BIOMY KULI ZIEMSKIEJ
BIOM - jest to jednostka ekologiczna najwyższego rzędu, na którą składają się całe zespoły ekosystemów, właściwych dla danego obszaru geograficznego. Taki twór jest łatwy do rozpoznania, ponieważ charakteryzuje się określoną formacją roślinną i zwierzęcą. Wszystkie Biomy Ziemi tworzą BIOSFERĘ.
PODZIAŁ BIOMÓW: lądowe i wodne.
PODZIAŁ BIOMÓW ze względu na strefowość:
strefowe (zonalne)
niestrefowe (azonalne)
pozastrefowe (ekstrazonalne)
międzystrefowe (intrazonalne)
nizinne (anakimatyczne)
wyżynne (unakimatyczne)
BIOMY KULI ZIEMSKIEJ:
1) Pustynie lodowe:
Klimat: polarny – istnieje tutaj noc polarna i dzień polarny. Temperatura poniżej 0 °C.
Rośliny: Brak
Zwierzęta: Kryl, ryby, foki, pingwiny, mewy, albatrosy.
Działalność człowieka: Badana przez naukowców.
2) Tundra:
Klimat: subpolarny – zima mroźna i długa, chłodne i krótkie lata.
Rośliny: Mchy, porosty, trawy, krzewinki: różne karłowate gatunki wierzb, brzóz, borówki.
Zwierzęta: Renifery, lemingi, woły piżmowe, zając bielak, puchacz śnieżny, lisy polarne, łasicowate, wilki.
Działalność człowieka: Wydobywa się tu gaz ziemny i ropę naftową.
Położenie: Północne i południowe skraje Ameryki, północny skraj Eurazji.
3) Tajga:
Klimat: umiarkowany chłodny kontynentalny – długa mroźna i śnieżna zima.
Rośliny: borówki, grzyby, mchy, iglaste.
Typy roślinności: tajga ciemna, tajga jasna, torfowiska.
Zwierzęta: Dużo rodzajów ptaków, łosie, rosomaki, niedźwiedzie, lisy, wilki, rysie, borsuki, gronostaje.
Działalność człowieka: Wydobywa się tu ropę naftową, węgiel kamienny, złoto, rudy metali i drewno.
Położenie: Północna część Ameryki Północnej, Azji oraz północno-wschodnia część Europy.
4) Lasy liściaste zrzucające liście na zimę:
Klimat: umiarkowany ciepły morski lub przejściowy – lato jest ciepłe, a zima łagodna.
Rośliny: Dąb, brzoza, buk, olcha, paprocie, mchy.
Typy roślinności: grądy, bory iglaste i mieszane, łąki, torfowiska.
Zwierzęta: roztocze, ślimaki, żaby, jaszczurki, krety, jeże, ryjówki, ptaki, gryzonie.
Działalność człowieka: Wycinanie lasów, ziemia zajęta pod uprawy.
Położenie: Zajmują znaczną część Europy, Azji i Ameryki Północnej.
5) Lasy i zarośla twardolistne:
Strefa podzwrotnikowa (śródziemnomorska).
Klimat: klimat podzwrotnikowy morski – łagodna i wilgotna zima oraz suche i gorące lato.
Rośliny: dęby, pistacje. Są przystosowane do ograniczonego parowania, więc mają twarde, skórzaste liście. Wydzielają także olejki eteryczne (tymianek, rozmaryn, wawrzyn (laur)).
Typy roślinności: makia, chaparral, fynbos, scrub, lasy świetliste, lasy wawrzynolistne
Zwierzęta: daniele, dzikie owce, kozice, koziorożce, nietoperze, muflony.
Działalność człowieka: Uprawia się tu oliwki, winorośl i figowce.
Położenie: Wokół Morza Śródziemnego, Afryka Południowa, Kalifornia, Chile, i Australia.
6) Stepy:
Zwane „morzem traw”.
Klimat: umiarkowany ciepły lub podzwrotnikowy, suchy kontynentalny – gorące, suche lato, zimy mogą być mroźne.
Rośliny: Głównie rośliny zielne, trawy.
Zwierzęta: koń Przewalskiego, osły, pieski preriowe, susły, chomiki, wilki, lisy, orły, sowy, myszołowy.
Działalność człowieka: Na terenach bardziej mokrych uprawia się zboża, soję, kukurydzę, buraki cukrowe oraz marchew. Bardziej suche tereny służą jako pastwiska.
Położenie: Stepy występują w Europie, Azji, Ameryce Północnej i Południowej.
7) Pustynie:
Klimat: zwrotnikowy skrajnie lub wybitnie suchy, silne nasłonecznienie.
Rośliny: Kaktusy, palmy daktylowe, roślinność jest uboga.
Typy roślinności: pustynie, półpustynie
Zwierzęta: Owady, pająki, skorpiony, jaszczurki, węże, lisy pustynne, wielbłądy, antylopy.
Działalność człowieka: Wydobywanie ropy naftowej.
Położenie: Afryka północna i południowa, zachód Ameryki Północnej, centralna Australia, zachód Ameryki Południowej, Azja środkowa.
8) Sawanny:
Klimat: podrównikowy suchy – dwie pory: pora deszczowa (dłuższa) i pora sucha (krótsza).
Rośliny: Trawy i drzewa (akacje).
Roślinność: sawanna trawiasta, sawanna krzewiasta, sawanna drzewiasta, sawanna parkowa, lasy galeriowe, miombo, caatinga, llanos
Zwierzęta: Owady, zebry, bawoły, nosorożce, słonie, żyrafy, strusie, lwy, lamparty i szakale.
Działalność człowieka: Uprawia się tu proso, kukurydzę, bawełnę oraz orzeszki ziemne.
Położenie: Duże obszary Australii i Afryki. Znajdują się też w południowej części Azji i Ameryki Południowej.
9) Wilgotne lasy równikowe:
Klimat: równikowy wilgotny – brak pór roku. Obfite, całoroczne opady.
Rośliny: Storczykowate, paprocie. Wysokie drzewa.
Typy roślinności: wilgotny las równikowy, las mglisty
Zwierzęta: Goryle, orangutany, papugi, śmiertelnie trujące żaby, motyle, termity, węże, kameleony, gryzonie.
Działalność człowieka: Plantacje kakaowca, bananów, ananasów, kawy, herbaty.
Położenie: Środkowa Afryka, północna Ameryka Południowa, południowa Azja.