Komputer na miarę (część 1 - poradnik dla kupujących komponenty) 2001-02-13 (11:45)
|
CD-ROM/DVD-ROM
Czytnik płyt CD-ROM lub DVD-ROM jest niezbędny chociażby do instalacji systemu operacyjnego i oprogramowania. Różnica między tymi dwoma rodzajami napędów jest dość istotna, chociaż z powodu ich fizycznego podobieństwa trudno ją zauważyć. Pierwszy z nich odczytuje tylko płyty CD-ROM, których maksymalna pojemność wynosi 650 MB. Natomiast DVD-ROM może odczytywać zarówno CD-ROM-y, jak i znacznie pojemniejsze płyty DVD, mieszczące maksymalnie 17 GB danych. Na szczęście jeszcze w tej chwili posiadacze czytników CD mogą czuć się dość bezpiecznie, ponieważ producenci oprogramowania nadal wydają swoje aplikacje na CD-ROM-ach.
Tak naprawdę różnica między dwoma opisywanymi typami napędów ma znaczenie wtedy, gdy mamy zamiar odtwarzać na komputerze filmy zapisane na płytach DVD. Tę możliwość daje tylko napęd DVD-ROM. W takim przypadku warto też pomyśleć o podłączeniu komputera do telewizora i kilku głośników, tworząc tani system kina domowego (więcej informacji na ten temat znajduje się w opisie karty graficznej i dźwiękowej).
Prędkość odczytu
Inną różnicą dzielącą napędy CD-ROM i DVD-ROM jest sposób przeliczania prędkości odczytu, który może wydać się niekonsekwentny. Otóż szybkość czytników CD-ROM oraz nagrywarek CD-R i CD-RW podaje się w odniesieniu do prędkości 150 KB/s.
|
Pioneer 105S - jeden z najszybszych na świecie napędów DVD-ROM odczytujący płyty DVD z prędkością 16x. |
Tak więc CD-ROM 40x odczytuje dane z szybkością 40 x 150 KB/s = 6000 KB/s. Tymczasem w przypadku płyt DVD 1x jest równoważny 1350 KB/s, czyli DVD-ROM 4x odczytuje krążki DVD w tempie 4 x 1350 KB/s = 5400 KB/s. Przy czym jeżeli napęd wykorzystujemy do odtwarzania filmów DVD, to i tak jego szybkość nie ma większego znaczenia, ponieważ transfer z płyty odbywa się ze stałą, o wiele mniejszą prędkością.
Obecnie najszybsze napędy CD-ROM działają z prędkością ponad 50x, a rekordzista, UCR-421 firmy Kenwood, nawet 72x (10800 KB/s). Natomiast, najwydajniejsze czytniki DVD-ROM osiągają szybkość 16x (21600 KB/s) podczas odczytu DVD-ROM-ów i 40x (6000 KB/s) w czasie odczytu CD-ROM-ów. Trzeba jednak zdać sobie sprawę, że wartości podawane przez producentów oznaczają maksymalne transfery osiągane przez napęd tylko na zewnętrznych obszarach płyty, gdy prędkość liniowa jest największa.
Interfejs
Tak jak w przypadku dysków twardych, także napędy CD-ROM i DVD-ROM korzystają z interfejsu EIDE. Ze względu na mniejszą wydajność, która w ich przypadku nie dorównuje tej osiąganej przez dyski, czytniki działają w trybie UltraATA/33, którego maksymalna przepustowość wynosząca 33 MB/s jest w zupełności wystarczająca. Dostępne są także zewnętrzne napędy z interfejsem FireWire i USB, ale ich popularność jest jeszcze znikoma.
|
Obudowa
Obudowy wykonywane są według kilku standardów, które określają np. sposób rozmieszczenia złączy i elementów mocujących na płycie głównej, rodzaj wtyków i gniazd, a także parametry zasilania. Nie będziemy zabierać głosu w kwestii doboru kształtu i koloru obudowy, pozostawiając to indywidualnym gustom użytkowników. Natomiast osobom, które zamierzają eksperymentować z konfiguracją sprzętową, możemy doradzić zakup obudowy ze zdejmowanymi bokami i zasilaczem ułożonym poziomo. Ułatwia to znacznie dokonywanie wszelkich zmian w jej wnętrzu. Ponadto jeżeli chce się korzystać z wielu urządzeń i kart rozszerzeń pobierających prąd bezpośrednio z komputera, warto postarać się o zasilacz o mocy 300 W.
Format
Najbardziej rozpowszechnione formaty płyt głównych to:
AT - kiedyś popularny, teraz już raczej rzadko spotykany rodzaj obudowy;
ATX - obecnie najczęściej stosowany rodzaj obudowy, do którego pasuje zdecydowana większość aktualnie sprzedawanych płyt głównych,
NLX - obudowy wykonane zgodnie z tym standardem mają bardzo małe wymiary, a montowane w nich płyty główne wyróżniają się daleko idącą integrację komponentów i minimalną liczbą gniazd rozszerzeń.
Należy jeszcze wspomnieć, że obudowa do komputera z procesorem Pentium 4 powinna spełniać pewne dodatkowe wymagania (np. musi być wyposażona w specjalny zasilacz), chociaż formalnie nadal jest ona zgodna z formatem ATX.
Rozmiar
Obudowy AT i ATX występują w czterech głównych rozmiarach:
Desktop - najmniejsze, ustawiane poziomo, nadają się do komputerów wyposażonych w najwyżej trzy, cztery urządzenia pamięci masowej (np. stację dyskietek, dysk twardy, napęd CD-ROM) bez możliwości dalszej rozbudowy,
Mini Tower - najmniejsze ustawiane pionowo, wielkością odpowiadają obudowom Desktop,
Midi Tower - średnie obudowy w układzie pionowym, w których zmieści się raczej wszystko, co w komputerze domowym lub biurowym może być potrzebne,
Big Tower - największe obudowy w układzie pionowym, ze względu na znaczne wymiary ustawiane na podłodze, stosowane w komputerach o skomplikowanej konfiguracji sprzętowej, bardzo dużej liczbie komponentów i urządzeń pamięci masowej.