą jest konieczność precyzyjnego montażu,
WYKONYWANIE WYKOPÓW I NASYPÓW:
Sposób wykonywania wykopów jest uzależniony od warunków zastanych w danym miejscu, czyli ukształtowania powierzchni terenu, rodzaju gruntu, a także planowanego czasu realizacji. Metoda podłużna (przelotowa) posiada tę zaletę, iż łatwo i wygodnie można transportować urobek. Poza tym nie trudno jest zorganizować odpływ wód gruntowych i opadowych. Metoda poprzeczna sprawdza się tam, gdzie teren w kierunku poprzecznym do prowadzenia robót jest w dużym stopniu nachylony. Z kolei sposób czołowy wykorzystuje się przy wykopach pod budynki, tak zwanych zamkniętych.
Nasypu nigdy nie dokonuje się w dowolnym miejscu i dowolną techniką. Zawsze wcześniej należy rozpoznać warunki wytrzymałościowe, wilgotnościowe i termiczne, w których nasyp znajdzie się w czasie eksploatacji. Stosowanie odpowiednich metod wykonywania robót ziemnych można zapobiec różnego rodzaju deformacjom. Do budowy nasypów stosuje się materiały takie jak grunty kamieniste (łatwo przepuszczają wody atmosferyczne, słabo nasiąkają), grunty żwirowe i piaszczyste (nie gromadzą wilgoci, łatwo przesiąkają), grunty piaszczysto – gliniaste (cząstki gliniaste zwiększają spoistość gruntu). Nasypy, podobnie jak wykopy, można wykonywać metodą podłużną, poprzeczną i czołową, a także estakadową, która stosowana jest przy budowie podtorzy kolejowych na spadzistym terenie.
NASYPY - budowle o określonym kształcie wykonywane z gruntu budowlanego (np. drogowe, kolejowe).
WYKOPY - przestrzeń o określonym kształcie i wymiarach, którą uzyskuje się po usunięciu z danego miejsca gruntu budowlanego. Dzielą się na:
_ szerokoprzestrzenne - ich szerokość i długość w znacznym stopniu przekracza głębokość,
_ wąsko przestrzenne - szerokość ≤ 1,5m, długość i głębokość dowolna
_ jamiste - długość i szerokość ≤ 1,5m.
UKOP - objętość ziemi pozyskiwana (może być z wykopu pod budynek) potrzebna, jako materiał budowlany.
ODKŁAD - określona objętość gruntu budowlanego przechowywana na placu budowy w celu wykorzystania w późniejszym okresie.
ZWAŁKA - zbędna na terenie budowy objętość wydobytego gruntu budowlanego, miejsce, na które wywozi się niepotrzebny urobek z budowy.
Odwodnienie wykopów
Zabezpieczenie przed wodą opadową i gruntową
a) wykop ponad wodą gruntową zabezpieczenie przed zalaniem - rowki odwadniające na dnie wykopu i odprowadzenie wody do studzienek
b) wykop poniżej wody gruntowej obniżenie poziomu wody gruntowej przy zastosowaniu:
-igłofiltrow (45 - 65 mm)
-igłostudni (65 - 175 mm)
-studni (pow. 175 mm)
-drenaży (sączki przy odpowiednim pochyleniu i głębokości)
KLASYFIKACJA I DOBÓR MASZYN BUDOWLANYCH:
Klasyfikacja maszyn i urządzeń do robót ziemnych
1. do odspajania gruntu i przesuwania go po terenie
SPYCHARKI, ROWNIARKI
2. do odspajania gruntu i przewożenia po terenie
ZGARNIARKI
3. do odspajania gruntu i załadunku lub układania na odkładzie
KOPARKI
4. do załadunku gruntu
ŁADOWARKI
5. do spulchniania gruntu
ZRYWARKI (spycharki z osprzętem zrywakowym)
6. do zagęszczania gruntu
UBIJARKI, WIBRATORY, WALCE, ZAGĘSZCZARKI
7. sprzęt transportowy
SAMOCHODY SAMOWYŁADOWCZE (WYWROTKI)
8. urządzenia pomiarowe
9. maszyny uniwersalne, np. koparko – spycharki
SPYCHARKI
Zastosowanie: do prac przygotowawczych (zdejmowanie humusu), wykonywania płytkich
wykopów i nasypowa, prace porządkowe, karczowanie drzew
Klasyfikacja spycharek ze względu na:
Moc silnika;
- małe - do 60Kw
- średnie - od 60kW do 150kW
- duże - powyżej 150 kW
Rodzaj ciągnika;
- kołowe
- gąsienicowe
sposób sterowania lemieszem
- mechaniczne
- hydrauliczne
ustawienie lemiesza;
- czołowe
- ukośne
- uniwersalne
Cykl pracy spycharki
1. Napełnianie lemiesza
2. Przemieszczanie urobku (opłacalne do 100m):
-sposób prosty i sposób grzebieniowy
- sposób terenowy i łożyskowy
3. Wyładunek
4. Powrót
Koparki
Koparki - maszyny do odspajania gruntu i przenoszenia gruntu na środki transportu lub na odkład.
Klasyfikacja koparek:
Rodzaj podwozia;
- gąsienicowe
- kołowe (specjalne i samochodowe)
- pływające
- kroczące
Rodzaj pracy;
- o pracy cyklicznej (budownictwo)
- o pracy ciągłej (kopalnictwo, melioracje)
Rodzaj silnika;
- diesel
- benzynowy
- diesel – elektro
Osprzęt roboczy;
- podsiębierne
- przedsiębierne
- chwytakowe
- zbierakowe
Napęd narzędzia;
- mechaniczne
- hydrauliczne
Maszyny uniwersalne: koparko - spycharki
Lemiesz + łyżka (0,15 - 0,20 m3); głownie w budownictwie jednorodzinny i kształtowaniu terenu na niewielkich powierzchniach
Zgarniarki
Klasyfikacja zgarniarek:
Pojemność skrzyni;
- małe - do 5 m3
- średnie - 6 - 15 m3
- duże - pow. 15 m3
układ jezdny;
- samobieżne - transport do 5000 m
- przyczepne - 1000 - 2000 m
sposób napełniania;
- naturalny - strugi gruntu
- ze wspomaganiem
sposób opróżnienia;
- grawitacyjny
- wymuszony (ruchoma tylna ścianka)
sposób sterowania skrzynią;
- mechaniczny
- hydrauliczny
Walce
_ przyczepne
_ samobieżne
_ gładkie
_ okołkowane
_ na pneumatykach:
_ lekkie - do 15 ton (zagęszczają 20-30 cm)
_ średnie - do 50 ton (zagęszczają 30-50 cm)
_ ciężkie - do 200 ton (zagęszczają do 80 cm)
Ubijaki, ubijarki, zagęszczarki
_ elektryczne
_ spalinowe
_ lekkie: do 70 kg
_ średnie: do 200 kg
_ ciężkie: pow. 200 kg
ZAGĘSZCZANIE GRUNTU:
Zagęszczanie gruntów - zmniejszenie porowatości (zwiększenie gęstości objętościowej gruntu) i tym samym zwiększenie wytrzymałości.
Prowadzone zawsze:
_ dookoła obiektów budowlanych i inżynierskich,
_ przy zasypywaniu instalacji,
_ na dojazdach do mostów i wiaduktów
_ pod nawierzchnią drogową.
Prowadzone w:
sposób naturalny
_ ciśnienie górnych warstw gruntu na warstwy dolne
_ opady atmosferyczne
_ wody powierzchniowe - przesączanie kapilarne
sposób sztuczny
_ metoda wałowania (walce)
_ metoda ubijania (ubijaki i ubijarki)
_ metoda wibrowania (walce, zagęszczarki i ubijaki wibracyjne)
Wskaźnik zagęszczenia:
ρs- gęstość objętościowa szkieletu gruntowego
ρds-maksymalna gęstość objętościowa szkieletu gruntowego po zagęszczeniu przy wilgotności optymalnej (aparat Proctora - przyrząd do ubijania probek gruntu)
ŻURAWIE I DŹWIGI BUDOWLANE
Żurawie budowlane są to dźwignice złożone o bardzo zróżnicowanej budowie i możliwościach.
Wg możliwości ruchu dzieli się ja na:
Stałe (ścienne, przyścienne, wolnostojące, przenośne, przesuwne, przewoźne),
Przejezdne jezdniowe (na wózkach, na samochodach, na ciągnikach kołowych, na ciągnikach gąsienicowych),
Przejezdne szynowe (jednoszynowe, dwuszynowe na wózku, wieżowe, kolejowe, półbramowe),
Pływające,
Samopodnośne.
Specyfika żurawi wieżowych i ich systematyka (wg konstrukcji):
Możliwość przemieszczania się względem obsługiwanego obiektu (stałe i przejezdne),
Konstrukcja wieży (obrotowa, stała, z głowicą obrotową),
Konstrukcja wysięgnika (z wodzakiem lub bez)
Moment udźwigu.
Nowe technologiczne kryteria podziału:
Możliwość poruszania się względem obsługiwanego obiektu,
Możliwość szybkiego montażu i demontażu,
Możliwość szybkiego przemieszczania się na inną budowę, uniwersalność zastosowania.
W efekcie wyróżnia się:
Żurawie wieżowe szybko montowalne,
Żurawie wieżowe torowe z wieżą obrotową,
Żurawie wieżowe uniwersalne.
Urządzenia podnośne - żurawie
Podstawowymi parametrami pracy żurawi budowlanych są:
Udźwig, tj. największa masa ładunku, jaką przy danym wysięgu może podnieść żuraw, pracując z zachowaniem wszystkich niezbędnych warunków bezpiecznej pracy,
Wysięg, tj. odległość między osią obrotu żurawia a pionową osią zblocza hakowego,
Wysokość podnoszenia, tj. mierzona w pionie odległość podłoża (posadzki hali, nawierzchni drogi lub główki szyny) do poziomej osi haka umieszczonego w najwyższym punkcie możliwym do osiągnięcia przy danym wysięgu.
Wymagany udźwig maszyny montażowej Q oblicza się ze wzoru:
Gcmax – maksymalna masa elementu montażowego (masa + tolerancje montażowe i ewentualne
zawilgocenie elementu)
GKS – masa konstrukcji usztywniającej element w czasie montażu
Gz – masa zawiesia montażowego
n – liczba maszyn wspołpracujących przy podnoszeniu elementu
s – wspołczynnik niejednorodności obciążenia maszyny (w zależności od typu stosowanych maszyn i
zawiesi wartość jego waha się od 1,0 do 1,8).
DESKOWANIE TRACONE
Deskowania tracone stanowią pewnego rodzaju formy, umożliwiające ich wypełnienie mieszanką betonową w celu wykonania określonego elementu konstrukcyjnego lub ustroju budowlanego, pozostające na miejscu wbudowania, pełniące w eksploatowanym obiekcie budowlanym funkcję: konstrukcyjną, izolacyjną lub izolacyjno-konstrukcyjną.
ŚCIANKA LARSENA( grodzica)
Ścianka Larsena (Larssena) - profil z blachy falistej o grubości ok. 1 cm. Wykorzystywana, jako szczelna ściana oporowa umacnia i uszczelnia nabrzeża. Bywa również wykorzystywana do budowy koferdamu, jako grodzi stawianej podczas prac wodnych. Stosowana również, jako zabezpieczenie fundamentów przed możliwym osuwem. Ścianka Larsena jest ścianą wykonaną za pomocą konkretnego rodzaju brusa (kształtownik walcowany) – opartego na profilu stalowym typu Larsena. Inne rodzaje ścianek szczelnych są oparte na innych profilach.
NIWELACJA, WYTYCZANIE OBIEKTU
Niwelacja, niwelacje, pomiary wysokościowe – geodezyjne wyznaczanie różnicy wysokości pomiędzy punktami terenowymi.
Geodezyjne wytyczenie obiektów budowlanych w terenie służy przestrzennemu usytuowaniu tych obiektów zgodnie z projektem budowlanym, a w szczególności zachowaniu przewidzianego w projekcie położenia wyznaczanych obiektów względem obiektów istniejących i wznoszonych oraz względem granic nieruchomości.
2. Wytyczeniu w terenie i utrwaleniu na gruncie, zgodnie z wymaganiami projektu budowlanego, podlegają geodezyjne elementy określające usytuowanie w poziomie oraz posadowienie wysokościowe budowanych obiektów, a w szczególności:
1) główne osie obiektów budowlanych naziemnych i podziemnych,
2) charakterystyczne punkty projektowanego obiektu,
3) stałe punkty wysokościowe - repery.
STROPY GĘSTOŻEBROWE
Stropy gęstożebrowe są tak nazywane ze względu na mały rozstaw belek — 30÷90 cm. Przestrzenie między belkami są wypełniane pustakami albo płytami prefabrykowanymi z ewentualną izolacją cieplno-akustyczną i całość jest zabetonowana w monolit na budowie.
Typy stropów gęstożebrowych:
-o żebrach wyk. całkowicie na budowie, np. Ackermana, Kontra, Cerit;
-na belkach żelbetowych całkowicie prefabrykowanych, np. DZ, T-27, PI;
-na żebrach częściowo pref., np. Fert, JZP, Fertbert, Teriva, Cerit.
Strop Ackermana – sposób wykonania, wysokości:
Konstrukcję nośną stropu stanowią żebra żelbetowe wyk. między rzędami ułożonych na deskowaniu pustaków. Pustaki Ack. są prod. o szer. 30cm, dł. 19,5 i 29,5cm i wys. 15,18,20 oraz 22cm. Wys. pustaków dobierana jest w zależności od rozpiętości stropu i obc. na niego działających. Pod wyk. strop wyk. się deskowanie montażowe pełne lub składające się z pojedynczych desek ułożonych tylko pod żebrami i podpartych rusztowaniem. Pustaki układa się w stropie mijankowo z przes. o ½ dł. pustaka. Żebra zbroji się dołem najczęściej jednym prętem (o śr. wynikającej z obl.), zawieszonym na otwartych strzemionach o śr. 4,5-6mm rozstawionych co 33cm i opartych na górnych powierzchniach pustaków. Zbrojenie nośne w co drugim żebrze powinno być odgięte na podporze pod kątem 〖45〗^oi zakotwione w strefie górnej. Przy niewielkich obc. i rozpiętości stropu do 4,5m strzemiona daje się tylko przy podporach na dł 1/5l. Żebra stropu wyk. się z oparciem na murze za pośrednictwem wieńców. Żebra, płytę i wieńce wyk. się jednocześnie z betonu klasy C12/15-C16/20 o konsystencji plastycznej. Śr. ziaren użytego do betonu kruszywa nie powinna przekraczać 20mm. Średnia gr. żebra wynosi 7cm, min. gr. płyty 4-6cm. Zagęszczenie betonu w żebrach i wieńcu wyk. się ręcznie prętami, a w płytach-najlepiej przy użyciu wibratorów powierzchniowych.
Strop DZ – rodzaje, rozpiętości i sposób wykonania.
Strop DZ składa się z belek żelbetowych prefabrykowanych rozstawionych co 60cm i pustaków wypełniających przestrzenie między belkami. Prod. są 3 rodzaje belek:
-belki DZ-3 o wys. 20cm z przeznaczeniem do budownictwa ogólnego i wiejskiego o rozpiętości stropu do 6,0m;
-belki DZ-4 o wys. 20cm z przezn. do stropów i stropodachów w budownictwie ogólnym o rozp. do 6,6m;
-belki DZ-5 o wys. 25cm z przezn. do stropów w budynkach szkolnych o rozp. do 7,8m;
Do stropów są stos. betonowe pustaki o szer. 60cm i dł. 30cm, których wys. wynoszą:
-DZ-3 – 20cm;
-DZ-4 – 24,5cm;
-DZ-5 – 31,5cm;
Min. dł. oparcia belek na murze powinna wynosić 8cm dla belek DZ-3 i DZ-4 oraz 10cm dla belek DZ-5.
Podczas wykonywania stropu belki powinny być podparte w następujących miejscach:
-belki DZ-3 o dł. większej od 4,2m w środku rozpiętości oraz przy podporach, gdy wieńce są obniżone poniżej stopki belki;
-belki DZ-4 i DZ-5 w czterech miejscach, tj. pod dwoma skrajnymi otworami na żebra rozdzielcze oraz na obu końcach przy ścianie.
Żebra rozdzielcze są potrzebne, jeżeli rozpiętość belek głównych jest>niż 5,1m. Można tez stos. specjalne kształtki lub rozsunąć zaślepione jednostronnie pustaki na odl. 7-10cm. Zbrojenie składa się z pręta dolnego przechodzącego przez otwory w belkach i górnego-umieszczonego w nadbetonie. Po ułożeniu pustaków i ewentualnie zbrojenia, betonuje się pachwiny, wieńce i płyte.
Strop POROTHERM – sposób wykonania, rodzaje:
Strop Porotherm 62.5- Składa się z elementów nośnych (belek) oraz wypełniających (pustaków). Oferowany jest w rozstawie osiowym belek 62,5 cm przy trzech wys. pustaków 15, 19, 23 cm. Razem z 4 cm warstwą nadbetonu wysokości konstrukcyjne stropu wynoszą odpowiednio 19, 23 i 27 cm.
Strop Porotherm 50: różni się od stropu Porotherm 62.5 tylko rozstawem osiowym belek. To właśnie dzięki większemu zagęszczeniu belek stropowych (elementów nośnych) może on znaleźć zastos. wszędzie tam, gdzie wymagane są wyższe wytrzymałości stropów. Rozstaw osiowy belek 50 cm przy wys. pustaków 15, 19, 23 cm. Razem z 4 cm warstwą nadbetonu wys. konstrukcyjne stropu wynoszą odpowiednio 19, 23 i 27 cm.