Prawo i normy prawne

1. Pojęcia z prawoznawstwa:

• Prawo i norma prawna

• Budowa normy prawnej

• Rodzaje norm prawnych

• Pojęcie przepisu prawa

• Źródła prawa

1. Źródła prawa:

• Pojęcie źródeł prawa,

• System źródeł prawa w Polsce,

• Promulgacja i publikacja aktów prawnych,

• Stosunek prawny i podmioty prawa:

  • pojęcie stosunku prawnego

  • pojęcie podmiotu prawa

  • tworzenie osób prawnych

  • rozwiązanie, likwidacja i upadłość osób prawnych

  • ułomne osoby prawne

  • pojęcie zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnej

  • pojęcie organu władzy publicznej

  • skarb państwa jako osoba prawna

  • akt administracyjny jako forma działalności organów organizacji publicznej

1. Obowiązywanie, stosowanie i wykładnia prawa.

2. Systematyka prawa:

• Prawo publiczne a prawo prywatne

• Prawo materialne a prawo formalne

• Podział współczesnego prawa w Polsce

1) Definicja prawa

Cechy charakterystyczne dla pojęcia prawa:

• historyczność prawa

• surowość sankcji

• przymusowość prawa

• język tekstów prawnych

• ogólność norm prawnych

• traktowanie zwyczajów jako norm prawnych

• jest to sposób oznaczenia przepisów prawnych (paragrafy, artykuły)

• hierarchia norm prawnych

• zupełność systemu prawa

• odzwierciedlenie w prawie polskim konkretnych zadań Rad Miejskich

• niesprzeczność norm prawnych danego systemu

• formułowanie w przepisach nakazów zachowań pewnych podmiotów

• regulacyjny charakter normy prawnej, który wyraża się w nakazach i zakazach w postępowaniu

• sposób publikacji norm prawnych

• sposób systematyzacji norm prawnych (kodeksy, działy prawa)

prawo – to ogół norm postępowania ukształtowanych w ramach organizacji państwowej i pochodzącej od odpowiednich organów państwowych bądź przez nie uznane.

2) pojęcie normy prawnej

Słowo „norma” jest rozumiane jako miara, prawidło, wzór, reguła postępowania. Jest to wypowiedź, która wyraża komuś pewien sposób postępowania.

Norma prawna składa się z elementów:

• hipoteza

• dyscyplina

• sankcja

hipoteza – część normy prawnej, która określa warunek, od którego zależy stosunek prawny jakiegoś działania. Określa ona warunki, na gruncie których adresat normy zobowiązany jest do nakazanego lub zakazanego zachowania się. Hipoteza odpowiada na pytanie: Kto?

Dyspozycja – określa sposób zachowywania się adresata normy, określa prawny stosunek sytuacji faktycznej określonej w hipotezie. Treścią dyspozycji może być czynienie, nieczynienie, danie, znoszenie i zaprzestanie (zaniechanie) normy prawnej.

Sankcja – określa skutki prawne na wypadek zachowania niezgodnego z dyspozycją w warunkach, które zostały określone w hipotezie.

Podziały norm prawnych:

• Normy konkretne

• Normy odsyłające

• Normy blankietowe

Norma konkretna – norma, w której wszystkie 3 elementy norm prawnych, czyli hipoteza, dyspozycja i sankcja mieszczą się w jednym przepisie.

Norma odsyłająca – nie ma wszystkich elementów normy prawnej w jednym przepisie, ale elementy te są umieszczone w innych przepisach prawnych już istniejących.

Norma blankietowa – norma, którą konstruujemy na podstawie różnych przepisów prawnych, z których przynajmniej jeden ma być dopiero wydany.

3. przepis prawa a norma prawna.

Przepis prawa opisuje normę prawną. Stanowi jedna z postaci pod którą norma może występować. Jest to podstawowa jednostka redakcyjna aktu normatywnego.