1. Wymień podstawowe zagrożenia górnicze pochodzenia naturalnego

- Zagrożenie metanowe

- Zagrożenie wyrzutami gazów i skał

- Zagrożenie wybuchem pyłu węglowego

- Zagrożenie wodne

- Zagrożenie tąpaniami

2. Scharakteryzuj zagrożenie metanowe i podaj zasady jego zwalczania

Szkodliwe działanie metanu CH4
- jako gaz lżejszy od powietrza gromadzi się pod stropem wyrobiska,
- wypiera tlen z atmosfery i czyni ją niezdatną do oddychania,
- jest gazem palnym i w odpowiednim stosunku do powietrza daje mieszankę wybuchową

5% – 15% - zakres stężenia wybuchowego przy udziale tlenu powyżej 12%
9,5% - udział procentowy metanu przy którym następuje najsilniejszy wybuch

3. Aparatura stosowana do wykrywania zagrożenia metanowego

Metanomierze indywidualne, czujniki metanometrii automatycznej

4. Scharakteryzuj zagrożenie wyrzutami gazów i skał. Podaj kategorie zagrożenia i opisz profilaktykę jego zwalczania.

Przez wrzut gazów i skał należy uważać gwałtowne oraz niekontrolowane wrzucenie z calizny do wyrobiska mas skalnych połączone z równoczesnym wypływem gazów. Mogą występować wyrzuty dwutlenku węgla CO₂ lub metanu CH₄

Kategorie zagrożenia:
Kategoria I – nie występują wyrzuty gazów, lecz stwierdzono w otworze badawczym
nadciśnienie gazów CO₂ – 0,3at, CH₄ – 0,8 at, lub stwierdzono przynajmniej
1 wypływ gazu.
Kategoria II - stwierdzono w otworze badawczym nadciśnienie gazów CO₂ –powyżej 0,3 at, CH₄ – powyżej 0,8 at, lub stwierdzono wyrzut skał o masie do 200 t
Kategoria III - stwierdzono choćby jeden nietłumiony wyrzut gazów i skał w którym
została wyrzucona skała o masie powyżej 200 t
Kategoria IV – jeżeli istnieją warunki odpowiadającej Kategorii III, a zagrożenie występuje często i wydzielają się duże ilości gazów

Profilaktyka:

• odprężanie pokładów zagrożonych wyrzutami prze wybranie sąsiednich pokładów

• wykonywanie otworów odprężających

• strzelanie odprężające

• prowokowanie wyrzutów gazów i skał przez odpalanie zwiększonych ładunków materiałów wybuchowych

5. Podaj uproszczony schemat klasyfikacji pokładów węgla pod względem zagrożenia wybuchem pyłu węglowego

6. Podaj profilaktykę zwalczania zagrożenia wybuchem pyłu węglowego

Profilaktyka:

• opylanie wyrobisk pyłem kamiennym,

• zraszanie wyrobisk,

• budowa zapór przeciwwybuchowych
  a – pyłowe z pyłu kamiennego
  b - wodne

7. Wymień źródła dopływu wody do wyrobisk górniczych

Źródła dopływu wody do kopalni:

• z górotworu zależy od rodzaju i hydrogeologicznych własności oraz ciągłości skał oddzielających wyrobiska górnicze od powierzchni, wielkości i rozkładu opadów w ciągu roku, rzeźby i sposobu użytkowania obszaru górniczego kopalni. Na wielkość dopływu ma również wpływ sposób eksploatacji, rozcięcie złoża, kierunek eksploatacji i wielkość terenu objętego wpływem eksploatacji

• ze zbiorników powierzchniowych takich jak rzeki, stawy, jeziora kanały,

• dopływy z procesów technologicznych takich jak podsadzka hydrauliczna, zraszanie wyrobisk, przeróbka mechaniczna

8. Wymień kategorie zagrożenia wodnego

II i III stopień zagrożenia wodnego

9. Opisz kopalniany system odwadniania wyrobisk

System odwadniania kopalń:

• Odwadnianie przodków,

• Odwadnianie oddziałowe

• System ścieków

• Zbiorniki wodne i komory pomp z odpowiednią siecią rurociągów

10. Narysuj przekrój poziomy przez Komorę Pomp Głównego Odwadniania

11. Podaj definicję tąpnięcia

Tąpnięcie – jest o gwałtowne i przebiegające w krótkim czasie naruszenie struktury skał, spowodowane przekroczeniem ich wytrzymałości oraz wyładowaniem energii sprężystej nagromadzonej w górotworze otaczającym wyrobisko

12. Narysuj schemat statyczny warunków wystąpienia tąpnięcia

13. Przedstaw podział pokładów ze względu na zagrożenie tąpaniami

Pikład węgła: nie zagrożony tąp. , Zagr. Tąp. – kat. I,II,III

14. Wymień przyczyny koncentracji naprężeń w skałach otaczających wyrobisko mogących spowodować tąpnięcie

Koncentracja naprężeń spowodowana występowaniem oddziaływaniem resztek pokładów, krawędzi eksploatacyjnych, prowadzenie eksploatacji w kilku pokładach jednocześnie

15. Opisz profilaktykę przeciw tąpaniową

Nie dopuszczanie do powstawania stref koncentracji naprężenia

Określenie stanu zagrożenia:

- sondaż górotworu
- badanie aktywności sejsmicznej

- właściwe rozpoznanie warunków geologiczno-górniczych