Troposfera – spadek temperatury: 0,6˚C/ 100 m.
Ruchy powietrza.
pionowe
poziome
Cyrkulacja powietrza na kuli ziemskiej.
Rodzaje wiatrów.
stałe – wieje non-stop z tego samego kierunku (passaty, wschodnie, zachodnie),
okresowo – zmienne – powstają na granicy lądów i mórz,
zmienne (monsuny)
lokalny (góry i doliny)
lokalny
fen (w polskich górach – halny (ciepły, porywisty, suchy)),
wiatr Bora (wieje nad Adriatykiem i Morzem Czarnym),
cyklony tropikalne (strefa tropikalna – obszar międzyzwrotnikowy),
tajfun (Azja Południowo – wschodnia),
huragan (Ameryka Środkowa),
trąby powietrzne i morskie – mogą tworzyć się w niskich, ale i umiarkowanych szerokościach geograficznych,
tornada (Ameryka Północna).
Front ciepły powstaje wtedy, kiedy na obszar o powietrzu chłodniejszym napływa obszar o powietrzu cieplejszym.
opady mało intensywne i długie,
temperatura rośnie,
ciśnienie spada,
zalega nad danym obszarem do kilkunastu godzin.
Front zimny powstaje wtedy, kiedy na obszar o powietrzu cieplejszym napływa powietrze chłodniejsze.
opady krótkotrwałe i intensywne,
temperatura spada,
ciśnienie rośnie,
zalega nad danym obszarem do kilku godzin.
Front okluzji (zokludowany).
temperatura szybko się waha,
gwałtowanie spadki i wzrosty ciśnienia.
Wilgotność bezwzględna – zawartość pary wodnej w jednostce objętości (g/m3), zależy ona od temperatury. Największą wilgotność mają ciepłe masy powietrza.
Wilgotność względna – procentowy stosunek udziału pary wodnej w powietrzu do maksymalnej ilości pary wodnej, jaką powietrze o danej temperaturze może wchłonąć.
Tworzenie się chmur i opadów atmosferycznych.
Temperatura punktu rosy – temperatura, przy której para wodna skrapla się.
Rodzaje chmur.
podział chmur ze względu na wygląd
cumulus (kłębiaste),
stratus (warstwowe),
cirrus (pierzaste),
podział chmur ze względu na wysokość ich występowania
piętro wysokie (powyżej 6 km)
nie dają opadów deszczu,
chmury cirrus,
chmury cirrostratus (pierzasto – warstwowe),
chmury cirrocumulus (pierzasto – kłębiaste),
piętro średnie (2 – 6 km)
mogą dać opady,
chmury altostratus (chmura warstwowa piętra średniego),
chmury altocumulus (chmura kłębiasta piętra średniego),
piętro niskie (poniżej 2 km)
mogą dać opady,
nimbostratusy,
cumulusy,
stratocumulusy,
stratusy,
cumulonimbusy (kłębiasto – deszczowa, budowa pionowa, daje opady gradu, chmura burzowa)
Czynniki kształtujące klimat.
szerokość geograficzna i kąt padania promieni słonecznych,
czynniki astrefowe
wielkość i rozmieszczenie lądów i mórz,
klimat morski,
klimat kontynentalny,
wysokość nad poziomem morza,
prądy morskie,
zimne prądy – spadek opadów,
ciepłe prądy – wzrost opadów,
pustynia Namib utworzyła się, bo przepływa tam zimny prąd benguelski,
pustynia Atakama utworzyła się, bo przepływa tam zimny prąd peruwiański,
szata roślinna,
przebieg form ukształtowania powierzchni.
Strefy klimatyczne.
strefa równikowa,
strefa zwrotnikowa,
strefa podzwrotnikowa,
strefa umiarkowana,
strefa okołobiegunowa.
W typach morskich opady są równo rozłożone.
W typie kontynentalnym opady przypadają na lato.
W typie śródziemnomorskim opady w lato nie występują.
Klimat w Polsce.
wpływ na klimat ma ciepły prąd zatokowy (Golfsztrom),
masy powietrza napływające nad obszar Polski