SPOSÓB ORGANIZACJI ZAJĘĆ

FORMY PRACY:
Podczas zajęć przeważać będzie praca indywidualna, a niekiedy grupowa.
METODY:
Szczególnie polecam metody, które będą miały na celu samodzielne rozwiązywanie problemów, samodzielne projektowanie zadania, wdrażanie do kreatywności oraz zapewnią dzieciom bezpieczeństwo, akceptowanie siebie i swoich kolegów.

Do osiągnięcia celów niezbędne są materiały, pomoce i narzędzia:
Papier kolorowy, gazety, ścinki materiałów, gaza, farby kryjące, akwarelowe, tusze, nożyczki, pędzle, plastelina, glina, albumy, fotografie, encyklopedie, program komputerowy „Przygoda z komputerem”

Przykładowe techniki do wykorzystania na zajęciach:

Wzbogacone techniki rysunkowe:
1) rysowanie świecą
2) kompozycje z nici i sznurka
3) malowanie na gazecie
4) malowanie tuszem
5) malowanie farbami kryjącymi
6) malowanie na tkaninach lub szkle
7) malowanie akwarelą i pastą do zębów– mieszanie farby z pastą i wodą
8) frottage – malowanie ciekawej faktury np. liści farbami i odciskanie jej na kartce

Techniki powielane i druk:
1) odbijanie tiulem i gazą
2) drukowanie stemplem z ziemniaka lub z korka

Techniki dekoracyjne na płaszczyźnie:
1) batik – wykonanie rysunku kolorowym tuszem, pokrycie go klejem roślinnym, pomalowanie całej kartki tuszem czarnym, wymycie wodą miejsc pokrytych klejem
2) malowanie mokre w mokrym
3) gwasz – rozbielanie koloru farby akwarelowej
4) malowanie na podkładzie z kaszy lub piasku
5) malowanie z wyklejanką
6) wydzieranki z gazet
7) malowanie z lawowaniem – przenoszenie dowolnych rysunków na szkło lub papier, podmalowanie niektórych partii farbą w celu wzmocnienia światłocienia
8) wycinanka – wycinanie nożyczkami potrzebnych kształtów z papieru, bibułki, tkanin, gazet,
9) witraże papierowe
10) aplikacje na tkaninach
11) collage z materiałów różnych

Techniki przestrzenne:
1) lepienie z plasteliny lub modeliny
2) formowanie z masy papierowej lub solnej
3) lepienie w glinie
4) formowanie papieru – origami
5) wykonywanie prostych form użytkowych z materiałów różnych (pudełka, tkaniny, materiały przyrodnicze)



3. Treść programu i jego struktura

Program kierowany jest dla dzieci w młodszym wieku szkolnym chętnych do uczestnictwa w dodatkowych zajęciach plastycznych.
W każdym miesiącu wyodrębniłam jeden ośrodek tematyczny. Na każdy ośrodek przypadają cztery tematy dotyczące realizacji zagadnienia. Treści zagadnień to pojęcia dotyczące elementów formy plastycznej. Poszerzają one wiedzę dziecka. W czasie zajęć uczestnik obserwuje, doświadcza możliwości zastosowania różnych technik i narzędzi, projektuje własną działalność twórczą. Poznaje możliwość wykorzystania materiałów znajdujących się w najbliższym otoczeniu w domu, ogrodzie, parku.
Proponowana wielość technik ma umożliwić dziecku wybór najbardziej atrakcyjnej i dostarczającej radosnych przeżyć.
Tematyka ośrodków umożliwia wyrażanie i interpretowanie elementów formy plastycznej występujących we wzajemnych relacjach. Tematy zadań związane są z zainteresowaniami i możliwościami dzieci. Przyswajanie wiadomości o sztuce ma charakter zabawowy. Wykorzystane zostaną programy komputerowe. Kolejność realizacji poszczególnych tematów zależy od decyzji prowadzącego.



4. Ośrodki tematyczne i działania edukacyjne

I. Światło

1. Światło jako walor. Doświadczanie kontrastu: jasny-ciemny.
Technika: rysowanie świecą, białą farbą lub kredą na papierze.
„Spacer przy księżycu”

2. Swobodna interpretacja dwóch wartości walorowych : czerni i bieli. Technika: czarny tusz i pędzel.
„Zebry w bajkowej krainie”

3. Światło-cień. Wpływ jasności światła na widoczność przedmiotów. Technika: farby akwarelowe i pasta do zębów.
„Zabawa z cieniem”

4. Wzajemna relacja czerni, bieli i szarości. Tworzenie interesujących układów powstałych przez powtórzenie dowolną ilość razy elementu. Technika: gwasz, układanie z bandaży i malowanie, wycinanka, collage.
„Zima w górach”

II. Barwa

1. Doświadczanie połączeń kolorystycznych trzech barw zasadniczych. Dowolne układy abstrakcyjne.
Technika: malowanie farbami plakatowymi, klejowymi, kolorowym tuszem.
„Jestem czarodziejem”

2. Doświadczanie tworzenia zbiorów barw ciepłych i zimnych.
Technika: farby plakatowe, kolorowe tusze, wycinanka lub wydzieranka.
„Jestem iskierką w płomieniu świecy”
lub „Jestem płatkiem śniegu”

3. Doświadczanie połączeń kolorystycznych dowolnej barwy z bielą lub czernią. Dowolne układy inspirowane utworem literackim.
Zestawianie gotowych elementów barwnych.
Technika: wycinanka, collage, frottage,
„Zadymione miasto”

4. Swobodne tworzenie układów złożonych z różnych barw.
Technika: obrysowywanie tekturowych kształtów i wypełnianie ich kolorem, malowanie farbami, kredkami.
„Moje miasto”
III. Linia

1. Doświadczanie różnych wartości linii przy użyciu jednego narzędzia.
Technika: tusz i patyk, tusz i pędzel, kredki świecowe, pastele, miękki ołówek.
„Oglądamy zawody sportowe”

2. Doświadczanie zestawów kontrastowych różnych kształtów linii (proste, krzywe, łamane, koliste itp.) Powtarzalność elementów.
Technika: wycinanka, wydzieranka, plastelina, tusz i patyk, tusz i pióro, glina.
„Bajka z krainy geometrii”

3. Doświadczanie wizualne układów linearnych w przyrodzie. Swobodne tworzenie układów z różnych materiałów zbliżonych kształtem do linii np. sznury, włóczki, drut, paski papieru, patyki.
Technika: collage, wycinanka.
„W dżungli”

4. Projektowanie i wykonanie scenografii do wybranej baśni. Wyróżnianie i określanie takich cech przedmiotów jak: kulisty, owalny, symetryczny, nieregularny.
Technika: rysowanie świecą, frottage, collage.
„Scenografia do mojej ulubionej baśni”

IV. Bryła

1. Doświadczanie kontrastu wielkości w układach kilku brył. Obserwacja brył w otoczeniu.
Technika: projektowanie prostych form użytkowych.
„Domek dla lalek”

2. Modelowanie kształtów i wielkości brył. Stosunek wielkości brył do płaszczyzny, na której powstają.
Technika: modelowanie w glinie, lepienie z plasteliny, modeliny.
„Fantastyczne stwory”

3. Rozpoznawanie kształtów w przyrodzie. Tworzenie interesujących układów płaskich poprzez wielokrotne powtórzenie elementu trójwymiarowego(bryły)
Technika: wyklejanka z materiałów różnych: drobne kamienie, muszelki, nasiona, patyki, guziki, kasztany, itp.
„Podwodne miasto”
4.Tworzenie swobodnych, wielowątkowych układów z brył różniących się kształtem i wielkością. Praca w zespołach 2-3 osobowych.
Technika: łączenie materiałów różnych: glina, plastelina, patyki, drut, opakowania papierowe, tworzywa sztuczne, itp.
„Statek kosmiczny”

V. Faktura

1. Swobodne doświadczanie faktury powierzchniowej tworzonej przez wielokrotne nanoszenie różnych śladów: ołówka, świecy, kredki, mazaka farby klejowej lub plakatowej.
Technika: rysowanie świecą, malowanie farbami, rysowanie ołówkiem.
„Bukiet kwiatów”

2. Swobodne doświadczanie faktury wypukłej tworzonej poprzez nanoszenie drobnej masy.
Technika: wyklejanie powierzchni płaskiej masą papierową lub solną.
„Talerz ozdobny”

3. Swobodne doświadczanie faktury wgłębnej tworzonej przez rycie w materiale miękkim.
Technika: rysowanie patykiem w gipsie, wyciskanie stempli z korka na podłożu z plasteliny.
„Projekt wzoru papieru ozdobnego”

4. Doświadczanie możliwości wyrazowych uzyskiwanych poprzez różnorodność faktury.
Technika: collage, frottage, wycinanka z gazet, malowanie z lawowaniem.
„Zaczarowany ptak”

VI. Przestrzeń

1. Tworzenie akcji plastycznej w celu doznania pojęć przestrzennych: góra-dół, obok, nad, pod itp.
Technika: rysowanie mazakiem, kredką na dużych arkuszach papieru pakowego.
„Obrysowujemy sylwety”

2. Iluzja przestrzeni na płaszczyźnie obrazu wyrażona barwą poprzez stopniowe, łagodne rozjaśnianie lub przyciemnianie określonej barwy.
Technika: malowanie farbami, gwasz.
„Krzyk drzew”

3. Projektowanie i wykonanie przestrzennej formy użytkowej – sztuka ludowa. Tworzenie z pasków papieru ludzików, bukietów, drzew.
Technika: wycinanka, formowanie z pasków papieru.
„Jestem twórcą ludowym”

4. Próba zagospodarowania określonej przestrzeni różnymi elementami w układzie składającym się z elementów pionowych i poziomych.
Technika: łączenie materiałów różnych: papierowe opakowania, tworzywa sztuczne, karton, patyczki.
„Budujemy wesołe miasteczko”

VII. Ruch

1. Swobodne doświadczanie ruchu wirowego. Ćwiczenia rozmachowe.
Technika: rysowanie ołówkiem, malowanie farbami.
„Mój pędzel tańczy w kółko”

2. Ruch wahadłowy. Swobodna interpretacja doznanych wrażeń.
Technika: wycinanka, collage, malowanie farbami plakatowymi i szerokim pędzlem.
„Na huśtawce”

3. Ruch falisty. Swobodna interpretacja doznanych wrażeń.
Technika: wycinanka, collage, malowanie farbami plakatowymi i szerokim pędzlem.
„Jestem kropelką na morskiej fali”

4. Ruch złożony. Swobodne wyrażanie działań zbiorowych.
Technika: wycinanka, wydzieranka, collage.
„Zawody sportowe”

VIII. W świecie origami

1. Składanie form podstawowych
„Latawiec”

2.Tworzenie papierowych postaci zwierząt na podstawie szczegółowych rysunków i zdjęć naturalnych zwierząt.
„Papierowe ZOO”

3. Projektowanie i wykonanie witraży papierowych.
Technika: rysowanie, wycinanie, naklejanie.
„Wiosenne okno”

IX. Spotkania ze sztuką.

1. Wyjście do Galerii Sztuki. Zwiedzanie wystawy. Zajęcia z artystą plastykiem.

2. Wyjazd na plener malarski. Malowanie krajobrazu.
Technika: malowanie farbami, rysowanie kredkami, ołówkiem.

3. Wyjście do teatru. Zwiedzanie kulis.

4. Wycieczka do Muzeum Miedzi. Zwiedzanie aktualnej wystawy.

X. Gry i zabawy

1. Gra „Modelki” – projektowanie strojów.

2. Komputerowy program edukacyjny „Przygoda z komputerem”

3. Przeglądanie encyklopedii multimedialnych
„Multimedialny album malarstwa polskiego”



5. Umiejętności możliwe do osiągnięcia przez ucznia realizującego program

- Stanie się samodzielny i kreatywny
- Rozwinie zdolności twórcze
- Zdobędzie umiejętność wyrażania swoich odczuć poprzez działalność plastyczną
- Wyrobi umiejętność znajdowania właściwych technik i sposobów ekspresji
- Rozwinie umiejętność projektowania prostych form użytkowych
- Nauczy się korzystać ze źródeł wiedzy o sztuce
- Powiększy posiadaną wiedzę
- Pozna zabawy i programy komputerowe edukacyjne
- Wdroży się do respektowania organizacji pracy podczas zajęć






6. Ocenianie osiągnięć uczniów

Tworząc program wspierania rozwoju aktywności twórczej chciałam zapewnić dziecku zdolnemu warunki optymalnego rozwoju.
Realizując założenia programu będę brać pod uwagę głównie zaangażowanie uczniów w proces poznawania i aktywność podczas zajęć. W związku z tym kryterium oceny nie będzie stan wiedzy ucznia w danym momencie, ale jego praca, włożony wysiłek, umiejętności i postępy.

Propozycje kontroli i oceny uczniów:

- obserwacja pracy uczniów na zajęciach
- rozmowy z uczniem
- konkursy
- ćwiczenia praktyczne

Oceniania uczniów można dokonywać poprzez nagradzanie ich osiągnięć w następujący sposób :

- przyznawanie punktów za aktywną postawę na zajęciach
- wyróżnianie w gazetce szkolnej
- nagradzanie za zajęcie wysokich miejsc w konkursach
- przyznanie dyplomów na koniec roku szkolnego „Mały Artysta”


7. Zasady realizacji programu

Do realizacji programu niezbędne są określone środki dydaktyczne:
- pomieszczenie, w którym będą odbywać się zajęcia
- środki: albumy, reprodukcje znanych dzieł malarskich, encyklopedie, komputerowe programy edukacyjne,
- materiały i narzędzia do wykonania prac w miarę możliwości dzieci przynoszą na zajęcia
- rodzice muszą wyrazić zgodę na udział dziecka w zajęciach oraz na zapewnienie im środków do wykonania zadań plastycznych
- zajęcia będą odbywać się raz w tygodniu

Realizując program należy pamiętać o:
- inspirowaniu dziecka do podejmowania działań
- rozwijaniu zdolności i twórczej aktywności
- organizowaniu zajęć tak, by dziecko miało poczucie przyjemnego spędzenia wolnego czasu
- przekazywaniu wiedzy o sztuce w małych dawkach ilustrując odpowiednimi reprodukcjami
- przekazywaniu wiadomości teoretycznych w połączeniu z działaniem praktycznym
- zapewnieniu dziecku możliwości zwiedzania muzeum, galerii, gdyż niczym nie zastąpiony jest bezpośredni kontakt ze sztuką


8. Ewaluacja programu

Aby sprawdzić, czy program spełnił oczekiwania należy przeprowadzić ewaluację. Będzie ona dotyczyła opinii dzieci, postaw rodziców oraz osiągnięć uczniów (udział i sukcesy w konkursach)
Na koniec roku szkolnego odbędzie się mini-wernisaż prac uczniów jako prezentacja dla uczniów, rodziców i pracowników szkoły.
Uczniowie wypełnią też krótką ankietę oceniającą zajęcia na kółku plastycznym.



ANKIETA

DRODZY UCZNIOWIE
Celem ankiety jest poznanie Waszej opinii na temat prowadzonych przeze mnie zajęć na kole plastycznym.
Na podstawie Waszych odpowiedzi będę mogła ocenić, czy spełniają Wasze oczekiwania. Wybraną odpowiedź zaznacz znakiem X.

1. Czy lubisz zajęcia prowadzone na kółku plastycznym?
- Zdecydowanie nie
- Raczej nie
- Raczej tak
- Zdecydowanie tak
2. Czy na zajęciach panowała miła, życzliwa atmosfera sprzyjająca wspólnej nauce i zabawie?
- Zdecydowanie nie
- Raczej nie
- Raczej tak
- Zdecydowanie tak
3. Napisz, które zajęcia były dla ciebie najciekawsze? Dlaczego?
............................................................ ............................................................. ............................................................. ............................................................. ...............

4. Napisz, co Ci się nie podobało na zajęciach? Dlaczego?
............................................................ ............................................................. .. .......................................................... ............................................................. ................

Dziękuję za dokładne wypełnienie ankiety.


BIBLIOGRAFIA



1. Barff U., Burkhardt I., Maier J.: Każde dziecko to potrafi. Świat Książki. Warszawa 1995.
2. Hektor Rojas F.: Origami. Papierowe ZOO. Świat Książki. Warszawa 1995.
3. Lowenfeld V., Brittain Lambert W.: Twórczość a rozwój umysłowy dziecka. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Warszawa 1977.
4. Wawrzyniak – Dorabiała M.: Encyklopedie multimedialne PWN – możliwość wykorzystania na lekcji. Edukacja Medialna, 1/2001, s.51-52.
5. Stopczyk S.: Wiadomości o sztuce. Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych. Warszawa 1973.