Ćwiczenia z genetyki 12

Ćwiczenie 1

Temat: Cytogenetyczne hodowle komórkowe.

Chromosom – skondensowane DNA, 4 MB par zasad

Aberracje chromosomowe mogą być liczbowe lub strukturalne i są widoczne w mikroskopie świetlnym.

Pacjenci z wadami wrodzonymi:

-opóźnienie w rozwoju, pre-/postnatalne opóźnienie rozwoju somatycznego, cechy dysmorfii twarzy, zaburzenia zachowania (spektrum cech autystycznych)

-zaburzenia rozwoju cielesno-płciowego (np. zespół Turnera, zespół nadnerczowo-płciowy [ZNP] ma kariotyp żeński 46XX, a płciowe narządy męski; kariotyp 45X/46XY)

-zaburzenia płodności (zawsze badamy Ją i Jego!) : niepłodność żeńska i męska, poronienia nawykowe, rodzenie dzieci z wadami

Pacjenci bez wad wrodzonych: pacjenci z kariotypem nabytym – to pacjenci hematoonkologiczni z białaczkami

Materiał do analizy cytogenetycznej:

1. Krew obwodowa – limfocyty T (mają korzystny czas podziału kom.; łatwo pobranie materiału – krwi; znamy czynnik mitogenny – stymulujący podziały, mają nierozczłonowane jądro)

2. Fibroblasty skóry – gdy wynik kariotypu konstytucyjnego krwi obwodowej (Limf T) nie odpowiada fenotypowi pacjenta

3. Amniocyty – złuszczony naskórek płodowy z płynu owodniowego (amnipunkcja wczesna: 11-14 tyg, późna: 15-17 tyg)

4. Szpik kostny (białaczki) – kariotyp nabyty

5. Komórki guzów litych: wykonuje się rzadko, bardzo drogie badanie

Etapy hodowli:

1. Pobranie:

- jałowe pobranie krwi na heparynę (aktywność 4,35 j.; służy jako antykoagulant) o temp 37 st.C

- ok. 5 ml (krew), 2-4 ml (szpik, pobranie w warunkach szpitalnych)

- proporcje heparyna:krew -> 1:2

- krew nie musi być natychmiast wysyłana do lab. ( 12-24h można przetrzymać w lodówce, -4 st. C)

- W ciągu 6 tygodni przed nie można przyjmować antybiotyków i żadnych rentgenów!

2. Zakładanie hodowli komórkowej

- w 2 sterylnych flakonach – na wszelki wypadek!

- 4 ml podłoża RPMI (gotowe podłoże hodowlane) z 1 ml surowicy płodowej cielęcej lub ludzkiej (surowica grupy AB – brak przeciwciał)

- mitogen np. LF-7 (0,2 ml); dawniej mukoproteina z wyciągu z fasoli; do szpiku nie dodajemy bo ma większe możliwości podziału

- antybiotyk o szerokim spektrum – dodajemy tylko do jednego flakonu

- krew pełna: 5-10 kropli

3. Warunki hodowli: 72h (szpik 24h) w 37 st.C z dopływem 5% CO2 -> warunki podobne do tych w organizmie. W ciągu ostatniej godziny hodowli musimy nagromadzić komórki w stadium metafazy dodajemy więc kolchicyny, by zahamować anafazę (nie powstaną prawidłowe wrzeciona kariokinetyczne).

4. zahamowanie hodowli i opracowanie:

- szok hipotoniczny (0,075 M KCl, 37 st.C): 40 min – szpik kostny, 20 min – limfocyty; zachodzi zjawisko dyfuzji i osmozy: mechaniczne rozerwanie błon komórkowych

- odwirowanie

- supernatant odlewamy, ważny jest osad; komórki muszą pęknąć

- odwirowanie

- 3x utrwalanie w mieszaninie metanol:lodowaty kwas octowy w stosunku 3 : 1

Materiał taki kładziemy na szkiełko podstawowe (odtłuszczone, trzymane w lodowce) i szukamy metafaz.

Barwienie chromosomów:

- GTG (prążki G, trypsyn+ Giemsa) - najczęściej stos. do oceny kariotypu , prążki ciemne zawierają skondensowaną chromatynę = heterochromatynę (dostęp trypsyny do niej jest utrudniony), bogatą w pary zasad A-T, zawierającą stos. mało aktywnych genów. Jest to obszar wolnoreplikujący (replikuje się późno w fazie S) Prążki jasne zawierają euchromatynę, 80% aktywnych genów, dużo par C-G, obszary te replikują się wcześnie.

- CBG (prążki C, Ba(OH)+ Giemsa) - Ba(OH)2 wiąże się z heterochromatyną konstytucyjną, występuje ona w centromerach wszystkich chromosomów, więc metoda ta służy wybarwianiu centromerów

ciepło, Giemsa) - prążki barwią się na odwrót niż w GTG, metoda ta może być użyteczna w badaniu aberracji w regionach telomerowych.

- RHG (prążki R, hydroliza na ciepło+ Giemsa) - prążki barwią się na odwrót niż w GTG (R-reverse), metoda ta może być użyteczna w badaniu aberracji w regionach telomerowych.

- RBG (wodorotlenek baru BrdU + Giemsa)

- QFQ (prążki Q, fluorochrom, quinakryna)

- DA/DAPI (fluorochrom DAPI)

- AgNOR uwidocznienie rejonów satelitarnych i okołojąderkowych, traktowanie chromosomów solami srebra;

- FPG (fluorescencyjny barwnik + Giemsa z BrdU)

Pierwsza litera: to rodzaj prążkowy

Druga litera: czynnik trawiący (T-trypsyna)

Trzecia litera: rodzaj barwnika

Kariogram – zestaw poukładanych parami chromosomów

Ułożenie kariogramu: wybieramy 20 metafaz, które są podobne (z 15 najlepszych – dokumentacja, z 5 – kariogramy); wytyczne układania kariogramu ISCN 2005 wg położenia i wielkości centromeru (od największego)

Grupy chromosomów:

A – 1, 2, 3 – duże metacentryczne

B – 4, 5 – duże submetacentryczne

C – 6 – 12, X – średnie submetacentryczne

D – 13 – 15 – duże akrocentryczne

E – 16 – 18 – średnie metacentryczne

F – 19 – 20 – małe metacentryczne

G – 21 – 22, Y – małe akrocentryczne

+ na końcu układamy parę chromosomów płciowych

Czułość i rozdzielczość różnych metod oceny kariotypu:

Przyczyna MPD to w 70% nierozpoznana choroba genetyczna!

Ćwiczenie 2

Temat: Aberracje chromosomowe.

Aberracja submikroskopowa – zmiana niewidoczna w mikroskopie świetlnym, jej identyfikacja wymaga zastosowania czulszych metod, np. technik cytogenetyki molekularnej FISH.

Mozaikowatość – 2 lub kilka kompilacji komórek o różnym zestawie chromosomów w jednym organizmie

Aberracje – zaburzenia w liczbie lub strukturze chromosomów; mutacje materiału genetycznego widoczne pod mikroskopem świetlnym. Mogą dotyczyć autosomów, ch. XY; mogą powstawać de novo lub dziedziczyć się.

- liczbowe (nieprawidłowa liczba chromosomów)

* aneuploidie - 2n – 1, 2n +1 (złe rozchodzenie się chromosomów lub chromoatyd siostrzanych w anafazie = nondysjunkcja; np. monosomie, trisomie, podwójna monosomia 2n-1-1; nullisomia 2n-2)

* poliploidie – 3n, 4n; (powstają: z zapłodnienia komórki jajowej przez 2 (dispermia) lub więcej plemników, zaburzenia podziału zygoty, zaburzenia podziału dojrzałego jaja lub plemnika i powstanie gamety diploidalnej; wielokrotność haploidalnej liczy chromosomów)

- strukturalne (komórki somatyczne zawierają jeden lub więcej chromosomów nieprawidłowych; mogą dotyczyć autosomów lub chromosomów płci):

* zrównoważone – nie ma zmiany w ilości materiału genetycznego, np. translokacja wzajemna, inwersja; skutki nie zawsze są widoczne: zmiana ramki odczytu; są przyczyną powstawania w mejozie gamet z nieprawidłowym zestawem chromosomów. Może być przekazana na następne pokolenie jako zrównoważona lub niezrównoważona

* niezrównoważone – zwiększenie materiału, np. duplikacja, addycja lub ubytek – delecje; skutki fenotypowe są widoczne

Aberracje strukturalne:

- powstają w wyniku złamań chromosomów

- w miejscu złamania powstają lepkie końce, które zazwyczaj łączone są dzięki systemom naprawczym

-częstość występowania jest większa pod wpływem promieniowania jonizującego lub chorób dziedzicznych

a) Translokacje – przemieszczenie materiału genetycznego pomiędzy chromosomami (ale nie utrata!); nosiciel jest zdrowy, ale potomstwo jest obarczone ryzykiem wystąpienia niezrównoważonego kariotypu

- wzajemne – wymiana materiału między 2 chromosomami np. t(8;22)(q34;q11); powstaje w wyniku złamań chromosomów niehomologicznych lub przez przypadkową rekombinacje między chromosomami podczas mejozy

-niewzajemne

-zrównoważone (j.w.)

-niezrównoważone (j.w.)

- robertsonowskie = fuzje centryczne; dotyczy 2 chromosomów akrocentrycznych grupy D/G, w których złamanie następuje w centromerze lub blisko niego; powstaje chromosom z 2 centromerami; krótkie ramiona zawierające nieczynną genetycznie heterochromatynę są eliminowane

- insercyjne – jeden chromosom ma 2 pęknięcia, a drugi jedno (w sumie 3 złamiania), nosiciel jest zdrowy, a u potomstwa delecja lub duplikacja (nigdy obie zmiany jednocześnie)

b) Inwersje – chromosom pęka w dwóch miejscach i dochodzi do odwrócenia materiału genetycznego 180 stopni

- paracentryczne – złamanie w obrębie jednego ramienia i nie obejmuje centromeru

- pericentryczne – złamanie w obrębie obu ramion łącznie z centromerem

c) Delecje – utrata fragmentu chromosomu; powstaje w wyniku: utraty części chromosomu między dwoma punktami złamań, niezrównoważonego crossing-over, rodzicielskiej translokacji; fragment który uległ delecji jest acentryczny i jest eliminowany podczas następnego podziału

- terminalna – złamanie w części dystalnej chromosomu

- interstycjalna – podwójne złamanie i połączenie dystalnych części chromosomu

- szczególny typ: chromosom pierścieniowy (p. dalej)

- mikrodelecje – j.w.

d) Duplikacje – podwojenie fragmentu chromosomu w wyniku nierównego crossing-over, błędnych procesów zachodzących w mejozie u któregoś z rodziców; są mniej szkodliwe od delecji

e) Izochromosom – powstaje w wyniku poprzecznego podziału centromeru; duplikacja jednego ramienia i delecja drugiego; skutki fenotypowe: najczęściej ilościowe zmiany letalne, jeżeli dotyczy ch. 21 - z. Downa (jeśli powstaną 3 sztuki 21(q), bo tam jest region krytyczny z. Downa); najczęściej dotyczą ch. X(q) oraz Y;

f) Chromosom pierścieniowy (r) – powstaje przez jednoczesną delecję części dystalnej obu ramion krótkich bądź długich jednego chromosomu „lepkie” końce łączą się ze sobą; często występuje w obrębie ch. X u kobiet z zespołem Turnera

Kariotyp prawidłowy: 46, XX lub 46, XY

Kariogram – graficzny zapis kariotypu

ISCN – sposób zapisywania kariotypów

46, XX [20] <- liczba analizowanych komórek

46, XX, t(2;5) <- rodzaj aberracji i zaangażowane chromosomy

Jeżeli aberracja chromosomowa obecna jest we wszystkich komórkach somatycznych, mówimy wówczas o homogenności.

Mogą jednak istnieć różne linie komórkowe – z aberracja i bez, nazywamy to mozaikowością.

Może mieć również miejsce mozaikowatość gonadalna -> komórki somatyczne i gonady mają różny kariotyp.

Ćwiczenie 3

Temat: Fluorescencyjna hybrydyzacja in situ – FISH oraz inne nowoczesne metody stosowane w genetyce i hematoonkologii (SKY, HR-CGH, aCGH)

FLUORESCENCYJNA HYBRYDYZACJA IN SITU (FISH)

FISH łączy w sobie elementy cytogenetyki klasycznej i metod molekularnych.

Zasada metody: hybrydyzacja - polega na tworzeniu dwuniciowych kompleksów między sondą molekularną a badanym jednoniciowym fragmentem DNA lub RNA (zgodnie z zasadą komplementarności).

Etapy FISH ogólnie:

-sporządzenie i wyznakowanie sondy

-przygotowanie preparatu

-denaturacja sondy i preparatu (termiczna, mocnymi kwasami i zasadami)

-hybrydyzacja

Sonda molekularna – fragment DNA, którego sekwencja nukleotydów jest specyficzna względem badanego regionu. Sondą może być:

- syntetyczny lub naturalny gen lub jego fragment

- syntetyczny oligonukleotyd (<50 p.z.)

- cDNA

- fragment chromosomu

- fragment genomowego DNA

Metody otrzymywania sond:

- klonowanie odpowiedniego fragmentu DNA

- synteza chemiczna ( dla oligonukleotydu 20 – 50 pz)

- sondy złożone otrzymuje się przez klonowanie całego chromosomu, cięcie go enzymami restrykcyjnymi, elektroforeza, denaturacja; wszystkie fragmenty znakuje się tym samym fluorochromem.

Fluorochromy:

- rodamina – barwnik czerwony,

- FITC – zielony,

- czerwień Texasu – czerwony,

- DAPI – niebieski,

- Aqua – niebieski,

- Cyjanina C3 – pomarańczowy,

- TRIC – czerwony.

DAPI bardzo szybko wnika do struktur – można oglądać już po 5 min.!

FISH inter- i metafazalny:

Przygotowanie materiału:

Oceniamy 1-5 metafaz; u chorych na nowotwory interfaza (kom. nie dzielą się po chemioterapii)

Etapy FISH szczegółowo:

  1. nałożenie materiału na szkiełko (odwodnienie szkiełka w szeregu alkoholi 70%, 80%, 99,8% przez 2 minuty w każdym)

  2. nałożenie odpowiedniej sondy molekularnej ogrzanej do temp 37 stopni

  3. zaklejenie szkiełka klejem silikonowym

  4. denaturacja materiału badanego i sondy (terminczna, chemiczna lub promieniowanie UV)

  5. hybrydyzacja (w komorze wilgotnej, 37 stopni, 12h, ciemność)

  6. odpłukanie niespecyficzne związanej sondy i sondy, która nie związała się wcale, w buforze płuczącym PBD przez 2 min

  7. nałożenie DAPI na analizowane pole i przykrycie szkiełkiem nakrywkowym

  8. detekcja sondy (działanie promieniowaniem, które wzbudza świecenie znacznika)

  9. analiza mikroskopowa

Detekcja sondy:

  1. lampa rtęciowa – źródło promieniowania, które wzbudza emisję znacznika fluoroscencyjnego

  2. zestaw filtrów – przez który przechodzi promieniowanie o danej dł. Fali

  3. mikroskop fluorescencyjny – obserwujemy emisję fluorochromu

  4. aparat cyfrowy/system komputerowy – dokumentacja obserwowanego w mikroskopie obrazu

Rodzaje sond molekularnych stosowanych w FISH:

  1. specyficzne (unikatowe) – dla danej sekwencji DNA

  2. złożone (malujące) – specyficzne dla całego chromosomu lub jego ramienia

  3. komplementarne – do sekwencji powtórzonych

Sondy specyficzne (unikatowe):

- do identyfikacji mikrodelecji, submikroskopowych aberracji i genów fuzyjnych

- stosowane w czasie metafazy oraz dla jąder interfazalnych

- fuzje genowe – analizuje się przy białaczkach – 95% pacjentów z CML (ostra białaczka limfatyczna) ma t(9;22)(q34;q11) z fuzją genową BCR/ABL1 (tzw. chromosom Philadelphia) i ABL1/BCR (9q+)

- identyfikacja pewnych genów istotnych w rozwoju nowotworów (np. gen p53

-Mikrodelecyjne zespoły:

Sondy złożone (malujące):

- specyficzne dla całego chromosomu z wył. centromeru

- tylko metafazy!

- do identyfikacji: chromosomów markerowych, dodatkowego materiału chromosomowego, złożonych/ukrytych translokacji, aneuploidii, zaburzeń ilości chromosomów płci

Sondy komplementarne do sekwencji powtórzonych:

- stosowane w diagnostyce aneuploidii, hematoonkologii, do identyfikacji chromosomów markerowych, aberracji chromosomowych i mozaikowatości komórek (np. allele zespołu Klinefeltera czy Turnera)

- wykorzystuje się je przy przeszczepach, w celu sprawdzenia jak się przyjęły, gdy dawca i biorca różnili się płcią = chimeryzm przeszczepowy)

Chromoprobe FISH:

-dla wykrywania białaczek (ALL, AML) gotowe testy do badania,

- niepełnosprawność intelektualna – utrata fragmentów sub-/telomerowych – 30%

- na charakterystyczne aneuploidie -> badania prenatalne

- bardzo szybki wynik

CGH, HR-CGH:

- hematoonkologia, genetyka kliniczna, gdy mamy materiał niezrównoważony rzędu 2 m p.z. i więcej

- krew/szpik -> izolacja DNA ->znakowanie fluorochromem ->2 probówka z wzorcowym DNA -> na szkiełko wzorcowe z wzorcową metafazą -> współzawodnictwo o komplementarność między DNA zrównoważonym i niezrównoważonym; jeśli więcej któregoś DNA to ono przyłączy się do metafaz (więcej tego koloru fluorescencji)

Mikromacierze: jest to metoda bardzo dokładna (1 Mpz, a w niektórych sytuacjach nawet 10-100 kbp). Na bardzo małej płytce umieszczamy dużą ilość krótkich fragmentów DNA o znanych sekwencjach. Mikromacierze kliniczne – umożliwiają wykrycie wszystkich mikrodelecji jakie znamy (pacjentowi robi się screening) lub wykrycie aberracji subtelomerowych. Mikromacierze kliniczne – analiza kariotypu w przypadkach kiedy fenotyp pacjenta nie odpowiada określonemu zespołowi chromosomowemu.

Ćwiczenie 4 +7

Temat: Diagnostyka molekularna cz.1 + cz. 2.

  1. Materiał do badań:

  1. Etapy izolacji DNA:

W zależności od rodzaju i pochodzenia materiału wstępne przygotowanie może obejmować oczyszczenie z różnego rodzaju zanieczyszczeń zewnętrznych, pożywki i pozostałości innych komórek, a następnie rozdrobnienie, homogenizację, później zawieszenie jednolitej masy w odpowiednim buforze

Lizę komórek prowadzi się w zależności od rodzaju komórek i tkanek np. poprzez: homogenizację (miękkie tk. zwierzęce), rozcieranie (tk. roślinne, kom. bakteryjne), lizę detergentami (komórki z hodowli komórkowych, krew), lizę enzymatyczną (komórki bakteryjne, drożdżowe, krew). Destrukcji błony towarzyszy uwolnienie DNA i innych komponentów komórkowych do roztworu.

W tym celu stosuje się m.in. sole (SDS), które degradują białka (także białka histonowe)

  1. Standardowe metody izolacji DNA:

  1. Reakcja łańcuchowej polimerazy, PCR:

  1. DANATURACJA (94-95 st. C) – rozplatanie podwójnej nici DNA, czas ok. 30-60 s

  2. WIĄZANIE STARTERÓW (40-65 st. C) – przyłączanie (hybrydyzacja) starterów do matrycy ustalane doświadczalnie w zależności od składu nukleotydowego starterów, czas ok. 30-60 s

  3. SYNTEZA NICI/ELONGACJA (72 st. C) - właściwa amplifikacja pożądanego fragmentu genu przez polimerazę Taq

  1. Metoda PCR w czasie rzeczywistym (real time PCR, RT-PCR):

  1. Sekwencjonowanie DNA: technika umożliwiająca ustalenie sekwencji (kolejności zasad) w DNA, nie musimy przy tym bawić się w sondy, obecnie jest to zloty standard; najczęściej sekwencjonowanie wykonuje się techniką Sangera.

Ludzki genom: ponad 3 mld pz z czego 2% to sekwencje kodujące (>20 tys. genów kodujących białka, >8 tys. genów kodujących RNA, >12 tys. pseudogenów), a 98% to sekwencje niekodujące (introny + sekwencje niekodujące)

Metoda Sangera (metoda „dideoksy”): jest to metoda enzymatyczna; punktem wyjścia jest prąd PCR, następnie dodajemy dideoksynukleotydy (ddNTP zamiast dNTP). Do ddNTP dołączony jest barwnik fluorescencyjny w różnych kolorach – wynik badania to elektroforegram.

NGS (next generations sequencing) – w Polsce analizy całego genomu jeszcze nie przeprowadza, koszt 1,5 tys $, czas 1 tydzień, problemem jest tylko odczyt wyników za względu na ogromną ilość polimorfizmów w obrębie jednego genu; NGS jest to szybka, tania i wydajna metoda, mało precyzyjna w porównaniu z Sangerem. Zastosowanie: sekwencjonowanie całych genów, sekwencjonowanie wyłącznie eksonów.

MLPA – metoda do analizy mikrodelecji, na pograniczu cytogenetyki molekularnej; polega na hybrydyzacji DNA z sondami; zastosowanie: diagnostyka prenatalna i nowotworowa

Ćwiczenie 5

Temat: Choroby monogenowe. Poradnictwo genetyczne.

Poradnictwo genetyczne – udzielenie pomocy osobom chorym lub osobom ryzyka genetycznego w zrozumieniu istoty choroby dziedzicznej, sposobu jej dziedziczenia, a także przekazanie informacji o istniejących możliwościach diagnostyki.

Cele poradni genetycznej:

  1. Uzyskanie pełnej informacji o rozpoznanej chorobie genetycznej, jej przebiegu oraz istniejących możliwości leczenia i rehabilitacji

  2. Zrozumienie istoty genetycznego uwarunkowania choroby oraz ocena jej wystąpienia u określonych członków rodziny

  3. Właściwe zinterpretowanie ryzyka ponownego wystąpienia choroby u potomstwa

  4. Przyjęcie takiego postępowania, które będzie wynikiem decyzji podjętej przez konsultowanych w zgodzie z uzyskaną wiedzą, przekonaniem oraz uznawanymi celami życiowymi

  5. Podjęcie takich form działania, które umożliwiają optymalne przystosowanie chorego do życia w środowisku oraz podjęcie działań zmierzających do zmniejszenia ryzyka ponownego wystąpienia choroby w rodzinie.

Etapy poradnictwa genetycznego:

Odległość międzyźreniczna:

- większa od oczekiwanej: hiperteloryzm

- mniejsza od oczekiwanej: hipoteloryzm

Odległość międzykątowa wewnętrzna:

- większa od oczekiwanej przy prawidłowej odległości międzyźrenicznej -> telecanthus

1 cecha dysmorficzna to jeszcze NIE rozpoznanie choroby genetycznej!

Prawa G. Mendla:

I prawo czystości gamet: Z pary alleli do komórek rozrodczych (gamet) przechodzi tylko jeden allel a prawdopodobieństwo połączenia się różnych gamet w procesie zapłodnienia jest jednakowe

II prawo niezależnej segregacji: Geny leżące na różnych chromosomach dziedziczą się niezależnie od siebie.

Choroby autosomalne dominujące (AD):

Choroby autosomalne recesywne (AR):

Choroby gonosmalne:

- Sprzężone z ch. X recesywne:

- Sprzężone z X dominujące:

- Sprzężone z Y:

Dziedziczenie mitochondrialne:

RYZYKO GENETYCZNE

- MAŁE < 5 % (ch. środowiskowe)

- ŚREDNIE 5 - 10 % (ch. wielogenowe, niektóre monogenowe)

- DUŻE > 10 % (zazwyczaj ch. monogenowe)

-Ryzyko teoretyczne:

- wyliczone z praw Mendla dla chorób jednogenowych, rodzinnych aberracji strukturalnych chromosomów

- Ryzyko empiryczne:

- z obserwacji populacyjnych, dla chorób wielogenowych, aberracji liczbowych chromosomów, zespołów wad

Ćwiczenie 6

Temat: Zespoły zaburzeń autosomów i heterosomów. Choroby poligenowe. Wady wrodzone. Cechy dysmorficzne.

Dziedziczenie wielogenowe, wieloczynnikowe - odnosi się do tych procesów, w których choroba lub wada jest rezultatem sumującego się efektu działania jednego lub wielu genów i czynników środowiskowych

Cechy wielogenowe: wzrost, inteligencja, kolor skóry

Choroby dziedziczone wielogenowo: cukrzyca t. 1 i 2, RZS, nadciśnienie tętnicze, schizofrenia, Alzheimer, nowotwory, wady wrodzone, miażdżyca.

Są to choroby bez cech dziedziczenia mendlowskiego z niecharakterystycznym ukł. rodowodu!

Często dana cecha u potomstwa wykazuje regresję do średniej, np. dzieci obojga rodziców muzyków wcale nie muszę być muzykami, albo jak jest 2 wysokich rodziców to dziecko nie musi być wysokie

Ryzyko choroby u krewnych I rzędu:

- AD: 50%

- AR: 25%

- wielogenowe: 0,5-0,9%

W III stopniu pokrewieństwa – ryzyko tych chorób jest właściwie równe ryzyku populacyjnemu

Choroby wielogenowe występują częściej od monogenowych.

Im większa wada tym większe prawdopodobieństw dziedziczenia tej wady!

Czasami różne prawdopodobieństwo u różnej płci:

Kobiety: RZS, dyasplazja bioder

Mężczyźni: nadciśnienie, stopy końsko-szpotawe, wytrzewienie

WADY WRODZONE:

- zdeformowaniu ulegają najczęściej kości, stawy i chrząstki

- po urodzeniu – widoczne w postaci:

- skręcenia lub skrzywienia kości

- ograniczenia ruchomości stawów

- spłaszczenia nosa i uszu

- większość deformacji podlega samoistnemu odkształceniu w ciągu kilku miesięcy lub lat

- sekwencja deformacyjna – gdy ucisk mechaniczny wywołuje wiele deformacji, np. sekwencja Potter


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
prezentacja z cwiczen 16 12 08
ćwiczenia ubezpieczenia 12 opracowanie Pytań Staszel
Genetyka 2 (12 12 2012)
MEDYCYNA SĄDOWA, ĆWICZENIE 3, P 3, 16 12 2013
MIKROEKONOMIA ĆWICZENIA 5 (11 12 2011)
tpr- cwiczeni--ix --6.12.2010, UR materiały, semestr III, semestr III, sciaga tpr
BANKOWOŚĆ ĆWICZENIA 4 (09 12 2012)
cwiczenie nr 12
Ćwiczenie nr 12 moje sprawko, MIBM WIP PW, fizyka 2, FIZ 2, 12, sprawko nr 12
cwiczenia genetyka molekularna 04
Epidemiologia cwiczenia 03 12, Testy diagnostyczne
Cwiczenie nr 12
zadania cwiczeniowe 2011-12
Zeszyt Ćwiczeń nr 12
cwiczenia 02 12 08
prezentacja z cwiczen 16 12 08

więcej podobnych podstron