STRUKTURA |
OPIS |
FUNKCJA |
JĄDRO KOMÓRKOWE |
||
Jądro
Jąderko
Chromosomy |
Podwójna błona, zawiera DNA
Wewnątrz jądra, zwiera RNA i białka
Zbudowane z chromatyny (DNA+białka) |
Informacje zakodowane w Dna przepisuje na mRNA, określa budowę wszystkich białek w komórce Miejsce syntezy rRNA i formowania podjednostek rybosomów Zawierają geny |
CYTOPLAZMA |
||
Błona komórkowa
|
Zbudowana z fosfolipidów
|
Otoczenie komórki, regulacja przepływu substancji, komunikacja z innymi komórkami |
Siateczka sródplazmatyczna -gładka
-ziarnista |
Sieć błon (endomembran) -brak rybosomów
-zawiera rybosomy |
Kompartmentacja cytoplazmy -Synteza lipidów i modyfikacja białek, metabolizm leków, dużo wątrobie (synteza cholesterolu i detoksykacja) -syntetyzowanie białek |
Rybosomy
|
składają się z rRNA i białek
|
synteza białek
|
Układ Golgiego
|
układ cystern (ze strefą cis i trans)
|
modyfikacja białek, wydzielanie ich w pęcherzykach poza komórkę lub przekazywanie do innych organelli, wydzielanie polisacharydów potrzebnych roślinom do budowy ścian komórkowych |
Lizosomy
|
powstają z pęcherzyków układu Golgiego, tylko w komórkach zwierzęcych, pH5
|
Rozkład wielu substancji za pomocą licznych (70) enzymów, udział w apoptozie i lizie organelli |
Wakuole
|
błona=tonoplast
|
Magazynowanie zbędnych metabolitów, szkodliwych substancji, wody, utrzymanie turgoru |
Peroksysomy
|
obłonione pęcherzyki z enzymami
|
Dezaktywacja wolnych rodników (enzym katalaza), dużo ich w wątrobie i nerkach |
Glioksysomy
|
tylko w komórkach roślin
|
Przekształcanie tłuszczu w węglowodany |
Mitochondria
|
dwie błony, grzebienie (kristy), matrix=macierz mitochondrialna |
Przeprowadzanie oddychania komórkowego, synteza ATP
|
Chloroplasty |
chlorofil obecny w tylakoidach |
Miejsce fotosyntezy, |
CYTOSZKIELET |
||
Mikrotubule
|
Puste rurki zbudowane z α-tubuliny i β-tubuliny
|
Podpora dla organelli, szlaki transportowe, budowa wrzeciona podziałowego, składniki wici, rzęsek centriol i ciałek podstawowych (u podstawy wici) |
Mikrofilamenty
|
Zbudowane z aktyny
|
Podpora dla organelli, ruch komórki, podział komórki |
Filamenty pośrednie
|
Mocne włókna białkowe
|
Stabilizacja kształtu komórki
|
Centriole |
9x3 |
|
Wici |
9x2 + 2- mało, długie |
|
Rzęski |
9x2 + 2 - dużo, krótkie |
|
POWSTAWANIE BIAŁEK
Białka powstają na rybosomach SŚ szorstkiej
Przechodzą przez translokony do wnętrza SŚ.
W świetle SŚ ulegają modyfikacji (dołączenie węglowodanów i lipidów)
Chaperony molekularne lub białka opiekuńcze układają odpowiednio białka.
Pączkownie białek z SŚ.
Dalsza modyfikacja z aparacie Golgiego w strefie cis, a ze strefy trans sekrecja poza komórkę lub do innych organelli.
TRAWIENIE BAKTERII
Lizosom pierwotny odrywa się od aparatu Golgiego.
Do komórki przedostaje się bakteria otoczona błoną komórkową.
Do tego pręcherzyka przyłącza się lizosom pierwotny (fuzja)
Tak powstaje lizosom wtórny.