AGREGATOWA PODAŻ – łączna ilość towarów, jaką producenci decydują się wytworzyć w danych warunkach i dostarczyć na rynek.
Zależy od 3 czynników: 1)zasobów czynników produkcji i efektywności ich wykorzystania 2)ogólnego poziomu cen towarów 3)kosztów produkcji ponoszonych przy wytwarzaniu towarów
AGREGATOWY POPYT – łączna ilość towarów, jaką nabywcy decydują się zakupić w danych warunkach.
Zależy od 3 czynników: 1)ogólnego poziomu cen towarów 2)od wysokości dochodów ludności
BEZROBOCIE – liczba osób zarejestrowanych jako poszukujące pracy i jednocześnie nie zatrudnionych
Stopa bezrobocia - jest to iloraz bezrobotnych przez aktywnych zawodowo w danej kategorii ludności. Aktywni zawodowo to osoby pracujące, poszukujące pracy, bezrobotni plus niepełnosprawni (z możliwością zatrudnienia w niektórych zawodach).
Przyczyny bezrobocia – 1) Osoby poprzednio pracujące mogły stracić pracę ze względu na przekształcenia gospodarcze, zmiany technologiczne czy upadek całych gałęzi przemysłu (bezrobocie strukturalne) 2) Osoby poprzednio pracujące mogły stracić pracę ze względu na przekształcenia gospodarcze, zmiany technologiczne czy upadek całych gałęzi przemysłu (bezrobocia frykcyjnego) 3) Osoby które zakończyły edukację, ale nie mają jeszcze doświadczenia zawodowego nie są poszukiwaną grupą zawodową 4) Miejsca pracy mogą znajdować się gdzie indziej, niż poszukujący pracy pracownicy. Ze względu na niewielką mobilność ludności oraz wysokie koszty dojazdu osobom takim trudno znaleźć zatrudnienie.
5) Pracodawcy mogą obawiać się zatrudniania osób pomimo, że aktualnie potrzebują siły roboczej, ze względu na trudność ich zwolnienia kiedy popyt będzie mniejszy.
Czynniki wpływające na zjawisko bezrobocia – na rozmiar zjawiska bezrobocia wpływ mają czynniki społeczne, ponieważ jest to zjawisko wytworzone w społeczeństwie.
1) Osoby pracujące nielegalnie mogą rejestrować się jako bezrobotne celem osiągnięcia korzyści z systemu pomocy społecznej. 2) Osoby zdolne do pracy, którym niesłusznie przyznano zasiłki z tytułu niezdolności do pracy nie pracują choć są zdolne do pracy 3) zatrudnienie jest niewspółmiernie duże do potrzeb firmy
Ekonomiczne skutki bezrobocia - faktyczny poziom PNB spada poniżej jego poziomu potencjalnego. A zatem wysokiemu poziomowi bezrobocia towarzyszy wysoki poziom produktu, którego wytworzenia zaniechano – co jest wielkim marnotractwem.
Pozytywne skutki bezrobocia – 1) korzystny wpływ na konkurencyjność na rynku pracy
2) wzrost motywacji do kształcenia 3) walka z inflacją 4) wzrost motywacji pracowników do bardziej efektywnej i solidnej pracy
BILANS HANDLOWY – to wartość eksportu netto. Gdy eksport jest większy od importu to występuje nadwyżka handlowa. Gdy import przewyższa eksport gospodarka wykazuje deficyt handlowy.
DEFICYT HANDLOWY – stan budżetu w którym wydatki rządowe są większe od wpływów z podatków.
DOBRA FINALNE – dobra nabyte przez ostatniego użytkownika. Są to dobra konsumpcyjne zakupione przez gosp. domowe albo dobra kapitałowe nabywane przez przedsiębiorstwa. Nie zużywają się się całkowicie w procesie produkcji
DOBRA POŚREDNIE – to dobra częściowo przetworzone, które stanowią nakład w procesie produkcji w innych przedsiębiorstwach, gdzie są zużywane
INFLACJA – to wzrost przeciętnego poziomu cen i dóbr w jakimś okresie.
MNOŻNIK INWESTYCYJNY – informuje nas jak zmieni się dochód narodowy pod wpływem zmiany autonomicznej wydatków inwestycyjnych.
MNOŻNIK PODATKOWY – określa wpływ zmiany podatków autonomicznych na zmianę dochodu narodowego
PODAŻ PIENIĄDZA – ilość zasobu pieniądza w obiegu poza bankowym plus wkłady bankowe (depozyty)
POLITYKA FISKALNA – działania rządowe mające na celu stabilizować gospodarkę za pomocą zmian wydatków rządowych
POLITYKA MAKROEKONOMICZNA – rząd oddziałowuje na zachowanie się gospodarki jako całości. Nakłada podatki, zleca zamówienia, wpływa na wielkość podaży pieniądza, stopę procentową i kurs walutowy. Wyznacza zadania w dziedzinie produkcji i cen w gałęziach znacjonalizowanych.
POLITYKA MONETARNA – posunięcia banku centralnego mające na celu manipulowaniem podażą pieniądza (zmiana stopy rezerw obowiązkowych, operacje otwartego rynku)