Dnia 23 kwietnia 2012 roku odbyły się zajęcia dotyczące oznaczania : kompleksu sorpcyjnego gleby. Kwasowości gleby. Oznaczanie kwasowości hydrolitycznej metodą Kappena. Oznaczanie zawartości wymiennego glinu i wodoru metodą Sokołowa.

Pierwszym zadaniem studenta było zbadanie kwasowości hydrolitycznej metodą Kappena.

Czynnościami jakie należało wykonać kolejno było:

• Umieścić 40 g suchej gleby w kolbie lub bidonie 250 cm³.

• Dodać 100 cm³ 1-molowego CH₃COONa o pH 8,2.

• Wytrząsać na mieszadle rotacyjnym przez 1 h.

• Przesączyć zawiesinę odrzuciwszy pierwsze krople.

• Pobrać 50 cm³ do kolby Erlenmayera, dodać 3-4 krople fenoloftaleiny i miareczkować NaOH, np. 0,1-molowym, do lekko różowego zabarwienia.

Kwasowość hydrolityczną należy obliczyć ze wzoru:

H_h = V ⋅ m ⋅ 5 ⋅ 1,5 (cmol (+)/kg gleby),
Gdzie:
-V – objętość NaOH zużyta do miareczkowania (cm³),
-m – molowość NaOH,
-5 – współczynnik przeliczeniowy,
-1,5 – współczynnik empiryczny ustalony przez Kappena

Tak więc z podanego wyżej wzoru wynika że Kwasowość hydrolityczna w zestawie nr.9 wynosi 0,3 (cmol /kg ).

Kolejnym zadaniem laboratoryjnym było zbadanie kwasowości wymiennej metodą Sokołowa. Było to ciężkie doświadczenie ponieważ musiało zostać spełnionych kilka parametrów jak na przykład sterylność nauczyć laboratoryjnych, wielka precyzyjność w wykonywaniu zadania. Polegało ona na Oznaczanie zawartości wodoru i glinu ruchomego w glebie.

Kolejno należało wykonać:
przebieg realizacji eksperymentu

• odważyć 40 g gleby

• zalać 100 cm³ 1 n KCl

• wytrząsać przez 1 godzinę

• przesączyć przez średnie sączki, odrzucając pierwsze krople przesączu

• pobrać pipetą dwie porcje po 25 cm³ przesączu do kolbek Erlenmayera

• podgrzać i utrzymywać w stanie wrzenia przez 5 min

• do jednej kolbki dodać kilka kropel fenoloftaleiny i miareczkować na gorąco 0,01 N NaOH do utrzymującego się jasnoróżowego zabarwienia ( I miareczkowanie)

• do drugiej kolbki dodać 3 cm³ 3,5% roztworu NaF (fluorku sodowego) i miareczkować 0,01 N NaOH wobec fenoloftaleiny do utrzymującego się jasnoróżowego zabarwienia (II miareczkowanie)

Niestety nie każdemu udało się wykonać dane doświadcznie. Jeżeli jednak zadanie się powiadło należało obliczyć zawartość glinu z danego wzoru : Al_w³⁺ = (d₁ – d₂) ∗ n ∗ 10 (cmol(+)/kg) oraz zawartość wodoru H⁺ = d₂ ∗ n ∗ 10 (cmol(+)/kg).

WNIOSKI:

Tak więc kwasowość hydrolityczna jest kwasowością ujawniającą się po zadziałaniu na glebę solami hydrolizującymi zasadowo czyli sole słabych kwasów i mocnych zasad np.: CH₃COONa. W tym przypadku z kompleksu sorpcyjnego przechodzą do roztworu glebowego praktycznie wszystkie słabo i silnie związane jony H⁺ i Al³⁺. Z naszego doświadczenie zhydrolizowało się 0,3 (cmol /kg ) czyli bardzo niewiele. Natomiast doświadczenie nr.2 nie zostało pozytywnie zrealizowane.