CIEPŁOLECZNICTWO

1. Wymiana ciepła (kondukcja, konwekcja, radiacja, Prawo Stefana Boltzmana)

2. Prawo Dastre - Morata

3. Termoregulacja

4. Rodzaje odczynów w ciepłolecznictwie

AD.1

• Przewodzenia – kondukcji – polega na wyrównaniu energii kinetycznej cząstek w wyniku ich bezpośredniego zderzenia -ciała stałe.

• Przenoszenia – konwekcji – polega na ruchu części środowiska gazowego lub ciekłego o różnych temperaturach, powstałych w wyniku zmniejszenia gęstości części środowiska o wyższej temperaturze, które jako lżejsze unosi się ku górze. Gazy i ciecze

• Promieniowania – radiacji- źródłem promieniowania cieplnego jest ruch molekularny cząsteczek

• Prawo Stefana Boltzmana- każde ciało o temperaturze wyższej od zera bezwzględnego jest źródłem promieniowania elektromagnetycznego, którego ilość jest wprost proporcjonalna do czwartej potęgi jego temperatury w skali Kelvina

AD.2

• Bodźce termiczne (ciepło lub zimno), działając na duże powierzchnie skóry, powodują przeciwne do naczyń skóry zachowanie się dużych naczyń klatki piersiowej i jamy brzusznej. Naczynia nerek, śledziony i mózgu wykazują odczyn taki sam, jak naczynia skóry".

AD.3

TERMOREGULACJA- zespół czynników fizycznych i fizjologicznych pozwalających na utrzymanie stałej temperatury ciała czyli zabezpieczenie organizmu przed przegrzaniem i oziębieniem.

TERMOREGULCJA DZIELIMY NA

• Regulacje fizyczną (zabezpieczenie organizmu przed przegrzaniem)

1 etap – dochodzi do przyjęcia takiej pozycji, w której zwiększa się powierzchnia oddawania ciepła. Rozszerzają się naczynia krwionośne skóry, przyspiesza się akcja serca, spłyca i przyspiesza oddech.

2 etap – dochodzi do zwiększonego wydzielania potu.

• Regulację chemiczną (zabezpieczenie organizmu przed oziębieniem

1 etap – dochodzi do skurczu naczyń krwionośnych powierzchownych i przerzucenie ich w głąb organizmu. Przyjęcie pozycji zmniejszającej powierzchnie ciała

2 etap – polega na wzmożeniu przemiany materii i pojawieniu się skurczów mięśni.

AD.4

• Odczyn miejscowy -Polega on na rozszerzeniu naczyń krwionośnych i limfatycznych w miejscu działania energii cieplnej. Odczyn ten powstaje w wyniku podniesienia temperatury tkanek, powoduje zwiększony przepływ krwi, co ma znaczenie w leczeniu stanów zapalnych

• Odczyn ogólny- Występuje jeśli do ustroju dostarczymy dużą ilość ciepła w warunkach utrudniających oddawanie ciepła. podwyższenie temperatury ciała

1. przyspieszenie akcji serca

2. wzrost temperatury ciała o 1^OC powoduje przyspieszenie tętna o 20 uderzeń na minutę przyspieszenie i spłycenie oddechu

3. czynność wydzielnicza nerek na się zmniejsza

4. obniżenie ciśnienia krwi

5. rozluźnienie mięśni szkieletowych

KRIOTERAPIA

1. Na czym polegają zabiegi zimne miejscowe , zabiegi zimne ogólne

2. Przykłady zabiegów miejscowych i ogólnych

3. Budowa kriokomory, (rola przedsionka i komory właściwej)

AD.1

• Celem zabiegów miejscowych jest obniżenie temperatury skóry i tkanek położonych głębiej,

• w zabiegach ogólnych zaś oziębienie całego ustroju ze wszystkimi następstwami fizjologicznymi.

AD.2

• zimne okłady lub zawijania, (z pomocą chust oziębionych, worków gumowych, termożeli)

oziębienie przy użyciu gazów chłodzących

• Zabiegi zimne z zastosowaniem zimnej wody – polewanie części ciała wodą o temperaturze 15-20^oC, przez okres 3-5minut. Wskazania: ostre stany zapalne, ukąszenia przez owady, oparzenia.

• Zabiegi zimne z użyciem peloidów – do okładów można stosować ziemie lecznicze i borowinę schłodzone w lodówce do temperatury 3^oC. Okłady stosuje się w przypadku uszkodzenia aparatu torebkowo – więzadłowego, kontuzji mięśni i stłuczeń przez około 10minut.

• okłady z wykorzystaniem plastikowych worków wypełnionych kostkami lodu – utrzymują temperaturę 0^oC nawet przez godzinę, zaleca się stosowanie okładów przez ponad 20 minut.

AD.3

Do samodzielnego opracowania !

HYDROTERAPIA

1. Podział, hydroterapii na 4 grupy

2. Strefa komfortu cieplnego, Cieplny punkt obojętny skóry, Obojętny punkt cieplny skóry-

3. Wpływ kąpieli na organizm (Kąpiel ciepła, kąpiel zimna)

4. ciśnienie hydrostatyczne

5. kosmetyczne walory kuracji wodnych

AD.1

• Zabiegi z wykorzystaniem ciśnienia hydrostatycznego wody

• Zabiegi z wykorzystaniem ciśnienia strumienia wody:

• Zabiegi za pośrednictwem wilgotnej tkaniny

• Zabiegi przy użyciu pary wodnej

AD.2

• Strefa komfortu cieplnego- jest to zakres temperatury, w której nie odczuwa się ciepła ani zimna. Zależy ona od średniej temperatury skóry i jest bliska tzw. cieplnemu punktowi obojętnemu skóry

• Cieplny punkt obojętny skóry- odpowiada temperaturze 33 °C mierzonej na tułowiu (średnia temperatura ciała)

• Obojętny punkt cieplny skóry- wartość zależy od właściwości fizycznych środowiska przekazującego lub pobierającego ciepło do ustroju

Ad.3

KĄPIEL CIEPŁA

• Układ krążenia: zwiększenie objętości krwi krążącej, przyspieszenie czynności serca i zwiększenie objętości wyrzutowej, wtórne rozszerzenie naczyń obwodowych (głównie skórnych), spadek ciśnienia tętniczego rozkurczowego. Podwyższenie ciepłoty ciała o 1⁰C zwiększa skurcze serca o 18,5/min.

• Oddychanie: zwiększenie wentylacji minutowej płuc 3-4 razy (uwaga: w kąpieli gorącej wentylacja minutowa zmniejsza się bardzo znacznie)

• Przemiana materii: wzrost temperatury o 1⁰C zwiększa przemianę materii o 17%. Po kilku minutach kąpieli przemiana materii zmniejsza się o około 20%

• Przewód pokarmowy: zmniejszenie łaknienia, zmniejszenie wydzielania soku żołądkowego, zmniejszenie perystaltyki jelitowej

• Mięśnie szkieletowe: zmniejszenie napięcia mięśni szkieletowych

• Skóra: nawilżanie naskórka i skóry (wypłukana emulsja wodno – tłuszczowa zostaje odtworzona w ciągu kilku godzin), szybkie wchłanianie do krwi substancji rozpuszczonych w wodzie użytej do kąpieli, zmiana progu pobudliwości skórnych zakończeń nerwowych

KĄPIEL ZIMNA

Faza pierwsza:

• Zwężenie naczyń skórnych

• Zmniejszenie ukrwienia skóry (bladość, ochłodzenie)

• Zmniejszenie miejscowej przemiany materii i zwiększenie ogólnej przemiany materii

• Zmniejszenie przewodnictwa nerwowego

• Podwyższenie progu bólowego

• Zwiększenie napięcia mięśni szkieletowych

• Zwiększenie czynności nadnerczy

• Wzrost ciśnienia tętniczego i żylnego krwi

• Zwiększenie napięcia ścian naczyń krwionośnych

• Zmniejszenie uwalniania mediatorów bólu

Faza druga:

• Zwiększenie ukrwienia skóry i rozszerzenie jej naczyń krwionośnych

• Powolny wzrost temperatury uprzednio ochłodzonych tkanek

• Zwiększenie przemiany materii

• Zmniejszenie napięcia mięśni szkieletowych

• Zmniejszenie napięcia ścian naczyń

• Zmniejszenie ciśnienia tętniczego i żylnego krwi

AD.4

• Wskutek ucisku wody na niskociśnieniowe żyły następuje wyciśnięcie z nich krwi i przesunięcie jej z kończyn, skóry i brzucha do klatki piersiowej, a z żył obwodowych do prawego przedsionka serca

• Zwiększenie ciśnienia krwi w sercu i w żyłach płucnych redukuje ryzyko omdlenia w czasie kąpieli, ale znacznie zwiększa to ryzyko przy wychodzeniu z kąpieli

• Wysokie ciśnienie hydrostatyczne może być ryzykowne u osób starszych z niewydolnością krążenie (osoby po 70 roku życia)

AD.5

Kąpiele ciepłe o temperaturze 33 – 37⁰C

• Rozluźniają mięśnie

• Rozszerzają naczynia krwionośne

• Działają uspokajająco na układ nerwowy

• Łagodzą stany zapalne skóry

• Regulują zaburzenia snu

• Działają korzystnie w przewlekłych dolegliwościach nerek

• Zmniejszają sztywność mięsni, ścięgien i stawów

• Działają stymulująco na cały organizm

Kąpiele o zmiennej temperaturze:

• Wzmacniają obwodowy przepływ krwi

• Pobudzają układ oddechowy

• Wzmacniają układ krążenia (działanie hartujące)

Kąpiele zimne poniżej 15⁰C:

• Działają pobudzająco na układ nerwowy

• Podwyższają przemianę materii

• Są szczególnie wskazane przy cukrzycy i reumatyzmie

Kąpiele z dodatkiem soli:

• Mają działanie odwadniające

• Mają działanie odtruwające

• Wpływają na zmniejszenie masy ciała

• Zmniejszają i łagodzą uczucie świądu

• Polepszają stan skóry w łuszczycy

Kąpiele kwaśne (z dodatkiem soku z cytryny czy octu winnego)

• Mają właściwości ściągające

• Szczególnie polecane do skóry tłustej i zanieczyszczonej

• Działają stymulująco

LASEROTERAPIA

1. Właściwości wiązki lasera

2. Oddziaływanie promieniowania laserowego na tkanki

3. Na czym polega epilacja włosów laserem aleksandrytowym (do samodzielnego opracowania) oraz wymienić faza wzrostu włosa

AD.1

• Monochromatyczność

• Spójność

• Kolimacja- czyli równoległość wiązki

• Intensywność

AD.2

• Efekt fototermiczny - po absorpcji promieniowania przez tkankę dochodzi do jej nagrzania, denaturacji i odparowania. Efekt ten zależy od ilości dostarczonej energii, czasu promieniowania oraz rodzaju tkanki.

• Efekt fotochemiczny-wysyłanie krótkich impulsów o dużej gęstości mocy powoduje rozrywanie wiązań chemicznych bez nagrzewania tkanek, tzn. w miejscu oddziaływania promieniowania dochodzi do rozkładu i usunięcia tkanki, ale bez termicznego uszkodzenia tkanek sąsiednich.

• Efekt fotojonizujący -na skutek wysyłania krótkich impulsów o dużej gęstości mocy dochodzi do jonizacji cząsteczek w tkance. Powstaje plazma, która silnie absorbuje promieniowanie, dochodzi do ekspansji plazmy, co wywołuje powstanie uderzeniowej fali akustycznej. Destrukcja tkanki ma charakter eksplozji.

• Efekt biostymulacji – jest to efekt działania promieniowania o małej mocy. Zostaje stymulowany transport elektronów w łańcuchu oddechowym oraz dochodzi do kumulacji ATP Wpływ promieniowania na żywe komórki:

- zwiększa syntezę kolagenu, białek

- zmiany w potencjale błony komórkowej

- wydzielanie neuroprzekaźników

AD.3

• 1. Faza wzrostu (anagen) - faza wzrostu włosa (są to włosy widoczne na skórze i właśnie one reagują na światło lasera), gdzie trzon bardzo ściśle tkwi w mieszku włosowym, następują intensywne podziały komórkowe i włos rośnie; Ta faza jest idealna do wykonania zabiegu epilacji.

• 2. Faza przejściowa (katagen) - faza uśpienia, w której włos przestaje rosnąć (ma różny okres trwania 3-8 tyg.), włos tkwi w mieszku włosowym, ale następuje zerwanie połączenia między jego trzonem a macierzą mieszka włosowego .Następuje zatrzymanie procesów wzrastania zachodzących we włosie.

• 3. Faza spoczynku (telogen) - faza, w której włos nadal pozostaje zakotwiczony w mieszku włosowym, ale już powoli wysuwa się i wypada. Równocześnie zaczyna tworzyć się nowy włos.

ŚWIATŁOLECZNCTWO

1. promenowanie IR ( krótko opisać)

2. Promieniowania UV (krótko opisać)

3. Rumień cieplny

4. Rumień fotochemiczny

AD.1

• Promieniowanie podczerwone (IR – infra-red) jest promieniowaniem niewidzialnym, umiejscowionym w widmie promieniowania elektromagnetycznego, miedzy czerwienią widma światła widzialnego a mikrofalami. Jest ono emitowane przez rozgrzane ciała. W leczeniu wykorzystuje się promieniowanie podczerwone o długości fali 770-15000 nm

W zależności od długości fali IR dzieli się na:

• promieniowanie krótkofalowe, (IR-A) 770-1500 nm

• promieniowanie średniofalowe (IR-B) 1500-4000 nm

• promieniowanie długofalowe, tzw. dalekie (IR-C) 4000-15000 nm

AD.2

• Promieniowanie nadfioletowe (UV ultra- violet) jest niewidzialnym promieniowaniem elektromagnetycznym o długości fali od 100 do 400 W widmie promieniowania elektromagnetycznego jest ono umiejscowione między obszarem fioletu widma widzialnego a tzw miękim promieniowanie rentgenowskim

• Obszar A (UV-A), tzw. długofalowe o długości fali 400-315 nm

• Obszar B (UV-B), tzw. średniofalowe o długości fali 315-280 nm

• Obszar C (UV-C), tzw. krótkofalowe o długości fali 280-200 nm

AD.3

Rumień cieplny, powstaje na skutek rozszerzenia naczyń krwionośnych, w miejscu napromieniowania. Powodowany jest przez promieniowanie IR .

Charakteryzuje się tym:

- Występuje w miejscu naświetlania

- Zaczerwienienie skóry jest nierównomierne i plamiste

- Zanika po pewnym, od zakończenia naświetlania

AD.4

Rumień fotochemiczny powstaje w wyniku rozszerzenia się naczyń krwionośnych pod wpływem promiowania UV – fala o długości 297nm i 250nm

Rumień fotochemiczny cechuje charakterystyczny rozwój, zwany inaczej ewolucją, w którym wyróżnia się następujące fazy:

— okres utajenia, trwający od 1 do 6 godzin,

— okres narastania rumienia, czas od pierwszych reakcji do maksymalnego nasilenia rumienia (6 do 24 godzin od ekspozycji, w zależności od dawki promieniowania nadfioletowego)

— okres ustępowania rumienia, którego czas trwania jest również uzależniony od dawki promieniowania; po słabych dawkach trwa on kilka godzin, a po dużych — nawet kilka dni.

Charakteryzuję się tym:

• Jednolitość

• Zaczerwienienie skóry jest równomierność

• Ściśle ograniczony do naświetlanej powierzchni skóry

ULTRADŹWIĘKI

1. Ultradźwięki- wyjaśnić

2. Działanie biologiczne Ultradźwięków

AD.1

Ultradźwięki są to drgania mechaniczne o częstotliwości przekraczającej granicę słyszalnośći ucha ludzkiego powyżej 20 kHz (20 000 Hz)

AD.2

Skutki termiczne- w wyniku absorpcji, w tkankach energia UD zamienia się w energię cieplną i dochodzi do ogrzania tkanek

Skutki fizykochemiczne- pod wpływem fali UD związki koloidowe zawarte w tkankach ulegają rozbiciu na mniejsze cząsteczki. Wskutek nadźwiękawiania wzrasta szybkość reakcji chemicznych. UD, powodują rozpad cząsteczek wody na H i OH (grupę wodorową i hydroksylową). Aktywne rodniki hydroksylowe łączą się ze sobą, powstaje woda utleniona, która nasila procesy utleniania komórkowego

Skutki mechaniczne- inaczej zwane mikromasażem, występuję dzięki różnicy ciśnień w przebiegu fal dźwiękowych

Skutki biologiczne:

- Działanie przeciwbólowe

- Zmniejsza napięcie mięśni, ścięgien i więzadeł

- Poprawia ukrwienie

- Przyspiesza procesy wchłania tkankowego

-Przyspiesza gojenie się tkanek