1. Cel ćwiczenia

Zapoznanie się z budową koła zębatego i metodami jego wytworzenia.

1. Koło zębate

Jest to część mechanizmu lub maszyny, służąca do przenoszenia ruchu bez poślizgu za pomocą zębów rozmieszczonych na obwodach dwóch współpracujących kół.

Składa się z:

• wieńca,

• piasty,

• zębów.

1. Parametry koła zębatego:

• moduł zęba,

• liczba zębów,

• kąt zarysu,

• średnica:

• podziałowa,

• wierzchołkowa,

• stóp.

• podziałka:

• obwodowa,

• zasadnicza.

• wysokość:

• głowy zęba,

• zęba.

• luz:

• wierzchołkowy,

• międzyzębny,

• obwodowy.

1. Klasyfikacja przekładni zębatych:

• ze względu na miejsce zazębienia:

• wewnętrzne,

• zewnętrzne.

• ze względu na ruchomość osi:

• o osiach stałych,

• planetarne.

• ze względu na wzajemne położenie osi:

• równoległe,

• kątowe,

• wichrowate.

• ze względu na kształt kół:

• walcowe,

• stożkowe,

• ślimakowe.

• ze względu na kształt linii zęba:

• o zębach prostych,

• o zębach śrubowych,

• o zębach daszkowych,

• o zębach łukowych.

1. Narzędzia wykorzystywane do obróbki kół zębatych:

• Metoda kształtowa:

• pojedynczy nóż kształtowy,

• frez kształtowy krążkowy,

• frez kształtowy trzpieniowy,

• przeciągacz do uzębienia.

• Metoda obwiedniowa:

• kształtowy nóż dłutownicy,

• nóż strugarski o kształcie zębatki,

• nóż dłutownicy w kształcie koła zębatego.

1. Metody wykonywania uzębień:

• metoda kształtowa,

• metoda obwiedniowa,

• dłutowanie metodą Maaga,

• struganie metodą Sunderlanda,

• dłutowanie metodą Fellowsa,

• metoda kopiowa,

• odlewanie,

• wykrawanie z blachy,

• metalurgia proszków.

1. Porównanie metod: kształtowej i obwiedniowej:

Metoda kształtowa jest stosowana rzadko, głównie do kół bardzo dużych albo tych o małym znaczeniu. Wykorzystywana jest często jako obróbka zgrubna. Jest bardzo niedokładna i pracochłonna.

Metoda obwiedniowa jest wydajna i dokładna. Narzędzia obróbcze mają stosunkowo proste kształty co wpływa na ich cenę. Narzędzia są uniwersalne dla kół o jednakowym module.