Mianem skóry naczyniowej określa się skórę głównie twarzy, która łatwo ulega zaczerwienieniu, jest nadmiernie reaktywna w stosunku do czynników zarówno miejscowych, jak i ogólnych.
Zaczerwienienie skóry (rumień) początkowo jest przemijające, z czasem jednak może przejść w bardziej trwałe zmiany rumieniowe z coraz wyraźniej widocznymi drobnymi naczyniami krwionośnymi. Nie są to „popękane” naczynia, jak zwykło się o nich mówić, ale trwale rozszerzone powierzchowne naczynia włosowate splotu podbrodawkowatego, przeświecające przez naskórek, czyli tzw. teleangiektazje. Objawy te głównie dotyczą skóry policzków i nosa, jednak w niektórych przypadkach mogą występować na bardziej rozległym obszarze, obejmując zarówno resztę skóry twarzy i uszy, jak i szyję oraz dekolt. Wzmożona reaktywność naczyniowa skóry często jest wstępem do trądziku różowatego i dlatego objawy te określa się terminem prerosacea. Skóra naczyniowa może też występować m.in. w łojotokowym zapaleniu skóry, w zapaleniu skóry z podrażnienia lub w postaci izolowanych teleangiektazji.
Skóra naczyniowa częściej obserwowana jest u osób z I i II typem skóry, o jasnych oczach i włosach i na ogół dotyczy ona kobiet. Pierwsze objawy w postaci labilnego rumienia mogą pojawić się około 20. Roku życia, a nawet w okresie dojrzewania, natomiast pierwsze zmiany naczyniowe (teleangiektazje) zwykle stają się widoczne w wieku 30-40 lat.
We wczesnych okresach labilnego rumienia i wczesnych teleangiektazji na pierwszy plan wyłaniają się problemy z nietolerancją przez skórę różnych czynników zewnętrznych, w tym kosmetyków.
PRZYCZYNY POWSTAWANIA
Czynniki przyczynowe (wewnątrzpochodne) :
Predyspozycja genetyczna (płytka lokalizacja naczyń krwionośnych i nadmierna ich reaktywność)
Zaburzenia hormonalne (nieregularne miesiączki, przekwitanie, ciąża)
Nadciśnienie tętnicze
Zaburzenia żołądkowo- jelitowe.
Czynniki nasilające objawy/ czynniki zewnątrzpochodne:
Czynniki atmosferyczne (promienie UV, wiatr i mróz, różnice temperatur)
Wpływ ciepła (gorące potrawy i napoje, para, np. przy gotowaniu)
Suche powietrze w pomieszczeniach, zwłaszcza klimatyzowanych
Intensywne ćwiczenia fizyczne i pobyt w saunie (przegrzanie)
Niektóre składniki kosmetyków (np. mentol, kamfora, alkohol etylowy, benzylowy)
Leki (np. na nadciśnienie tętnicze, środki antykoncepcyjne,
Zabiegi laserem biostymulującym.
ZAPOBIEGANIE
Ze względu na wrażliwość skóry należy unikać:
Mydeł, silnych detergentów, a także kontaktu skóry twarzy z szamponami,
Mechanicznych peelingów i energetycznego mechanicznego drażnienia skóry, np. przy zmywaniu makijażu,
Toników alkoholowych i wód po goleniu dla mężczyzn,
Wysuszających preparatów przeciwłojotokowych,
Masek rozgrzewających, zabiegów z wapozonem,
Kosmetyków wodoodpornych
Brokerów słonecznych opartych jedynie na filtrach chemicznych, działających poprzez pochłanianie promieniowanie, co może przyczynić się do rozszerzenia naczyń i nasilenia zaczerwienienia
PIELĘGNACJA SKÓRY NACZYNIOWEJ
Środki do pielęgnacji, produkty do makijażu i demakijażu czy też mycia powinny być przeznaczone do skóry wrażliwej. Środki te powinny przede wszystkim zapewnić dobre nawilżenie skóry i wzmocnienie funkcji bariery naskórkowej, co zapewnia obecność w nich m.in. olejów roślinnych, bogatych w nienasycone kwasy tłuszczowe (olej z wiesiołka, ogórecznika, czarnej porzeczki).
Przy cerze naczyniowej i w terapii trądziku różowatego zaleca się stosowanie preparatów zawierających flawonoidy. Aktywne pod względem biologicznym flawonoidy zwykło się określać mianem bioflawonoidów.
W kosmetykach przeznaczonych do pielęgnacji cery naczyniowej stosuje się także witaminę C oraz związki działające przeciwzapalnie, łagodząco, a zarazem stymulująco na funkcję bariery, takie jak m.in. witamina B5, witamina B3 czy witamina E.
Najbardziej wskazane jest stosowanie mleczek/ śmietanek hipoalergicznych na bazie wyciągów roślinnych, np. arnika, miłorząb japoński, oczar wirginijski, lukrecja czy też olejek lub woda różana.
Powszechnie wiadomo o korzystnym wpływie alfa-hydroksykwasów (AHA) na produkcję mukopolisacharydów i kolagenu w skórze właściwiej, co działa korzystnie na zmniejszenie rumienia i teleangiektazji, ale żeby uniknąć działania drażniącego, należy odpowiednio dostosować pH produktu oraz wykorzystać inne związki złuszczające, np. pochodnych alfa hydroksykwasów (PHA- polihydroksykwas i kwas laktobionowy).
Stosuje się także preparaty zawierające retinaldehyd, działający delikatniej niż naturalne retinoidy.
Obecna w niektórych kosmetykach woda termalna posiada właściwości kojące i łagodzące, zmniejsza uczucie gorąca, redukuje przekrwienie i podrażnienia.
USUWANIE TELEANGIEKTAZJI
Usuwanie teleangiektazji polega na zamknięciu naczynia krwionośnego z obu stron przez przerwanie jego ciągłości.
Wybór metody zależy od rozległości zmian, umiejscowienia oraz doświadczenia osoby wykonującej zabieg.
ZABIEGI:
JONOFREZA, GALWANOKAUSTYKA, ELEKTROLIZA, TERMOLIZA, BLEND, ELEKTROKOAGULACJA, KRIOCHIRURGIA, LASERY WYSOKOENERGETYCZNE, SKLEROTERAPIA
Zabiegi fizykoterapeutyczne: jonoforeza, galwanizacja, lampa Sollux z niebieskim filtrem, drenaż limfatyczny.
**
JONOFREZA- Jonoforeza - wykorzystuje się prąd stały. Metoda zapobiegająca poszerzania się naczynek krwionośnych.
Galwanokaustyka (elektrokaustyka) - wykorzystanie prądu stałego za pomocą którego rozżarzonym kauterem następuje ścięcie białka.
Elektroliza - prąd stały niszczy tkanki przez działanie chemiczne
Termoliza - prąd zmienny niszczy tkanki przez działanie termiczne
Blend - połączenie metod termolizy i elektrolizy. W tych metodach wykorzystywane są specjalne igły, którymi wkłuwa się w rozszerzone naczynia co 1-2 mm.
Elektrokoagulacja - (tzw. diatermia chirurgiczna - metoda bezinwazyjna) - koagulacja tkanek za pomocą prądu wysokiej częstotliwości. Specjalną elektroda dotyka się każdego naczynka powodując jego zamknięcie.
Kriochirurgia (krioskleroterapia) - przy użyciu podtlenku azotu lub ciekłego azotu.
Lasery wysokoenergetyczne (fototermoliza) - światło lasera pochłaniane jest przez barwnik hemoglobiny, zawarty w czerwonych krwinkach. Powoduje to termiczną koagulację naczyń.
Skleroterapia - polega na wstrzyknięciu do naczynia krwionośnego preparatu obliterujacego co powoduje zarastanie światła naczynia.
Bibliografia:
Noszczyk M. , „Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska”, Wyd. PZWL, Warszawa 2010
Jankowska - Iwasiewicz J., „CERA Z PROBLEMAMI NACZYNIOWYMI” - prezentacja