Temat : Służby specjalne w systemie bezpieczeństwa państwa.

Podział służb specjalnych:

SŁUŻBY SPECJALNE

WYWIADOWCZE KONTRWYWIADOWCZE

CYWILNE WOJSKOWE CYWILNE WOJSKOWE

AW SWW ABW CBA SKW

Służby specjalne można określić jako zorganizowane przez państwo struktury ukierunkowane na niejawne uzyskiwanie informacji istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa bądź przeciwdziałanie w ich zdobywaniu przez podobne struktury identyfikowane jako obce.

Cechy wspólne dotyczące działalności służb:

-tajność działań

-uprawnienie do prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczej

-możliwość korzystania z niejawnej pomocy osób , które nie są funkcjonariuszami ani żołnierzami

Funkcje służb specjalnych:

*funkcja informacyjna – uzyskiwanie , gromadzenie , przetwarzanie i analizowanie informacji ( także tych, które zostały uzyskane w toku prowadzenia czynności operacyjno rozpoznawczych) oraz udostępnianie ich upoważnionym do tego organom państw

*funkcja procesowa- jej istota polega na zapobieganiu i wykrywaniu przestępstw godzących w bezpieczeństwo państwa oraz ściganiu ich sprawców

*funkcja ochronno-kontrolna – polega na przeciwdziałaniu naruszeniom ochrony informacji niejawnych

Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego działa na podstawie ustawy z dnia 24.05.2002 roku o agencji bezpieczeństwa wewnętrznego i agencji wywiadu. Jest to służba specjalna, cywilna , o charakterze kontrwywiadowczym. Na czele tej służby stoi szef , który jest organem administracji rządowej podległym bezpośrednio prezesowi rady ministrów.

Swoje zadania ABW realizuje w kilku obszarach :

-ochrona kontrwywiadowcza terenów RP

-zwalczanie przestępstw ekonomicznych

-zwalczanie przestępczości zorganizowanej

-zwalczanie korupcji

-ochrona informacji niejawnych

-prowadzenie pracy analityczno-informacyjnych

Funkcjonariusze ABW posiadają uprawnienia do prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych, analityczno-informacyjnych i dochodzeniowo-śledczych. Zasadniczo miejscem działalności ABW jest terytorium RP , a prowadzenie działań poza granicami kraju musi być związane z działalnością naprowadzoną na terenie polski. Obecnie pełniącym obowiązki szefa ABW jest płk Dariusz Łuczak.

Agencja Wywiadu jest służbą wywiadowczą o charakterze cywilnym działającym na podstawie ustawy z dnia 24.05.2002 roku o agencji bezpieczeństwa wewnętrznego i agencji wywiadu. Na czele tej służby również stoi szef , który ma status centralnego organu administracji rządowej.

Zadania z AW zostały precyzyjnie określone w art. 6 ust 1 wyżej wymienionej ustawy, a realizowane są w kilku podstawowych obszarach pozyskiwania , analizowania, przetwarzania, przekazywania informacji istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa zewnętrznego państwa.

Drugi obszar to rozpoznawanie i zapobieganie zagrożeniom zewnętrznym państwa .

Trzeci obszar to ochrona zagranicznych placówek dyplomatycznych i konsularnych RP.

AW działa poza terenem państwa , a jej działanie na terenie RP może być prowadzona wyłącznie za pośrednictwem i za zgodą szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

Centralne Biuro Antykorupcyjne jest to służba cywilna również o charakterze kontrwywiadowczym. Działa na mocy ustawy z dnia 09.06.2006 roku . Powołana została w celu zwalczania korupcji w życiu publicznym oraz gospodarczym w instytucjach państwowych i samorządu terytorialnego. Ponadto jest uprawniona do prowadzenia czynności dotyczącej zwalczania działalności godzącej w podstawy ekonomiczne państwa . CBA posiada uprawnienia do prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych, analitycznych , kontrolnych i dochodzeniowo-śledczych. Szefem CBA jest Paweł Wojtunik.

Służba Kontrwywiadu Wojskowego została powołana na mocy ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o służbie kontrwywiadu wojskowego oraz służbie wywiadu wojskowego. Jest to służba kontrwywiadowcza o charakterze wojskowym. Na czele tej służby stoi szef, który posiada status organu administracji rządowej i podlega bezpośrednio ministrowi Obrony Narodowej z zastrzeżeniem kompetencji prezesa rady ministrów.

Zadania służby kontrwywiadu wojskowego:

-zwalczanie przestępstw popełnianych przez żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową, żołnierzy SKW i SWW oraz pracowników sil zbrojnych RP

-ochrona informacji niejawnych realizowana na podstawie zapisów ustawy z 5 sierpnia 2010 roku o ochronie informacji niejawnych, a realizowana w zakresie bezpieczeństwa osobowego, przemysłowego i teleinformatycznego w odniesieniu do jednostek o charakterze wojskowym

-ochrona badań naukowych jednostek badawczo-rozwojowych

-ochrona jednostek wojskowych stacjonujących poza granicami państwa ( np. kontyngentów wojskowych w Afganistanie )

-kontrwywiad radioelektroniczny oraz kryptografia i kryptoanaliza

Szefem służby Kontrwywiadu Wojskowego jest gen. Brygady Janusz Nosek.

Służba Wywiadu Wojskowego – służba wojskowa o charakterze wywiadowczym (powołana na mocy ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o służbie kontrwywiadu wojskowego oraz służbie wywiadu wojskowego). Na czele tej służby stoi szef, który posiada status organu administracji rządowej i podlega bezpośrednio ministrowi Obrony Narodowej z zastrzeżeniem kompetencji prezesa rady ministrów.

Zadania Służby Wywiadu Wojskowego:

- działalność analitycznoinformacyjna dotycząca bezpieczeństwa i zdolności bojowej sił zbrojnych oraz warunków realizacji przez siły zbrojne RP z zadań poza granicami państwa,

-rozpoznawanie i przeciwdziałanie międzynarodowemu terroryzmowi oraz militarnym zagrożeniom o charakterze zewnętrznym godzącym w bezpieczeństwo Rzeczypospolitej Polskiej

-prace wykonywane przy tworzeniu polskich przedstawicielstw poza granicami RP

Służba Wywiadu Wojskowego- jest członkiem międzynarodowej wspólnoty wywiadowczej. Ponadto aktywnie uczestniczy w wymianie informacji i doświadczeń pomiędzy wiodącymi służbami wywiadowczymi państw NATO i UE, co przekłada się na poziom bezpieczeństwa w wymiarze wielonarodowym.

Szefem Służby Wywiadu Wojskowego jest gen. brygady Radosław Kujawa.

Cywilną kontrolę nad służbami specjalnymi pełnią:

- prezydent RP

-prezes rady ministrów

-sądy i prokuratura

-komisja ds. służb specjalnych

-kolegium ds. służb specjalnych