PSYCHOLOGIA

ĆWICZENIA 1 23.02.2007 rok.

Temat: Choroby

Rozróżniamy biologiczny i subiektywny aspekt choroby.

W aspekcie biologicznym choroba to zespół zmian patologicznych występujących w organizmie, które poddają się diagnozie lekarskiej.

W aspekcie subiektywnym choroba to doświadczanie dyskomfortu lub cierpienia.

W tym wypadku choroba jest nie tylko skutkiem biologicznej kondycji pacjenta ale także czynników natury społecznej, kulturowej, okoliczności stresu, osobowości oraz przekonań jednostki na temat natury choroby.

Kulturowe aspekty choroby.

Procesy biologiczne obserwowane w danej jednostce chorobowej są identyczne w każdej kulturze, natomiast ich interpretacja i sposób odczuwania różnią się w zależności od kultury.

Społeczny i sytuacyjny aspekt choroby:

• Częstość chorób wzrasta wraz z wiekiem

Osoby starsze zgłaszają większy spadek aktywności i większą liczbę wizyt u lekarza.

• Więcej objawów chorobowych zgłaszają osoby samotne oraz członkowie rodzin liczących więcej niż 4 osoby.

• Osoby o wyższym statusie socjoekonomicznym zgłaszają mniej objawów chorobowych oraz mają bardziej pozytywne przekonania o swojej kondycji zdrowotnej

• Na interpretację objawów i dalsze działania chorego istotny wpływ ma konsultacja z innymi ludźmi

• Percepcja objawów choroby zależy od tego co w danej chwili robi osoba oraz od tego czy obserwowane objawy mieszczą się w spectrum doznań związanych z daną czynnością.

Silny stres zwiększa wrażliwość na objawy i skłania osoby do udania się po pomoc

Spostrzeganie objawów chorobowych :

Zależą od:

• Świadomości zmienionych stanów fizjologicznych które rozpoczyna się na poziomie receptorów rozmieszczonych na całym ciele

Wyróżniamy 3 typy receptorów samoistnych:

• Mechanoreceptory: które odbierają sygnały związane z przemieszczeniem tkanki. Reagują na dotyk, ucisk.

• Termoreceptory: które rozróżniają ciepło i zimno

• Receptory bólu: które reagują na uszkodzenie tkanki.

Czynniki Psychologiczne:

• Przedmiot koncentracji:

Osoba jest w stanie koncentrować się tylko na wybranych bodźcach zwłaszcza tych, które ją szczególnie angażują zatem percepcja objawów jest rezultatem koncentracji działających bodźców o pozyskanie uwagi osoby

• Wzorce poznawcze:

Celowe kierowanie uwagi na objawy lub stan zdrowia może przyczyniać się do zwiększenia liczby zgłaszanych objawów

• Oczekiwania: względem odbieranych bodźców mają wpływ na to co osoba będzie czuła

• Emocje:

Osoby doświadczające negatywnych emocji są bardziej podatne na objawy dyskomfortu fizycznego

• Uczenie się:

Każdy człowiek uczy się na doświadczenia objawów rozpoznawania istotnych od mniej ważnych oraz reakcji otoczenia na chorobę.

Obraz choroby:

Poszczególne objawy choroby łączą się w większe całości tworząc obraz choroby

W tworzeniu obrazu choroby biorą udział:

• Napływające i przetwarzane informacje dotyczące osoby chorego i choroby

Źródłem informacji jest wiedza o sobie aktualne samopoczucie informacje od pracowników służby zdrowia oraz mass mediów

• Schematy poznawcze dotyczące zdrowia i c choroby: aktualny stan psychiczny utworzone znaczenie choroby

1. choroba jako przeszkoda: sytuacja trudna powodująca frustrację

2. choroba jako strata: gdy choroba powoduje upośledzenie funkcjonowania narządu zniekształcenie wyglądu uniemożliwia powrót do choroby

3. choroba jako ulga; to forma ucieczki z sytuacji stresowej gdy osoba nie sprosta wymaganiom otoczenia

4. choroba jako korzyść: uwolnienie się z obowiązków wyręczanie się innymi

5. choroba jako wartość: utworzenie dystansu wobec dolegliwości i ograniczeń dostrzeżenie w życiu prawdziwych wartości zmian i postaw

Ocena ciężkości choroby przez osobę:

1. pomniejszenie choroby: bagatelizowanie choroby w celu zredukowania lęku przed nią

2. pojęcie diagnozy lekarskiej i jej akceptacja

3. wyolbrzymianie choroby: polegające na koncentracji na dolegliwościach.

---