FAS / PZA (Fetal Alcohol Syndrom - Płodowy Zespół Alkoholowy)
wg Miedzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD - 10
jest to jednostka chorobowa o kodzie Q86.0 i obejmuje zaburzenia jakie
pojawiaja sie u dziecka w wyniku spożywania przez cieżarna matke alkoholu.
Kryteria diagnostyczne FAS:
1. potwierdzenie picia alkoholu przez matke w czasie cia_y;
2. objawy somatyczne:
a. spowolnienie rozwoju fizycznego;
b. zespół scisle okreslonych drobnych anomalii twarzy wraz z bardziej
zmiennymi nieprawidłosciami w obrebie budowy konczyn i narzadów
wewnetrznych;
3. dysfunkcje mózgu;
5)Kryteria rozpoznania FAS:
• zahamowanie wzrostu w okresie
przedporodowym i poporodowym
(wzrost/waga poniżej l0. centyla),
• objawy oewiadczące o nieprawidłowym
rozwoju ooerodkowego układu
nerwowego (zaburzenia neurologiczne,
opóŸnienie rozwoju, dysfunkcjonalne
zachowania, upooeledzenie
umysłowe, wady rozwojowe
czaszki lub mózgu),
• charakterystyczne cechy twarzy
(krótkie szpary powiekowe, otwarte
oczy, cienka górna warga, wydłużona
i spłaszczona oerodkowa częoeć
twarzy ze spłyconą rynienką nosow
ą, krótki nos).
Kryteria dodatkowe to:
• zaburzenia snu,
• deficyt uwagi,
• zawężone pole widzenia,
• zmniejszona wrażliwooeć na hałas
i stymulację,
• zwiększona aktywnooeć,
• zmienne odruchy motoryczne,
• nadmierna reaktywnooeć na stres,
• opóŸniony rozwój mowy,
• problemy w nauce,
• zaburzenia wzroku,
• zaburzenia słuchu,
• zaburzenia rytmu pracy serca i wady
serca,
• nieprawidłowooeci budowy kończyn
- deformacja stawów,
• wady układu moczowego
Naukowcy są przekonani, że zmiany
powstałe jako ekspozycja na dzia-
łanie alkoholu w życiu płodowym
utrzymują się również w życiu doros
łym. Stwierdzono, że 5-12-letnie
dzieci, których matki spożywały alkohol
w ciąży, mają problemy z koncentracj
ą, głównie z przenoszeniem uwagi
z jednego zadania na drugie.
Prowadzi to do zaburzeń prawidłowego
funkcjonowania w domu, szkole
lub pracy. Iloraz inteligencji w tej grupie
pacjentów jest obniżony. Mają oni
problemy z przyswajaniem wiedzy
i umiejętnooeci z zakresu arytmetyki
czy też z zapamiętywaniem ważnych
dat i terminów.
Spowolnienie rozwoju fizycznego przejawia sie w niskiej wadze urodzeniowej, niskim
wzroscie i wadze w porównaniu do rówiesników oraz mała głowa w stosunku do wieku.
Malformacje w obrebie twarzoczaszki szczególnie charakterystyczne dla wygladu
dzieci z FAS:
Szpary powiekowe skrócone poprzez wystepowanie zmarszczki nakatnej, co sprawia
wra_enie szerokiej nasady nosa;
Wolniejszy rozwój srodkowej czesci twarzy, co powoduje spłaszczenie jej i obni_nie
grzbietu nosa;
Spłaszczona lub słabo zaznaczona rynienka podnosowa;
Waska górna warga;
Opadajaca jedna lub dwie powieki;
Krótki zadarty nos;
Zniekształcenie płatka usznego;
Mało_uchwie
U dzieci obcia_onych alkoholem w okresie prenatalnym zauwa_ono równie_ inne
deformacje:
Ograniczenie ruchu w stawach, szczególnie niepełna rotacja w stawie łokciowym;
Deformacje dłoni, a w szczególnosci niemo_nosc pełnego wyprostu palców,
zakrzywienie brzegów palców w kierunku palca srodkowego oraz podłu_ne fałdy na
skórze dłoni;
Wady serca;
Rozszczep wargi i podniebienia;
Anomalie dróg płciowych i moczowych;
Rozszczep kregosłupa;
FAS jest choroba nieuleczalna, ale której mo_na w 100% zapobiegac.
Majac na wzgledzie powy_sza informacje wysune trzy postulaty dotyczace FAS/FAE:
1. Nale_y rozpropagowac wiedze o FAS/E. Byc mo_e swiadomosc istnienia FAS/E
ostrze matki przed konsumpcja nawet niewielkiej ilosci alkoholu w czasie trwania
cia_y.
2. Nale_y zorganizowac system wsparcia oraz je_eli wymaga tego sytuacja terapie
przeciw alkoholowa dla kobiet bedacych w cia_y, a spo_ywajacych alkohol.
Przerwanie picia, w ka_dym okresie cia_y, zmniejsza skutki teratogennego wpływu
alkoholu na płód.
3. Objac wsparciem i terapia dzieci z FAS/E oraz ich rodziny, co pozwoli
zminimalizowac ryzyko zagro_enia wykluczeniem społecznym.
Bibliografia: