Zespół Takayasu (zapalenie tętnic Takayasu, zespół łuku aorty) - to zapalna choroba naczyń tętniczych o średnim i dużym kalibrze, mogąca zajmować każdą tętnicę, ale najczęściej przebiegająca z objawami zajęcia naczyń łuku aorty. Jest zaliczana do chorób układowych, najczęściej pojawia się u młodych kobiet i związana jest z predyspozycją genetyczną w zakresie układu HLA - do jej rozwoju predysponuje HLA-DR2, MB1 (w Japonii) i HLA-DR4, MB3 (w USA).
Objawy chorobowe
Objawy ogólne
Mogą występować na wiele miesięcy przed pojawieniem się objawów miejscowych:
osłabienie
nocne poty
bóle stawowe
brak apetytu i utrata masy ciała
Objawy miejscowe
Są zależne od lokalizacji zajętej tętnicy. Objawy miejscowe ( w zależności od częstości występowania):
Tętnica podobojczykowa - objawy chromania przestankowego w zakresie unaczynienia tętnicy, objaw Raynaud
Tętnica szyjna wspólna - zaburzenia widzenia, omdlenie, TIA, udar mózgu
Łuk aorty - niewydolność krążenia zastoinowa, niedomykalność zastawki aorty
tętnica kręgowa - zawroty głowy, zaburzenia widzenia
pień trzewny - bóle brzucha, nudności, wymioty
Objawy chorobowe mogą rozwijać się powoli lub wystąpić nagle.
Rozpoznanie
podwyższenie OB
brak tętna na tętnicy objętej procesem chorobowym
angiografia wykazuje zmianę zwężające naczynia
Leczenie
Nie ma skutecznego leczenia. Zwykle stosuje się w kortykosterydy w dawkach w przeliczenie na prednizon rzędu 40 - 60 mg. Opisywane są też próby leczenia metotreksatem (brak długotrwałej obserwacji) oraz zabiegami angioplastyki.
Rokowanie
Z uwagi na brak w pełni skutecznego leczenia, rokowanie się niepomyślne. W zależności od autora opisywana śmiertelność waha się od 10 do 75%.