1. Opory niesprężyste- pojawia się w drogach oddechowych głównie w wyniku tarcia
   cząsteczek powietrza w czasie przepływu powietrza z atmosfery do pęcherzyków
   płucnych (wdech) i w czasie przepływu powietrza z pęcherzyków płucnych do
   atmosfery (wydech). Wielkość oporu niesprężystego determinowana jest promieniem
   dróg oddechowych - opór niesprężysty jest tym większy, im mniejszy jest
   promień dróg oddechowych.

2. Opory sprężyste- Siły sprężyste płuc skiero­wane są dośrodkowo i zależą od na­pięcia powierzchniowego powstające­go na granicy fazy ciekłej (ciecz po­wlekająca nabłonek oddechowy) i ga­zowej pęcherzyków płucnych. Napięcie powierzchniowe zmienia się w za­leżności od czynnika powierzchniowe­go, co zapobiega całkowitemu zapa­daniu się pęcherzyków płucnych w fa­zie wydechu. Przeciwstawne kierunki sił sprężystych klatki piersiowej i płuc powodują, że płuca w klatce piersio­wej są stale rozciągnięte, a w jamie opłucnej panuje ciśnienie subatmosferyczne, w wyniku, czego powierzchnia zewnętrzna płuc przylega do wew­nętrznej powierzchni klatki piersiowej. Wyrównanie ciśnienia w jamie opłuc­nej z ciśnieniem atmosferycznym po­woduje zapadnięcie się płuca na skutek działania dośrodkowego sił spręży­stych. Przyleganie (przyssanie) po­wierzchni płuc do ścian klatki pier­siowej, uwarunkowane w jamie opłuc­nej subatmosferycznym ciśnieniem, umożliwia ruch stale napiętych sprę­żystych płuc „podążających" za ru­chami oddechowymi klatki piersiowej i przepony. Opór sprężysty w układzie oddechowym stwarzają zarówno siły retrakcji
   Płuc (Pret) wywołujące tendencję ścian pęcherzyków płucnych do zapadania
   się, jak i sprężystość ścian klatki piersiowej.

3. Hipoksja- niedobór tlenu w tkankach powstający w wyniku zmniejszonej dyfuzji tlenu w płucach (hipoksja hipoksemiczna) lub zaburzenia transportu tlenu przez krew do tkanek.

4. Hipoksemia- prowadzące do hipoksji obniżenie ciśnienia cząstkowego tlenu we krwi tętniczej (PaO₂), które może być spowodowane przez:

• Niskie ciśnienie parcjalne tlenu atmosferycznego (na przykład na dużych wysokościach);

• Zmniejszoną wentylację pęcherzykową w płucach;

• Zatrucie tlenkiem węgla;

• Zmniejszoną zawartość hemoglobiny w erytrocytach;

• Obniżony hematokryt.

1. Hiperkapnia- u człowieka stan podwyższonego ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla (pCO₂) we krwi powyżej 45 mm Hg (6,0 kPa). Najczęstszymi przyczynami hiperkapnii są:

• Utrudniona wymiana gazowa

  • Bezdech

  • Obturacja (zwężenie) dróg oddechowych

  • Blok pęcherzykowo-włośniczkowy

  • Niewydolność krążenia

• zwiększone stężenie CO₂ we wdychanym powietrzu

Stanem przeciwnym do hiperkapnii jest hipokapnia.

1. Hipokapnia- stan obniżonego ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla (pCO₂) we krwi poniżej normy. Wywołana jest podczas hiperwentylacji przy zwiększonym wydalaniu dwutlenku węgla przez płuca. Stan taki powoduje tzw. "mroczki" przed oczyma, występują zawroty głowy, szum w uszach, osłabienie mięśniowe. Hipokapnia może prowadzić do okresowego bezdechu, odruchowego niedokrwienia mózgu oraz do alkalozy.

2. Hiperoksemia- podwyższone ciśnienie parcjalne (PaO₂) tlenu w krwi tętniczej, wyznaczone w trakcie gazometrii. Norma PaO₂ wynosi 70 – 116 mm Hg (9,2 – 15,5 kPa), więc stężenie parcjalne tlenu powyżej 116 mmHg świadczy o hiperoksemii, choć w klinice za ten stan uważa się już stężenia przekraczające 100 mgHg .

3. Hipoksja krążeniowa- niedobór tlenu w tkankach spowodowany przez spowolniony przepływ krwi przez narządy.

4. Hipoksja histotoksyczna- niedobór tlenu w tkankach spowodowany zahamowaniem procesów utleniania w tkankach, najczęściej w wyniku zatruć (np. cyjankiem potasu).

5. Hipoksja anemiczna- niedobór tlenu w tkankach powstaje w wyniku zmniejszenia pojemności tkankowej krwi, np. po krwotoku lub zatruciu tlenkiem węgla.

6. Hipoksja hipoksyczna- stan zmniejszonej zawartości tlenu w organizmie powodowany niecałkowitym utlenowaniem krwi podczas jej przepływu przez pęcherzyki płucne i obniżoną prężnością tlenu we krwi tętniczej; u zdrowych ludzi pojawia się w czasie pobytu na znacznych wysokościach nad poziomem morza, może być wynikiem powikłań zapalenia płuc i innych schorzeń układu oddechowego.

7. Przeciek fizjologiczny- zjawisko przedostawania się krwi odtlenowanej do żył płucnych w wyniku zbyt szybkiego przepływu przez pęcherzyki płucne lub ich niedostatecznej wentylacji i w konsekwencji niecałkowitego wysycenia krwi tlenem; niekiedy uważany jest za sumę przecieku żylno-tętniczego anatomicznego i pęcherzykowego.

8. Przeciek anatomiczny- zjawisko przedostawania się krwi odtlenowanej do lewej części serca w wyniku:

1. Otwierania się niektórych drobnych żył krążenia wieńcowego do lewego przedsionka lub lewej komory,

2. Istnienia połączeń tętniczo-żylnych w płucach,

3. Połączeń niektórych żyłek odprowadzających krew odtlenowaną z sieci naczyń włosowatych (dużego obiegu) w drzewie oskrzelowym z żyłami płucnymi odprowadzającymi krew utlenowaną z pęcherzyków płucnych.

14) Przeciek płucny- minutowa pojemność serca, która pomimo przepływu przez płuca, nie zdążyła się utlenić.

15) Pneumocyty I i II rzędu- Pneumocyt – komórka nabłonka oddechowego w pęcherzykach płucnych. Wyróżnia się trzy rzędy pneumocytów:

• I – płaskie komórki, przez nie zachodzi dyfuzja gazów pomiędzy światłem pęcherzyków płucnych a krwią naczyń włosowatych

• II – komórki posiadające cechy komórek wydzielniczych rozproszone pomiędzy pneumocytami typu I, zawierają ciałka blaszkowate wydzielające składniki surfaktantu- czynnik zmniejszający napięcie powierzchniowe, nie dopuszcza do sklejenia się pęcherzyków płucnych podczas głębokich wydechów, wytwarza się w końcowych fazach życia płodowego

• III – nieliczne komórki zawierające pęcherzyki wydzielnicze, towarzyszą im zakończenia nerwowe.

16) Próba Valsalvy- jedna z metod oceny stanu ucha środkowego polegająca na badaniu drożności trąbki słuchowej. Nazwa manewru pochodzi od Antonia Marii Valsalvy. Próba Valsalvy może służyć do zatrzymania częstoskurczu nadkomorowego.

Podczas testu badany wydmuchuje powietrze z płuc do nosa przy zamkniętych ustach i uciśniętych skrzydełkach nosa. Szmer powietrza przechodzącego przez trąbkę słuchową jest wysłuchiwany tzw. Nasłuchiwaczem. W stomatologii jest używana, aby sprawdzić czy po ekstrakcji zęba szczęki nie nastąpiło otwarcie zatoki szczękowej. Objawia się to charakterystycznym świstem bądź pojawieniem się bąbelków krwi w zębodole, – przy czym tutaj stosuje się małą modyfikację, aby widzieć jamę ustną, tj. próbę wykonuje się przy otwartych ustach. Próba Valsalvy jest również wykorzystywana przez nurków i pasażerów samolotów w celu wyrównania ciśnienia w uchu środkowym.

17) Ciśnienie transmuralne- ciśnienie działające prostopadle do ściany naczyniowej. Ciśnienie transmuralne stanowi różnicę pomiędzy ciśnieniem wewnątrz (Pi) i zewnątrznaczyniowym (Po).

18) Ciśnienie transtorakalne- różnica między ciśnieniem opłucnowym, a atmosferycznym.

19) Ciśnienie wewnątrzopłucnowe- ciśnienie panujące wewnątrz płuc, gdy klatka piersiowa jest szczelnie zamknięta.

20) Podatność płuc- wskaźnik rozciągli­wości płuc, mierzony jako stosunek zmiany objętości powietrza wprowa­dzonego do płuc do wywołanej przez nią zmiany ciśnienia transpulmonalnego (różnica miedzy ciśnieniem w ja­mie opłucnej a ciśnieniem wewnę­trznym pęcherzyków płucnych). Stosunek ten jest on wielkością stałą i nosi nazwę współczynnika podatności, wynosi średnio 200 ml/l cm H20. Zwięk­szenie podatności występuje przy za­niku przegród pęcherzykowych (w ro­zedmie), maleją siły sprężyste płuc i siły sprężyste klatki piersiowej, po­wodują „rozciągnięcie" płuc, powstaje wdechowe ustawienie klatki piersio­wej. Zmniejszenie podatności wystę­puje w wyniku rozwoju tkanki łącz­nej (płuca „sztywne"). W tym przy­padku wzrost sił sprężystych płuc wymaga przyłożenia większej siły (większej różnicy ciśnień) do wywoła­nia odpowiednich zmian objętości. Współczynnik podatności jest mate­matyczną odwrotnością współczynni­ka sprężystości. 

21) Dyfuzja- Dyfuzja jest to samorzutny ruch cząsteczek zgodnie z gradientem stężeń, czyli od miejsca gdzie stężenie jest wyższe do miejsca, w którym jest niższe. W odniesieniu do tkanki płucnej jest to wymiana tlenu i dwutlenku węgla w płucach.

22) Chemoreceptory obwodowe i centralne- obwodowe są wrażliwe na ciśnienie parcjalne tlenu zlokalizowane w łuku aorty, centralne wrażliwe na ciśnienie parcjalne tlenu występują w mózgu.

23) Mechanoreceptory- pobudzane przez bodźce mechaniczne, związane z czuciem dotyku, ucisku, ruchu, rozciągania, a także dźwięku i równowagi; budowane są przez komórki zmysłowe lub zakończenia włókien nerwowych o prostej lub skomplikowanej strukturze, wrażliwe na bodźce bezpośrednie (kontaktoreceptory) lub pośrednie (telereceptory); rozmieszczone są w powłokach ciała (skóra, tkanka podskórna), również w stawach i mięśniach (proprioreceptory, → kinestezja) albo też w obrębie specjalnych narządów (→ narządy słuchu); molekularną podstawę funkcjonowania m. tworzą błonowe → kanały jonowe bramkowane w sposób mechaniczny, tzn. zmieniające przepuszczalność błony dla jonów pod wpływem bodźców mechanicznych odkształcających błonę albo poruszających ściśle związane z błoną wici lub rzęski.