H wodór | Hydrogenium rodzący wodę, od gr. hydro =woda i gennao=rodzę |
---|---|
He hel | Helium -słoneczny, od gr. Helios=słońce; |
Li lit | Lithium - kamienny, od gr. lithos= kamień |
Be beryl | Berylium – błyszczący, od łac. Beryllus = klejnot; |
C węgiel | Carboneum – węglowy, od łac. Carbo = węgiel |
N azot | Nitrogenium rodzący saletrę od łać. nitrum –saletra i gr. gennao –rodzę; |
O tlen | Oxygenium rodzący kwas, od grec. oksys – kwaśny i gennao –rodzę; |
F fluor | Fluorium płynny, od łac. Fluere –płynąć; |
Ne neon | Neonium nowy, od gr. neos – nowy |
Na sód | Natrium –sodowy, od gr. nazwy sody natrion – węglan sodu |
Mg magne | Magnesium – magnezyjski, od nazwy miasta Magnezji |
Al glin | Aluminium – ałunowy, od łac. Alumen = ałun |
Si krzem | Silicium – krzemowy, od łac. Silex – krzemień, który zawiera krzem |
P fosfor | Phosphorus –niosący świtło, od gr. phos – światło i pherein- nieść; |
S siarka | Sulphur – żywiołowy; łac. Wyraz spokrewniony z ind. Sulvere - żywioł |
Cl chlor | Chlorum – zielonożółty, od gr. chloros – zielony, żółtawy |
Ar argon | Argonium – bierny, od gr. aergos – nieczynny |
K potas | Kalium – sodowy, od arab. słowa al.-kali –soda |
Ca wapń | Calcium – wapienny, od łac. Calx – wapno |
Cr chrom | Chromium – barwny, od gr. Chroma- barwa |
Mn manga | Manganium – zwodniczy, od gr. manganeia – oszustwo |
Fr żelazo | Ferrum – żelazny; |
Cu miedź | Cuprum – cypryjski, od nazwy wyspy Cypr, gdzie wydobywano rudy |
Zn cynk | Zincum – cynowy, od niem. Zin.- cyna, z którą występuje w złożach |
As arsen | Arsenicum- męski, od gr. Arsenicos – męski -zwiększa twardość |
Br brom | Bromium – cuchnący, od gr. bromos – śmierdzący, ma cuchnące opary |
Kr krypto | Kryptium ukryty, od gr. Kryptos – ukryty, trudno go wdzielic |
Rb rubid | Rhubidium-łac. Rubidus –czerwony - plomien podczas spalania soli |
Nb niob | Niobium – od imienia Niobe, córki mitycznego królaTantala |
Ag srebro | Argentum – biały, od łac. Argentum – srebro – biały metal |
Sn cyna | Stannum – bagnisty, od łac. Stagnum lub stannum – bajoro, stojąca woda |
Te tellur | Tellurium – ziemisty, od łac. Tellus – ziemia; znajd. w kopalniach złota |
I jod | Iodium –od gr. ioeides – fioletowy; czarne c.stałe przechodzi w fiolet par |
Xe ksenon | Xenium – obcy, od gr. xenos – obcy; odrębny od innych skład. powietrza |
Cs cez | Caesium – błękitny, od łac. Caesius – niebieski |
Ba bar | Barium – ciężki, od gr. barys – ciężki, wykryty w szpatcie ciężkim, |
Pt platyna | Platinum –od hiszp. Platina – sreberko, zdrobnienie od plata - srebro |
Au złoto | Aurum – lśniący, od łac. Aurum – złoto, pokrew.słowu aurora - jutrzenka |
Hg rtęć | Hydrargyrum – płynne srebro, od gr.hydor – woda i argyros–srebro |
Pb ołów | Plumbum – od łac. plumbum – ołów stan skupienia |
ST:* przejscie przez Egipt Aniola Smierci, który zabil wszystkie pierworodne stworzenia, omijając zydowskie dom oznaczone krwia baranka *uczta spozywana przez Izraelitow tego dnia *przejście Izraela z niewoli egipskiej do ziemi obiecanej *swieto Paschy obchodzone przez Iznarelitow na pamiatke tych wydarzen | W.Sobota-Wigilia Paschalna ok.22:00 po zapadnięciu zmroku 1.Liturgia ognia: wszyscy gromadzą się przed swiatynią koło ogniska. Celebrans poswieca ognien, podczas modlitwy zapala od ogniska Paschal-symbol zmartwychwstałego Chrystusa, podnosi go do góry, spiewa „Światło Chrystusa!”, Wierni odpowiadają”Bogu niech będą dzięki!” *wszyscy udaja się do swiatyni w procesji, na czele celebrans z paschalem, zatrzymuje się on w progu ciemnej swiatyni i znow spiewa, wierni tak samo odpowiadają i zapalaja swiece od paschalu, celebrans podchodzi do ołtarza po raz trzeci spiewa to samo, a wierni odpowiadają, zapalaja się wszystkie swiatla w swiatyni, SYMBOLIZUJE światlo zmartwychwstałego Chrystusa, które rozprasza mroki grzechu i śmierci, Chrystus rozprasza ciemności i zapala dla nas niezwykla swiatlosc *orędzie paschalne-spiewana modlitwa oglaszajaca zmartwychwstanie |
---|---|
NT:*Wieczerza Paschalna spozywana przez Jezusa i jego ucznow tuz przed meka Chrystusa *przejście Jezusa przez meke i smierc do zmartwychwstania i zycia *przejście grzesznikow z niewoli grzechów do wolności dzieci Bozych *swieta wielkanocne | |
W.Cz. – BIAŁY/ZŁOTY - Msza Wieczerzy Pańskiej *czytania liturgiczne nawiazuja do paschy: *z Ks.Wyjscia-pascha spozywana przez Izraelitow w noctuz przed wyjściem z Egiptu, gdy anioł Smierci zabijal wszystko, co pierworodne *z 1 Listu św.Pawła Apostoła do Koryntian – opis ustanowienia przez Jezusa Eucharystii *Ewangelia-Jezus przepasał się przescieradlem, obmyl nogi swoim uczniom, unizajac się do godności najniższych sług, pokazując jak mamy się nawzajem milowac i sluzyc sobie *biskup/proboszcz obmywa nogi wybranym wiernym |
|
2.Liturgia Slowa 9 czytań: stworzenie swiata, ofiara Abrahama, przejście Izraelitow przez M.Czerwone, prorocki opis milosci Boga do ludu, zapowiedz nowego przmierza, wezwanie do wierności Bogu, Bog wywyzsza i oczyszcza swój narod, dając Ducha Św., chrzest włącza nas do śmierci i zmartwychwstania Jezusa, hymn „Chwala na wysokości Bogu”, bija dzwony, graja organy, po 8 czytaniu uroczyste Alleluja, Ewangelia nawiazuje do zmartwychwstałego Jezusa – odkrycie pustego grobu Jezusa | |
*podczas spiewania „Chwala na wysokości Bogu” dzwonią wszystkie dzwony i dzwonki, po hymnie milkna az do Wielkiej soboty-rozpoczyna się post liturgiczny | |
*Po wieczerzy NŚ przenosi się do Kaplicy Adoracji, co symbolizuje opuszczę i samotność Jezusa *z głw ołtarza zdejmuje się ozdoby , obrusy, prezbiterium bez ozdob i dywanow, tabernakulum puste i otwarte | |
3.Liturgia chrzcielna:*poświecenie wody przez celebransa przez zanurzenie paschału w chrzcielnicy* śpiewana jest litania do wszystkich świętych *odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych *wskazane jest, aby dokonać sakramentu chrztu św. | |
WL.PT-czerwone szaty liturgiczne – nie sprawuje się Mszy św. *uroczysta Droga Krzyżowa *1 liturgia to Liturgia Męki Pańskiej | |
1.Adoracja pustego ołtarza-ciemność, po podejściu służby liturgicz. I celebransa do ołtarza, wszyscy klękają celebrans leży krzyżem przed ogołoconym otlarzem – zal smutek, Kosciol może tylko lezyec „w prochu i pyle” milczec | 4.Liturgia Eucharystyczna- rozbudowana, i uroczysta, dziękczynienie składane Bogu za dar-Jezusa 5.Procesja rezurekcyjna- po Wiligilii Paschalnej lub po czuwaniu nocym –manifestacja wiary, ogloszenie swiatu, ze Jezus zmartwychwstal, ze zyje |
2.Liturgia Słowa *opis meki Jezusa z Księgi Proroka Izajasza *fr. z Listu do Hebrajczykow mowi o wielkości i znaczeniu ofiary Jezusa ewangelia-dlugi opis meki i śmierci Jezusa czytany z podzialem na role, czasem spiewany *homilia *uroczysta modlitwa wiernych-10 wezwań, Kosciol obejmuje modlitwa caly swiat, (intencja - cisza-kolekta-amen) WSPOMINAMY MĘKĘ I ŚMIERĆ JEZUSA |
3.Adoracja Krzyża- *celebrans uroczyście wprowadza krzyz do swiatyni, zatrzymując się w progu, pośrodku i przed ołtarzem, spiewając „Oto drzewo krzyza, na którym zawisło zbawienie swiata” stopniowo odslania krzyż. Wierni odpowiadają: „Pójdźmy z pokłonem” i przklekaja. *wierni oddaja mu czesc poprzez ucalowanie krzyza 4.Komunia Św. *przeniesienie Najświętszego Sakramentu do „grobu Pańskiego” |
H wodór | Hydrogenium rodzący wodę, od gr. hydro =woda i gennao=rodzę |
---|---|
He hel | Helium -słoneczny, od gr. Helios=słońce; |
Li lit | Lithium - kamienny, od gr. lithos= kamień |
Be beryl | Berylium – błyszczący, od łac. Beryllus = klejnot; |
C węgiel | Carboneum – węglowy, od łac. Carbo = węgiel |
N azot | Nitrogenium rodzący saletrę od łać. nitrum –saletra i gr. gennao –rodzę; |
O tlen | Oxygenium rodzący kwas, od gr. słów oksys – kwaśny i gennao-rodze |
F fluor | Fluorium płynny, od łac. Fluere –płynąć; |
Ne neon | Neonium nowy, od gr. neos – nowy |
Na sód | Natrium –sodowy, od gr. nazwy sody natrion – węglan sodu |
Mg magne | Magnesium – magnezyjski, od nazwy miasta Magnezji |
Al glin | Aluminium – ałunowy, od łac. Alumen = ałun |
Si krzem | Silicium – krzemowy, od łac. Silex – krzemień, który zawiera krzem |
P fosfor | Phosphorus –niosący świtło, od gr. phos – światło i pherein- nieść; |
S siarka | Sulphur – żywiołowy; łac. Wyraz spokrewniony z ind. Sulvere - żywioł |
Cl chlor | Chlorum – zielonożółty, od gr. chloros – zielony, żółtawy |
Ar argon | Argonium – bierny, od gr. aergos – nieczynny |
K potas | Kalium – sodowy, od arab. słowa al.-kali –soda |
Ca wapń | Calcium – wapienny, od łac. Calx – wapno |
Cr chrom | Chromium – barwny, od gr. Chroma- barwa |
Mn manga | Manganium – zwodniczy, od gr. manganeia – oszustwo |
Fr żelazo | Ferrum – żelazny; |
Cu miedź | Cuprum – cypryjski, od nazwy wyspy Cypr, gdzie wydobywano rudy |
Zn cynk | Zincum – cynowy, od niem. Zin.- cyna, z którą występuje w złożach |
As arsen | Arsenicum- męski, od gr. Arsenicos – męski -zwiększa twardość |
Br brom | Bromium – cuchnący, od gr. bromos – śmierdzący, ma cuchnące opary |
Kr krypto | Kryptium ukryty, od gr. Kryptos – ukryty, trudno go wdzielic |
Rb rubid | Rhubidium – czerwonawy, od łac. Rubidus – czerwony, czerwony plomien podczas spalania soli |
Nb niob | Niobium – od imienia Niobe, córki mitycznego królaTantala |
Ag srebro | Argentum – biały, od łac. Argentum – srebro – biały metal |
Sn cyna | Stannum – bagnisty, od łac. Stagnum lub stannum – bajoro, stojąca woda |
Te tellur | Tellurium – ziemisty, od łac. Tellus – ziemia; znajdowany w kopalniach złota |
I jod | Iodium – fiołkowy, od gr. ioeides – fioletowy; czarne ciało stałe przechodzi w fioletowe pary |
Xe ksenon | Xenium – obcy, od gr. xenos – obcy; odrębny od innych składników powietrza |
Cs cez | Caesium – błękitny, od łac. Caesius – niebieski |
Ba bar | Barium – ciężki, od gr. barys – ciężki, wykryty w szpatcie ciężkim, |
Pt platyna | Platinum – srebrny, od hiszp. Platina – sreberko, zdrobnienie od plata - srebro |
Au złoto | Aurum – lśniący, od łac. Aurum – złoto, pokrewnego słowu aurora - jutrzenka |
Hg rtęć | Hydrargyrum – płynne srebro, od gr. hydor – woda, płyn i argyros – srebro; - stan skupienia |
Pb ołów | Plumbum – od łac. plumbum - ołów |
ST:* przejscie przez Egipt Aniola Smierci, który zabil wszystkie pierworodne stworzenia, omijając zydowskie dom oznaczone krwia baranka *uczta spozywana przez Izraelitow tego dnia *przejście Izraela z niewoli egipskiej do ziemi obiecanej *swieto Paschy obchodzone przez Iznarelitow na pamiatke tych wydarzen | W.Sobota-Wigilia Paschalna ok.22:00 po zapadnięciu zmroku *Liturgia ognia: wszyscy gromadzą się przed swiatynią koło ogniska. Celebrans poswieca ognien, podczas modlitwy zapala Paschal-symbol zmartwychwstałego Chrystusa, od ogniska, podnosi go do góry, spiewa „Światło Chrystusa!”, Wierni odpowiadają”Bogu niech będą dzięki!” *wszyscy udaja się do swiatyni w procesji, na czele celebrans z paschalem, zatrzymuje się on w progu ciemnej swiatyni i znow spiewa, wierni tak samo odpowiadają i zapalaja swiece od paschalu, celebrans podchodzi do ołtarza po raz trzeci spiewa to samo, a wierni odpowiadają, zapalaja się wszystkie swiatla w swiatyni, SYMBOLIZUJE światlo zmartwychwstałego Crystusa, które rozprasza mroki grzechu i śmierci, Chrystus rozprasza ciemności i zapala dla nas niezwykla swiatlosc *orędzie paschalne-spiewana modlitwa oglaszajaca zmartwychwstanie |
---|---|
NT:*Wieczerza Paschalna spozywana przez Jezusa i jego ucznow tuz przed meka Chrystusa *przejście Jezusa przez meke i smierc do zmartwychwstania i zycia *przejście grzesznikow z niewoli grzechów do wolności dzieci Bozych *swieta wielkanocne | |
W.Cz. – BIAŁY/ZŁOTY - Msza Wieczerzy Pańskiej *czytania liturgiczne nawiazuja do paschy: *z Ks.Wyjscia-pascha spozywana przez Izraelitow w noctuz przed wyjściem z Egiptu, gdy anioł Smierci zabijal wszystko, co pierworodne *z 1 Listu św.Pawła Apostoła do Koryntian – opis ustanowienia przez Jezusa Eucharystii *Ewangelia-Jezus przepasał się przescieradlem, obmyl nogi swoim uczniom, unizajac się do godności najniższych sług, pokazując jak mamy się nawzajem milowac i sluzyc sobie *biskup/proboszcz obmywa nogi wybranym wiernym |
|
*Liturgia Slowa 9 czytań: stworzenie swiata, ofiara Abrahama, przejście Izraelitow przez M.Czerwone, prorocki opis milosci Boga do ludu, zapowiedz nowego przmierza, wezwanie do wierności Bogu, Bog wywyzsza i oczyszcza swój narod, dając Ducha Św., chrzest wlacza nas do śmierci i zmartwychwstania Jezusa, , hymn Chwala na wysokości Bogu, bija dzwony, graja organy, po 8 czytaniu Alleluja, ewangelia nawiazuje do zmartwych. Jezusa – odkrycie pustego grobu Jezusa | |
*podczas spiewania „Chwala na wysokości Bogu” dzwonią wszystkie dzwony i dzwonki, po hymnie milkna az do Wielkiej soboty-rozpoczyna się post liturgiczny | |
*Po wieczerzy NŚ przenosi się do Kaplicy Adoracji, co symbolizuje opuszczę i samotność Jezusa *z głw ołtarz zdejmu się ozdoby , obrusy, prezbiterium bez ozdob i dywanow, tabernakulum puste i otwarte | |
Liturgia chrzcielna:*poświecenie wody przez zanurzenie paschału w chrzcielnicy* litania do wszystkich świętych *odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych *sakrament chrztu św. | |
WL.PT-czerwone szaty liturgiczne – nie sprawuje się MSzy św. *uroczysta Droga Krzyżowa *1 liturgia to Liturgia Męki Pańskiej | |
*Adoracja pustego ołtarza-ciemność, po podejściu służby liturgicz. I celebransa do ołtarza, wszyscy klękają, celebrans leży krzyżem przed ogołoconym otlarzem – zal,smutek, ze Kosciol może tylko lezyec „w prochu i pyle” i milczec | Liturgia Eucharystyczna-rozbudowana, i uroczysta, dziękczynienie składane Bogu za dar-Jezusa Procesja rezurekcyjna-po Wiligilii Paschalnej po czuwaniu nocym –manifestacja wiary, ogloszenie swiatu, ze Jezus zmartwychwstal |
*Liturgia Słowa *opis meki Jezusa z Księgi Proroka Izajasza *fr. z Listu do Hebrajczykow mowi o wielkości i znaczeniu ofiary Jezusa *ewangelia-dlugi opis meki i śmierci Jezusa czytany z podzialem na role, czasem spiewany *homilia *uroczysta modlitwa wiernych-10 wezwań, Kosciol obejmuje modlitwa caly swiat, (intencja - cisza-kolekta-amen) WSPOMINAMY MĘKĘ I ŚMIERĆ JEZUSA |
Adoracja Krzyża- *celebrans uroczysce wprowadza krzyz do swiatyni, zatrzymując się w progu, pośrodku i przed ołtarzem, spiewając „Oto drzewo krzyza, na którym zawisło zbawienie swiata” stopniowo odslania krzyż. Wierni odp: „Pójdźmy z pokłonem” i przklekaja. *wierni oddaja mu czesc-ucalowanie krzyza *Komunia Św. *przeniesienie Najświętszego Sakramentu do „grobu Pańskiego” |