Podstawowe wiadomości dotyczące higieny:

1. Higiena – nauka badająca wpływ różnych czynników środowiska na stan zdrowia człowieka.
2. Choroba – jest to zaburzenie prawidłowego działania ustroju człowieka w skutek wnikania do organizmu bakterii chorobotwórczych.
3. Zdrowie – jest to stan pełnego fizycznego i psychicznego dobrego samopoczucia, przy całkowitym b raku choroby.

ANATOMIA I FIZJOLOGIA ORGANIZMU LUDZKIEGO:

I. Podstawowe pojęcia nowego działu:
- Anatomia – czyli budowa organizmu człowieka.
- Fizjologia – jest to nauka o zasadach, które regulują czynności życiowe w organizmie człowieka.

II. Układ szkieletowy człowieka – budowa i funkcjonowanie:
1. Układ szkieletowy ( układ kostny, kościec) – jest to podstawowy układ w organizmie człowieka, który: jest rusztowaniem całego organizmu, pozwala utrzymać postawę pionową, chroni narządy wewnętrzne, decyduje również o kształcie i wymiarach cała ludzkiego.
2. Budowa kości: nasada i trzon kości, chrząstka stawowa, substancja gąbczasta, jama szpikowa, okostna.
3. Połączenia kości mają miejsce w stawach: ruchome nieruchome ( kości czaszki)
4. Kręgosłup: zbudowany z 33-34 kręgów, połączone są chrząstkami, wewnątrz przebiega rdzeń kręgowy.
5. Kości kończyny górnej: obojczyk, łopatka, kość ramienia, kość promieniowa i łokciowa, kości ręki.
6. Kości kończyny dolnej: obręcz biodrowa, kość udowa, kość piszczelowa i strzałkowa, kości stopy.
7. Choroby układu kostnego:
a. Osteoporoza – jest chorobą polegającą na postępującym ubytku masy kostnej oraz zaburzeniu struktury przestrzennej kości. Objawy: często bezobjawowa, nagły pulsujący ból w kościach, bóle krzyża, złamania kości, często szyjki kości udowej. Duże znaczenie ma profilaktyka, konieczna jest dieta bogata w wapń oraz ruch i odpowiednie ćwiczenia fizyczne.
b. Wady stawu biodrowego: nienaturalne ustawianie nóg, ograniczenie możliwości ruchowych. Przyczyną często jest dysplazja biodrowa, polegająca na tym, że panewka stawu jest zbyt płytko rozwinięta lub ułożona pod niewłaściwym kątem. Inną również często spotykaną wadą stawu biodrowego jest skrzywienie szyjki kości udowej. Często prowadzi to do nieprawidłowego ułożenia stóp i kończyn .
c. Złamania kości – ból, przemieszczenie kości, nienaturalna ruchomość kości, widoczne części złamanej kości (przy złamaniach otwartych), uczucie ucisku, wrażenie obciążenia, obrzęki (siniaki, krwiaki), zbyt wysokie, ułożenie uszkodzonej kończyny może doprowadzić do różnych powikłań m.in. do obrzęku okolicy złamania.
d. Skolioza – dzieli się na skrzywienia pierwotne i wtórne w zależności od ciężkości: I stopień (kąt skrzywienia mierzony na radiogramie nie przekracza 30 st.), II stopień (kąt skrzywienia nie przekracza 60 st.), III stopień (kąt skrzywienia nie przekracza 90 st.), IV stopień ( kąt skrzywienia jest większy niż 90 st.). skrzywienie pierwotne – zwane idiopatycznym lub samoistami, są nieznanego pochodzenia. Skrzywienia kompensacyjne – powstają w nierówności kończyn dolnych, przy urazach dużych stawów (Staw biodrowy i staw kolanowy).
e. Odruchowe skrzywienie – powstające pod pływem bólu np. krzyża.
f. Kręgoszczelnia – jest to istniejąca przerwa w łuku kręgu. Choroba zazwyczaj dotyczy kręgu lędźwiowego.
g. Zespół mięśnia pochyłego – jest to zaburzenie urologiczne spowodowane uciskiem pęczka nerwowego – naczyniowego między obojczykiem i pierwszym żebrem.
8. Układ mięśniowy i jego rola w organizmie:
jest ściśle powiązany z układem szkieletowy i wspomaga jego działanie. W pracy każdego fryzjera najważniejszą rolę odgrywają mięśnie głowy i szyi: głównie mięśnie głowy (mięśnie pokrywy czaszki oraz mięśnie twarzy), mięśnie szyi (czworoboczny, mostkowo – obojczykowy), przepona i mięśnie jamy brzusznej. Praca mięśni odbywa się z zachowaniem następujących zasad: ścięgna, czyli zakończeni a mięśni przenoszą ich działanie na kości. Skurcze mięśni spowodowane są bodźcami z centralnego układu nerwowego. Praca mięśni odbywa się dzięki energii dostarczanej z zewnątrz ( z węglowodanami). Przy nadmiernej pracy w mięśniach wytwarza się kwas mlekowy.
9. Budowa układu pokarmowego:
Jest niezbędny do prawidłowego przyswajania i trawienia pokarmu. Mechanizm trawienia:
Trawienie – czyli przerobienie pobranego pokarmu na substancje przyswajalne i wchłanianie przez krew.
a. Jama ustna – służy do mechanicznego przerobienia pokarmu.
b. Gardło – przełyk – dzięki skurczą pokarm przesuwa się do żołądka.
c. Żołądek – następuje trawieni pokarmu pod wpływem soku żołądkowego.
d. Trzustka – wytwarza niezbędną dla organizmu insulinę (jej brak powoduje cukrzycę)
e. Jelito cienkie – w nim następuje wchłanianie do krwioobiegu substancji odżywczych.
f. Jelito grube – następuje wchłanianie wody i soli mineralnych do krwioobiegu.
g. Odbyt – wydalanie pozostałych treści pokarmowych.
10. Budowa i funkcjonowanie układu oddechowego:
Układ oddechowy powinien dotlenić wszystkie komórki organizmu człowieka a jednocześnie usunąć dwutlenek węgla.
a. Jama nosowa - w niej wdychane powietrze oczyszcza się i ogrzewa.
b. Gardło – przewodzi powietrze do krtani
c. Krtań i tchawica – przewodzą powietrze do oskrzeli
d. Płuca i oskrzela – tutaj odbywa się właściwy proces oddychania
Proces oddychania może być zewnętrzny czyli od momentu doprowadzenia powietrza do płuc) i oddychanie tkankowe.
11. Układ krążenia:
Składa się z: krwionośnego i limfatycznego.
a. Krążenie – odbywa się w zamkniętym systemie naczyń krwionośnych dzięki pracy serc a.
b. Elementy składowe układu krążenia: serce, tętnice, żyły, naczynia włosowate.
c. Tętnice – są to naczynia krwionośne biegnące od serca do obwodu ( krew ma kolor jasno czerwony gdyż zawiera tlen i żelazo).
d. Żyły – naczynia krwionośne biegnące od obwodu do serca (krew ma kolor ciemno czerwony i nie zawiera tlenu).
e. Naczynia włosowate – czyli system drobnych naczyń krwionośnych biegnących od tętnic do każdej tkanki.
f. Serce – worek mięśniowy w kształcie stożka, posiadający dwie przegrody i dzięki skurczą oraz rozkurczą powoduje krążenie krwi w organizmie.

Naczynia krwionośne tworzą w organizmie dwa obiegi:
a. Krwioobieg mały (krążenie płucne)
b. Krwioobieg duży (z lewego przedsionka serca naczyniami krwionośnymi do prawego przedsionka).
c. Krew – składa się z komórek, które swobodnie pływają w osoczu. Krew rozprowadza po organizmie tlen oraz substancje odżywcze, a odprowadza niepotrzebne składniki przemiany materii.
d. Komórki krwi dzielimy na: krwinki czerwone (erytrocyty), krwinki białe (leukocyty) i krwinki płytkowe (wpływają na krzepnięcie krwi).
e. Grupy krwi: O, AB, A, B
f. Choroby: miażdżyca tętnic, ból wieńcowy, hipotonia, nadciśnienie krwi, żylaki, zakrzepnica żył głębokich, niedokrwistość (anemia).
12. Układ wydalniczy
Wydala niepotrzebne produkty przemiany materii: dwutlenek węgla przez płuca, woda przy spalaniu węglowodanów i tłuszczów (część płucami jako para, a reszta zużytkowana przez organizm), związki azotu, fosforu i siarki, które powstają przy rozkładzie białka, przedostają się do krwi w postaci roztworów, a stąd poprzez narządy moczowe są wydalane. Narządy moczowe: nerki, moczowód, pęcherz moczowy, cewka moczowa.
13. Układ nerwowy w organizmie człowieka:
a. Reguluje czynności wszystkich narządów wewnętrznych.
b. Odbiera i reaguje na bodźce ze środowiska zewnętrznego (poprzez receptory)
c. Jest odpowiedzialny za funkcje psychiczne człowieka, czyli zdolność rozumowania i porozumiewania się między ludźmi.
d. Dzielimy na:
- układ centralny – mózg i rdzeń kręgowy
- układ obwodowy – nerwy czaszkowe i rdzeniowe
e. układ centralny
- mózg – znajduje się w jamie czaszkowej składa się z dwóch półkul, a powierzchnię stanowi pofałdowana kora mózgowa.
- rdzeń kręgowy- znajduje się w kanale kręgowym (począwszy od kręgów szyjnych, do kręgów lędźwiowych).
f. układ obwodowy
- nerwy czaszkowe – 12 par nerwów, które unerwiają narządy zmysłów i kierują niektórymi czynnościami oraz ruchami narządów głowy.
- nerwy rdzeniowe – 31 par, unerwiają odpowiednie okolice ciała, doprowadzając i odprowadzając bodźce.
g. odruchy – będące wynikiem działania włókien nerwowych rdzenia kręgowego:
- odruchy bezwarunkowe – czyli wrodzone
- odruchy warunkowe – czyli nabyte, wyuczone i mogą zanikać.
14. Narządy zmysłów: czyli urządzenia odbiorcze układu nerwowego przystosowane do poznawania otaczającego nas środowiska oraz odbierania z niego bodźców.
a. do narządów zmysłów zaliczamy: narząd wzroku, słuchu i równowagi, powonienia oraz smaku.
b. w pracy fryzjera najważniejszą rolę odgrywają: narządy wzroku, słuchu, równowagi i powonienia.
c. narządy wzroku czyli oko, zbudowane jest z gałki ocznej (aparat odbiorczy), nerwu wzrokowego (przekazuje wrażenia wzrokowego do mózgu), źrenica (umożliwia przechodzenie promieni świetlnych do wnętrza oka), siatkówka (odbiera wrażenia świetlne)
d. jeżeli promienie świetlne załamują się przed siatkówką, to występuje krótkowzroczność, a jeżeli poza siatkówką to dalekowzroczność.
e. narządem słuchu i równowagi jest ucho, które zbudowane jest z ucha zewnętrznego, środkowego, wewnętrznego ( w nim znajduje się również narząd równowagi).

15. Współdziałanie ważniejszych układów w organizmie człowieka:
a. układ szkieletowy – stanowi rusztowanie całego organizmu człowieka, pozwala utrzymać pionową postawę, chroni narządy wewnętrzne.
b. układ mięśniowy – jest ściśle połączony z układem szkieletowym dzięki czemu wspomaga jego działanie, zmęczenie mięśni w wyniku pracy powoduje ból, odczuwany przez nas dzięki układowi nerwowego.
c. układ krążenia – rozprowadza po organizmie niezbędne do funkcjonowania składniki pokarmowe oraz tlen, odprowadza zbędne składniki przemiany materii oraz dwutlenek węgla. Bez prawidłowego działania serca niemożliwe jest prawidłowe funkcjonowanie tego układu. Każda komórka w organizmie jest ukrwiona.
d. układ wydalniczy – wydala wszelkie zbędne produkty za pomocą układu moczowego oraz układu krążenia.
e. układ oddechowy – po dostarczeni u powietrza do płuc następuje rozprowadzenie tlenu, dzięki tętnicą, dostarczenie go również do mięśni, a ty samym poruszanie układu szkieletowego, brak tlenu powoduje zakłócenia w działaniu mózgu, właściwe odżywanie pozwala dostarczyć organizmowi niezbędne składniki odżywcze.
f. układ nerwowy – odbiera bodźce wewnętrzne i zewnętrzne i dostarcza je do mózgu, mózg kieruje wszystkimi ważnymi funkcjami naszego organizmu.
g. układ pokarmowy – właściwe odżywianie pozwala dostarczyć organizmowi niezbędnych do jego funkcjonowania, węglowodanów, białek, tłuszczów oraz witamin.

HIGIENA OSOBISTA

Różne aspekty higieny w życiu codziennym. Zasady racjonalnego trybu życia.
1. Racjonalny tryb życia – czyli właściwy, odpowiedni w danych warunkach i w oparciu o określone zasady.
2. Higiena osobista:
- dbanie o czystość ciała
- dostosowanie ubioru do pory roku i okoliczności
- częsta zmiana odzieży
- umiarkowane dawkowanie wszelkich kosmetyków zapachowych
3. Higiena odżywiania:
- dbałość o czystość spożywanych produktów.
- dbałość o czystość na miejscu przygotowywania posiłków
- odpowiednie łączenie produktów – odpowiednia dieta.
- przestrzeganie ilości posiłków w ciągu dnia.
4. Higiena pracy:
- utrzymanie czystości stanowiska roboczego
- stosowanie odzieży ochronnej
- stworzenie odpowiednich warunków pracy
- przestrzeganie godzin pracy
- zapewnienie odpoczynku podczas pracy
5. Higiena wypoczynku:
- każdego dnia po pracy określony czas przeznaczony na odpoczynek
- każdy dłuższy wypoczynek powinien być raczej aktywny, co pozwala na lepsze funkcjonowanie organizmu
6. Higiena umysłowa:
– prawidłowe „odżywianie” naszego mózgu
- systematyczny wypoczynek, który pozwala nam lepiej myśleć, a tym samym lepiej pracować.

SKÓRA I JEJ WŁAŚCIWOŚCI

1. Budowa skóry: całkowita powierzchnia skóry człowieka wynosi ok. 1.25 – 2m2, a jej grubość od 0.5 – 5 mm. Skóra składa się z 3 zasadniczych warstw: naskórek, skóra właściwa, tkanka podskórna. Naskórek – jest to zewnętrzna część skóry, która składa się z 5 warstw (warstwa rogowa, jasna i ziarnista – naskórek rogowaciejący, który złuszcza się; warstwa kolczysta i podstawowa – naskórek żywy, gdzie rozmnażają się komórki skóry. Skóra właściwa – zbudowana jest z włókien tkanki łącznej a znajduje się w niej: różne komórki, naczynia krwionośne, zakończenia nerwowe, mieszki włosowe, gruczoły łojowe( wydzielają dzięki skurczą mięśni łój natłuszczający powierzchnię skóry i włosy), gruczoły potowe(razem z potem wydzielają szkodliwe dla organizmu substancje). Tkanka podskórna – czyli warstwa tłuszczowa o różnej grubości.
2. Czynności skóry:
a. Funkcja ochronna skóry – dzięki warstwie rogowej oraz warstwie łoju na powierzchni skóry, chroni organizm przed działaniem środowiska zewnętrznego oraz bodźców mechanicznych.
b. Funkcja termoregulacyjna skóry – po przez wydzielanie potu reguluje temperaturę ciała.
c. Funkcja czuciowa skóry – dzięki zakończeniom nerwowym w skórze organizm odbiera bodźce ze świata zewnętrznego.
d. Funkcja wydzielnicza skóry – wydzielanie łoju i potu.
e. Funkcja resorpcyjna skóry – czyli zdolność wchłaniania przez skórą różnych substancji i nawet do krwioobiegu.
3. Wpływ gruczołów wydzielania wewnętrznego na skórze:
a. Szyszynka
b. Przysadka mózgowa – kieruje wydzielaniem różnych hormonów, a zwłaszcza wytwarza hormon melanoforowy, który reguluje powstawanie barwnika w skórze.
c. Tarczyca – wydziela hormon, który reguluje przemiany wewnątrzustrojowe, posiada dużą zawartość jodu. Wpływa na wzrost owłosienia.
d. Grasica
e. Nadnercza – wydzielają adrenalinę, która podnosi ciśnienie krwi, a tym samym lepiej odżywia skórę.
f. Trzustka
g. Gruczoły płciowe – zaczynają wydzielanie hormonów od okresu dojrzewania: hormony żeńskie ( szczególnie wpływają na owłosienie narządów płciowych oraz decydują o innym składzie tkanki tłuszczowej), hormony męskie ( wpływają na rozwój narządów płciowych, mutację głosu, powstawanie zarostu na twarzy oraz rozwój owłosienie na ciele).
4. Zabarwienia skóry – naturalna barwa skóry człowieka zależy w znacznym stopniu od jej grubości, ukrwienia, zawartości pomarańczowożółtego barwnika, czyli karotenu i od ilości barwnika skóry – melaniny. Wpływ poszczególnych czynników na zabarwienie skóry:
a. Ukrwienie skóry – wpływa na czerwonawe zabarwienie skóry.
b. Ziarnista warstwa naskórka – ponieważ tworzy nieprzezroczystą płytkę, decyduje o białym kolorze skóry.
c. Grubość warstwy rogowej – decyduje o żółtym odcieniu skóry.
d. Ilość melaniny w warstwie podstawnej – decyduje o kolorze brunatnym i czarnym.
5. Rodzaje cery. Cera – czyli skóra twarzy. Ze względu na rozmieszczenie gruczołów łojowych w skórze wyróżniamy następujące rodzaje cery:
a. Normalną – jest gładka, jędrna, dobrze napięta niezbyt sucha ani też nadmiernie przetłuszczona, barwy cielisto różowej. Reaguje prawidłowo na wodę, środki kosmetyczne.

b. Sucha – ma barwę różowożółtą, dość cienki naskórek, lekko zaczerwieniony łatwo ulega złuszczeniu i pęka, wrażliwość cery suchej a czynniki atmosferyczne, jest wzmożona, podobnie jak na wodę i mydło.
c. Tłusta – ma barwę szarożółtą jest gruba i święcąca. Widoczne są na niej liczne ujścia gruczołów łojowych (rozszerzone pory) i tkwiące w nich zaskórniki, a często także wykwity charakteryzujące trądzik pospolity.
d. Mieszaną – charakteryzuje się tym, że w bocznych partiach twarzy obserwuje się cerę suchą a w środkowych tłustą. Cera taka źle reaguje na wodę, mydło, pudry. Polega to na nadmiernym złuszczaniu naskórka, zaczerwienienia skóry, uczuciu pieczenia i napięcia.
6. Zaburzenia barwnikowe skóry. Skóra zdrowego człowieka jest równomiernie zabarwiona, a wszelkie zaburzenia barwnikowe mogą być spowodowane: zaburzeniami hormonalnymi, nerwowymi, toksycznymi, wywołane czynnikami zewnętrznymi. Wszelkie zaburzenia mogą mieć charakter wrodzony lub nabyty.
a. Bielactwo wrodzone – jest cechą rodzinną, może wystąpić na całym ciele w postaci białych plam, często towarzyszy mu albinizm, plamy te nie mają odbarwień na obwodzie.
b. Bielactwo nabyte – szczególnie uwidocznia się wiosną i jesienią, nie wolno tych miejsc naświetlać.
c. Piegi – najczęściej u osób rudych, są to małe plamki barwnikowe od jasno –żółtych ciemno-brązowych, najintensywniejsze latem, często zanikają zimą.
d. Ostuda – bardzo często występują płaskie plamy o kolorze piegów zwłaszcza u kobiet w ciąży. Stosowanie wód perfumowanych pod działaniem promieni słonecznych może powodować tworzenie się plam.
7. Stany przed rakowe:
a. Znamiona – czyli wrodzone nieprawidłowości, które objawiają się bezpośrednio po urodzeniu lub późniejszym okresie.
b. Znamiona barwnikowe – mogą stanowić zaczątek nowotworów.
c. Stany przed rakowe – sprzyjają powstawaniu nowotworów złośliwych skóry. Rogowacenie starcze – ma postać ciemno-żółtych lub brunatnych, zrogowaciałych nawarstwień o brodawkowatej powierzchni.
d. Czerniak złośliwy – również ma postać ciemnej plamy, która rozrasta się i wrasta w głąb skóry.
8. Ogólne objawy chorób skóry – na podstawie obserwacji wzrokowych jesteśmy w stanie zaobserwować różnego rodzaju zmiany skórne w postaci wykwitów. Wykwit – czyli widoczny na skórze objaw choroby w postaci: plam, grudek (przy chorobach alergicznych), guzki, bąble pokrzywkowe, pęcherzyki, krosty (trądzik).
9. Niektóre choroby skóry:
a. Liszajec – dotyczy skóry twarzy i odsłoniętych części ciała, wywołują go ropne bakterie, skóra jest zaczerwieniona, mogą wytwarzać się pęcherze oraz po ich pęknięciu powstają strupy, liszajec w kącikach ust, czyli zajady (przede wszystkim brak Wit. B2).
b. Ropne zapalenie mieszków włosowych– wszelkie mikrourazy skóry powodują wnikanie bakterii do mieszków włosowych, powstają ropne krosty, najczęściej na brodzie u mężczyzn.
c. Róża – występuje obrzęk i zaczerwienie skóry oraz wysoka temperatura ciała, częstą przyczyną mogą być zabiegi fryzjerskie wykonywane w niehigieniczny sposób.
d. Drożdżyca – wywołują ją drożdżaki chorobotwórcze, do rozwoju choroby przyczyniają się urazy, cukrzyca, otyłość, brak witamin oraz zażywanie antybiotyków, najczęściej drożdżaki gromadzą się na błonach śluzowych oraz na fałdach międzypalcowych dłoni, może to powodować zmiany wałów paznokciowych oraz samych paznokci.
e. Wszawica – zmiany skóry wywołane są przez wszy, które mogą nakłuwać skórę i wprowadzać do niej szkodliwą substancję, która powoduje świąd i obrzęk. Wszy oraz gnidy są dostrzegalne gołym okiem, ciągłe drapanie się powoduje ropne zmiany skóry.

W zakładzie fryzjerskim może być przenoszone bezpośrednio narzędziami fryzjerskimi.
f. Świerzb – wywołuje go świeżbowiedz ludzki, który dostaje się pod skórę i „ryje” jej powierzchnię, zakażenie przez bezpośredni kontakt z chorym oraz używanie przez niego rzeczy. Charakterystyczne zadrapania skóry, ropne strupy.
10. Choroby alergiczne:
a. Alergia – czyli uczulenie na różne substancje tzw. Alergeny (pokarmy, pyłki roślinne, kurz, lekarstwa, preparaty kosmetyczne i fryzjerskie).
b. Alergie mogą przyjmować różną postać:
- pokrzywka – na skórze występują bąble, które przypominają poparzenie pokrzywą wywołują swędzenie, a nawet wysoką temperaturę.
- wypryski – (na skórze pojawia się stan zapalny w postaci pęcherzyków najczęściej z treścią surowiczą.
11. Uszkodzenia wywoływane wysoką temperaturą: oparzenia – czyli uszkodzenia skóry wywołane czynnikami cieplnymi, elektrycznymi lub chemicznymi.

Oparzenia mogą być I, II i III stopnia.
a. oparzenia I stopnia – zewnętrznie w postaci zaczerwienienia i obrzęku, może być odczuwalny lekki ból. Spowodowane temp. Od 50 -600C (gorące płyny, oleje oraz inne substancje). Goi się samoistnie poprzez złuszczenie naskórka, najczęściej przemywany 1% roztworem fioletu goryczkowego.
b. oparzenia II stopnia – pojawiają się pęcherze, a skora jest mocno zaczerwieniona, spowodowane temp. powyżej 70oC, może się goić przez kilka tygodni, a często zostają blizny, metodycznie postępujemy jak przy oparzeniu I stopnia.
c. oparzenia III stopnia – w temperaturze powyżej 1000C, całkowite zniszczenie skóry, tkanki podskórnej, a często również mięśni i kości. Często pozostają blizny oraz przykurcze mięśni - niejednokrotnie przeprowadza się operacje plastyczne.
12. Uszkodzenia wywoływane niską temperaturą:
a. Odmroziny – są następstwem wielokrotnego i długotrwałego działania niskiej temperatury przy wrażliwości na zimno.
b. Odmrożenia – powstają pod wpływem niskiej temp. (poniżej 00) – szczególnie w przypadku uciskania układu krwionośnego.
c. Odmrożenia I stopnia – skóra ma sino czerwony kolor, występuje pieczenie, świąd i ból niekiedy. Aby jak najszybciej usprawnić krążenie należy zanurzyć odmrożone części ciała w coraz cieplejszej wodzie. W porze letniej ostrożne naświetlania słoneczne okolic odmrożonych są wskazane.
d. Odmrożenia II stopnia – powstają pęcherze, trwa bardzo długo okres gojenia.
e. Odmrożenia III stopnia – występuje zniszczenie tkanki głębiej położonej, powstaje martwica i zgorzel.


ZASADY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA

1. Prawidłowe funkcjonowanie organizmu to:
-sprawność umysłowa
-regeneracja sił fizycznych dorosłego człowieka
-właściwy rozwój dzieci i młodzieży
-w pełni pokrywanie zapotrzebowań organizmu ludzkiego

Wymaga dostarczenia w pożywieniu niezbędnych substancji odżywczych(główne składniki odżywcze):
-białka
-tłuszcze
-węglowodany
-witaminy
-sole mineralne

Pożywienie, które dostarczamy organizmowi musi:
a. zawierać wszystkie niezbędne składniki w ilościach i proporcjach zgodnych z zaleceniami nauki o żywieniu np. zapotrzebowanie na białko to 1g białka na 1 kg masy ciała.
b. musi być odpowiednio sporządzone pod względem smakowym, nie spalone, nie przegotowane, ładnie podane.
c. musi być regularnie i proporcjonalnie rozłożone na poszczególne posiłki – podstawą jest śniadanie.
d. musi być przygotowane zgodnie z zasadami sanitarno-higienicznymi.

Prawidłowe żywienie należy traktować indywidualnie mając na uwadze:
-wiek
-płeć
-rodzaj wykonywanej pracy

Jeżeli zostanie popełniony błąd w żywieniu mówimy wtedy, o wadach żywieniu, które dzielimy na PIERWOTNE I WTÓRNE.
a. Wady pierwotne – to nieprawidłowości w jakości bądź ilości pożywienia lub w rytmie dostarczania składników odżywczych do ustrojów.
b. Wady wtórne – występują gdy składniki żywienia jest prawidłowy, natomiast istnieją upośledzenia w przyjmowaniu, trawieniu, wchłanianiu lub rozprowadzaniu poszczególnych składników odżywczych i ich przyswajaniu przez ustrój ludzki.

Podział wad żywienia według wywołujących ich przyczyn:
a. niedożywienie lub nadmierne żywienie ilościowe w skutek, którego dochodzi do niedoboru lub nadmiaru ciała.
b. niedożywienie jakościowe czyli niedobór jednego lub kilku składników odżywczych-niedobór białka i witamin.
c. nieodpowiedni dla organizmu stosunek poszczególnych składników odżywczych,co może powodować np. miażdżycę, próchnicę zębów, odwapnienie kaszlu.
d. niewłaściwy sposób żywienia czyli zły niedobór produktów, nie odpowiednia ilość posiłków, zła przerwa między posiłkami (minimum 4 godziny).

Zaburzenia patologiczne organizmu spowodować niedoborami składników pokarmowych:
-choroby układu krążenia
-otyłość
-skrzywienie kręgosłupa
-próchnica zębów
-nadmierna łamliwość i wypadanie włosów
-łamliwe paznokcie
-anoreksja (jadłowstręt)
-bulimia (chorobowo wzmożone uczucie głodu, niezaspokojone mimo spożywania ogromnej masy posiłków – po posiłku prowokowanie wymiotów).

Ze względu na role składników odżywczych w organizmie człowieka dzielimy je na:
-budulcowe- są źródłem energii niezbędnej do utrzymania podstawowych procesów życiowych i aktywności życiowej, są tu przede wszystkim węglowodany i tłuszcze, częściowo białka.
-energetyczne- są źródłem materiału budulcowego używanego do budowy nowych i odbudowy zużytych komórek i tkanek są to przede wszystkim białka i niektóre sole mineralne (wapń, żelazo, fosfor, jod).
-regulujące- wpływają na regulację wielu procesów życiowych w organizmie, są to przede wszystkim witaminy i sole mineralne.

Życie organizmu ludzkiego możliwe jest dzięki zespołowi reakcji biochemicznych zachodzących w żywym organizmie. Jedynym źródłem energii, którą powiela i wykorzystuje człowiek jest energia chemiczna zawarta w pożywieniu, wydatek energetyczny niezbędny do podtrzymania podstawowych funkcji życiowych (utrzymanie stałej temperatury ciała, krążenia, oddychania, praca żołądka, jelit, gruczołów wydzielniczych).
Nazywamy podstawową przemianą materii jest to najmniejsza produkcja energii, przy której możliwe jest jeszcze życie. Całkowity dobowy wydatek energetyczny składa się z podstawowej przemiany materii i energii wydatkowanej na różne czynniki, praca fizyczna, wzrost.

Przemiana materii zależy od:
-wiek
-płeć
-powierzchnia ciała
-klimat
-rasa
-stan żywienia

Zapotrzebowanie energetyczne człowieka zależne jest od aktywności metabolicznej poszczególnych narządów. Wzrasta ono przy wykonaniu pracy fizycznej, przy spadku temperatury otoczenia itp.

Prawidłowy stan organizmu człowieka wymaga utrzymania bilansu energetycznego w równowadze to znaczy ilość dostarczanych kalorii z pożywieniem powinna pokrywać wydatki ustroju.

Praktycznym sposobem kontroli równowagi bilansu energetycznego jest kontrolowanie ciężaru ciała. Kalorie są wspólną miarą dla energetycznych składników pokarmowych.
W prawidłowym żywieniu osób zdrowych zapotrzebowanie kaloryczne powinno wynosić ok.:
- białka 15%
- węglowodany 50%
- tłuszcze 30%