Wielkopąkowiec porzeczkowy- Gromada pajęczaki, Rząd roztocza, Rodzina Szpeciele; aparat gębowy – sztyleciki, za ich pomocą wysysają soki;dł.0,2mm, ciało mlecznobiałe lub przezroczyste; monofag- żer na porzeczce; zimują zapłodnione samice w pąkach liściowych(oraz często jaja, nimfy); masowa migracja w V-VI; w VI samice wnikają do pąków – tam rozwój letni; ogromna(99%)śmiertelność podczas migracji; SZKODLIWOSC: hamują wzrost roślin, liście są deformowane, wektor choroby mykoplazmatycznej; ZWALCZANIE: bezpośrednio po kwitnieniu; odkażanie termiczne sadzonek. Miodówka jabłoniowa – Gr.Owady, Rząd pluskwiaki, rodzina miodówki; wydziela spadź; wielkość 3mm; 2 pary błoniastych skrzydeł; brak syfonów; aparat gębowy kłująco ssący; barwa jasnozielona lub ciemnobrązowa; odżywia się sokami rośl.; monofag – żer na jabłoni; SZKODLIWOSC: żer na liściach, spadź skleja pąki; Misecznik śliwowy – gr.Owady, rząd pluskwiaki, rodzina misecznicowate; 1 para skrzydeł; wyrostki na końcu odwłoka; samica- tarczka, brązowa, 5-6mm średnica; samiec – 2-3mm, białawy; polifag- żer na śliwie, jabłoni,moreli; zimują larwy L2 na pędach; wiosną wbijają kłujkę, tworząc tarczkę; samica-osiadły tryb życia na gałęziach; w VI –zapłodnienie lub partenogeneza; 1 pok./rok; ZWALCZANIE: chemiczne; wiosną i latem – Bulldock, Owadofos; Przędziorek owocowiec – gr.pajęczaki, rząd roztocza, rodzina przędziorkowate; 4 pary nóg; nakłuwa i wysysa soki z liści; żer na jabłoniach; zimują jaja na krótkopędach; samica: wiśniowa, 0,4mm; samiec gruszkowaty; 5-8pokoleń/rok; SZKODLIWOSC: opadanie liści, żólknięcie liści; ZWALCZANIE: chemia; Mszyca jabłoniowo-babkowa – gr.owady, rząd pluskwiaki, rodzina mszyce; dwudomowa – jabłoń(zimą), babka(latem); rozmnaża się płciowo; 3mm,popielatoszare; f.uskrzydlone – brązowo czarne; ciało silnie opylone woskiem; bardzo dlugie czulki; bardzo dlugie syfony ciemne; zimuja larwy na jabłoni, wiosna larwy; 9 pokolen; od 2pok. Pojaw uskrzydlonych, które przelatuja na babki – 7 pok.; potem wraca na jabłoń-rozwoj płciowy; SZKODLIWOSC: wysysanie sokow; niszczenie chlorofilu; deformacja owoców; ZWALCZANIE: chemiczne, opryski:Decis,Festac; Kwieciak jabłkowiec, gr owady , rząd chrząszcze ,rodzina Ryjkowcowate ; dł. ok.4mm, są brunatnoszare, z charakterystyczną jasnoszarą przepaską w kształcie litery v na pokrywach.Larwy beznogie, kremowe, lekko wygięte z ciemniejszą głową. CYKL Formą zimującą są chrząszcze, które chowają się w spękaniach kory, w szczelinach płotów i w zeschłej trawie. Wiosną pojawiają się na nierozwiniętych pąkach jabłoni i wygryzają w nich otwory. Samice składają jaja do pąków kwiatowych. Jedna składa do 150 jaj. Szkodliwość Żerują w pąkach kwiatowych uszkadzając słupek i pręciki. W pąku jest przepoczwarczenie. W okresie kwitnienia jabłoni można zaobserwować brązowe, nierozwinięte pąki, które następnie opadają. Chrząszcze nowego pokolenia żerują na liściach, a czasem na zawiązkach owoców. Pod koniec lipca przygotowują się do zimowania. ZWALCZANIE Chemiczne zwalczanie stosuje się w czasie wiosennego żeru chrząszczy w fazie zielonego pąka(Owadofos, Bancol).Próg to 15 uszkodzonych pąków na 100 roślinach. Owocówka jabłkóweczka –gr.owady, rząd motyle, rodzina zwójkowate; 2pary skrzydeł, 1sza oliwkowobrazowa z lusterkami, 2 para jasne,rozp.skrzydel 1,5-2cm; larwy żerują w pierwszych owocach; zimują larwy w kokonach na pędach, motyle wylatuja V-VI, samice składają jaja nocą na zawiązki jabłek, po żerują larwy schodzą na pień i tworzą kokon; żer na jabłoni i gruszy SZKODLIWOSC: robaczywienie owoców, wygryzanie miąższu; przedwczesne opadanie owoców; Nasionnica trześniówka – gr.owady, rząd muchówki, rodzina nasionnicowate; 5-6mm, 1 para skrzydeł,oczy zielonozłote, na przedpleczu zoltopomaranczowa plamka, przydymienie skrzydeł(plamki ciemne), larwa 5mm ze zredukowaną puszką głowową,zimują larwy w glebie w kokonach, w temp.13st.C larwa przekształca się w bobówkę, VI-pojaw dorosłych much, samice odżywiają się spadzia mszyc, samica sklada 1 jajo do 1 owocu, larwa rozwija się 2 tygodnie,zeruje w owocu, po skonczeniu opuszcza owoc, opada do gleby i zimuje, gat.ciepłolubny, 1 pok./rok; SZKODLIWOŚC:spada wartość handlowa owoców, ZWALCZANIE: żółte pułapki lepowe, chemia (Owadofos, Festac); Owocnica jabłoniowa- gr.owady, rząd błonkówki, rodzina pilarzowate;zolty, z ciemnobrąz rysunkiem, 6-7mm, ma pokładełko, jajo ok. 1mm szklistobiałe, nerkowate, larwy do 20mm białe z brąz główką, zapach pluskwy,2 pary błoniastych skrzydeł, larwa wielonoga, żer na jabłoni, zimują larwy w kokonach w glebie,wiosną przepoczwarzenie, pojaw dorosłych w momencie rozowego paka jabłoni, samica nacina zawiązek, w którym składa jaja, larwa żeruje w zawiązku owocu; 1 larwa uszkadza 2-4 zawiazki; młoda larwa przechodzi do kolejnego zawiązka, pierwsze zawiązki dojrzewają, następne nie; larwa opada do gleby i zimuje; 1 pok./rok; ZWALCZANIE:próg na 100 kwiatów 5 nacięć; oprysk po 5 dniach od zakończenia kwitnięcia(Actara, Calypso); Kistnik malinowiec - rzad chrzaszcze,rodz kistnikowate Jest to jasnobrązowy szkodnik dł 4 mm,buławkowate czułki, Beznogie, brudnobiałe larwy na grzbiecie mają 2 linie tarczek. Chrząszcze zim w gl lub w trawie. Wiosną pojawiają się na kwiatach jabłoni i głogu, następnie przelatują na maliny. Samice składają do kwiatów po 1 jaju. Płodność samicy wynosi ok.100 jaj. Larwy żerują w owocach, następnie się przepoczwarzają w gl. Część ich może zapadać w 2-letnią diapauzę. W ciągu roku występuje 1 pokol. Postać dorosła wygryza otworki w liściach, wyżera pręciki i słupki z pąków kwiatowych i kwiatów. Larwy żerują w dnie kwiatowym oraz w rozwijaj się owocach, powod ich zasychanie i gnicie. Opanow owoce nie mają żadnej wartości i gniją. Szkodnik ten może powod straty w plonie sięgające do 80%.(Z)Plantacje malin oprysk się po pojaw się chrząszczy, na ok.2 tygod przed kwitnieniem; insektycydy (: Decis, Fastac, Karate); Brudnica nieparka – gr.owady, rząd motyle, rodz brudnicowate; samica 7mm rozp. Skrz. Barwa brudnobiała, samce 4cm rozp. Skrz., beżowe; samica – gruby odwłok, pokryty włosami, gąsienica 6-8mm, silnie owłosiona, z brodawkami na ciele (5 niebieskich, 6 czerwonych), zimują złoża jaj na gałęziach, młode gąsienice – żer na liściach, na zielonych miękkich częściach; 1 pok./rok; żerowanie prowadzi do gołożeru – zjadane są wszystkie zielone części; ZWALCZANIE: niszczyć zimujące złoża jaj, wiosną w czasie pękania pąków stosować chemię (Fastac, Steward); Prządka pierścienica – gr.owady, rząd motyle, rodzina barczatkowate, rozp. Skrz. 4cm; pomarańczowe skrzydła;u larw(4-5cm) na grzbiecie biały pas; samica składa jaja kręcąc się w kółko – w kształcie pierścienia; wiosną młode gąsienice, które żerują na liściach; SZKODLIWOSC: żer na liściach, zielonych częściach, żer prowadzi do gołożeru, 1 pok./rok ; ZWALCZANIE: niszczyć zimujące złoża jaj; wiosną w czasie pękania pąków stosować zwalczanie chemiczne(Fastac, Steward); Namiotnik jabłoniowy – gr. Owady, rząd motyle, rodzina: namiotnikowate; rozp.skrzydeł 2cm, 1.para śnieżnobiała z ciemnymi plamami, 2.para szara; gąsienice 2cm , białe z czarnymi plamkami; gąsienice żerują w namiotach (krótkopęd z liścmi) ; 1 pokolenie/rok; przepoczwarza się na drzewach; jesienią składa jaja na gałęziach; przykrywa je wydzieliną, która tworzy tarczkę, pod tarczką żerują gąsienice; wiosną minowanie liści, zimują larwy pod tarczkami; ZWALCZANIE: Niszczyc zimujące złoża jaj, wiosną w czasie pękania pąków stosować zwalczanie chemiczne (Fastac, Steward);

SZKODNIKI MAGAZYNOWE:rozkruszek mączny-gromada:pajęczaki,rząd:roztocza,rodzina:rozkruszkowa te.wielkość 0,5-1mm,4 pary nóg,ciało mleczno-białe,przezroczyste, pokryte szczecinkami; starsze osobniki barwa fiołkowa.*postacie dorosłe żyją około 3 miesięcy, *żer na produktach przemiału i uszkodzonych ziarniakach (szkodnik wtórny)występuje na polach, łąkach, ściółce.*optimum temp.18-23C, wilg. 80-90, *rozwój 1 pokolenia:10-60 dni, płodność 100jaj *szkodliwość zjadanie pokarmu na którym żeruje, zanieczyszcza prod. Spożywcze, gnicie, alergie. *produkty: roślinne, zwierzęce, słoma, siano, pasze zwierzęce, sery, nasiona rośl.oleistych, *znaczenie: uniemożliwia dostęp org. szkodl. do produktu; stałe kontrole jakości przechowywanych prod. ; przestrzeganie higieny pomieszczeń i magazynów ;stosowanie metod fizycznych, mechanicznych i zwalczanie chemiczne. trojszyk ulec- *występuje w krajach klimatu umiarkuwanego, w ogrzewanych magazynach, *4mm; ciało pokryte pkt; czułki buławkowate; brązowa barwa. *larwa 5-6mm, ruchliwa, biała z ciemną głową. *optimum temp. 33C. *rozwój 1pokolenia 26-54 dni; nawet 12 pokoleń na rok. *postacie dorosłe długowieczne (3-4 lata), odporne na głód i niskie temp. *samice skł. jaja w prod. Spożywczych (szkodnik wtórny). *larwy żerują na przechowywanych prod. *szkodliwość: mąka, kasza, ziarniaki, suszone owoce, zioła, tytoń. Żywiak chlebowiec- wielkość 2-3mm; brązowo żółty; owłosiony. *głowa schowana pod przedpleczem; owalny kształt ciała. *optimum temp. 28-30C; *rozwój 1 pokolenia 38-231dni. *samice skł. jaja na przechowywanych prod. * na suchym chlebie i sucharach wyst. Larwy i postacie dorosłe, szkodnik może wyst. W ptasich gniazdach, ziołach, farmaceutykach, przyprawach. Mklik mączny- rozpiętośc skrzydeł 2cm; 1 para niebiesko- stalowa, 2 para jaśniejsza. *skrzydła trzyma złożone (w kształcie łódeczki). *postacie dorosłe żyją 2 tyg. , nie pobierają pokarmu, rozmnażają się i giną. *gąsienica kremowa, ciemny 1 i 2 segment. *optimum temp. 25-26C. *rozwój 1 pokolenia 58-160 dni. *larwy zjadają pokarm, zostawiając odchody,wydzielają przędze- wierzchnia cześć pokarmu zbrylona. *żer na całych ziemniakach, orzechach, suszonych owocach, prod. Przemiału (szkodnik pierwotny). Wołek zbożowy- 4-5mm; posiada ryjek; barwa brązowa i nie lata. *optimum 26-28C; *rozwój 1 pokolenia 27-200dni. *zimuje imago. *intensywny żer na ziarnie. *samica wygryza okienko gdzie skł. jaja a pózniej zakleja je „korkiem”(papka z ziarna i śliny). *larwa żeruje w ziarniaku,która się przekształca w chrząszcza który żerując zostawia tylko osłonkę. *żeruje w ziarnie zbóz, kukurydzy, żołędziach, nie żeruje w mące. (szkodnik pierwotny). Strąkowiec fasolowy- * na motylkowatych i w magazynach. *wielkość 2-4mm. *barwa oliwkowo zielona z plamkami. *pokrywy nie zakrywają ost. Segmentów odwłoka. *larwa 4mm, beznoga, łukowato zagięta. *optimum temp. 28-30C. *rozwój 1 pokolenia 30-45dni. *samica skł. jaja do strąkow; larwy żer w nasionach. *nawet 8 pokoleń; nawet 1-3. *szkodliwość: w magazynach na fasoli, może powodowac alergie. *zwalczanie: mat. siewny i konsumpcyjny; puste pomieszczenia: Actellia, Delica- Gastoxin.

OWADY POŻYTECZNE: Pasożyty: Kruszynek – rodz. Kruszynkowate, pon.1mm, rozmnażanie partogeneza; samice składają jaja do jaj szkodników; Osiec korówkowy- rodzina Oścowate; w sadach jabłoniowych, zimuje w korzeniach, samice składają jaja do mszyc; Baryłkarz bielinek – 2-3mm, gąsienice motyli na nich żeruje; samice składają jaja do gąsienic i tam żerują; larwy uszkadzają system nerwowy; Drapieżce: Dziubałek gajowy – pluskwiak różnoskrzydły, 4-5mm, szybko poruszające się; żer na gąsienicach, szukają mięsnego pokarmu; Zbrojec dwuzębny- rodz. Tarczówkowate; 1cm; aparat kłująco ssący, którym poluje, stosowany w walce ze stonką; Złotook pospolity – rodzina złokookowate; żer na mszycach; Biegacz, Trzyszcz – chrząszcze; rodz. Biegaczowate; na ślimakach cychrus, 2cm lub małe 2mm żywiące się skoczogonkami; Trzyszcze szybko latają;larwa wykopuje norkę; posiada opancerzoną głowe;chowają się tyłem do gleby, zapierają się wyrostkami w glebie; Kusak cezarek – błoniaste skrzydła; Biedronka -7kropka, 2kropka,żer na mszycach; Rodzina bzygowate – odżywia się wydzielinami roślin, samice składają jaja w mszyce, larwy żer na mszycach; Dobroczynek gruszowy – poluje na przędziorki; ORG POŻYTECZNE WYKORZYST. W BIOL. METODZIE ZWALCZANIA: Dobroczynek szklarniowy – roztocz, 0,5-0,6mm, pomarańczowy, długie nogi, zasiedla liście, żer na przędziorku; Dobrotnica szklarniowa – 0,5-0,6mm, tułów i głowa czarne, u samic odwłok żółty; rozmnażanie partenogeneza; na larwach L3 składają jaja, cykl rozw. 16-28 dni; Męczelka syberyjska, wiechońka miniarkowa – rodz. Męczelkowate; żer na larwach, tam składają jaja, larwa pasożyta zjada jaja roślinożercy; Pryszczarek mszyco jad – muchówka, składają jaja w kolonie mszyc, larwy beznogie i robakowate; OWADY ZAPYLAJĄCE: pszczoła miodna, trzmiel ziemny, murarka ogrodowa.