1 zajęcie ( 2h) 05/10/2013
Literatura:
Władysław Tatarkiewicz „Historia filozofii”
Ogólne pojęcia filozofii - zarys problematyki
Filozofia starożytna - wstępne podziały i dziedziny filozofii
a) okres presokratejski (VI-V p.n.e.)
b) Sokrates, Platon i Arystoteles (V-IV p.n.e.)
c) filozofia hellenistyczna (IV-III p.n.e.)
d) Augustyn z Hippony (IV-V)
III. Filozofia średniowiecza i nowożytności. Rozwój problematyki filozoficznej.
a) Tomasz z Akwinu (XIII)
b) wczesna filozofia nowożytna (XIII)
c) klasyczne teorie umowy społecznej (XVII-XVIII)
d) filozofia Kanta (XVIII)
e) Hegel i Marks, Nietzsche i Freud
IV. Filozofia społeczna - Spór o przedmiot filozofii - wybrane pojęcia i spory filozoficzne.
a) filozofia nauki
b) egzystencjalizm
c) fenomenologia i strukturalizm
Kartezjusz – Spinoza – Arystoteles
Marks – Nietzsche – Freud
I. Ogólne pojęcia filozofii - zarys problematyki
a) definicja filozofii......
Termin "filozofii" - z greckiego philoe - miłość i sophie - mądrość oznacza dążenie do mądrości. Domniemanym twórca słowa filozofia oraz jego pierwszej definicji był grecki filozof Pitagoras.
Charakterystyka negatywna. Filozofia od początku zostaje przeciwstawiona mądrości lub wiedzy absolutnej. Filozof nie jest mądry, lecz stara sie osiągnąć mądrość. Uprawianie filozofii jest wiec pierwszym procesem, jako "nauki myślenia o świecie". Dla tego filozofia bywa porównywana do sztuki leczniczej. Celem jest umawianie sie mniemań i fałszywych zasad postępowania. Jest wiec pewna praktyka terapeutyczna.
Charakterystyka pozytywna. Według najstarszych myślicieli filozofia ma być namysłem nad tym, co najbardziej trwałe i prawdziwe oraz wyrabiać zdolność dobrego życia – teoretyczny i praktyczny wymiar filozofii.
Filozofia a historia filozofii. W odróżnieniu od wielu nauk filozofii nie można oddzielić od historii filozofii, choć nie są one tym samym. Filozofia nie sprowadza sie jedynie do historii filozofii, bo wciąż ma ambicje do wyjaśniania sprawy.
Charakterystyka pozytywna - ambicja do wyjaśnienia sprawy.
Filozofia i sztuka słowa.
Filozofia a nauka.
Trwałość związana z uprawianiem filozofii.
Ewolucja problematyki filozofii.
Epoki filozofii
| Starożytna | Średniowiecze | Nowożytną | Współczesna |
|---|---|---|---|
| Platon i Sokrates | Kartezjusz i Kant | ||
| <- Augustyn -> | <- Marks i Nietzsche -> |
Kant – Filozofia przed i po kantowska.
Okres Presokratejski – filozoficznie.
Jońscy, heraklit, Eleaci, sofiści.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
2 zajęcie ( 2h) 09/11/2013
Mytos Logos
Physis Thesis
Dike Nomos
Koinomia - sprzysiężenie ludzi o odmiennych upodobaniach i poglądach, którzy jednak mogą znaleźć wspólne zainteresowania i sposoby porozumienia.
Polis – lud Praksis
Agora – plac spotkań publicznych działanie
[teren polityki] Polis OIKOS Pojesis [tworzenie]
[ekonomia]
Oikos – ekonomia – czyli greckie pojęcie 2-ch rzeczy w jednym: gospodarstwo i dom.
Defimens – (defimen) – rodzaj rozmówcy gatunkowej.
Arystoteles był jako jeden z pierwszych wzorów republikańskich. Republika jest - …..
Pozory republikańskiego pojęcia wolności jest ….
Arete – najczęściej termin ten tłumaczy się jako „cnota”, rzadziej (i przeważnie dawniej) także jako „dzielność” lub „męstwo”, ale jego dokładne przetłumaczenie sprawia trudność, ponieważ w różnych czasach miał różne znaczenia. Początkowo oznaczał męstwo, bohaterstwo, później zdatność (sposobność) człowieka i każdej zresztą rzeczy do spełniania swojego właściwego zadania, wreszcie zaś zaletę moralną, czyli cnotę.
| FORMY USPOŁECZNIENIA |
|---|
WSPÓLNOTY – gemainschaft
STOWARZYSZENIA – gesellschaft / society / społeczeństwo
Organiczna wspólnota – społeczeństwo socjalistyczne – jako społeczeństwo mechaniczne
Wspólnota – Wola organiczna
- charakter naturalny, wynikają z przeszłości, tradycji, bezrefleksyjności
- charakter nadnaturalny
Stowarzyszenie – Wola refleksyjna
- związki społeczne wynikają z umowy, kalkulacji, celu, korzyści, wyboru.
STRUKTURA SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO I SFERY PUBLICZNEJ:
Obywatelskie: dobrowolne stowarzyszenia, samorządy lokalne. Niepartyjne i niepolityczne, niezależne od wielkiego biznesu (niezależne finansowo).
Sfera publiczna: to sfera dyskusji (fora, media). Niezależna od upartyjnienia, i wielkiego biznesu.
| Związki cechowe były zalążkiem związków zawodowych. |
|---|
Związki społecznościowe, religijne i tp.:
Publiczne (polityczne)
Społeczne (ekonomiczne)
Prywatne
Epoka Arystotelesa rozgraniczała jedynie 2 rodzaje związków:
Publiczne
Społeczne
TYPY INTEGRACJI SPOŁECZNYCH.
INTEGRACJA:
Systemowa
Społeczna
Systemowa – co ludzi ze sobą łączy w całość: zależności systemowe w tym przypadku gospodarcze – charakter globalny.
Społeczna – na poziomie świadomości, łączy np. to że jesteśmy z jednego narodu, ta sama religia, region itp.
| STRUKTURA SPOŁECZEŃSTW |
|---|
poziom KULTUROWY (wartości rodzinne, solidarność społeczna)
poziom SYSTEMU SPOŁECZNEGO
poziom PSYCHOLOGICZNY (mentalność)
Arche Physis
Filozofowie Jońscy – teoria
Okres presokratejski
Filozofowie Jońscy, Heraklit
Eleaci
Eleaci i Sofiści
Filozofowie Jońscy naprawiały więc „kosmologię” – naukę o świecie dzisiejszym.
Heraklit i Eleaci (Parmanides)
Poznanie a mniemanie
To opis – prawdziwego poznania według Heraklita
Dialektyka – Elei
Ontologia - TO ON - byt. Wiedza o bycie
Logos- rozum, wiedza, nauka
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
3 zajęcie ( 2h) 09/11/2013