Łazar Mojsiejewicz Kaganowicz

Łazar Mojsiejewicz Kaganowicz ros. Лазарь Моисеевич Каганович (ur. 22 listopada 1893 w przysiółku Kabany (obecnie: Dibrowa) koło Chabna, zm. 25 lipca 1991 w Moskwie) - radziecki polityk. Zbrodniarz ludobójca odpowiedzialny m.in. za zbrodnię katyńską.

Pochodził z rodziny drobnego żydowskiego handlarza bydła, w dzieciństwie pracował w warsztatach szewskich. Od 1911 w partii bolszewickiej. Jeden z najbliższych współpracowników Stalina i członek najwyższych władz partyjnych w Rosji komunistycznej i ZSRR: od 1924 do 1957 członek Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Rosji, a potem KPZR, w latach 1930-1952 członek jej Biura Politycznego. W latach 1925 - 1928 i w 1947 był sekretarzem generalnym partii komunistycznej na Ukrainie. W latach 1930-35 pierwszy sekretarz partii w Moskwie, współinicjator i organizator budowy metra moskiewskiego. W okresie 1935-1944 minister (komisarz ludowy) transportu, jednocześnie w 1937 - 1939 minister przemysłu ciężkiego, w 1939 - 1940 minister przemysłu naftowego i surowców energetycznych, po 1945 kilkakrotnie minister przemysłu materiałów budowlanych, a w latach 1953 - 1957 wicepremier ZSRR.

Po śmierci Stalina w 1953, aktywnie współdziałał z Chruszczowem przeciwko Berii, jednakże potem sprzeciwił się potępieniu stalinizmu przez Chruszczowa (później nazwano to działanie grupą antypartyjną). W konsekwencji w 1957 zwolniony ze wszelkich stanowisk partyjnych i rządowych, a w 1961 wykluczony z partii, formalnie w związku z oskarżeniami o udział w represjach stalinowskich. Po 1957 był dyrektorem fabryki azbestu na Uralu, a w 1959 został odesłany na emeryturę.

Współcześnie powszechnie obciążany odpowiedzialnością za kolektywizację i "rozkułaczenie" (w tym aresztowanie i zesłanie ludności) Ukrainy, północnego Kaukazu, centralnej Rosji i części Syberii. Na tych terenach działał jako specjalny przedstawiciel Stalina ds rozkułaczania i nadzorował oraz inicjował politykę miejscowych władz. Jako pierwszy sekretarz Moskwy w latach 1930-1935 był inicjatorem przebudowy stolicy, w tym także zniszczenia szeregu znakomitych zabytków Moskwy, przede wszystkim cerkwi Chrystusa Zbawiciela (ros. Храм Христа Спасителя) i klasztoru Strastnoj z 1654. Wielokrotnie jeden z głównych realizatorów "czystek stalinowskich" zarówno w partii jak i poza nią. Współodpowiedzialny za zbrodnię katyńską, podpisał decyzję o rozstrzelaniu łącznie 25 700 osób spośród grupy polskich wojskowych i cywilów znajdujących się w obiektach NKWD. Decyzję podjęli członkowie Biura: Beria, Stalin, Woroszyłow, Mołotow, Mikojan, Kalinin, Kaganowicz. Zgodnie z nią zamordowano wiosną 1940 r. 21 857 osób.