Łazienki
Pomnik Chopina |
---|
Na płaskowyżu skarpy w 1926 roku stanął pomnik Fryderyka Chopina, dzieło Wacława Szymanowskiego. Pomnik utrzymany jest w stylu secesji, odznacza się malarską ekspresją przez fakt umieszczenia postaci Chopina pod odlana w brązie mazowiecką wierzbą. Nieodłączną częścią pomnika stał się również okrągły basen wodny z czerwonego piaskowca a także oddalone nieco tło naturalnej zieleni.
Pomnik zniszczony przez hitlerowców w pierwszych latach okupacji został po wojnie zrekonstruowany pod kierunkiem Władysława Wasiewicza i stanął ponownie w 1958 roku. Pod pomnikiem we wszystkie pogodne poranki odbywają się koncerty muzyki Chopina.
Fryderyk Franciszek Chopin (1810–49), największy kompozytor polski, pianista. Urodzony w Żelazowej Woli, gry fortepianowej uczył się w Warszawie u W. Żywnego, następnie kształcił się (1826–29) pod kierunkiem J. Elsnera w Szkole Gł. Muzyki. Od 1818 występował na koncertach publicznych w Warszawie, 1826 - w Dusznikach, 1829 - w Wiedniu. W 1830 opuścił Warszawę i osiedlił się w Paryżu. Początkowo często koncertował (Czechy, Niemcy, W. Brytania), zyskując sławę europejską, później poświęcił się głównie kompozycji i pracy
dydaktycznej. Przyjaźnił się z George Sand, z którą odbył podróż na Majorkę, do Marsylii i Genui. Zmarł w Paryżu.
Chopin utrzymywał kontakty z kołami europejskimi awangardy kulturalnej (R. Schumann, F. Mendelssohn-Bartholdy, F. Liszt, H. Heine, H. de Balzac, E. Delacroix i in.) i z emigracją polską (A. Mickiewicz, S. Witwicki, J. Ursyn Niemcewicz, C. Norwid, J. Fontana). Tworzył niemal wyłącznie kompozycje fortepianowe: z orkiestrą - 2 koncerty (f-moll 1829, e-moll 1830), Rondo a la Krakowiak, Wariacje na temat Mozarta. Solowe - 3 sonaty, 2 fantazje, 27 etiud, 25 preludiów, 16 polonezów, 57 mazurków, 19 walców, 19 nokturnów, 4 ballady, 4 scherza, 4 impromptus, Barkarola, Berceuse i inne drobne utwory. Twórczość kameralna (trio fortepianowe, utwory na fortepian i wiolonczelę), pieśni solowe. W twórczości Chopina można wyróżnić 3 okresy: do 1830 - okres młodzieńczy (wpływy wczesnoromantyczny), do 1839 - okres krystalizacji stylu o cechach romantycznych i narodowy, od 1839 - okres ostatni, mistrzowski, otwierający perspektywy postromantyczne. Styl Chopina łączy bogate treści emocjonalne z doskonałością formy. Chopin zespolił tradycje muzyki fortepianowej z inspiracjami polskiego folkloru muzycznego. Wykształcił specyficzny typ melodyki kantylenowej, wzbogacił zasób środków harmonicznych, m.in. dzięki wyzyskaniu właściwości tonalnych polskiej muzyki ludowej (skale, współbrzmienia). Stosował tempo rubato, polimetrię i polirytmię, rozwinął i zmodyfikował tradycyjne formy muzyki (sonaty, etiudy, preludia), wniósł nowe elementy w zakresie stylizacji (tańce). Twórczość Chopina wywarła ogromny wpływ na muzykę 2-giej połowy XIX i pocz. XX wieku, zwłaszcza kompozytorów neoromantycznych (F. Liszt, R. Wagner i in.) i przedstawicieli szkół narodowych (rosyjskiej, skandynawskiej). Dla uczczenia pamięci Chopina powołano wiele stowarzyszeń muzycznych jego imienia (m.in. Towarzystwo im. Fryderyka Chopina). Podjęto ok. 70 wydań zbiorowych dzieł Chopina (na świecie), m.in. pod redakcją I.J. Paderewskiego, L. Bronarskiego i J. Turczyńskiego 1949–61. Od 1927 odbywają się w Warszawie Międzynarodowe Konkursy Pianistyczne im. F. Chopina.
Żelazowa Wola
Wieś Żelazowa Wola położona jest w powiecie sochaczewskim, na skraju Puszczy Kampinoskiej, w odległości 54 km od Warszawy. To najsłynniejsze miejsce kultu Kompozytora, licznie odwiedzane przez turystów i melomanów zarówno z kraju, jak i z zagranicy. Dom Urodzenia Fryderyka Chopina oraz otaczający go park w Żelazowej Woli są własnością Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina.
Chopinowie i Żelazowa Wola
Od przełomu XVIII i XIX stulecia majątek „Żelazowa Wola i Orły z przyległościami” należał do rodziny Skarbków. Zamieszkiwała tu hr. Ludwika Skarbkowa wraz z dziećmi - Fryderykiem, Anastazym-Teodorem, Michałem, Anną i Kazimierzem.
Żelazowa Wola była miejscem, w którym prawdopodobnie poznali się rodzice Chopina. Justyna z Krzyżanowskich, jako uboga szlachcianka rezydowała we dworze pomagając w gospodarstwie w zamian za utrzymanie i dach nad głową. Zaś przybyły z Francji Mikołaj Chopin był guwernerem młodych Skarbków. Po ślubie państwo Chopinowie zamieszkali w lewej oficynie murowanego dworku i tam 1 marca 1810 r. przyszedł na świat Fryderyk Chopin. Dzieciństwo Fryderyka nie było jednak związane z Żelazową Wolą, ponieważ już jesienią 1810 r. rodzina Chopinów przeniosła się na stałe do Warszawy. W późniejszych latach Chopinowie kilkakrotnie odwiedzali Skarbków w Żelazowej Woli, głównie podczas świąt oraz letnich wakacji.
W literaturze chopinowskiej znaleźć można kilka przekazów o pobytach Fryderyka
w miejscu swojego urodzenia. W Żelazowej Woli Chopin przebywał prawdopodobnie przez jakiś czas latem 1823 r. Wraz z siostrą Ludwiką spędził tu też Boże Narodzenie 1825 r. i Nowy Rok 1826.
Latem 1830 r. odwiedził swego przyjaciela Tytusa Woyciechowskiego w Poturzynie, następnie zatrzymał się na kilka dni w Warszawie, po czym udał się do Żelazowej Woli, gdzie rodzina Chopinów przebywała na letnim wypoczynku. Był to ostatni pobyt kompozytora w miejscu swego urodzenia.
Jak głosi tradycja, podczas wizyt w majątku Skarbków wiele czasu spędzano
na muzykowaniu. Latem fortepian wynoszono do ogrodu, gdzie Fryderyk dawał koncerty pod świerkiem lub lipami. Poza rodziną i przyjaciółmi przysłuchiwali się tym niezwykłym występom licznie zgromadzeni goście, a także zapewne przypadkowi słuchacze, mieszkańcy pobliskich wsi.
Historia
Najwcześniejszą wzmiankę dotyczącą Żelazowej Woli znajdujemy w aktach grodzkich, z których dowiadujemy się, że w 1579 roku płatnikami podatków z łanów kmiecych byli bracia Piotr i Paweł Żelazo. Następnie majątek znalazł się w rękach rodziny Paprockich, potem Łuszczewskich.
Właśnie od Piotra Łuszczewskiego we wrześniu 1798 r. Ludwika Skarbkowa zakupiła dobra Żelazowa Wola wraz z przyległościami. Wkrótce jej mąż Kacper Skarbek, uciekając przed wierzycielami opuścił rodzinę, a Ludwika samotnie zarządzała całym majątkiem przez prawie 20 lat.
Trudno dziś sądzić, jak dokładnie wyglądał dwór i okolica. Literatura przedmiotu dostarcza wielu rozbieżnych i niepotwierdzonych opinii na ten temat. Jedną z nich (bardzo rozpowszechnioną) jest wersja o zniszczeniu części budynku w pożarze, który rzekomo wybuchł w czasach wojen napoleońskich. Tak uzasadnia się wykorzystanie do celów mieszkalnych głównie prawej oficyny.
W świetle nowszych badań hipotezy te należałoby jednak odrzucić, a przyjąć raczej wersje bliższe opisom zawartym w dokumentach notarialnych. Zatem przypuszczać należy, że w interesującym nas okresie, za czasów Skarbków, Żelazowa Wola składała się z „Dworu, Officyny, Oranżeryi, Stayni i Wozowni”. Sam zaś dworek był typowym jak na owe czasy i ten region, budynkiem murowanym postawionym „…na planie prostokąta, z dwutraktowym układem sieni po środku, kończącym się wyjściem do ogrodu. Po obu stronach sieni znajdowały się pokoje domowników, duża sala jadalna, kuchnia, a także spiżarnia, zwana skarbcem. Budynek posiadał wysokie poddasze z facjatami, które mieściło głównie pokoje sypialne. Przypuszczalnie był nakryty typowym dla tego okresu, czterospadowym, łamanym dachem »polskim« o poszyciu gontowym”.
Po hr. Ludwice Skarbkowej Żelazową Wolę przejęli jej synowie, początkowo Fryderyk, a następnie w 1825 r. Michał, który zmarł w 1834 r. popełniając samobójstwo. Dalsza historia tego miejsca nie jest już związana z rodziną Skarbków. Wśród następnych właścicieli wymienia się: Franciszka Kwiatkowskiego, Józefa Wiśniewskiego do 1842 r., kiedy to majątek sprzedany został Henrykowi Peszlowi, a w 1856 r. odsprzedany Pawłowi Jaworskiemu. W latach 1859-1878 dwór zamieszkiwał Adam Towiański, syn słynnego filozofa Andrzeja Towiańskiego. Towiański pragnąc urządzić w oficynie kaplicę i miejsce kultu Chopina, przebudował oficynę obniżając m.in. jej dach i szpecąc w ten sposób budynek. W 1879 r. posiadłość trafiła w ręce Aleksandra Pawłowskiego.
Przełomowym momentem w historii Żelazowej Woli była wizyta rosyjskiego kompozytora, pianisty i pedagoga Milija A. Bałakiriewa jesienią 1891 roku, po której w warszawskim środowisku muzycznym rozpętała się burza. Uświadomiono sobie, że Oficyna, w której urodził się Chopin jest kompletnie zaniedbana, a obecny właściciel majątku wykazuje całkowity brak poszanowania dla tego wyjątkowego miejsca. Od tego czasu rozpoczęto działania mające na celu przekształcenie zabytkowej oficyny w muzeum Chopina. Jednak nie od razu udało się zrealizować te plany. Wykup oficyny okazał się niemożliwy ze względu na wysoką cenę jakiej zażądał właściciel. Niemniej w 1894 roku dzięki wstawiennictwu Bałakiriewa i członków warszawskiego Towarzystwa Muzycznego doprowadzono do odsłonięcia pierwszego na ziemiach polskich pomnika poświęconego Fryderykowi Chopinowi.
Dopiero w latach dwudziestych XX w., obiektowi oficjalnie przyznano status zabytku
o wyjątkowym znaczeniu dla polskiej kultury. Dzięki staraniom powołanego w Warszawie Towarzystwa Przyjaciół Domu Chopina oraz działającego w Sochaczewie Komitetu Chopinowskiego ostatecznie udało się zakupić oficynę wraz z przyległym do niej gruntem, na którym stał historyczny obelisk.
W 1931 r. Komitet Budowy Domu Chopina zainicjował renowację i przebudowę obiektu. Następnie profesor Franciszek Krzywda-Polkowski rozpoczął prace nad tworzeniem zaprojektowanego przez siebie parku. Zarząd Komitetu Dni Chopinowskich w Polsce wystąpił z apelem do szkółek, zakładów hodowlanych i ogrodniczych o dary. Z kraju i zagranicy napływały dary w postaci krzewów, drzew, bylin. Przez trzy lata (1932−34) ofiarowano ogółem około 7 tys. drzew i krzewów parkowych.
Dzięki ogromnemu wsparciu ze strony społeczeństwa wkrótce udało się zgromadzić kolekcję zabytkowych przedmiotów pochodzących z początku XIX w. Do Żelazowej Woli sprowadzono fortepian firmy /Pleyel/. Wśród pierwszych eksponatów rodzącej się nowej ekspozycji znalazł się również gipsowy odlew maski pośmiertnej Fryderyka Chopina – dar Kazimierza Hugo-Badera.
Wybuch II wojny światowej uniemożliwił kontynuację prac w Żelazowej Woli. W czasie okupacji park i Oficynę zamieniono na sanatorium i miejsce rehabilitacji rannych, a od jesieni 1944 roku aż do wyzwolenia w styczniu 1945 roku – na szpital polowy. Fortepian Pleyela został wywieziony. Większość, z trudem zbieranych eksponatów ekspozycji zaginęła. Ucierpiał również sam budynek. Oficyna miała uszkodzony dach i powybijane szyby w oknach.
Po zakończeniu wojny, już w 1945 r. powstał Tymczasowy Komitet Opieki nad Domem Chopina w Żelazowej Woli. Działalność Komitetu przejął wkrótce Instytut Fryderyka Chopina, któremu opiekę nad Żelazową Wolą powierzył w imieniu Skarbu Państwa Generalny Konserwator Zabytków.
Do 1949 r. trwały prace nad renowacją budynku, odtworzeniem ogrodu, a także zgromadzeniem kolekcji mebli i przedmiotów z epoki. W setną rocznicę śmierci Chopina odbyła się uroczysta inauguracja ekspozycji. Od 1950 r. przez dwa lata dom Chopina pozostawał pod zarządem Muzeum Narodowego. Od 1953 r. opiekę nad majątkiem w Żelazowej Woli sprawowało Towarzystwo im. Fryderyka Chopina, zaś od 1 sierpnia 2005 r. funkcje te przejął Narodowy Instytut Fryderyka Chopina.
W domu Chopina w Żelazowej Woli odtworzono wówczas klimat polskiego dworku pierwszych dekad XIX w. W dworku zgromadzono m.in.: warszawski fortepian firmy Leszczyński z pierwszej połowy XIX w., pionowy klawikord zwany „żyrafą” firmy Fried, Külbors z Wrocławia z XIX w., ponadto dziewiętnastowieczne meble w stylu biedermeier oraz portrety Fryderyka Chopina i jego rodziny. W saloniku muzycznym stoi współczesny fortepian, na którym grają pianiści podczas koncertów chopinowskich, odbywających się w sezonie letnim.
Na terenie bogatego w oryginalne gatunki roślin parku krajobrazowego, przez który przepływa rzeka Utrata, znajdują się cztery pomniki Fryderyka Chopina. Pierwszym jest obelisk z 1894 r. Znajduje się na nim medalion z popiersiem Chopina oraz napis: F. Chopin 22. II. 1810, poniżej lira otoczona liśćmi. Pomnik zaprojektował Bronisław Żochowski, a wizerunek kompozytora, według medalionu J. F. A. Bovy'ego, wykonał Jan Wojdyga.
W 1968 r. odsłonięto popiersie Chopina w piaskowcu dłuta Stanisława Sikory, a rok później, w 120. rocznicę śmierci kompozytora – pomnik z brązu autorstwa Józefa Gosławskiego. Najnowsze dzieło to popiersie Chopina z brązu, autorstwa Zofii Wolskiej, umieszczone na postumencie z piaskowca. Rzeźbę ufundowało Stadtmuseum Ponadto Düsseldorfie. Ponadto w 1984 r. Towarzystwo im. F. Chopina złożyło nieopodal dworku głaz upamiętniający wkład profesora Franciszka Krzywdy-Polkowskiego w tworzenie parku w Żelazowej Woli.Od 1954 r., rokrocznie, poczynając od pierwszej niedzieli maja do ostatniej niedzieli września, w Żelazowej Woli trwa sezon koncertów chopinowskich. Inicjatorem recitali był pianista
i pedagog Zbigniew Drzewiecki. Od 2006 r. w tym samym okresie (maj-wrzesień) odbywają się „Prezentacje Muzyczne” – recitale utalentowanych młodych pianistów.
DO ZWIEDZENIA:
Wizyta
MUZEUM FRYDERYKA CHOPINA W WARSZAWIE
Pałac Ostrogskich
ul. Okólnik 1
e-mail: muzeum@nifc.pl
Kasy biletowe
tel.: +48 22 44 16 251 (252)
e-mail: kasy@muzeumchopina.com
Rezerwacja biletów grupowych
tel.: +48 22 44 16 272
e-mail: grupy@muzeumchopina.com
Kolekcja
tel.: +48 22 44 16 268
e-mail: muzeum@nifc.pl
Sprawy ogólne (sekretariat)
tel.: +48 22 44 16 274
e-mail: biuromuzeum@nifc.pl
Godziny otwarcia Muzeum
Poniedziałek – zamknięte dla zwiedzających
Wtorek – Niedziela 12:00 – 20:00
24 grudnia - 12.00-17.00
26 grudnia - 12.00 - 20.00
31 grudnia - 12.00 - 18.00
Muzeum nieczynne
25 grudnia (Boże Narodzenie)
1 stycznia (Nowy Rok)
Biuro
Poniedziałek – Piątek 9:00 – 17.00
Kasy biletowe:
Poniedziałek – Niedziela 11:00 – 20:00
Cennik
Cennik obowiązuje od środy do niedzieli
Podczas odbioru biletów pobierana jest kaucja zwrotna w wysokości 5 zł
Wtorek – dzień otwarty – wejście bezpłatne (brak możliwości rezerwacji biletów na wtorki)
Bilety normalne indywidualne 22zł
Bilety ulgowe* 13zł
Bilety normalne grupowe** 18zł
Bilety ulgowe grupowe*** 11zł
Bilety rodzinne**** 62zł
Zwroty biletów
100% ceny biletu zwraca się na więcej niż 3 dni przed zarezerwowaną wizytą.
50% ceny biletu zwraca się na 72 godziny przez zarezerwowaną wizytą.
Informacje dodatkowe
Bilety sprzedawane są na wstęp o pełnych godzinach. Bardzo prosimy o przestrzeganie godzin wstępu zakodowanych w tagu RFID. Jest to warunek niezbędny dla zapewnienia sprawnej obsługi.
Ze względu na małą powierzchnię niektórych sal wystawowych w Muzeum obowiązują dzienne limity zwiedzających. Co godzinę do muzeum może wejść maksymalnie 70 osób (dotyczy to również wtorku).
Fotografowanie z użyciem flesza jest zabronione z uwagi na zalecenia konserwatorskie oraz prawa autorskie.
Opiekunów dzieci uprasza się do ścisłego nadzoru nad grupą oraz do współpracy z Obsługą Muzeum.
Osoby które potrzebują pomocy podczas zwiedzania (np. osoby niepełnosprawne ruchowo, niedowidzące) prosimy o przekazywanie tej informacji w kasach.
Wyświetl mapę
DOM URODZENIA FRYDERYKA CHOPINA W ŻELAZOWEJ WOLI
Oddział Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie
Żelazowa Wola 15
96-503 Sochaczew
tel.: +48 46 8633300
fax.: +48 46 8634076
e-mail: zelazowawola@nifc.pl
Wyświetl mapę
GODZINY OTWARCIA
- w okresie od 1 maja do 30 września – czynne od 9.00 do 19.00
(ostatni zwiedzający wpuszczani są o 18.30)
- w okresie od 2 listopada do 31 marca – czynne od 9.00 do 17.00
(ostatni zwiedzający wpuszczani są o 16.30)
- w październiku i kwietniu – czynne od 9.00 do 18.00
(ostatni zwiedzający wpuszczani są o 17.30)
UWAGA!
Poniedziałek:
Dworek zamknięty dla zwiedzających
Park dostępny dla zwiedzających
Muzeum nieczynne:
1 stycznia (Nowy Rok)
Wielkanoc (Wielka Sobota i Niedziela)
1 listopada (Wszystkich Świętych)
Boże Narodzenie (24-26 grudnia)
CENNIK
Bilety normalne indywidualne:
Żelazowa Wola (park i muzeum) 23 zł
Żelazowa Wola (park) 7 zł
Bilety ulgowe*
Żelazowa Wola (park i muzeum) 14 zł
Żelazowa Wola (park) 4 zł
Bilety normalne grupowe**
Żelazowa Wola (park i muzeum) 19 zł
Żelazowa Wola (park) 6 zł
Bilety ulgowe grupowe ***
Żelazowa Wola (park i muzeum) 11 zł
Żelazowa Wola (park) 3 zł
Bilety rodzinne****
Żelazowa Wola (park i muzeum) 64 zł
Żelazowa Wola (park) 20 zł
SALONIK CHOPINÓW
Oddział Muzeum Fryderyka Chopina
Gmach Akademii Sztuk Pięknych, II piętro
ul. Krakowskie Przedmieście 5, 00-068 Warszawa,
tel.: +48 22 3200275
e-mail: muzeum@nifc.pl
Godziny otwarcia:
poniedziałek - piątek: 10:00-18:00, sobota: 9:00-12:30
nieczynny w niedziele oraz w dni świąteczne, 24 grudnia oraz dni wolne od zajęć ASP
Ceny biletów:
normalny - 3 zł
ulgowy - 2 zł
grupowy (powyżej 10 osób) - 1 zł od osoby
rodzinny - 8 zł
Wstęp wolny w środy
Wyświetl mapę
* Bilet ulgowy [zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 10 czerwca 2008 r. w sprawie określenia grup osób, którym przysługuje ulga w opłacie lub zwolnienie z opłaty za wstęp do muzeów państwowych, oraz rodzajów dokumentów potwierdzających ich uprawnienia (Dz. U. z dnia 3 września 2008 r.)] przysługuje:
uczniom szkół podstawowych, gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych, artystycznych, słuchaczom zakładów kształcenia nauczycieli i kolegiów pracowników służb społecznych, studentom oraz osobom odbywającym studia doktoranckie, będącym obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej oraz państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym,
osobom powyżej 65. roku życia, emerytom, rencistom, rencistom socjalnym, a także osobom niepełnosprawnym wraz z opiekunami, będącym obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej oraz państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym,
nauczycielom szkół podstawowych, gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych, artystycznych, nauczycielom placówek oświatowo-wychowawczych oraz wychowawcom placówek opiekuńczo-wychowawczych, zakładów poprawczych, schronisk dla nieletnich i ośrodków diagnostyczno-konsultacyjnych, działającym w państwach członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej oraz państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronach umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym,
osobom fizycznym odznaczonym odznaką "Za opiekę nad zabytkami", odznaką honorową "Zasłużony działacz kultury", odznaką honorową "Zasłużony dla Kultury Polskiej" lub wyróżnionym tytułem honorowym "Zasłużony dla Kultury Narodowej",
kombatantom.
** Bilety normalne grupowe przysługują grupom zorganizowanym składającym się z co najmniej 15 osób
*** Bilety ulgowe grupowe przysługują zorganizowanym grupom dzieci i młodzieży szkolnej liczącym co najmniej 15 osób
**** Bilety rodzinne przysługują rodzicom lub opiekunom wraz z dziećmi; jeden bilet upoważnia do wstępu maksymalnie 6 osób
Zwolnienie z opłaty za wstęp przysługuje:
oosobom fizycznym odznaczonym Orderem Orła Białego, Orderem Wojennym Virtuti Militari, Orderem Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis",
pracownikom muzeów wpisanych do Państwowego Rejestru Muzeów,
członkom Międzynarodowej Rady Muzeów (ICOM) i Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków (ICOMOS),
posiadaczom Karty Polaka, o których mowa w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka (Dz. U. Nr 180, poz. 1280 oraz z 2008 r. Nr 52, poz. 305),
dzieciom do lat siedmiu