Pierwotniaki PROTOZOA
typ
Wiciowce MASTIGOPHORA
APICOPLEXA
METAZOA + TKANKOWCE EUMENTAZOA
Płazińce PLATYHELMINTHES
Płazińce PLATYHELMINTHES
Płazińce PLATYHELMINTHES
Płazińce PLATYHELMNITHES
Płazińce PLATYHELMINTHES

Cykl: Zarodźca ruchliwego: CZŁOWIEK-> sporozoit atakuje kom. Miąższu wątroby itd. -> powstanie schizontów -> podział na kryptozoity -> atak erytrocytów -> tworzenie form przejściowych i powstanie schizontów właściwych -> pobieranie pokarmu z krwinek (powiększenie) -> podział na merozoity (schizogonia krwinkowa) -> pęknięcie erytrocytów -> utworzenie makrogametocytów i mikrogametocytów -> KOMAR: jelito (makrogametocyty w makrogamety i mikrogametocyty w mikrogamety)-> Przejście przez ściankę jelita -> osadzenie na jelicie od strony ciała -> otoczenie się grubą błoną (oocysta) -> wzrost -> sporocysta (namnażanie się sporozoitów) -> pęknięcie sporocysty -> sporozoity do gruczołów ślinowych -> ukąszenie -> CZŁOWIEK

Cykl: Diplozoon Paradexum: zygota -> onkomiracidum -> żywiciel -> diporpa -> + partner -> objęcie przyssawką brzuszną brodawkę grzbietową drugiego

Cykl: Motylica wątrobowa: zapłodnione jaja -> światło jelita żywiciela -> out z kałem -> orzęsiona larwa miracydium -> wylęg -> żywiciel pośredni błotniarka moczarowa -> wnika do ślimaka -> sporocysta w wątrobotrzusce -> redie -> Weń cerkarie -> z ślimaka przez otwór oddechowy -> przylepienie do roślin wodnych -> stadium inwazyjne metacerkaria

TASIEMCE: ciało z skoleksu (narządy czepne: bruzdy przyssawkowe i przyssawki), szyjki (strefa wzrostowa) i członów (tworzące strobilę; człony niedojrzałe, dojrzałe i maciczne); wór powłokowo-mięśniowy tworzy tegument i mięśnie okrężne i podłużne. Brak układu pokarmowego. Jedna para kanałów brzusznych- kanały zbiorcze.

Cykl: Bruzdogłowiec szeroki: orzęsiona larwa (koracidium) -> skorupka otwiera się -> koracidium opuszcza skorupkę -> pływa swobodnie, czekając by ją zjeść -> żywiciel pośredni -> jelito -> przechodzi do jamy ciała -> larwa procerkoid -> połknięty przez rybe -> przenika do ciała ryby -> narządy wewnętrzne, głównie mięśnie-> plerocerkoid -> żywiciel ostateczny człowiek ->

Cykl: Tasiemiec nie uzbrojony: postacie inwazyjne (onkosfery) -> przeżuwacz ->w jelicie wychodzą z osłonek jajowych ->przenikanie do naczyń chłonnych i krwionośnych -> mięśnie poprzeczne prążkowane -> wągry -> żywiciel ostateczny (jeśli ma dalej skoleks z przyssawkami)

Tasiejmiec uzbrojony- haki, żywiciele pośredni: świnia, dizk, pies, kot, nawet człowiek (groźne larwy)

Bąblowiec- postacie inwazyjne -> przeżuwacze -> uwolnienie z osłonek jajowych -> naczynia krwionośne -> z krwią roznoszone -> osiadają się -> larwa echinokokus -> pęcherz

Obleńce: wszystkie środowiska. Obłe i wydłużone ciało. Oskórek (wór powłokowo-mięśniowy), hipoderma?! Rozdzielnopłciowe, nie mają układu krwionośnego i oddechowego

Pierwotniaki PROTOZOA
typ
Sarkodowe SARCODINA
Sarkodowe SARCODINA
Orzęski CLIATA
Orzęski CLINITA

Koniugacja- dwa osobniki zbliżają się do siebie perystomami, w miejscu połączenia powstaje pomost cytoplazmatyczny. Jądra generatywne przechodzą podziały. Jedno z jąder wędruje do partnera (jądro migracyjne; męskie) i łączy się z częścią jądra stacjonarnego (żeńskie).

Wielokomórkowce METAZOA Najbardziej pierwotne wśród zwierząt wielokomórkowych (nie tworzą tkanek, mogą zmieniać swoja strukturę i funkcje zależnie od potrzeb
Przedtkankowce PARAZOA
typ
Gąbki PORIFERA (SPONGIARIA)
Tkankowce EUMETAZOA
typ
Parzydełkowce CNIDARIA
Parzydełkowce CNIDARIA
Parzydełkowce CNIDARIA
Parzydełkowce CNIDARIA

Gąbki (Porifera):

dwuwarstwowe: warstwa dermalna (okrywa ciało- tworzą to pinakocyty (nabłonek okrywający) i porocyty (mają w sobie pory)) i warstwa gastralna (powierzchnie wewnętrzne- komórki kołnierzykowe – choanocyt wychwytujące pokarm, na jednym boku mają wici (rytmiczne ruchu przepływ wody)), między nimi mezoglea (bezpostaciowy żel, wytworzony przez komórki gwiaździste). odżywiają się filtrując wode (wychwytują pokarm, trawią go wewnątrzkomórkowo)

szkielet może być z igieł (duże- megasklery, małe mikrosklery; są wytwarzane przez komórki skleroblasty) lub włókien sponginowych.

Zamieszkują morzy i wody słodkie, dojrzałe prowadzą osiadły tryb życia, Odwrócenie liści zarodkowych u larw.

Typy budowy: akson (workowaty kształt ciała; woda wpływa do jamy paragastralnej, komórki kołnierzykowe wychwytują pokarm, woda wypływa przez oskulum- otwór wyrzutowy), sykon (ściana ciała jest grubsza, chanocyty w koszyczkach,pożniej filtracja, później sponocel (jama paragastralna) i out przez otwór wyrzutowy) i leukon (bardziej rozwinięty układ kanalików, większa liczba koszyczków, większa masa przyswajanych pokormów)

Czasem miocyty- wwokól porocytów

Rozmnażanie:

Płciowe ::z archeocytów tworzą się jaja, plemniki z choanocytów -> zapłodnienie -> dwuwarstwowa larwa parenchymula (nadecznik) lub amfiblastula (gąbki wapienne) -> larwy pływają swobodnie i są orzęsione -> przytwierdzenie do podłoża -> gastrulacja (orzęsione komórki wędrują do środka tworząc warstwę chanocytów, a te z wewnętrznego listka przemieszczają się nazewnątrz i budują derme->> odwrócenie listków zarodkowych

Bezpłciowe: fragmentacja kolonii -> pączkowanie -> tworzenie stolonów (odnogi ciała gąbki macierzystej, na których rozwija się młode gąbki) -> gemule (ciała przetrwalnikowe)

Znaczenie: osiadają się nań od pierwotniaków przez stawonogi i ich larwy. Niektóre je pożerają. Wskaźnik czystości wody. Poławiane czasem ze względu na znaczenie higieniczne

Parzydełkowce CNIDARIA: jamochłony morskie i słodkowodne; żyjące pojedynczo lub kolonijnie. Komórki parzydełkowe(służa do obrony i ataku), promienista budowa, dwie postacie: polip(osiadły tryb życia, otwór gębowy otoczony czułkami, prowadzący do jamy astralnej kończącej się ślepo) i meduza (pływa swobodnie, rzęski i skurcze całego ciała, otwór gębowy od dołu, otoczony płatowatymi ramionami, prowadzi do jamy gastralnej, od której odchodzą kanały promieniste, dobrze rozwinięta mezoglea).

Zbudowane z: EKTODERMA: komórki nabłonkowo-mięśniowe (włókna kurczliwe), interstycjalne (mogą zastępować inne typy komórek), parzydełkowe komórki, nerwowe (wypuystki tworzą sieć, bogatą w okolicach otworu gębowego). ENDODERMA: nabłonkowo-mięśniowe (nibynóżki czyli wici, pochłanianie pokarmu), nerwowe (rozproszony układ nerwowy) i gruczołowe (śluz i enzymy trawienne)

Rozwój chełbi modrej: przemiana pokoleń typu metagenezy: męskie plemniki + żeńskie oocyty -> w środowisku wodnym zygota -> pływająca orzęsiona larwa planula -> osiada -> polip -> wiosna! Dzielenie się poprzeczne na efiry -> odrywanie się efiryów -> samodzielny żywot -> meduza

Koralowce: jamochłony tylko morskie; postać polipów; endodermalna gardziej; jama astralna podzielona przegrodami; szkielet z węglany wapnia lub rogowy

Płazińce PLATHELMINTHES – głównie pasożyty, symetria dwuboczna, spłaszczenie grzbietowo-brzuszne. Pokrywane przez nabłonek (syncytium), przywry i tasiemce mają nabłonek tegument. Pod nim warstwy mięsni okrężnych i podłużnych. Wór powłoko mięśniowy (nabłonek i mięśnie), otacza pierwotną jamę ciała (wypełnione przez parenchymę- tkanka łączna; otacza narządy wewnętrzne). Nie mają układu krwionośnego i oddechowego/ Oddychanie tlenowe (cała powierzchnią ciała) i beztlenowe (rozkład glikogenu z parenchymy)

Typ	gromada	rząd	co	Odżywianie	gdzie	Co powodują	Jak zarażone
Nicienie NEMATODA			Mątwik burakowy	Soki roślin	korzenie	Mniejsze i slabsze korzenie, obumieranie roślin	Sami do korzeni
Nicienie NEMATODA		STRONGYLIDA	Syngamus trachea		Tchawica ptaków	niedotlenienie	Jaja inwazyjne (dżdżownice)
Nicienie NEMATODA		ASCARIDIDA	Owsik ludzki		Jelito grube człowieka	Owsica- swędzenie (poruszanie się pasożytów)	Jaja inwazyjne (brudne ręce)
Nicienie NEMATODA		ENOPLIDA	Włosień		Jelito cienkie	Włośnica- toksyczno uczelnionwe objawy	Zjedzenie mięsa z otorbionymi larwami

Cykl mątwik: Larwa samica-> grubieje -> przerywa skórkę korzenia -> ukazuje się -> zapłodnienie przez larwę męską -> składane jaja -> larwy do korzeni ++++ cysty

Cykl Strongylida: jaja -> tchawica -> krtań -> przewód pokarmowy -> kał -> larwy inwazyjne -> otoczki jajowe -> przewód pokarmowy żywiciela -> przebijają ścianę jelita -> naczynia krwionośne -> płuca i tchawica

Cykl owsika ludzkiego: jelito -> samica dojrzała -> jaja w błonie śluzowej w okolicach odbytu -> larwy -> jaja inwazyjne -> połknięcie -> jelito grube

Cykl: Włosieni: larwy z mięsa -> przewód pokarmowy -> niszczenie otoczki -. Dojrzałość płciowa -> kopulacja -> samce giną, samice do ściany jelita -> żywe larwy -? Samice giną -> larwy do naczyn limfatycznych -> naczynia krwionośne -> różne narządy -> mięśnie poprzecznie prążkowane głównie -> larwy rosną -> lnieją -> skręcają się w spiralę -> wrzesionowata torebka izolując od tkanki żywiciela ->