• Przerost płytki paznokciowej (szponowatość paznokci)

Zgrubienie płytki, znaczne wydłużenie a niekiedy zakrzywienie, co nadaje kształt szponowaty. W przypadkach zaawansowanych zmian dochodzi do zakrzywienia się paznokcia dając obrazy przypominające rogi baranie. Płytka paznokciowe traci połysk, zmienia się jej zabarwienie na brunatnobrazowe, żółte, szare lub ciemnobrunatne. W przypadku zmian wrodzonych przerost występuje na wszystkich płytkach. W przypadku zmian urazowych jedynie na jednym lub dwóch. Przyczyny szponowatości są różne najczęściej spowodowane są wielokrotnymi urazami płytek paznokciowych, ucisk obuwia, zaburzenia w krążeniu obwodowym, zaniedbania higieniczne, skłonności rodzinne.

Leczenie:

• chirurgiczne usunięcie paznokcia i wyłyżeczkowanie macierzy (zalecane jedynie u młodych osób)

• ścinanie paznokcia i szlifowanie przy użyciu szybkoobrotowych szlifierek

• Zanik płytki paznokciowej

Płytka paznokciowa staje się coraz cieńsza i zmniejsza się jej wielkość i spoistość. Możliwy jest całkowit zanik płytki paznokcia. Stan miejscowy zależy od rozległości i zaawansowania procesu chorobowego. Zmiany zanikowe paznokci wrodzone są wyrazem tzw. "defektu ektodermalnego" polegającego na zaburzeniach wzrostu różnych struktur i narządów pochodzących z tej samej części zarodka płodowego. Często obserwuje się więc współistnienie zaburzeń rozwoju paznokci, włosów, stawów czy nawet układu nerwowego.
Zmiany zanikowe mogą pojawiać się także w związku z niektórymi chorobami przebiegającymi w obrębie macierzy i niszczącymi płytkę paznokciową (stan zapalny, zakażenie, stan ropny). Na zanik płytki paznokciowej mogą wpływać również zaburzenia gruczołów wydzielania wewnętrznego i inne choroby ogólnoustrojowe.

• Zakleśnięcie płytki paznokciowej

Polega na talerzykowatym wgłębieniu płytki, który może pojawić się na jednym lub kilku paznokciach. Zmiany te występują najczęściej występują w niedokrwistości, choć nie są zależne jedynie od niedoboru żelaza. Mogą występować w przebiegu czerwienicy. W nielicznych przypadkach stwierdza się nieliczne zmiany.

Leczenie:

• preparaty z żelazem

• wyciągi z wątroby

• witaminy z grupy B i C

• Zmiany zabarwienia płytki paznokciowej

Mogą one występować w skutek zewnętrznego kontaktu z różnym i substancjami barwiącymi, chemicznymi, stosowaniem środków do pielęgnacji paznokci (np.: nadmanganian potasu, lipas barwą paznokcie na brązowo, lakiery i zmywacze na żółtawo, zakażenia bakteryjne beztlenowcami na kolor zielony itd.) lub też zależy od przyjmowania różnych leków do wewnątrz. Mogą być także spowodowane różnymi stanami chorobowymi jak żółtaczka, zaburzenia krążenia.

Leczenie:

• usunięcie przyczyny

• Zespół żółtych paznokci

Paznokcie są w tym przypadku wyraźnie zgrubiałe, nieelastyczne, nadmiernie wypukłe co nadaje im kształt beczułkowaty. Obrąbek paznokci jest zgrubiały i spadzisty, natomiast łąkotka jest zupełnie niewidoczna. Pogrubiałe płytki paznokciowe często przyjmują żółtawą lub żółtawo-zieloną barwę - stąd nazwa . Choroba często towarzyszą zastojowi chłonki w kończynach i astmie.

• Zmiany paznokciowe wywołane przez kosmetyki i niewłaściwą pielęgnację

• Szorstkość paznokci, tzw. dystrofia paznokci

Choroba często obejmuje wszystkie paznokcie; są one bardzo szorstkie i sprawiają wrażenie przetarcia ich powierzchni papierem ściernym, jakby posypane szarym pyłem Przyczyną może być łysienie plackowate, liszaj. Zmiany w obrębie płytek paznokciowych pojawiają się najczęściej w dzieciństwie czasem dopiero w wieku dorosłym. Zmianom tym często towarzyszy wklęśniecie paznokcia.

Leczenie:

• delikatne wygładzenie płytki paznokciowej blokiem

• Wklęśnięcie płytki paznokciowej, paznokcie łyżeczkowate (koilonychia).

Przyczyną tego schorzenia są najprawdopodobniej zaburzenia w synchronicznym wytwarzaniu dwóch warstw płytki paznokciowej. Do zmian te często towarzyszą różnym chorobom ogólnoustrojowym .Objawy- Środkowa część płytki paznokciowej ulega szerokiemu płytkiemu zagłębieniu, a wolny brzeg paznokcia unosi się i wywija ku górze. Przyczyną jest niedobór żelaza. Występuje przy chorobach tarczycy, u chorych dializowanych lub po przeszczepach nerek.

• Paznokcie rurkowate (wrodzone pogrubienie paznokci).

Jest to dziedziczna choroba często współistniejąca z nadmiernym rogowaceniem dłoni i stóp.
Paznokcie są zgrubiałe i nadmiernie uwypuklone w osi długiej, szersze u podstawy i zwężające się na wolnym końcu płytki. Pod płytką paznokciową gromadzą się zbite masy rogowe silnie związane z łożyskiem.

• Kruchość paznokcia

Występuje przy braku krzemu w organizmie.

Leczenie:

• uzupełnienie braków krzemu

Zmiany wtórne:

• Grzybice paznokci

Stanowią około 50% chorób paznokci. Charakteryzują się zgrubieniami, przebarwieniami, łamliwością paznokci, rozwarstwianiem, częściowym wykruszaniem, nadmiernym rogowaceniem i pobruzdowanie, płytek paznokciowych. Grzybice często występują u osób z zaburzeniami odporności komórkowej, zaburzeniami hormonalnymi ( zespół Cushinga, niedoczynność tarczycy). Zakażeniom sprzyja ogólne osłabienie organizmu w wyniku chorób wyniszczających (np. cukrzycy), załamanie sił odpornościowych, długotrwałe leczenie antybiotykami i lekami immunosupresyjnymi, większość grzybów jest zakaźna dla otoczenia. Zmiany rozpoczynają się od wolnego brzegu paznokcia. Płytka staje się szara lub zielonkawa, matowa, krucha, łamliwa, występuje nieregularne poprzeczne lub podłużne bruzdowanie płytki, aż do całkowitego jej spełznięcia. W cięższych przypadkach może dojść do gromadzenia się mas rogowych pod płytkami paznokciowymi. Początkowa są zajęte pojedyncze płytki paznokciowe, lecz zakażenie przenosi się łatwo na pozostałe.

Leczenie:

• konsultacja z lekarzem

• stosowanie preparatów przeciwgrzybiczych

• Drożdżyca

Bardzo zakaźna choroba, rozpoczynająca się od wału paznokcia. W tym miejscu powstaje stan zapalny. Objawia się silnie zaczerwienionym i obrzękniętym wałem, z którego wydostaje się ropa. W następnym etapie zmiany obejmują płytki, które staje się szarobrunatne, bez połysku, przerośnięte i rozwarstwione.

Leczenie:

• konsultacja z lekarzem

• stosowanie preparatów przeciwgrzybiczych

• eliminacja czynników sprzyjających (np.: nie należy moczyć rąk)

• Zapalenie wału paznokciowego, zespół zielonych paznokci

.

To niebolesne zapalenie wałów paznokciowych z zielonym zabarwieniem płytek, spowodowane zakażeniem przez Pseudomonas aeruginosa. Do zakażenia dochodzi u osób często moczących ręce w wodzie z dodatkiem detergentów - gospodyń domowych, zmywaczy naczyń. UWAGA: żółte zabarwienie płytki paznokciowej, jej kruchość, rogowacenie podpaznokciowe stwierdzamy po zakażeniu grzybem.

Leczenie:

• konsultacja z lekarzem

• stosowanie preparatów przeciwgrzybiczych

• eliminacja czynników sprzyjających (np.: unikać zamaczania rąk)

• Łuszczyca paznokcia

Zazwyczaj towarzyszy łuszczycy skóry, lecz może występować samoistnie. Płytka paznokciowa staje się wówczas matowa, krucha, zgrubiała, czasami istnieją punkcikowe wgłębienia jak na naparstku. Zmiany ustępują bardzo powoli i opornie.

Leczenie:

• konsultacja z lekarzem

• smarowanie płytek paznokciowych preparatami dziegciowymi

• doustne przyjmowanie wit. A

• stosowanie maści salicylowej

• fototerapia

• Zanokcica

Zmiany zapalne w otoczeniu paznokcia pochodzenia bakteryjnego (najczęściej wywołują ją bakterie - gronkowce, paciorkowce). Przyczyną zanokcicy przewlekłej są zakażenia grzybicze (drożdżaki). Często zanokcica powstaje w wyniku urazu opuszki palca (ukłucie zanieczyszczonym przedmiotem), przy naderwaniu paznokcia. Występuje ona też przy maceracji blaszki płytki paznokciowej, która powstaje w wilgotnym środowisku oraz w cukrzycy. Charakteryzuje się zaczerwienionym wałem paznokciowym, często wydobywa się ropa. Choroba ma przebieg ostry, zmiany są bardzo bolesne. Po przebiciu pojawia się wydzielina ropna. Nie jest chorobą zakaźną.

Leczenie:>

• konsultacja z lekarzem

• antybiotykoterapia

• zewnętrzne okłady z ichtiolu, sody

• w ciężkich przypadkach konieczna jest ingerencja chirurga - nacięcie, sączkowanie lub chirurgiczne usunięcie płytki paznokciowej